Skip to content

Skip to table of contents

“Jehova Ulibazyi Aabo Babalilwa Kulinguwe”

“Jehova Ulibazyi Aabo Babalilwa Kulinguwe”

“Ikuti umwi kamuyanda Leza, ooyu ulizyibidwe anguwe.” —1 KO. 8:3.

1. Amwaambe cibalo camu Bbaibbele icitondezya bantu ba Leza bamwi mbobeenwa akuyeeya kutali kabotu. (Amubone cifwanikiso icili kumatalikilo aacibalo.)

MAFWUMOFWUMO amwi, Mupaizi Mupati Aroni wakaliimvwi amulyango watente lyakubunganina lya Jehova, kajisi citentelo catununkilizyo ciyaka mulilo. Munsi lyakwe, kwakali Kora abaalumi ibali 250, abalo bakali kuumpa tununkilizyo kuli Jehova, umwi aumwi kajisi citentelo catununkilizyo mumaanza. (My. 16:16-18) Kubalanga buyo, boonse bakali kuboneka kuba bakombi ba Jehova basyomeka. Nokuba boobo, mukwiimpana a Aroni, baalumi aaba bazangi bakali kuyanda kwaatula bapaizi. (My. 16:1-11) Bakalyeena kwiinda mukuyeeya kuti Leza ulakutambula kukomba kwabo. Pele kuyeeya kuli boobo kwakali mbuli kuti nkutukila Jehova, walo uubona izili mumoyo alimwi uukonzya kubona kuupaupa ameso kwabo.—Jer. 17:10.

2. Ncinzi Musa ncaakaambila limwi, alimwi sena majwi aakwe akazuzikizyigwa?

2 Kakuceede buzuba bomwe kuti buzuba oobo bwakuumpa tununkilizyo busike, Musa wakaambila limwi kuti: “Cifumo Jehova ulamutondezya na ngwasalide nguni.” (My. 16:5) Masimpe, Jehova wakaandaanya bakombi bakwe bakasimpe abakubeja ciindi ‘mulilo iwakazwa kuli Jehova nowakasyukutya Kora abaabo  bantu bali myaanda yobile amakumi osanwe ibakali kutenta tununkilizyo.’ (My. 16:35; 26:10) Aciindi ncimunya eeco, Jehova tanaakamujaya Aroni, ikutondezya kuti ngowali mupaizi mwini-mwini alimwi mukombi wakasimpe wa Leza.—Amubale 1 Bakolinto 8:3.

3. (a) Mbukkale nzi ibwakazikulibonya mumazuba aamwaapostolo Paulo? (b) Ncinzi Jehova ncaakatondezya twabona mbwaakeendelezya buzangi bumwi bwakacitika myaanda yamyaka musyule?

3 Bukkale buli boobu bwakazikucitika nokwakainda myaka iili 1,500 mumazuba aamwaapostolo Paulo. Banakristo bamwi bakatalika kutobela njiisyo zyakubeja; nokuba boobo, bakazumanana kuyanzana ambungano. Kumuntu uulanga buyo caatala-tala, basiluleyo aaba bakali kulibonya mbuli kuti tiibakaindene abamwi mumbungano. Pele basiluleyo aaba bakali kukonzya kubikka Banakristo bamwi muntenda. Bantu aaba balo bali mbaaumpe ibalibonya mbuli kuti nimbelele, bakatalika ‘kuyaabunyonyoona lusyomo lwabamwi.’ (2 Ti. 2:16-18) Nokuba boobo, Jehova talangi buyo cakwiinzya mulawo, alimwi Paulo wakalizyi Leza mbwaakaayendelezya makani aajatikizya bazangi mbuli Kora alimwi abasikumutobela myaanda yamyaka musyule. Kujatikizya makani aaya, atulange-lange cibalo eeco camu Magwalo alimwi akubona ncotukonzya kwiiya kuzwa kuli ncico.

“NDIME JEHOVA, NSISANDUKI PE”

4. Ncinzi Paulo ncaakasinizya kwaamba, alimwi mbuti mbwaakatondezya kusinizya kwakwe mumajwi ngakaambila Timoteo?

4 Paulo wakali masimpe kuti Jehova ulakonzya kubuyubununa bukombi bwakuupaupa ameso, alimwi wakalizyi kuti Jehova ulakonzya kubayubununa bantu basyomeka kulinguwe. Paulo wakatondezya lusyomo lwakwe mumajwi ngaakasololelwa kulembela Timoteo. Naakamana kutondezya ntenda yakumuuya yakaliko akaambo kabasiluleyo ibakaliko kale mumbungano, Paulo wakalemba kuti: “Nokuba boobo, intalisyo njumu ya Leza iciimvwi kiijisi cidinto cilembedwe kuti: ‘Jehova ulibazyi aabo babalilwa kulinguwe,’ akuti: ‘Ooyo wiita zyina lya Jehova akukake kutalulama.’”—2 Ti. 2:18, 19.

5, 6. Ino majwi aa Paulo aakuti “ntalisyo njumu ya Leza” aamba nzi, alimwi mbuti majwi aaya mbwaakamukulwaizya Timoteo?

5 Nkaambo nzi mabala ngaakabelesya Paulo mulugwalo oolu ncotweelede kwaabikkila maano? Mu Bbaibbele, majwi aakuti “intalisyo njumu ya Leza,” aambidwe buyo mulugwalo oolu. Bbaibbele libelesya bbala lyakuti “ntalisyo” mbuli maambilambali kwaamba zintu ziindene-indene, kubikkilizya amunzi wini wa Jerusalemu, munzi mupati wa Israyeli yansiku. (Int. 87:1, 2) Mulimo ngwajisi Jesu mumakanze aa Leza ukozyanisyigwa kuntalisyo. (1 Ko. 3:11; 1 Pe. 2:6) Ncinzi ncaakali kuyeeya Paulo ciindi naakalemba kuti “intalisyo njumu ya Leza”?

6 Paulo waamba “ntalisyo njumu ya Leza” mucibalo mwalo mwaamba majwi aa Musa kujatikizya Kora abasikumutobela bakwe aalembedwe mulugwalo lwa Myeelwe 16:5. Paulo wakali kwaamba zyakacitika mumazuba aa Musa mukusola kukulwaizya Timoteo alimwi akumuyeezya nguzu Jehova nzyajisi zyakuzyiba micito yabuzangi. Makanze aa Jehova tanaakacincwa a Kora alimwi tanaakali kukonzya kucincwa abasiluleyo ibakaliko mumbungano. Paulo tanaakapandulula cakumaninina kujatikizya ncoyakali kwiiminina “ntalisyo njumu ya Leza.” Nokuba boobo, majwi ngaakabelesya akamukulwaizya Timoteo kusyoma nzila zya Jehova.

7. Nkaambo nzi ncotukonzya kuba masimpe kuti Jehova uyakucita cabululami alimwi cakusyomeka?

7 Njiisyo zya Jehova zisumpukide tazikonzyi kusinkilwa pe. Intembauzyo 33:11 yaamba kuti: “Lulayo lwa-Jehova luliimvwi nji, makanze aamoyo wakwe ngamisela yoonse.” Magwalo aambi aamba kujatikizya bweendelezi bwa Jehova, luyando, bululami, alimwi akusyomeka kwakwe kuti takumani pe. (Kul. 15:18; Int. 106:1; 112:9; 117:2) Lugwalo lwa  Malaki 3:6 lwaamba kuti: “Ndime Jehova; nsisanduki pe.” Mbubwenya buyo, alwalo lugwalo lwa Jakobo 1:17 lwaamba kuti Jehova ‘tasanduki naa kucinca mbuli zimvwule zicinca-cinca.’

“CIDINTO” ICIPA KUBA AALUSYOMO MULI JEHOVA

8, 9. Ncinzi ncotukonzya kwiiya kucikozyanyo ca Paulo ‘cacidinto’?

8 Majwi aa Paulo aalembedwe mulugwalo lwa 2 Timoteo 2:19 atondezya ntalisyo iijisi mulumbe, mbuli kuti wakalembwa acidinto. Kaindi, cakalidumide kulemba bulembo bumwi aantalisyo yaŋanda, ambweni kutondezya wakayaka naa mukamwini ŋanda eeyo. Paulo ngomulembi wa Bbaibbele wakusaanguna kubelesya cikozyanyo camusyobo ooyu. * Cidinto icili ‘antalisyo njumu ya Leza,’ cijisi twaambo tobilo. Kaambo kakusaanguna nkakuti, “Jehova ulibazyi aabo babalilwa kulinguwe,” kabili nkakuti, “Ooyo wiita zyina lya Jehova akukake kutalulama.” Eeci cituyeezya kaambo nkotubala mulugwalo lwa Myeelwe 16:5.Amubale.

9 Nciiyo nzi ncotukonzya kwiiya kuzwa kucikozyanyo ‘cacidinto’ ncaakalemba Paulo? Kuli baabo ibabalilwa kuli Leza, milawo anjiisyo zya Jehova zilakonzya kwaambwa mubufwaafwi mutwaambo twamasimpe tobilo ootu twakuti: (1) Jehova ulabayanda aabo basyomeka kulinguwe, alimwi (2) Jehova takuyandi kutalulama. Mbuti makani aaya mbwaagwasya mumakani aaluleyo mumbungano?

10. Mbuti luleyo mbolwakabajatikizya bantu ibakali kusyomeka mumazuba aa Paulo?

10 Kuboneka kuti Timoteo alimwi abamwi basyomeka bakalityompedwe kujatikizya basiluleyo ibakali akati kabo. Banakristo bamwi balangilwa kuti bakali kulibuzya kujatikizya kaambo basiluleyo ncobakaciliko mumbungano. Bantu bamwi basyomeka kulangilwa kuti bakali kugambwa naa Jehova wakali baandaanizyide babelesi bakwe basyomeka kuzwa kubukombi bwabasikuupaupa aameso.—Mil. 20:29, 30.

Timoteo tanaakali kukonzya kuzungaanizyigwa mulusyomo amicito yabasiluleyo (Amubone muncali 10 kusika ku 12)

11, 12. Mbuti lugwalo lwa Paulo mbolwakayumya-yumya lusyomo lwa Timoteo?

11 Tacidoonekwi kuti lugwalo lwa Paulo lwakamuyumya-yumya Timoteo mulusyomo kwiinda mukumuyeezya cakacitika ciindi Aroni naakatondezyegwa kuti wakali kusyomeka alimwi aciindi Kora abeenzinyina nobakalibonya kuti mbaasikuupaupa aameso, mpoonya akukakwa a Leza akujaigwa. Mubwini, Paulo wakali kwaamba kuti, nokuba kuti kwakali Banakristo bakubeja akati kabo, Jehova wakali kuyakubazyiba aabo  ibabalilwa kulinguwe, mbubwenya mbwaakacita mumazuba aa Musa.

12 Jehova tacinci pe; lyoonse ulasyomeka. Takuyandi kutalulama, alimwi muciindi ceelede ulabasubula basizibi bateempwi. Mbwaanga wakali akati kabantu ‘baita zyina lya Jehova,’ Timoteo wakayeekezyegwa mukuli ngwaakajisi wakukaka muuya uutali wabululami iwa Banakristo bakubeja. *

BUKOMBI BWAKASIMPE TABULI BWABUYO PE

13. Ndusyomo nzi ndotukonzya kuba andulo?

13 Andiswe tulakonzya kuyumizyigwa kumuuya amajwi ngaakasololelwa kulemba Paulo. Cakusaanguna, cilakkomanisya kuzyiba kuti Jehova ulikubwene kusyomeka kwesu kulinguwe. Eeci tacili cintu cakucengeezya buyo pe. Muciindi caboobo, Jehova ulabakkomanina kapati aabo ibabalilwa kulinguwe. Bbaibbele lyaamba kuti: ‘Meso aa Jehova alalanga-langa moonse munyika, kuti aliyumye kukugwasya abo baluleme mumoyo kumeso aakwe.’ (2 Mak. 16:9) Aboobo, tulakonzya kusyoma cakumaninina kuti zyoonse nzyotumucitila Jehova ‘amoyo uutuba,’ tazili zyabuyo.—1 Ti. 1:5; 1 Ko. 15:58.

14. Mbukombi buli buti Jehova mbwatalekeli kuzumanana?

14 Alimwi cilaumbulizya kuzyiba kuti Jehova taakwe nalekela bukombi bwakuupaupa aameso. Mbubwenya meso aakwe ‘mbwaalalanga-langa moonse munyika,’ ulakonzya kubabona aabo ‘ibataluleme mumoyo kumeso aakwe.’ Lugwalo lwa Tusimpi 3:32 lwaamba kuti “muntu uupilingene ulasesemya Jehova,” muntu uuli boobo ulalyaandaanya acaali akulicengeezya kumvwida kakuli kumbali ulasisikizya kucita zibi. Nokuba kuti muntu uutasyomeki ulakonzya kweena bantu bamwi cabucenjezu kwaciindi cili mbocibede, nguzu alimwi abululami bwa Jehova zitupa lusinizyo lwakuti “uusisa milandu yakwe takooyooba acoolwe pe.”—Tus. 28:13; amubale 1 Timoteo 5:24; Bahebulayo 4:13.

15. Ncinzi ncotweelede kweeleba, alimwi nkaambo nzi?

15 Bantu ba Jehova banji balilyaabide amoyo woonse kumubelekela. Talili kanji-kanji umwi mumbungano natondezya muuya walweeno acaali mukukomba kwakwe. Nokuba boobo, mbwaanga cakacitika mumazuba aa Musa alimwi amumbungano ya Banakristo bakusaanguna, amazuba aano cilakonzya kucitika. (2 Ti. 3:1, 5) Nokuba boobo, sena tweelede kubadooneka Banakristoma, kubayeeyela kuti tabasyomeki kuli Jehova cakumaninina? Peepe! Tacili kabotu pe kubayeeyela bumbi bakwesu abacizyi kakutakwe akaambo kaya koomoonga. (Amubale Baloma 14:10-12; 1 Bakolinto 13:7.) Alimwi buya, ikuba acilengwa cakudooneka kusyomeka kwabamwi mumbungano kulakonzya kutubikka muntenda munzila yakumuuya.

16. (a) Ncinzi umwi aumwi wesu ncayelede kucita kutegwa atabi sikuupaupa aameso? (b) Nziiyo nzi nzyotukonzya kujana mukabbokesi kakuti “ Amuzumanane Kulilingula”?

16 Munakristo umwi aumwi weelede ‘kulingula nzyacita lwakwe mwini.’ (Gal. 6:4) Akaambo kakuti tatulondokede, tulakonzya kuba atumpenda tubyaabi kakunyina kuzyiba. (Heb. 3:12, 13) Aboobo, ciindi aciindi tweelede kulingula mizeezo yesu mukubelekela Jehova. Inga twalibuzya kuti: ‘Sena kuyanda Jehova nkokundikulwaizya kumukomba alimwi akuzyiba kuti ngoweelede kweendelezya? Naa sena ndibikkila kapati maano kukuyanda kuyakulongezyegwa kumubili mu Paradaiso kumbele?’ (Ciy. 4:11) Masimpe, tulakonzya kugwasyigwa kwiinda mukulingula micito yesu alimwi akugwisya tumpenda tusyoonto-syoonto twakuupaupa aameso mumyoyo yesu.

KUSYOMEKA IKUPA KUKKOMANA

17, 18. Nkaambo nzi ncotweelede kusyomeka akukomba Jehova amoyo woonse?

17 Ciindi notusolekesya kusyomeka akukomba  camoyo woonse, tulagwasyigwa kapati. Sintembauzyo wakaamba kuti: “Uli acoolwe muntu oyo Jehova ngwatabiki kaambo, uutajisi lweeno mumuuya wakwe.” (Int. 32:2) Masimpe, aabo ibagwisya lweeno mumyoyo yabo balikkomene kapati, alimwi bayakukkomana kapati baakulondoka kumbele.

18 Muciindi ceelede, Jehova uyakubayubununa boonse ibacita zibi naa aabo ibaupaupa aameso, ‘akwaandaanya mululami asizibi, muntu uuyoowa Leza amuntu uutamuyoowi.’ (Malk. 3:18) Kwaciindi cino, cilaumbulizya kuzyiba kuti “meso aa Jehova ali kubalulami, amatwi aakwe aswiilila mipailo yabo yakukombelezya.”—1 Pe. 3:12.

^ par. 8 Lugwalo lwa Ciyubunuzyo 21:14, ilwakalembwa nokwakainda myaka minji kuzwa ciindi Paulo naakalembela Timoteo, lwaamba kujatikizya “mabwe aantalisyo” aali 12 aalembedwe mazina aabaapostolo ibali 12.

^ par. 12 Cibalo citobela cilalanga-langa mbotukonzya kwiiya Jehova kwiinda mukukaka kutalulama.