Skip to content

Skip to table of contents

Bbaibbele Lilakonzya Kubacinca Bantu

Bbaibbele Lilakonzya Kubacinca Bantu

Bbaibbele Lilakonzya Kubacinca Bantu

Ino ncinzi cakapa kuti umwi wakali sikalumamba wakazanga alimwi wakali mubbi kuti acince bukkale bwakwe? Ino ncinzi cakapa kuti ooyu muntu wakali kuzunda mukulwana mfwaindi azibbakela acince mbaakani zyakwe mubuumi? Ino usyi umwi wakagwasyigwa buti kwiinda mukusyoma mwanaakwe musankwa? Amubale zibalo eezyi kutegwa mujane bwiinguzi.

“Nokuba Kuti Ndakajisi Bukkale Bubi Kaindi, Ndilikkomene Lino.”—GARRY P. AMBROCIO

MYAKA: 47

KUCISI NKWAZWA: PHILIPPINES

MBWAKABEDE KAINDI: SIKALUMAMBA WAKAZANGA

MBONDAKABEDE KAINDI Ndakakomenena mudolopo lisyoonto lya Vintar. Busena mbotwakali kukkala bwakazungulukidwe malundu, meenda mabotu amuwo mubotu. Nokuba kuti kwakali luumuno, buumi bwakali kukatazya. Bantu bakali kutubbida muŋanda abanyama mbotwakamvubide.

Kandicili mwana ndakali kunywa kapati, kufweba misanga akubba kutegwa ndijane mali aakuula zyintu eezyi. Ndakali kubba angale zyabakaapa. Basikalumamba bacisi bakandiyeeyela kuti ndizulilwa kukabunga kabazangi kaitwa kuti New People’s Army (NPA) alimwi bakali kunduuma kapati. Akaambo kaceeci, ndakanjila mukabunga aaka kabazangi. Kwamyaka iili musanu, ndakali kukkala mumalundu abasikalumamba ba NPA. Buumi bwakali buyumu. Tiitwakali kukkalikana pe, lyoonse twakali kwiile kutija basikalumamba bacisi. Mukuya kwaciindi, ndaakatala kuyuba mumalundu aboobo ndakalitola kumweendelezi wacooko ca Ilocos Norte. Wakanditambula kabotu akundigwasya kujana mulimo uli kabotu. Nokuba boobo, ndakacili kuzumanana kucita micito yangu mibi, kubba mumaanda akukonga bantu.

BBAIBBELE MBOLYAKANDICINCA: Mukaintu umwi ngotwakali kubeleka limwi wazyina lya Loida wakali Kamboni wa Jehova. Kwiinda muli nguwe, ndakazyibana a Jovencio walo wakatalika kundiyiisya Bbaibbele. Pele cakali ciyumu kuleka bukkale bwangu bwakaindi. Ndakali kufweba katanasika Jovencio kuti twiiye Bbaibbele alimwi akucita micito iitali mumulawo. Limwi mapulisa bakandijata akundaanga kwamyezi iili 11 muntolongo akaambo kakusotoka mulawo. Kandili muntolongo ndakapaila kuli Jehova kutegwa andigwasye. Ndakalomba kulekelelwa akuti muuya wakwe usalala undisololele akundiyumya.

Mukuya kwaciindi, Kamboni wa Jehova umwi wakandiswaya akundipa Bbaibbele. Ndakalibala akwiiya kuti Jehova ulaa luse, luyando alimwi ulalekelela zibi. Ndakazyiba kuti Jehova wakandifwida luse akundipa coolwe cakwiiya nzila zyakwe. Ndakamulomba kuti andipe nguzu zyakuleka micito mibi. Nzyondakabala ku Tusimpi 27:11 zyakandinjila mumoyo. Mukapango aaka ndakabona mbuli kuti Jehova wakali kwaambila ndime kundigama. Kapango aaka kaamba kuti: “Songwaala, mwanaangu, ukondezye moyo wangu, Kuti mbe aluvwiilo kuliyooyo uundisampaula.”

Nindakazwa muntolongo, ndakatalika alimwi kwiiya Bbaibbele a Bakamboni, kwiinka kumiswaangano akutalika kuzibelesya njiisyo zyamu Bbaibbele mubuumi bwangu. Kwiinda munguzu zya Jehova ndakacileka micito mibi. Kumane boobo, ndakalyaaba kuli Jehova Leza.

MBONDAGWASYIGWA: Nokuba kuti ndakajisi bukkale bubi kaindi, ndilikkomene lino. Nokuba kuti ndakali muzike kumicito iisesemya, ndaba muntu mupya. (Bakolose 3:9, 10) Mazubaano, ndilaa coolwe cakuba abantu ba Jehova basalala akugwasya bamwi kuzyiba Jehova, Leza singuzuzyoonse.

“Ndakali Kuyanda Kwiiminina Cisi ca Brazil.”—JULIANA APARECIDA SANTANA ESCUDEIRO

MYAKA: 31

KUCISI NKWAZWA: BRAZIL

MBWAKABEDE KAINDI: SYAAZIBWENE MUKULWANA MFWAINDI AZIBBAKELA

MBONDAKABEDE KAINDI: Ndakakomenena mucisi ca Londrina. Nokuba kuti banji bakali bacete, cooko cakali kusalala alimwi mwakali luumuno. Nondakali amyaka iili kkumi, mupati wangu musankwa wakandikulwaizya kuti ndimusangane kwiiya cisobano cakulwana mfwaindi azibbakela ciitwa kuti tae kwon do, caamba kuti “kubelesya maanza amaulu.” Bataata tiibakali kuyanda kuti ndiiye cisobano eeci pele mukuya kwaciindi bakandileka buyo.

Ndakali kulibambila kapati akuzunda ziindi zinji mucisobano ca tae kwon do mucisi ca Parana. Kumane boobo, ndakazunda mucisi coonse mpoonya mu 1993, ndakaambilwa kuti ndime ndakali kubainda mu Brazil mucisobano ca tae kwon do. Ndakali kuyanda akutola lubazu mumuzundano wamasi. Nokuba boobo, mukwasyi wangu wakalipengede cakuti tiibakali kukonzya kundipa mali akukkwezya.

Ndakali kulangila kuti cisobano ca tae kwon do ciyoobikkilizyigwa muzisobano zyakali kuyoosobanwa alimwi eeci ncecakacitika. Ndakali kuyanda kwiiminina cisi ca Brazil muzisobano eezyi, aboobo ndakalibambila kapati alimwi bakajanika bakalikukonzya kundibbadelela kutegwa ndikaakuzundane mucisi ca France, Vietnam, South Korea, a Japan, alimwi amuzisobano zyakali ku South America. Mbaakani yangu iitobela yakali yakutola lubazu muzisobano zyakali ku America aboobo ndakasobana kabotu cakuti ndakaba akati kabakasalwa botatwe kuyoozundana ku Santo Domingo, mu Dominican Republic mu 2003.

BBAIBBELE MBOLYAKANDICINCA: Mu 2001, mebo amusankwa wangu twakayaanya Bakamboni ba Jehova mpoonya bakatalika kutuyiisya Bbaibbele. Kumatalikilo tiindakali kubikkila maano. Ndakali kujanika ndilikatede lyoonse aboobo ndakali kuuzyila ciindi notwakali kwiiya. Nokuba boobo, nzyondakali kwiiya zyakandinjila mumoyo eeco calo cakalibonya mumuzundano mupati wakatobela.

Akaambo kakuti ndakali akati kabaabo bakasalwa kuya kukusobana tae kwon do ku America, ndakajata bubi kulibambila. Ciindi cangu nocakasika cakulwana, ndakaide kwiima—kakunyina kucita cili coonse. Mpoonya biyo aawo, ndakazikuyeeya kuti Munakristo taelede kulwana—nokuba mucisobano. Ndakazikuyeeya mulawo wamu Bbaibbele waamba kuti “weelede kuyanda simukobonyoko mbubonya mbuli mboliyanda omwini.” (Matayo 19:19) Ndakazwa aawo kakwiina akuliyeeya. Bantu bakagambwa.

Nindakasika kuŋanda ndakakkala ansi kuyeeya ncondakali kuyoocita mubuumi bwangu. Ndakabweza broshuwa yaamba kuti ncinzi Leza ncayanda kuli ndiswe yakamwaigwa a Bakamboni. Mulinjiyo ndakabala bbuku lya Intembauzyo 11:5 yaamba Jehova kuti: “Moyo wakwe ulisulide basikufumpa.” Majwi asintembauzyo akandinjila aboobo ndakayeeya kucileka cisobano ca tae kwon do.

Beendelezi bacisobano eeci tiibakakkomana. Bakandaambila kuti ndicince muzeezo wangu akundaambila kuti ndime ndakali kubainda mucisi alimwi akuti kwakasyeede asyoonto kuti ndikakuzundane kuzisobano azimbi. Pele ndakalisalide kale cakucita.

Aciindi eeci twakalikwetene amusankwa wangu. Alimwi walo wakalitalikide kale kwiinka a Bakamboni mumulimo wabo wakukambauka. Wakali kuboola kuŋanda kakkomene akundaambila zyoonse nzyakali kubandika abantu. Ndakalizyi kuti naa kandiyanda kutola lubazu mumulimo wakukambauka ndakeelede kucinca bukkale bwangu. Ndakacileka kwiinka nkondakali kukomba mpoonya ndakeelela kuba Kamboni uubbapatizidwe.

MBONDAKAGWASIGWA: Mebo amulumi wangu tulikkomene kapati alimwi tulikamantene akaambo kakubelesya njiisyo zyamu Bbaibbele mu lukwatano lwesu. Cilandikkomanisya kubona mbwalanganya mikuli njajisi mubungano motubede. Nocakandikatazya kuzunda muzisobano eezi kupegwa bulumbu akuba ampuwo. Munyika iino kunyina cintu cikonzya kwiinda coolwe cakubelekela Jehova Leza.

“Kunyina Nobakandilekelezya Bataata.”—INGO ZIMMERMANN

MYAKA: 44

KUCISI NKWAZWA: GERMANY

MBWAKABEDE KAINDI: SIKUGADELA ŊANDA YAKUZYANINA

MBONDAKABEDE KAINDI: Ndakazyalilwa mumukwasyi bazyali mobakaindene zikombelo mudolopo lya Gelsenkirchen. Bataata bakali Bakamboni ba Jehova. Pele Bamaama tiibakali kuyanda kuti mebo, mupati wangu musankwa abacizyi bangu bobilo kuti katwiiya nzyobakali kusyoma bataata. Bataata bakali kubeleka mawoola ali kkumi abuzuba kweenzya mootokala mupati. Bakali kutalika mulimo ciindi cakuma 2 naa 3 wamasiku. Nokuba boobo, bakali kutuyiisya kuti tube acilongwe a Leza. Nokuba kuti bakali kutugwasya, tiindakali kubikkila maano.

Nindakali amyaka iili 15, tiindakali kukukkomanina kujanika kumiswaangano yabukombi aboobo ndakazanga. Mwaka wakatobela, ndakanjila cisobano cakulwana mfwaindi. Myaka yobile yakatobela, ndakali kucita micito yakali kubapa kupenga mumoyo bataata. Nindakaba amyaka iili 18 ndakazwa aŋanda.

Ndakali kuziyanda zisobano cakuti ansondo ndakali kulibambila ziindi zili cisambomwe—kufwusa mfwaindi akunyamuna zibulo. Mumujibelo a munsondo, mebo abeenzuma twakali kwiinka mumaanda akuzyanina. Cimwi ciindi, ndakalwana amuntu wakasikide kuŋanda yakuzyanina wakali kuboneka kuyoosya pele ndakamuuma. Mukamwini ŋanda yakuzyanina wabona mbondakamuuma muntu ooyu mpoonya-mpoonya wakandipa mulimo wakugadela. Ndakauzumina mulimo ooyu nkaambo mali akali manji.

Mumujibelo a munsondo, ndakali kwiimikila amulyango waŋanda yakuzyanina kubona bantu beelede abateelede kunjila. Kwakali kusika bantu bali 1,000 aboobo mulimo wangu wakali mupati. Bantu bakali kuvwula kulwana. Bakali kundikonga antobolo amabbodela apwaikide. Bantu bamwi mbondakali kukasya kunjila bakali kundilindilila anze kuti banduume. Nondakali amyaka iili 20 ndakali kuyeeya kuti kunyina wakali kukonzya kunduuma. Masimpe tiindakali kunyoneka ndakali mukali, kuliyanda, alimwi tiindakali kumvwa kwaambilwa.

BBAIBBELE MBOLYAKANDICINCA: Kunyina nobakandilekelezya bataata. Bakabikka bubambe bwakunditumina mamagazini * aa Ngazi Yamulindizi a Sinsimuka! nkondakali kukkala. Akalikwiile kulundana muŋanda kanditaabali. Pele bumwi buzuba ndakayeeya kuti ndilange-lange mumamagazini amwi. Nindakabala zibalo zyaamba bweende bwa twaambo twacisi, makwebo, alimwi abukombi mboziyoomana cakandipa kuti ndibatumine luwaile bacizyi bangu. Balo abalumi babo bakali Bakamboni ba Jehova. Bakandaambila kuti katwiiya Bbaibbele ambabo aboobo ndakazumina.

Njiisyo iilembedwe kuli Bagalatiya 6:7 yakandikulwaizya kucinca bukkale bwangu. Kweelana abukkale bwangu bwa kaindi, ndakaiya kuti kufwumbwa ncondicita, ncondaamba naa kusala cilakonzya kubujatikizya buumi bwangu kumbele. Ndakakulwaizyigwa amajwi alembedwe kuli Isaya 1:18 aamba kuti: “Amuboole, tubuzyanye makani, mbwaamba Jehova. Nekuba kuti zibi zyanu zyasalala pyu, ziyootuba buu mbuli lukobo.” Ncondakabala cakandigwasya kuzwa nondakatalika kwiiya Bbaibbele kubona kuti Jehova ulakonzya kunditambula alimwi.

Mumyezi iili cisambomwe ndakacinca kapati pele tiicakali cuuba-uba. Ndakeelede kuleka kujanika mumasena atali kabotu akubatantamuka beenzuma batakali kabotu. Aboobo ndakatalika kubaambila beenzuma kuti ndiiya Bbaibbele akubaambila nzyondakali kwiiya. Bakatalika kunditantamuka akundiita kuti mupaizi. Bacizyi bangu bakandigwasya kujana mulimo uuli kabotu.

Ndakatalika kuunka kumiswaangano ku Ŋanda ya Bwami kwakali kuunka bacizyi bangu abalumi baabo nokuba kuti kwakali kulampa ma kkilomita aali 30. Kwakanyina Ŋanda ya Bwami munsi ankondakali kukkala pele ndakali kulibilika kuyaanya bantu bakandizyi kuzwa kubwana bwangu. Alimwi ndakali kuyoowa kukambauka ŋanda aŋanda ooko nkondakali kukkala. Ino kuti ndayaanya muntu ngundakatandide kuŋanda yakuzyanina naa ngundakapede misamu iikola? Nokuba boobo, ndakayeeya nzyondakali kwiiya kucisobano kuti cintu cikatazya kucita, ncecintu ciyandika kapati. Mbondakeelela buyo kuba mukambausi, ndakali kukambauka camoyo woonse.

Ndakalijisi buyumu-yumu abumwi mbwekeelede kuzunda bwakutayanda kubala. Pele ndakalizyi kuti naa ndiyanda kuba alusyomo luyumu, ndakeelede kuyuma kubala kasimpe kajanika mu Bbaibbele. Ndakabona kuti cili mbuli kunyamuna zibulo kutegwa ube anguzu.

MBONDAKAGWASIGWA: Ndicipona. Ndiyandika kwiilangisya micito yangu yakaindi kutegwa nditaijokeleli. Pele lino ndilikkomene abakaintu bangu bajisi bukkale bwa Bunakristo bubotu. Akati ka Bakamboni ba Jehova, ndilijisi balongwe beni-beni mbondikonzya kusyoma. Bataata bakafwa myaka iili yosanwe yainda pele kabatanafwa bakakkomana kunditambula alimwi.

[Bupanduluzi buyungizidwe]

^ munc. 34 Aamwaigwa a Bakamboni ba Jehova.