Skip to content

Skip to table of contents

Nkonkolekwa Iitegwa Painted Lady​—Makani Aatakazyibidwe Azyibwa

Nkonkolekwa Iitegwa Painted Lady​—Makani Aatakazyibidwe Azyibwa

KWACIINDI cilamfwu bantu mu Europe bali kukkomana kubona nkonkolekwa zibotu zitegwa painted lady, pele tiibakazyi cicitika kunkonkolekwa eezyi kumamanino aacilimo. Bakali kuyeeya kuti zilafwa kumatalikilo aamupeyo. Pele buvwuntauzi bwakacitwa ino-ino bwakaayubununa makani aatakazyibidwe. Mwaka amwaka nkonkolekwa eezyi zilalonga kuzwa ku Europe nkoili kunyika akuboola ku Africa.

Makani ngobakajana basikuvwuntauzya mumasena asiyene-siyene mu Europe akabikwa antoomwe ayaayo ngobakajana basikulisungula bambi. Buvwuntauzi bwakatondezya kuti kumamanino aacilimo, mamiliyoni aankonkolekwa eezyi alalonga kutozya kumusanza, kanji-kanji inga zyeendela mujulu mamita aali 500 kuzwa aansi, aboobo bantu tabakonzyi kuzibona. Nkonkolekwa eezyi zilantontwa amuuwo uubalika makkilomita aali 45 muwoola lyomwe mulweendo lwazyo lulamfwu lwakuboola mu Africa. Lweendo oolu lulampa makkilomita aali 15,000 ilucitwa mwaka amwaka, lutalikila kunyika ku Arctic Circle akugolela kumusanza ku West Africa. Musinzo ooyu mulamfwu ziindi zyobilo kwiinda yooyo iweendwa ankonkolekwa zyaku North America ziitwa kuti monarch. Mumusinzo ooyu kulaba mazyalani aankonkolekwa aali cisambomwe kuti zikasike nkoziya alimwi akupiluka.

Syaazibwene wazyina lya Jane Hill waku University of York mu England, upandulula kuti: “Nkonkolekwa zitegwa Painted Lady zilazumanana kuzyalana akweenda.” Mwaka amwaka, cilengwa eeci cilacitwa ankonkolekwa zyoonse zizwa ku Europe nkoili kunyika kutozya ku Africa alimwi akupiluka.

Bapati bamulimo Mucibeela Cilanganya Akukwabilila Nkonkolekwa, ba Richard Fox baamba kuti: “Kauka aaka nkauba-uba kapati, bongo bwankako mbusyoonto kapati cakuti buleelene akatwe kakapini alimwi takajisi coolwe cakwiiya kutweenzyinyina, ituzyibide kuuluka lweendo lulamfwu.” Ba Fox bakayungizya akwaamba kuti tuuka ootu “aciindi cimwi twakali kuyeeyelwa kuti twakali kupepululwa amuuwo kusikila notufwa kumamanino aamupeyo ku Britain.” Pele buvwuntauzi oobu ibwakacitwa “bwakatondezya kuti nkonkolekwa ziitwa kuti Painted Lady mbaasilweendo bacibwene.”