Skip to content

Skip to table of contents

Nyimbo Ncipego Cikkomanisya Cizwa Kuli Leza

Nyimbo Ncipego Cikkomanisya Cizwa Kuli Leza

Nyimbo Ncipego Cikkomanisya Cizwa Kuli Leza

AKALEMBWA AMULEMBI WA SINSIMUKA! WAKU SPAIN

NYIMBO zilaanguzu. Zilakonzya kutuumbulizya, kutukulwaizya akutukkomanisya. Zilakonzya kutondezya lukkomano abuumba mbotujisi. Kuzwa kaindi nyimbo zyali kujanika mumisyobo yoonse alimwi zilabakkomanisya bantu. Ee, nyimbo ncipego kuzwa kuli Leza.—Matalikilo 4:21.

Kuzwa notwakazyalwa, kweelede kuti kuli nyimbo nzyotwakamvwa. Ambweni bamaama bakali kutwiimbila twiimbo-imbo twakutuumbulizya kuti toone. Notwakali kubukuka, ndiza twakaba aluyandisisyo lwakuswiilila nyimbo zyakali kutukkomanisya. Nokuba kuti twakomena, tobanji tucizyikkomanina nyimbo zikkazyika moyo notweezya mootokala naa notuli buyo aŋanda twakotoka.

Imajwi aali munyimbo alakonzya kaajisi mabala aacilengwa cimwi camucisi naa makani aansiku. Bana Israyeli bansiku bakali kuyeeya zyintu zimwi kwiinda mukwiimba nyimbo. (Kulonga15:1-21; Babetesi 5:1-31) Musinsimi Musa wakabamba nyimbo yakali kubikkilizya makani aansiku alimwi yakabakulwaizya bantu. (Deuteronomo 32:1-43) Kakunyina akudooneka nyimbo zili boobu zyakali kupa kuti kazyitalubwi.

Mulakonzya Kwiimba

Ambweni muyeeya kuti, ‘tamukonzyi kwiimba.’ Amuyeeye jwi lyanu mbolibede. Tulalumba akaambo kakuti ijwi lilakonzya kubelesyegwa munzila zinji alimwi muntu uuli woonse ulakonzya kwiimba nyimbo nokuba kuti tajisi zyibelesyo. Ncomuyandika buyo kucita nkujalula mulomo akutalika kwiimba. Mwatalika kwiimba, mutalibiliki kuti ijwi lyanu talilimvwisyi kabotu nkaambo tabali boonse bakonzya kwiimba kabotu. Ikuti kamwiimba lyoonse muya kucizyiba kwiimba kabotu.

Magazini imwi yakucisi caku Spain yakuti Psychologies yakaamba kuti: “Kuli kweendelana kuliko akati kajwi ambotulimvwa alimwi majwi eesu ngaatondezya mbotulimvwa.” Mwiimbi mukaintu wazyina lyakuti Ainhoa Arteta wakaamba kuti: “Kwiimba kulakkomanisya alimwi ndiyanda kukulwaizya bantu boonse balimvwa kuti inga batondezya mbobalimvwa kwiinda mukwiimba kucita oobo cakutawaya-waya.”

Tweelede kusala nyimbo nzyotuswiilila akaambo kakuti zilakonzya kutuyunga. Mucikozyanyo nyimbo zilila kabotu zilakonzya kupa kuti bantu bataboni majwi mabi aakululwaizya kusula bantu, kutalilemeka naa nkondo—nyimbo zyakuti muntu uuyanda kucita ciluzi mumeso aa Leza takonzyi kuzyikkomanina. (Ba-Efeso 4:17-19; 5:3, 4) Ijwi lya Leza lyaamba kuti: “Bamba moyo wako cakucenjela loko, nkaambo mulinguwo mobuzwa buumi.” (Tusimpi 4:23) Ee mbomusala nyimbo makani aayandika kapati. *

Nyimbo Zibotu Zilakonzya Kuba Musamu Kubuumi Bwesu

Ibbuku lyakuti, Principles and Practice of Stress Management lyaamba kuti: “Akati katwaambo tumwi nyimbo ncozyiliko mumisyobo minji nkakuti, zilakonzya kupa kuti buumi bwamuntu bube kabotu.” Magazini imwi ya Psychologies ya Chispanishi yaamba kuti, notwiimba tulanoneezyegwa alimwi tulanyanyaala. Alimwi kunyanyaala kuli boobo kupa kuti milambi ilekane akupa kuti katutamvwi kucisa kapati.

Aboobo, basilisi bamwi bakulwaizya bantu batyompedwe kuswiilila nyimbo zikkazyika moyo zikonzya kupa kuti mizeezo ikkalikane. Muzibbaddela zimwi balalizya nyimbo muli bantu baciswa kapati. Bana batajinkide abalwazi bayandika kwaandulwa balalimvwa kabotu ikuti nyimbo zibotu kazilila. Kweelana abbuku lyakuti, Principles and Practice of Stress Management, litondezya kuti kuswiilila nyimbo zikkazyika moyo “kupa kuti mulwazi naandulwa atalibiliki kapati.”

Nyimbo zilakonzya kupa kuti bamakaintu bali bubi kabatalibiliki kapati ciindi cakutumbuka. Basilisi bamenyo ziindi zimwi balaakulizya nyimbo zibotu kutegwa balwazi nobalangwa-langwa kabatacimvwi kucisa kapati. Nyimbo zilakonzya kutugwasya munzila zinji. Zilakonzya kutugwasya kumuuya.

‘Ndiyakumutembaula Leza Anyimbo’

Sena mulizyi kuti cibeela cimwi ca Bbaibbele cakalembwa mbuli nyimbo? Bunji bwanyimbo eezyi zijanika kubbuku lya Intembauzyo, Lwiimbo lwa Solomoni alya Malilo. Akaambo kakuti cibeela cimwi ca Bbaibbele cakalembwa mbuli nyimbo, nkakaambo kaako nyimbo zinji zijatikizya kukomba Leza. Mwami Davida muna Israyeli uucibwene kwiimba akwaanza nyimbo wakalemba kuti: “Jehova ninguzu zyangu . . . , ndamutembaula alwiimbo lwangu.”—Intembauzyo 28:7.

Bwini mbwakuti, Davida wakayandaula bantu bali 4,000 baluzubo lwa Levi kuti kabaimba mu Jerusalemu. Akati kabaaba, bali 288 “bakaiyide nyimbo zya-Jehova, boonse bacenjede.” (1 Makani 23:4, 5; 25:7) Kakunyina akudooneka basikwiimba aaba bakali kwiiya nyimbo lyoonse. Masimpe, nyimbo zyakali kuyandika nobakali kukomba Leza cakuti basikwiimba tiibakali kuyandika kucita milimo imwi mutempele kutegwa babikkile maano kukwiimba.—1 Makani 9:33.

Jesu katanafwa, walo abaapostolo bakwe bakaimba nyimbo zyakutembaula Leza ambweni zilembedwe ku Intembauzyo 113 kusikila ku 118. Kusika muciindi ncaakali kupona Jesu, intembauzyo eezyi—zyaambwa kuti “Intembauzyo zya Hallel” kuzwa ku Intembauzyo 113 kusikila ku 118 zyakali kwiimbwa ciindi ca Pobwe lyakwiindilila. (Matayo 26:26-30) Intembauzyo eezyi ziitwa kuti “Intembauzyo zya Hallel” akaambo kuti mulinzizyo kubelesyedwe bbala lyakuti “Halleluya!” cakwiinduluka-induluka lyalo ilyaamba kuti “Amumutembaule Jah.” “Jah” Jehova mubufwaafwi lyalembwa mbuli kuti nkweema, ndizyina lya Leza Mupati Kampatila.—Intembauzyo 83:18.

Banakristo abalo bakatalika kwiimba mubukombi bwabo. Ibbuku lyakuti The History of Music lyaamba kuti: “Banakristo bakusaanguna bakali kwiimba lyamiswaangano anobakali balikke.” Kuba Juda bakasanduka bakazumanana kucita oobu muzikombelo . . . Kuyungizya ku Intembauzyo zyaci Hebrayo . . . , bantu bakasanduka bakazumanana kwiimba nyimbo zipya.” Mazuba aano, Banakristo Bakamboni ba Jehova balakkomana kumutembaula munyimbo nobali balikke aamiswaangano yabo ya Bunakristo.

Akaambo kakuti nyimbo zitupa kutondezya bwini mbotulimvwa alimwi akaambo kakuti zilakonzya kutukulwaizya, kukkalikana mumizeezo akulimvwa kabotu, tweelede kucizumina akucilemeka ‘coolwe coonse cilondokede . . . cizwa kujulu.’ (Jakobo 1:17) Atucibelesye kabotu cipego eeci canyimbo cizwa kuli Leza.

Bupanduluzi buyungizidwe

^ munc. 9 Kunze lyakutaswiila nyimbo zyikulwaizya kusula bamwi, kutalilemeka naa nkondo, bantu bamuyanda Leza abayanda bantunyina balakaka kuswiilila nyimbo zyikulwaizya kukomba mituni kuyandisya cisi cakwabo naa ziyiisya njiisyo zyabukombi bwakubeja.—Isaya 2:4; 2 Ba-Korinto 6:14-18; 1 Johane 5:21.