Skip to content

Skip to table of contents

LUGWASYO KUMUKWASYI | BAKUBUSI

Mbomukonzya Kucita Kuti Zintu Zyacinca

Mbomukonzya Kucita Kuti Zintu Zyacinca

BUYUMUYUMU

  • Mulimo ngobabeleka bauso uyanda kuti mukwasyi wanu ulongele kubusena bumbi.

  • Mulongwe wanu ulongela kubusena kumbi kulamfwu.

  • Mupati wanu ulazwa aŋanda akaambo kakuti ulakwata naa kukwatwa.

Mbuti mbomukonzya kucinca kweelana abukkale buli boobu kakunyina penzi?

Cisamu cikonzya koongomana ciindi nokuli muwo cilalangilwa kufwutuka ciindi nokuli guwo. Mbubwenya mbuli cisamu eeci, mulakonzya kucinca kweelana akucinca kwabukkale bwalo mbomutakonzyi kulesya. Pele katutanabandika mbomukonzya kucita boobo, amulange-lange zintu zisyoonto nzyomweelede kuzyiba kujatikizya kucinca kwazintu.

NCOMWEELEDE KUZYIBA

Kucinca kwazintu tamukonzyi kukweeleba. Bbaibbele lilaamba kasimpe kayandika kujatikizya bantu: “Boonse buyo balasikilwa ziindi zyamapenzi akucitikilwa zintu zitalangilwi.” (Mukambausi 9:11) Mukuya kwaciindi, majwi aaya alakonzya kuba aamasimpe kulindinywe. Bwini mbwakuti, tacaambi kuti zintu zitalangilwi zyoonse izicitika nzibyaabi. Alimwi buya kucinca kumwi ikulibonya mbuli kuti nkubyaabi, mukuya kwaciindi inga kakugwasya. Nokuba boobo, bantu banji balakkomana kucita zintu munzila njobakazyibila, pele kucinca kubotu naa kutali kabotu nokubacitikila cilabayumina kukweendelezya.

Kucinca kulakonzya kubanyonganya ikapati bakubusi. Ino nkaambo nzi? Mwaalumi mwana-mwana wazina lyakuti Alex * wakaamba kuti: “Kuli kucinca kuliko kale kucitika mumubili. Kucinca kwazintu inga kuyungizya buyo kunyongana.”

Nkaaka akamwi kaambo: Ciindi kucinca kwazintu nokubacitikila bapati, balakonzya kuyeeya zintu zyakabacitikila kaindi kutegwa babone mbobakacita mubukkale bukozyenye. Pele bakubusi bajisi buyo zintu zisyoonto zyakabacitikila nzyobakonzya kuyeeya.

Mulakonzya kucinca kweelana abukkale. Bakubusi bamwi balacikonzya kufwambaana kulimvwa kabotu ciindi bukkale bukatazya mbobajisi nobwamana naa kucinca kweelana abukkale. Tabacikonzyi buyo kuliyumya mubukkale bupya pele alimwi balakonzya kubona bubotu mubukkale bulibonya kuti bulakatazya. Kubakubusi ibacikonzya kucita boobu, nkace-kace kuti inga batalika kubelesya misamu iikola naa kunywa bukoko ciindi nobapenga kapati mumizeezo.

NCOMUKONZYA KUCITA

Amukuzumine kucinca. Cakutadooneka inga mwayanda kweendelezya buumi bwanu, pele eeco inga tacikonzyeki pe. Balongwe banu balakonzya kulonga, kukwata naa kukwatwa; banabokwanu bayookomena akuzwa aŋanda; bukkale bulakonzya kupa kuti mukwasyi wanu ulonge, akusiya balongwe banu azintu zyoonse nzyomuzyibide. Inga cainda kubota ikuti mwakuzumina kucinca muciindi cakulekela mizeezo iitali kabotu kuti imunyonganye.—Njiisyo yamu Bbaibbele: Mukambausi 7:10.

Amubikkile maano zyakumbele. Kubikkila maano kuzintu zyakainda cili mbuli kweenzya mootokala kumwi kamugamikide meso aanu agilazi litondezya zintu zili musyule. Kulanga buyo asyoonto agilazi kulagwasya, pele mweelede kubikkila maano kapati kulanga kumbele. Oobu mbocibede ciindi nokwaba kucinca kwazintu mubuumi bwanu. Amusoleke kulanga zintu zili kumbele. (Tusimpi 4:25) Mucikozyanyo, ino nimbaakani nzi njomunga mwayanda kulibikkila mwezi uutobela naa myezi illi cisambomwe iitobela?

Amubikkile maano kuzintu zibotu. Mukaintu uucili mwana-mwana uutegwa Laura wakaamba kuti: “Kutegwa muntu aliyumye ciya buyo ambwazibona zintu. Amujane mbazu zibotu izili mubukkale momubede.” Sena mulakonzya kulemba bubotu nobuba bomwe buyo buli mubukkale bwanu bupya?—Njiisyo yamu Bbaibbele: Mukambausi 6:9.

Mukaintu uucili mwana-mwana uutegwa Victoria wakaamba kuti ciindi naakacili mukubusi, balongwe bakwe boonse bakalonga. Wakaamba kuti: “Ndakalimvwa kulendelelwa kapati, alimwi ndakali kulombozya kuti zintu zizumanane mbubwenya mbozyakabede. Pele nondakayeeya zyamusyule, nceciindi nondakatalika kukomena. Ndakabona kuti kukomena kuyandika kucinca. Alimwi nceciindi nondakatalika kubona coolwe cakujana balongwe bapya mbotwakali kukkala limwi.”—Njiisyo yamu Bbaibbele: Tusimpi 27:10.

Kubikkila maano kuzintu zyakainda cili mbuli kweenzya mootokala kumwi kamugamikide meso aanu agilazi litondezya zintu zili musyule

Amucitile bamwi zintu. Bbaibbele lyaamba kuti: “Mutabikkili buyo maano kuzintu nzyomuyanda nywebo zilikke, pele akuzintu nzyobayanda bamwi.” (Bafilipi 2:4) Cintu cibotu icikonzya kumugwasya kulwana buyumuyumu bwanu nkugwasya bamwi kulwana buyumuyumu bwabo. Anna uujisi myaka iili 17, wakaamba kuti: “Nondakali kuyaabukomena, ndakabona kuti ciindi nondakali kugwasya muntu uumwi uuli mubukkale bukozyenye abwangu naa bukatazya kapati, cakali kundigwasya!”

^ par. 11 Mazina aamwi mucibalo eeci acincwa.