Skip to content

Skip to table of contents

Sena Bafwide Balakonzya Kubagwasya Bapona?

Sena Bafwide Balakonzya Kubagwasya Bapona?

Sena Bafwide Balakonzya Kubagwasya Bapona?

MUSANKWA umwi wiitwa kuti Tamba uukkala ku West Africa wakali kuyanda kulemba musunko kucikolo. * Banyina bakamwaambila kuti kutegwa akazwidilile wakeelede kugwasyigwa abamukwasyi ibakafwa. Kucisi ca Sicily mudolopo lya Palermo, bantu balaakuswaya zyuumbwe nkobatondezya mitunta yabantu. Ibamwi basyoma kuti mitunta eeyi ilabakwabilila bantu bapona. Mwaka amwaka, bantu balaakuunka kwaakuswaya kudolopo lya Lily Dale, lili kumbo kwa New York State, U.S.A., nkobazyi kuti kujanika baŋanga banji. Beenzu nobasika bayeeya kuti balakonzya kwaambaula abamukwasyi naa beenzyinyina bakafwa kutegwa babagwasye.

Nyika yoonse, bantu basyoma kuti bafwide balakonzya kugwasya bapona. Ino nywebo muyeeya buti? Ambweni kuli bakamwaambila njiisyo eeyi naa mulamvwana abantu basyoma boobu. Kuli buyo kabotu ikuyeeya bamukwasyi wesu bakafwa. Baŋanga basyomezya kuti balakonzya kutugwasya mumakani aaya. Kweelana amajwi aakazubululwa mumagazini ya Time, umwi muŋanga mukaintu wakaamba kuti myuuya yakujulu “ililibambilide kugwasya ikuti mwailomba.” Sena masimpe aayo? Sena ncobeni bafwide balakonzya kubagwasya bapona? Bwiinguzi bulimvwisya bwamu Bbaibbele bulakonzya kumulamya.

Sena Bafwide Balapona Kubusena Bumwi?

Ibbaibbele lilapandulula munzila iilimvwisya cicitika muntu afwa. Amubone lugwalo lwa Mukambausi 9:5 mbolwaamba: “Baumi balizi kuti balafwa, pele bafwide tabezi cintu niciba comwe.” Sena bafwide kuli ncobakonzya kucita? Kapango 6 kaamba kuti: “Luyando lwabo alusulo lwabo abbivwe lyabo, zyoonse zyafwidilila. Tabacijisi caabilo abuniini muzintu zyoonse zicitika ansi.” Alimwi kapango 10 kaamba kuti “taakwe milimo niiba miyeeyo neluba luzibo nebuba busongo mukabanda [naa mucuumbwe] moyoonjila.” Cikkomanisya ncakuti, lugwalo lwa Incito 2:31 lutondezya kuti Jesu Kristo naakafwa wakali mucikkalilo cabafwu naa mucuumbwe.

Jesu wakagwasya bantu banji naakacili kupona, pesi wakalizyi kuti uya kufwa. Sena wakali kulangila kuti uya kuzumanana kubagwasya bantu aakuba mucuumbwe? Peepe. Wakeelanya lufwu lwakwe kuciindi camasiku muntu natakonzyi kubeleka. (Johane 9:4) Jesu wakalizyi kuti, ikuti bantu bafwa, tabakonzyi kugwasya bapona.

Alimwi Jesu wakakozyanisya lufwu kucintu cimwi kutegwa asalazye kaambo aaka. Mweenzyinyina Lazaro naakafwa, Jesu wakeelanya lufwu kumuntu uuli muŋonzi. (Johane 11:11-13) Sena muntu uuli muŋonzi ulakonzya kutugwasya? Peepe takonzyi kutugwasya.

Sena Kuli Cibeela Cizumanana Kupona Muntu Afwa?

Bantu banji bayiisyigwa kuti kuli cintu cimwi citalibonyi citafwidilili. Ibbaibbele taliyiisyi boobo. Lugwalo lwa Intembauzyo 146:4 lwaamba kuti, ikuti muntu wafwa ‘muuya wakwe ulazwa, ulabweeda kubulongo; mubuzuba oobo mbubonya makanze aakwe oonse alamana.’ Aboobo, muuya wazwa mumubili, muntu ulacileka kuyeeya alimwi kunyina nkwaya. Bantu abanyama boonse balijisi muuya. (Mukambausi 3:19-21) Aboobo Ibbaibbele litondezya kuti kunyina cibeela camuntu citafwidilili muntu afwa.

Nokuba boobo, bamwi balakonzya kubuzya kuti, ‘Ino mbuti kujatikizya makani aakuti bantu bakaambaula abafwide, bakaamvwa majwi aabo naa kubabona?’ Makani aali boobu alidumide mumasi manji alimwi apa kuti basikufwidwa bayandaule baŋanga bakonzya kubagwasya kuti baambaule abafwide.

Sena makani aaya ngamasimpe? Ikuti naa ngamasimpe, sena aleendelana amajwi aamu Bbaibbele aambwa atala aawa? Kristo Jesu wakaamba kuti Jwi lya Leza mbwini. (Johane 17:17) Ikasimpe takalikazyi. Masimpe ngakuti, Ibbaibbele lilapandulula mbotweelede kwaabona makani aakuti bantu bafwide balakonzya kugwasya bapona. Ibbaibbele lilatwaambila muntu umwi wakasolede kulomba lugwasyo kubantu bakafwa. Ikucibala kabotu-kabotu cibalo eeci kulakonzya kutupa kuti tuzyibe bwini.

Mwami Iwakalomba Lugwasyo Kubantu Bakafwa

Makani aaya akacitikila ku Israyeli nkoili kunyika. Mwami Saulo abasikalumamba bakwe bakasikilwa abasikalumamba bana Filisiti bayoosya. Saulo naakababona bana Filisti “moyo wakwe wakayoowa akukankama loko.” Aciindi eeci, Mwami Saulo wakali bulekede kale bukombi bwakasimpe. Akaambo kaceeco, naakapaila kuli Jehova kuti amugwasye, tanaakamwiingula pe. Ino nkuli nkwaakali kukonzya kujana lugwasyo Saulo? Musinsimi wa Leza Samuele wakali fwide kale.—1 Samuele 28:3, 5, 6.

Saulo wakalomba lugwasyo kumuŋanga waku Endori. Wakaambila muŋanga kuti ‘amuletele Samuele’ iwakafwa. Muŋanga wakaita ceelo. Eeci ceelo icakali kulibonya mbuli “Samuele” cakaambila Saulo kuti bana Filisti baya kubalwana alimwi Saulo abana bakwe baya kufwa munkondo. (1 Samuele 28:7-19) Sena ncobeni uulya wakabuka wakali Samuele?

Kamuyeeya buyo. Ibbaibbele lyaamba kuti muntu afwa “ulabweeda kubulongo” akuti “makanze aakwe oonse alamana.” (Intembauzyo 146:4) Saulo a Samuele bakalizyi kuti Leza tayandi kuti kabalomba lugwasyo kubaŋanga. Masimpe ngakuti, Saulo kumatalikilo nguwakali kumpela kugusya basimizimo boonse!—Levitiko 19:31.

Amukalange-lange kaambo aaka. Ikuti naa Samuele uusyomeka wakali kupona mumuuya, sena naakatyola mulawo wa Leza kwiinda mukubelekela antoomwe amuŋanga kutegwa babonane a Saulo? Jehova wakalikakide kwaambaula a Saulo. Sena Leza Singuzuzyoonse wakali kukonzya kusungilizyigwa amuŋanga kuti aambaule a Saulo kwiinda mukubelesya Samuele wakafwa? Peepe. Masimpe ngakuti, ooyo “Samuele” iwakalibonya tanaakali musinsimi wa Leza uusyomeka. Muciindi caboobo lyakali daimona naa ceelo—icakali kulicengeezya kuti ngu Samuele wakafwa.

Madaimona mbangelo bakazangila bulelo bwa Leza kumatalikilo. (Matalikilo 6:1-4; Juda 6) Madaimona aaya alababona bantu nobacipona, alizyi mbobaambaula, mbobalibonya ambobakali kucita zyintu. Madaimona akulwaizya bantu ikusyoma kuti zilembedwe mu Bbaibbele nzyakubeja. Nkakaambo kaako Bbaibbele ncolitwaambila kuti tatweelede kwaambaula amizimo. (Deuteronomo 18:10-12) Mizimo eeyi icibeleka asunu.

Nkakaambo kaako mazuba aano ncotumvwa bantu kabaamba kuti “bakamvwa” naa “kubona” bantu bakafwa. Nokuba kuti zyeelo zilicengezya kuti zilagwasya ziindi zimwi, masimpe ngakuti ziyanda kucenga bantu. * (Ba-Efeso 6:12) Alimwi amuyeeye buyo kaambo aaka: Jehova Leza ulatuyanda alimwi ulatubikkila maano. Ikuti naa bantu bakafwa bakali kupona kubusena bumbi akuti bakali kukonzya kubagwasya beenzyinyina abamukwasyi, sena muyeeya kuti Mulengi wesu siluyando naakali kukasya kwaambaula ambabo akwaamba kuti kucita boobo “ncisesemyo”? Peepe! (1 Petro 5:7) Aboobo sena kuli nkotukonzya kujana lugwasyo?

Nkobakonzya Kujana Lugwasyo Lwini-Lwini Bantu Bacipona Abafwide

Kweelana amakani aabandikwa kale, bafwide tabajisi nguzu zyakugwasya bantu bacipona. Tacili kabotu ikulomba lugwasyo kubantu bafwide alimwi takugwasyi; nkubi nkaambo kulakonzya kutupa kutyola mulawo wa Leza alimwi tulakonzya kuyungwa amadaimona.

Ibbaibbele litwaambila kuti Mulengi wesu, Jehova nguukonzya kutugwasya. Ulakonzya kutuvwuna kulufwu. (Intembauzyo 33:19, 20) Naaba mazuba aano, ulakonzya kutugwasya. Aboobo, utupa bulangizi bwini-bwini, ikutali bulangizi bwakubeja buzwa kubaŋanga naa kumadaimona.

Tamba, iwaambwa kumatalikilo kwacibalo eeci, wakabona kwiindana kuliko akati kabulangizi bwakubeja buzwa kubaŋanga abulangizi bwini-bwini mbwapa Jehova. Baŋanga bakamwaambila kuti wakeelede kupa cituuzyo kuli bamasyaanene bakwe bakafwa kutegwa azwidilile mumusunko. Aciindi eeco, Tamba wakali kwiiya Bbaibbele a Bakamboni ba Jehova. Wakaiya bwini kujatikizya cicitika ikuti muntu wafwa ankobazwa aabo balicengezya kuti mbamasyaaneene bakwe bakafwa. Nokuba kuti banyina bakamusungilizya kuti alombe lugwasyo kumuŋanga, Tamba wakakaka, akubaambila kuti, “ikuti nditakazwidilili, ndiya kulemba alimwi.”

Ino ncinzi cakacitika? Wakabainda basicikolonyina boonse! Banyina bakagambwa, bakacileka kusyoma baŋanga alimwi kunyina nibakaamba makani aazituuzyo alimwi. Tamba wakaiya kuti Jehova ulatucenjezya kuti tatweelede ‘kuyandaula bafu kuti bagwasye baumi.’ (Isaya 8:19) Ikwiiya Bbaibbele kwakamugwasya Tamba kuba alusyomo lwakuti, ikuti kauyanda mulawo wa Leza, uya kuzwidilila.—Intembauzyo 1:1-3.

Ino ncinzi ciya kubacitikila bayandwa besu bakafwa? Sena kuli bulangizi buli boonse? Kunze lyakugwasya ndiswe notucipona, Jehova wasyomezya kuti uya kubagwasya aabo bali muzyuumbwe. Amubone musinsimi Isaya ncaakaambilizya kucaandaano 26, kapango 19: “Bafu bako bayoopona. . . . Amubuke, mwiimbe, inywe nobakede mubulongo.” Bafwide boonse baya kubuka.

Amuciyeeyele buyo eeco! Mabbiliyoni aabantu balede muzyuumbwe baya kubusyigwa! Masimpe, Ibbaibbele lyaamba kuti Jehova ‘ulayandisisya’ kubabusya bafwide. (Jobu 14:14, 15) Sena zisyomezyo eezyi tazikonzyi kucitika? Jesu Kristo wakali alusyomo kapati mubulangizi oobu cakuti wakaamba kuti bafwide mbaumi kuli Jehova.—Luka 20:37, 38.

Sena mulabuyanda bulangizi oobu? * Amuzumanane kwiiya makani aamu Bbaibbele. Nomuya bwiiya, muya kubona kuti Jehova ulakonzya kubagwasya bantu bapona abafwide alimwi zisyomezyo zyakwe ‘zilasyomeka alimwi nzyamasimpe.’—Ciyubunuzyo 21:4, 5.

Bupanduluzi buyungizidwe

^ munc. 2 Izyina lyacincwa.

^ munc. 18 Ikuti kamuyanda kuzyiba zinji kujatikizya makani aaya, amubone broshuwa yakuti, Myuuya Yabafwide—Sena Inga Yamugwasya Naaba Kumucisa? Sena Ncobeni Nkwiili? yakamwaigwa a Bakamboni ba Jehova.

^ munc. 26 Kutegwa mujane makani aamwi kujatikizya cisyomezyo cabubuke, amubone cibalo 7 mubbuku lyakuti Ino Ncinzi Cini Bbaibbele Ncoliyiisya? lyakamwaigwa a Bakamboni ba Jehova.

Majwi aakwelelezya sikubala aali apeeji 21]

Kuli buyo kabotu ikuyeeya bamukwasyi wesu bakafwa

[Cifwanikiso icili apeeji 22]

Sena musinsimi Samuele wakabuka kuzyi kwaambaula a Mwami Saulo?