Skip to content

Skip to table of contents

“Weelede Kuyanda Jehova Leza Wako”

“Weelede Kuyanda Jehova Leza Wako”

“Weelede kuyanda Jehova Leza wako amoyo wako woonse abuumi bwako boonse amizeezo yako yoonse.”—MT. 22:37.

1. Nkaambo nzi luyando akati ka Leza a Mwanaakwe ncolwakakomena?

MWANA wa Jehova, Jesu Kristo, wakaaamba kuti: “Ndilamuyanda Taata.” (Joh. 14:31) Jesu alimwi wakaamba kuti: “Taata ulamuyanda Mwana.” (Joh. 5:20) Eeci taceelede kutugambya pe. Kwamyaanda yamyaka Jesu katanaba muntu, wakali “mufuzi” wa Leza. (Tus. 8:30, BT) Ciindi Jehova a Jesu nobakali kubeleka antoomwe, Mwana wakaiya zinji kujatikizya bube bwaba Usyi alimwi wakalijisi twaambo tunji itwakali kumupa kuti abayande. Alimwi buya, kweelede kuti kubelekela antoomwe kwakapa kuti luyando akati kabo lukomene.

2. (a) Ino luyando lubikkilizya nzi? (b) Ino tulabandika mibuzyo nzi?

2 Luyando lubikkilizya kubikkila maano kapati kumuntu umwi. Sintembauzyo Davida wakaimba kuti: “Ndakuyandisya, O Jehova, inguzu zyangu.” (Int. 18:1) Oobo mbombubo mbotweelede kulimvwa kujatikizya Leza, nkaambo ulatuyandisya loko. Ikuti twamumvwida Jehova, uyakutondezya mbwatuyanda. (Amubale Deuteronomo 7:12, 13.) Nokuba boobo, mbwaanga tatukonzyi kumubona Leza, sena ncobeni tulakonzya kumuyanda? Ino kuyanda Jehova caamba nzi? Nkaambo nzi ncotweelede kumuyanda? Alimwi mbuti mbotukonzya kutondezya kuti tulamuyanda Leza?

 KAAMBO NCOTUKONZYA KUMUYANDA LEZA

3, 4. Nkaambo nzi ncocikonzyeka kulindiswe kumuyanda Jehova?

3 “Leza Muuya”; aboobo tatukonzyi kumubona. (Joh. 4:24) Nokuba boobo, cilakonzyeka kumuyanda Jehova, alimwi Magwalo atulailila kuti tweelede kulutondezya luyando oolo. Mucikozyanyo, Musa wakaambila bana Israyeli kuti: “Uleelede kuyandisya Jehova Leza wako amoyo wako woonse, amuuya wako woonse, anguzu zyako zyoonse.”—Dt. 6:5.

4 Nkaambo nzi ncotukonzya kumuyanda kapati Leza? Nkaambo wakatulenga katujisi luyandisisyo lwakwiiya zintu zyakumuuya alimwi kutegwa katucikonzya kutondezya luyando. Ikuti luyandisisyo lwesu lwazintu zyakumuuya twalukkutya munzila yeelede, luyando lwesu ndotujisi kuli Jehova lulakomena alimwi inga katujisi twaambo tulimvwisya tutupa kukkomana. Jesu wakaamba kuti: “Balikkomene aabo bazyi kuti bayandika zyintu zyakumuuya, nkaambo Bwami bwakujulu mbubwabo.” (Mt. 5:3) Kujatikizya ceeco bamwi ncobaamba kuti ncilengwa cabantu cakuzyalwa ancico cakuti bantu kabakomba, bbuku ilyakalembwa aba A.  C. Morrison lyakati: “Tweelede kuyoowa, kugambwa alimwi akutondezya bulemu twabona mbuli bantu boonse mbobayandaula muntu umwi mupati kwiinda boonse ngobakonzya kusyoma.”

5. Ino tuzyi buti kuti kulangaula Leza takuli kusowa buyo ciindi?

5 Sena kulangaula Leza nkusowa buyo ciindi? Peepe, nkaambo uyanda kuti tumujane. Mwaapostolo Paulo wakacisalazya eeci ciindi naakapa bumboni kubantu bakabungene mu Areopagi. Eeci cakacitika afwaafwi a Parthenon—tempele ilyakaabidwe kuli Athena, leza mukaintu wakaindi wabana Atene. Amweezyeezye kuti andinywe nkomuli okuya ciindi Paulo naamba kujatikizya “Leza iwakalenga nyika azyintu zyoonse zili mumo,” mpoonya akutalika kupandulula kuti “takkali mumatempele aakayakwa amaanza.” Mwaapostolo wayungizya akwaamba kuti ‘kuzwa kumuntu omwe, Leza wakalenga bantu ibali muzisi zyoonse kuti bakkale munyika yoonse, alimwi wakacita kuti kube ziindi zibikkidwe aminyinza yazyooko nkobeelede kukkala bantu, kutegwa bayandaulisye Leza, nokuba kwaampaampa buya akumujana ncobeni nokuba kuti mubwini tali kulamfwu kuli umwi aumwi wesu.’ (Mil. 17:24-27) Inzya, bantu inga bamujana Leza. Bakamboni ba Jehova ibainda ku 7.5 miliyoni ‘bamujana ncobeni’—alimwi balamuyanda ncobeni.

NCOCAAMBA KUYANDA LEZA

6. Mulawo nzi Jesu ngwaakaamba kuti “ngomulawo mupati alimwi wakusaanguna”?

6 Luyando lwesu kuli Jehova lweelede kuzwa mumoyo. Jesu wakacisalazya eeci ciindi mu Farisi naakabuzya kuti: “Mwiiyi, ino nguuli mulawo mupati mu Mulawo?” Jesu wakaingula kuti: “‘Weelede kuyanda Jehova Leza wako amoyo wako woonse abuumi bwako boonse amizeezo yako yoonse.’ Ooyu ngomulawo mupati alimwi wakusaanguna.”—Mt. 22:34-38.

7. Ino caamba nzi kuyanda Leza (a) ‘amoyo wesu woonse’? (b) ‘abuumi bwesu boonse’? (c) ‘amizeezo yesu yoonse’?

7 Ncinzi Jesu ncaakali kupandulula nakaamba kuti tweelede kuyanda Leza ‘amoyo wesu woonse’? Wakali kupandulula kuti tweelede kuyanda Jehova amoyo wesu woonse wacikozyanyo, walo uujatikizya nzyotuyanda, mizeezo, alimwi ambotulimvwa. Alimwi tweelede kumuyanda ‘abuumi bwesu boonse.’ Kuyungizya waawo, tweelede kuyanda Leza ‘amizeezo yesu yoonse.’ Mubufwaafwi inga twaamba kuti, tweelede kumuyanda Jehova cakumaninina.

8. Ino kuyanda Leza cakumaninina kuyakutukulwaizya kucita nzi?

8 Ikuti katumuyanda Leza amoyo wesu woonse, abuumi bwesu boonse, alimwi amizeezo yesu yoonse, tuyakuba basikwiiya ba Jwi lyakwe basungu, tuyakubeleka kweelana amakanze aakwe, alimwi tuyakwaambilizya makani mabotu aa Bwami cabusungu. (Mt. 24:14; Lom. 12:1, 2) Luyando lwini-lwini ndotujisi kuli Jehova luyakupa kuti tuzumanane kuswena kulinguwe. (Jak. 4:8) Masimpe, tatukonzyi  kutulemba twaambo toonse ncotweelede kumuyandila Leza. Nokuba boobo, atulange-lange buyo twaambo tumwi tusyoonto.

KAAMBO NCOTWEELEDE KUMUYANDA JEHOVA

9. Nkaambo nzi ncomumuyandila Jehova Mulengi wesu alimwi Sikutupa nzyotuyandika?

9 Jehova Mulengi wesu alimwi ngu Sikutupa nzyotuyandika. Paulo wakaamba kuti: “Nguutupa buumi, kweenda akupona.” (Mil. 17:28) Jehova watupa nyika eeyi mbotu. (Int. 115:16) Alimwi ulatupa zyakulya azintu zimwi nzyotuyandika kutegwa katuli baumi. Akaambo kaceeco, Paulo wakaambila bantu bamu Lustra ibakali kukomba mituni kuti: “Leza uupona . . . taakalilekela kubula bumboni nkaambo wakacita zibotu kwiinda mukumupa mvwula kuzwa kujulu aziindi eelyo nokuba micelo minji, alimwi wakamupa zyakulya zinji akuzuzya myoyo yanu akubotelwa.” (Mil. 14:15-17) Aaka nkaambo ikeelede kutupa kumuyanda Mulengi wesu Mupati alimwi Sikutupa nzyotuyandika siluyando!—Muk. 12:1.

10. Ncinzi ncotweelede kucita akaambo kabubambe bwa Leza bwakugwisya cibi alufwu?

10 Leza wapa kuti cikonzyeke kugwisya cibi alufwu nzyotwakakona kuli Adamu. (Lom. 5:12) Inzya, “Leza watutondezya luyando lwakwe mwini mukuti notwakacili basizibi, Kilisito wakatufwida.” (Lom. 5:8) Cakutadooneka, myoyo yesu ilizwide aluyando kuli Jehova nkaambo wakapa kuti cikonzyeke kulekelelwa zibi zyesu ikuti tweempwa alimwi akutondezya lusyomo mucinunuzyo cacipaizyo ca Jesu.—Joh. 3:16.

11, 12. Muunzila nzi Jehova mwaatupa bulangizi?

11 Jehova ‘ulapa bulangizi ibuzuzya kukondwa koonse alimwi aluumuno.’ (Lom. 15:13) Bulangizi mbwatupa Leza butugwasya kuliyumya mumasunko aalwana lusyomo lwesu. Bananike ibazumanana ‘kusyomeka mane kusikila kulufwu bayakupegwa musini wabuumi bwakujulu.’ (Ciy. 2:10) Aabo basyomeka ibajisi bulangizi bwakupona ano anyika bayakukkomana azilongezyo zitamani mu Paradaiso. (Lk. 23:43) Ino inga tulimvwa buti abulangizi buli boobu? Cakutadooneka, myoyo yesu ilizwide alukkomano, luumuno, alimwi aluyando kuli Sikupa “cipego cibotu cili coonse alimwi acipego cilondokede cili coonse”!—Jak. 1:17.

12 Leza watupa bulangizi bwabubuke bukkazika moyo. (Mil. 24:15) Cakutadooneka, tulausa kapati ikuti muyandwa wesu wafwa, pele akaambo kabulangizi bwabubuke, ‘tatubi abuumba mbuli bamwi boonse ibatajisi bulangizi.’ (1 Te. 4:13) Akaambo kaluyando, Jehova Leza uliyandide kubabusya bafwide, kwaambisya basyomeka, mbuli Jobu mululami. (Job. 14:15) Amuyeeye buyo mbociyakukkomanisya kuyanzana alimwi abayandwa besu bafwide baakubusyigwa. Eelo kaka myoyo yesu ilazula aluyando kuli Taateesu wakujulu, walo iwatupa bulangizi bwabubuke butaliboteli!

13. Mbumboni nzi ibuliko ibusinizya kuti Leza ulatubikkila maano ncobeni?

13 Jehova ulatulanganya ncobeni. (Amubale Intembauzyo 34:6, 18, 19; 1 Petulo 5:6, 7.) Mbwaanga tulizyi kuti Leza wesu siluyando lyoonse ulilibambide kugwasya baabo ibasyomeka kulinguwe, tulimvwa kukwabililwa mbotuli cibeela ‘cambelele zyameembelelo aakwe.’ (Int. 79:13) Kuyungizya waawo, luyando ndwajisi Leza kulindiswe luyakulibonya muzintu nzyayakutucitila kwiinda mu Bwami bwa Mesiya. Mbwali Mwami uusalidwe, Jesu Kristo, uyakugwisya nkondo anyika, kupenga, alimwi abubi, mpoonya bantu bayakulongezyegwa aluumuno lutamani alimwi akuzwidilila ncobeni. (Int. 72:7, 12-14, 16) Cakutadooneka, bulangizi buli boobu butupa twaambo ncotweelede kumuyanda Leza wesu uubikkila maano amoyo wesu woonse, abuumi bwesu boonse, anguzu zyesu zyoonse, alimwi amizeezo yesu yoonse!—Lk. 10:27.

14. Ncoolwe nzi citaliboteli ncaatupa Leza?

14 Jehova watupa coolwe citaliboteli cakubeleka katuli Bakamboni bakwe. (Is. 43:10-12) Tulamuyanda Leza akaambo kakutupa coolwe eeci cakugwasyilizya bweendelezi bwakwe bwamububumbo boonse alimwi akugwasya  bantu kuba aabulangizi bwini-bwini munyika iino iizwide manyongwe. Kuyungizya waawo, tulakonzya kwaamba calusinizyo nkaambo twaambilizya makani mabotu aayeeme a Jwi lya Leza wakasimpe, walo uuzuzikizya zisyomezyo zyakwe zyoonse izipa bulangizi. (Amubale Joshua 21:45; 23:14.) Cakutadooneka, mulongo wazilongezyo alimwi atwaambo ntotujisi itutupa kumuyanda Jehova tuugoli. Pele mbuti mbotukonzya kutondezya kuti tulamuyanda?

MBOTUKONZYA KUTONDEZYA KUTI TULAMUYANDA LEZA

15. Mbuti kwiiya alimwi akubelesya nzyotwiiya mu Jwi lya Leza mbokukonzya kutugwasya?

15 Amusungwaale kwiiya alimwi akubelesya nzyomwiiya mu Jwi lya Leza. Kucita boobo kutondezya kuti tulamuyanda Jehova alimwi akuti tuliyandide ncobeni kuti jwi lyakwe ‘litumunikile inzila yesu.’ (Int. 119:105) Ikuti naa tuli mubuyumuyumu, tulakonzya kuumbulizyigwa azisyomezyo zyaluyando eezyi: “Moyo uupengede akweempwa tokuusampauli, O Leza.” “Buuya bwako bwakanditabilila, O Jehova. Miyeeyo minji iikataazya na yaata mumoyo wangu, kuumbulizya kwako nkokundikondezya.” (Int. 51:17; 94:18, 19) Jehova ulabafwida luzyalo aabo ibapengede, awalo Jesu ulabeetelela bantu. (Is. 49:13; Mt. 15:32) Kwiiya Bbaibbele kulakonzya kutugwasya kubona Jehova mbwatubikkila maano ncobeni calo icikonzya kupa kuti andiswe tukulwaizyigwe kumuyanda ncobeni.

16. Mbuti kupaila lyoonse mbokukonzya kupa kuti luyando lwesu ndotujisi kuli Leza lukomene?

16 Amupaile kuli Leza lyoonse. Mipailo yesu ipa kuti tuzumanane kuswena afwaafwi kuli ‘Sikuswiilila zikombyo.’ (Int. 65:2) Ciindi notubona Leza mbwaingula mipailo yesu, luyando ndotujisi kulinguwe lulakomena. Mucikozyanyo, andiza twakabona kale kuti tatulekeli kuti tusunkwe kwiinda nguzu zyesu. (1 Ko. 10:13) Ikuti katulibilika mpoonya twapaila kuli Jehova akumukombelezya ncobeni, tulakonzya kuba ‘aluumuno lwa Leza’ ilwiinda zyoonse. (Flp. 4:6, 7) Zimwi ziindi, tulakonzya kupaila mumoyo—mbuli bwakacita Nehemiya—akubona mbouli mukwiingulwa. (Neh. 2:1-6) Ciindi ‘notujatisya kupaila’ akubona Jehova mbwali mukwiingula mipailo yesu, luyando lwesu ndotujisi kulinguwe lulakomena, alwalo lusyomo ndotujisi mulinguwe lulakomena lwalo ilukonzya kutugwasya kulwana masunko aalwana lusyomo lwesu.—Lom. 12:12.

17. Ikuti katumuyanda Leza, ino kujanika kumiswaangano tunakukubona buti?

 17 Amube acilengwa cakujanika kumiswaangano ya Banakristo yambungano, yabbazu ayaalubazu, alimwi ayacooko. (Heb. 10:24, 25) Bana Israyeli bakabungana kutegwa baswiilile akwiiya kujatikizya Jehova kutegwa kabamulemeka kapati alimwi akuti bacikonzye kucita zilembedwe mu Mulawo wakwe. (Dt. 31:12) Ikuti katumuyanda ncobeni Leza, tatukaminwi pe akutobela kuyanda kwakwe. (Amubale 1 Johane 5:3.) Aboobo, tutalekeli cintu cili coonse icikonzya kupa kuti tutalike kuubya-ubya kujanika kumiswaangano. Tatuyandi pe kuti luyando lwesu lwakusaanguna kuli Jehova lumane.—Ciy. 2:4

18. Ino luyando ndotujisi kuli Leza lutupa kucita nzi caboola kumakani mabotu?

18 Cabusungu amwaambile bamwi “kasimpe kamakani mabotu.” (Gal. 2:5) Luyando ndotujisi kuli Leza lutupa kuti twaambile bamwi kujatikizya Bwami bwa Mesiya mbwalela Mwanaakwe, walo ‘uuya kutanta akuzunda kugwasya kasimpe’ lya Amagedoni. (Int. 45:4; Ciy. 16:14, 16) Eelo kaka cilakkomanisya kutola lubazu mumulimo wakugwasya bantu kuba basikwiiya kwiinda mukubagwasya kwiiya kujatikizya luyando lwa Leza acisyomezyo cakwe canyika mpya!—Mt. 28:19, 20.

19. Nkaambo nzi ncotweelede kulumba kububambe bwa Jehova bwakweembela butanga?

19 Amutondezye kulumba kububambe bwa Leza bwakweembela butanga bwakwe. (Mil. 20:28) Baalu ncipego kuzwa kuli Jehova, alimwi lyoonse bacita zintu zitugwasya. Baalu bali “mbuli macijilo aakulivuna kumuuwo aciyubilo cakucijila ciindi cakuwidwa imvula yamuyoba. Uyooba mbuli tulongalonga twamaanzi munkanda injumu, mbuli cenzule campangala impati munyika iikataazya.” (Is. 32:1, 2) Ikuti kakuli muwo alimwi amvwula, inga tuyandika aakuyubila. Ikuti zuba lyabala kapati, tulakkomana twajana cimvwule campangala. Zikozyanyo eezyi zitugwasya kubona kuti baalu balatupa lugwasyo lwakumuuya alimwi balatukatalusya. Kwiinda mukubamvwida aabo ibasololela akati kesu, tutondezya mbotulumba “zipego zyabantu” alimwi tutondezya mbotumuyanda Leza a Kristo, Mutwe wambungano.—Ef. 4:8; 5:23; Heb. 13:17.

Jehova watupa beembezi ibabikkila kapati maano kubutanga (Amubone muncali 19)

ALUZUMANANE KUKOMENA LUYANDO LWANU KULI LEZA

20. Ikuti kamumuyanda Leza, ino muyakucita nzi alulayo lulembedwe mulugwalo lwa Jakobo 1:22-25?

20 Ikuti kamumvwana a Jehova, muyakuba ‘sikucita caamba jwi lya Leza, ikutali sikumvwa buyo pe.’ (Amubale Jakobo 1:22-25.) “Sikucita” ulaalusyomo lwalo ilumupa kuba musungu mumulimo wakukambauka alimwi akutola lubazu mumiswaangano ya Bunakristo. Mbwaanga mulamuyanda ncobeni Leza, muyakumvwida ‘mulawo wa-Jehova uulondokede’ walo uubikkilizya zyoonse nzyayanda kuti mucite.—Int. 19:7-11.

21. Ino mipailo yanu iizwa ansi aamoyo ikonzya kukozyanisyigwa kunzi?

21 Luyando ndomujisi kuli Jehova Leza luyakupa kuti kamupaila kulinguwe kuzwa ansi aamoyo ziindi zinji. Kunze aabubambe bwakuumpa tununkilizyo ibwakali kucitwa buzuba abuzuba kweelana acizuminano ca Mulawo, sintembauzyo Davida wakaimba kuti: “Cikombyo cangu cibe mbuli tununkilizyo kubusyu bwako, akusumpulwa kwamaanza aangu mbuli cipaizyo cagoko.” (Int. 141:2; Kul. 30:7, 8) Amulekele kukumbila kwanu kwakulicesya, kukombelezya kwanu, alimwi amajwi aanu aazwa ansi aamoyo aantembauzyo aakulumba ngomwaamba kuli Leza abe mbuli tununkilizyo tujisi bweema bubotu bwalo ibwiiminina mipailo iitambulika.—Ciy. 5:8.

22. Nduyando luli buti ndotuyakubandika mucibalo citobela?

22 Jesu wakaamba kuti tweelede kumuyanda Leza alimwi abasimukoboma. (Mt. 22:37-39) Mbotuyaabuzumanana kulanga-langa bube oobo, tulabona kuti luyando lwesu kuli Jehova alimwi akunjiisyo zyakwe kuyakutugwasya kuti katubeendelezya kabotu bamwi alimwi akutondezya kuti tulabayanda basimukoboma.