Alu i mataupu o loo iai

Alu i le lisi o mataupu

Ia Ua‘i Atu i Afioga Faavalo‘aga a le Atua

Ia Ua‘i Atu i Afioga Faavalo‘aga a le Atua

Ia Uaʻi Atu i Afioga Faavaloʻaga a le Atua

“O loo ia te i tatou foi le upu o le valoaga e sili lona mausali, e lelei ona outou naunau i ai.”—2 PETERU 1:19.

1, 2. O le ā se faaaʻoaʻoga o se mesia sesē e mafai ona e faamatala mai?

MO LE tele o senituri, sa taumafai ai mesia sesē e valoia le lumanaʻi. I le senituri lona lima T.A., na faatalitonu ai e se tamāloa o lē na ia taʻua ia lava o Mose, ia tagata Iutaia sa i le motu o Kereta e faapea o ia o le mesia ma o le a ia faasaʻolotoina i latou mai mafatiaga. Ina ua oo i le aso sa fuafuaina mo lo latou faasaʻolotoina, na latou mulimuli atu ia te ia agaʻi i se maupuʻepuʻe e iloa atu ai le Sami Metitirani. Na ia taʻu atu e na ona latou feosofi atu lava i le sami, ona vaeluaina loa lea mo i latou. O le toʻatele o i latou na feosofi atu i le sami na malelemo ai, ma e leʻi toe vaʻaia ai lava ma lena mesia sesē iinā.

2 I le senituri lona 12, na aliaʻe ai se “mesia” i Yemen. Sa fesili atu i ai le kālifa, po o lē pule, i se faailoga o lona tulaga faamesia. Na tali atu lenei “mesia” i le kālifa ina ia vavaeeseina lona ulu. Na ia valoia o le a vave ona toe faatūina mai o ia, ma o le a avea lena ma faailoga. Na ioe i ai le kālifa i le fuafuaga—ma na uma ai iinā lena “mesia.”

3. O ai le Mesia moni, ma o le ā na faamaonia mai i lana faiva?

3 Ua matuā toʻilalo popo lava mesia sesē ma a latou valoʻaga, peitaʻi e lē taitai ona mao i latou o ē uaʻi atu i afioga faavaloʻaga a le Atua. O le Mesia moni, o Iesu Keriso, sa avea ma faataunuuga ola o le tele o valoʻaga a le Tusi Paia. Mo se faataʻitaʻiga, i le siiina mai o le valoʻaga a Isaia, na tusia e le tusitala Evagelia o Mataio e faapea: “O le nuu o Sepulona, ma le nuu o Nafatali, o le ala i le vai i tala ane o Ioritana, o Kalilaia o nuu ese, o le nuu sa nofo i le pouliuli, ua latou iloa le malamalama tele; o i latou foi sa nonofo i le nuu ma le ata o le oti ua alu ae le malamalama ia te i latou. Talu mai ai na afua ona talaʻi atu e Iesu, ua faapea atu, ‘Ina salamo ia outou; auā ua latalata mai le malo o le lagi.’” (Mataio 4:15-17; Isaia 9:1, 2) Sa avea Iesu o lena “malamalama tele,” ma na faamaonia i lana faiva e faapea o ia lea o le Perofeta sa valoia mai e Mose. O i latou e mumusu e faalogo atu ia Iesu o le a faaumatia.—Teuteronome 18:18, 19; Galuega 3:22, 23.

4. Na faapēfea ona faataunuu e Iesu le Isaia 53:12?

Sa faataunuuina foʻi e Iesu upu faavaloʻaga i le Isaia 53:12 lea e faapea mai: “Ua ia sasaa atu o lona ola ia oti; na faitauina foi o ia faatasi ma e pagotata; na ia aveina foi le agasala a tagata e toatele, ua fautua foi o ia mo e solitulafono.” I lona silafiaina ua latalata ane le taimi e tuuina atu ai lona soifua faaletagata e fai ma togiola, sa faamālosia ai e Iesu le faatuatua o ona soo. (Mareko 10:45) Sa ia faia lenei mea i se auala matilatila e ala i le liliuga.

E Ati Aʻe e le Liliuga le Faatuatua

5. I au lava upu, e faapēfea ona e faamatalaina le liliuga?

5 O le liliuga o se mea sa iai ni ona uiga faavaloʻaga. Na fetalai Iesu e faapea: “E sau le Atalii o le tagata faatasi ma ana agelu i le mamalu o lona Tamā . . . E moni, ou te fai atu ia te outou, O loo tutū mai iinei nisi e le oo ia te i latou le oti, seia latou vaaia le Atalii o le tagata ua sau i lona malo.” (Mataio 16:27, 28) Pe na vaaitino ea nisi o le ʻauaposetolo o afio mai Iesu i lona Malo? Ua faapea mai le Mataio 17:1-7: “Ua mavae atu aso e ono, ona o ai lea o Iesu ma Peteru, ma Iakopo, ma Ioane lona uso, ua ia avae ia te i latou i le mauga māualuga ua na o i latou lava. Ona liua ai lea o ia i o latou luma.” Maʻeu le mataʻina o le mea na tupu! “Ua pupula mai ona fofoga e pei o le la, ua sisina mai foi ona ofu e pei o le malamalama. Faauta foi, ua faaali mai Mose ma Elia ia i latou, ua latou fetautalatalaʻi ma ia.” E lē gata i lena, ‘ua ufitia i latou i le ao pupula,’ ona latou faalogo atu lea i le siʻufofoga o le Atua o fetalai mai: “‘O loʻu Atalii pele lena, ou te fiafia ia te ia; ia outou faalogo ia te ia.’ Ua faalogo ai le au soo, ona latou faapauu faō ai lea, ua matuā matatau lava. Ona maliu atu ai lea o Iesu ua paʻi atu ia te i latou, ua faapea atu, ‘Ina tutū ia outou; aua foi tou te matatau.’”

6. (a) Aiseā na taʻua ai e Iesu le liliuga o se vaʻaiga (e) O le ā sa faataʻimua mai e le liliuga?

6 O lenei mea uigaese e foliga mai na tupu i se tasi o tuasivi o le Mauga o Heremoni, lea sa iai Iesu ma aposetolo e toʻatolu i le po. E aliali mai o le po na tupu ai le liliuga, sa atili ai ona pupula i le vaʻai. O se tasi o māfuaʻaga na taʻua ai e Iesu o se vaʻaiga ona o Mose ma Elia lea ua leva ona maliliu sa leʻi iai moni i laʻua iinā. E nā o Keriso sa iai moni iinā. (Mataio 17:8, 9) O lena vaʻaiga pupula e segaia ai, na avatu ai ia Peteru, Iakopo, ma Ioane se faataʻimuaga mataʻina o le faatasi mamalu mai o Iesu i le mana o le Malo. O mea na fai e Mose ma Elia o loo iai se tulaga talitutusa i ē faauuina o le a suli faatasi ma Iesu, ma ua matuā toe faamālosia mai e le vaʻaiga lana taʻutinoga e uiga i le Malo atoa ma lona tulaga tautupu i le lumanaʻi.

7. E faapēfea ona tatou iloa sa tūmau pea ona manatua lelei e Peteru le liliuga?

Sa fesoasoani le liliuga e faamālosia ai le faatuatua o aposetolo e toʻatolu o ē o le a iai so latou matāfaioi e taʻimua i le faapotopotoga Kerisiano. O fofoga pupula o Keriso, o ona ofu sisina, atoa ma le siʻufofoga o le Atua lava ia sa faalauiloa maia faapea o Iesu o Lona Alo pele o lē e tatau ona latou faalogo atu i ai—o mea uma nei sa matuā aogā mo le faataunuuina o le fuafuaga o le liliuga. Peitaʻi sa ao i aposetolo ona lē taʻuina atu i se isi le vaʻaiga seʻia toetū mai Iesu. Pe tusa ma le 32 tausaga mulimuli ane ai, sa tūmau pea ona manino lenei vaʻaiga o le liliuga i le manatu o Peteru. I le faasino atu i le liliuga atoa ma lona tāua, na ia tusi mai: “Auā e lei usiusitai i matou i tala o le vavau ua fatua ma le poto, ina ua matou faailoa atu ia te outou le mana ma le afio mai o lo tatou Alii o Iesu Keriso; peitai na matou vaavaai atu i lona lava mamalu. Auā na maua e ia mai le Atua le Tamā o le mamalu ma le viiga, ina ua tulei mai ia te ia le siufofoga lava nai le mamalu silisili ese, ua faapea mai, ‘O loʻu Atalii pele lena, ou te fiafia lava ia te ia.’ O le siufofoga lava lea na matou faalogologo ai, na tulei mai mai le lagi, ina o matou i ai ma ia i le mauga paia.”—2 Peteru 1:16-18.

8. (a) O le faalauiloaga a le Atua e faatatau i lona Alo ua tataʻi atu ai manatu i le ā? (e) O le ā ua faaalia e le ao lea sa aliali mai i le liliuga?

8 O le vaega sili ona tāua o le faasilasilaga a le Atua lea e faapea mai: “O loʻu Atalii pele lena, ou te fiafia ia te ia; ia outou faalogo ia te ia.” O lenei faamatalaga ua tataʻi atu ai manatu ia Iesu o le Tupu ua faanofotupuina a le Atua, o lē e tatau i foafoaga uma ona usiusitaʻi atu i ai. O le ao sa faamalumalu ifo ua faaalia ai o le a lē vaʻaia e mata le faataunuuga o lenei vaʻaiga. E na o mata lava o le malamalama o le a vaʻaia ai e i latou e mātauina “le faailoga” o le faatasi mai lē vaʻaia o Iesu i le mana o le Malo. (Mataio 24:3) E mautinoa, o le faatonuga a Iesu ina ia ʻaua neʻi taʻuina i se tasi le vaʻaiga seʻia oo i lona toetū mai le oti ua faaalia ai, o lona faaeaina ma lona faamamaluina o le a oo mai pe a mavae lona toetū.

9. Aiseā e ao ai ona faamālosia lo tatou faatuatua e ala i le liliuga?

9 Ina ua uma ona ia faasino atu i le liliuga, na faapea mai Peteru: “O loo ia te i tatou foi le upu o le valoaga e sili lona mausali, e lelei ona outou naunau i ai, e pei o se molī e mumū i le mea pogisa, seia tafa mai ata, seia alu ae foi le fetu ao i o outou loto. Ia muai iloa lenei mea, ua leai se valoaga o i le Tusi e faamatalafuaina. Auā e le o le loto o tagata na tuu mai ai le valoaga anamua, a o tagata o le Atua na talatalaina mai ina ua osofia mai e le Agaga Paia.” (2 Peteru 1:19-21, LF ) Ua faamamafa mai e le liliuga le maufaatuatuaina o afioga faavaloʻaga a le Atua. E ao ona tatou uaʻi atu i na afioga ae lē i “tala o le vavau ua fatua ma le poto” ia e leai se lagolagoina po o se faamaoniga tauatua. E ao ona faamālosia lo tatou faatuatua i afioga faavaloʻaga e ala i le liliuga, auā o lena muaʻi faaalia mai faalevaaiga o le mamalu o Iesu atoa ma le mana o le Malo ua uma ona faataunuuina. Ioe, o loo ia i tatou faamaoniga lē mafaafitia e faapea o loo faatasi mai Keriso i aso nei o se Tupu mālosi faalelagi.

Le Auala ua Alu Aʻe ai le Fetūao

10. O ai, pe o le ā le “fetu ao” lea na taʻua e Peteru, ma aiseā ua e tali mai ai faapena?

10 Na tusia e Peteru e faapea: “E lelei ona outou naunau i [le upu o le valoʻaga], e pei o se molī e mumū i le mea pogisa, seia tafa mai ata, seia alu ae foi le fetu ao.” O ai, pe o le ā le “fetu ao”? E na o le faatasi lava ona maua le upu “fetu ao” i le Tusi Paia, ma e talitutusa le uiga ma le “fetu o le taeao.” E taʻua e le Faaaliga 22:16 Iesu Keriso o “le fetuao pupula.” I ni vaitau patino o le tausaga, o fetu na e mulimuli lava oso i le itulagi i sasaʻe. E oso aʻe nei fetu a o toeitiiti lava aliali mai le la, ma latou te faailoa atu ai le tafa mai o ata o se aso fou. Sa faaaogā e Peteru le upu “fetu ao” e faasino atu ia Iesu ina ua uma ona Ia mauaina le mana o le Malo. O le taimi lena, na siitia ai Iesu i le vateatea aoao, e aofia ai ma lo tatou lalolagi! I le avea ma Fetūao Faa-Mesia, ua ia faailoa mai ai le tafa o ata o se aso fou, po o se vaitaimi fou, mo le fanau a tagata usiusitaʻi.

11. (a) Aiseā e lē uiga ai le 2 Peteru 1:19 faapea o loo alu aʻe “le fetu ao” i fatu moni lava o tagata? (e) O le a faapēfea ona e faamatalaina le 2 Peteru 1:19?

11 E tele faaliliuga o le Tusi Paia o loo faaauilumaina le manatu faapea o upu a le aposetolo o Peteru ia o loo faamauina i le 2 Peteru 1:19 e faasino atu i le fatu moni lava o le tagata. O le fatu o se tagata ua matua lona soifua e pe tusa o le 9 i le 11 aunese (250-300 kalama) le mamafa. E faapēfea ia Iesu Keriso—lea ua avea nei ma foafoaga agaga faamamaluina e lē mafai ona oti i le lagi—ona alu aʻe i totonu o nei tamaʻi totoga o le tagata? (1 Timoteo 6:16) O le mea moni lava, o loo aafia ai o tatou fatu faafaatusa po o loto i lenei matāʻupu, auā o o tatou loto tatou te uaʻi atu ai i afioga faavaloaga a le Atua. Peitaʻi seʻi tagaʻi lelei i le 2 Peteru 1:19, ma e iloa ai o loo faaaogā e le New World Translation faailoga koma ina ia faaesea ai le faaupuga “seʻia tafa mai ata ma seʻia alu aʻe foʻi le fetu ao” mai i upu amata o le fuaiupu, atoa ai ma le faaupuga “i o outou loto.” E ono faaupuina faapea le fuaiupu lenei: ‘Ua ia te i tatou le upu o le valoʻaga ua sili atu lona mausalī; ma e lelei ona outou uaʻi atu i ai e pei o se molī e mumū i le mea pogisa, o lona uiga, i o outou loto, seʻia tafa mai ata ma alu aʻe foʻi le fetūao.’

12. O le ā le tulaga o loto o tagata i le lautele, peitaʻi o le a le mea moni e faatatau i Kerisiano moni?

12 O le ā le tulaga o loto o tagata agasala i le lautele? Ioe, o loo i le pogisa faaleagaga o latou loto! Peitaʻi, afai o i tatou o ni Kerisiano moni, ua pei la o loo susulu mai se molī i o tatou loto, lea na semanū e pogisa. Faapei ona faaalia mai i upu a Peteru, e ala i le uaʻi atu i afioga faamalamalamaina faavaloʻaga a le Atua lea o le a mataala ma faamalamalamaina ai Kerisiano moni i le tafa mai o ata o se aso fou. O le a latou iloaina ai le mea moni e faapea ua uma ona alu aʻe le Fetūao, e lē i fatu faaletino o tagata, ae i luma o foafoaga uma.

13. (a) Aiseā tatou te mautinoa ai e faapea ua uma ona oso aʻe le Fetūao? (e) Aiseā e mafai ai ona onosaʻia e Kerisiano tulaga faigatā na valoia e Iesu o le a tutupu i o tatou aso?

13 Ua uma ona alu aʻe le Fetūao! E mafai ona tatou mautinoa i lena manatu e ala i le uaʻi atu i le valoʻaga sili a Iesu e faatatau i lona faatasi mai. I aso nei, o loo tatou mātauina lona faataunuuina e ala i mea tutupu e pei o taua e leʻi faapea ona iai muamua, o oge, o mafuiʻe, atoa ma le talaʻia o le tala lelei i le lalolagi atoa. (Mataio 24:3-14) E ui lava o loo aafia foʻi i tatou o ni Kerisiano i tulaga faigatā na valoia e Iesu, ae o loo mafai ona tatou onosaʻia i le fīlēmū ma le ʻoliʻoli o le loto. Aiseā? Auā tatou te uaʻi atu i afioga faavaloʻaga a le Atua ma faatuatua i mea ua ia folafola mai mo le lumanaʻi. Tatou te iloa ua tatou tulata atu i se taimi sili ona lelei ona o lea ua tatou iai nei i le siʻui o “ona po o le iuga”! (Tanielu 12:4) Ua iai nei le lalolagi i vaitaimi fememeaʻi ia na valoia mai e le Isaia 60:2: “Faauta mai, e ufitia le lalolagi i le pouliuli, e ufitia foi nuu i le pogisa.” E mafai faapēfea e se tasi ona iloa lona ala i totonu o lenei pogisa? E ao i se tagata ona uaʻi atu nei ma le lotomaulalo i afioga faavaloʻaga a le Atua, a o leʻi oo ina tuai. E manaʻomia e tagata lotofaamaoni ona liliu atu ia Ieova le Atua, le Puna o le ola ma le malamalama. (Salamo 36:9; Galuega 17:28) Seʻi vaganā lava ua fai le mea lenei ona maua lea e se tasi o le faamalamalamaga moni atoa ma le faamoemoe o le ʻoliʻoli i le lumanaʻi matagofie ua fuafuaina e le Atua mo tagata usiusitaʻi.—Faaaliga 21:1-5.

Ua Oo Mai le Malamalama i le Lalolagi”

14. O le ā e tatau ona tatou fai ina ia oo tōtino ai ia i tatou le faataunuuga o valoʻaga matagofie a le Tusi Paia?

14 Ua faamanino mai e le Tusi Paia o lea ua pule nei Iesu Keriso o se Tupu. Ona o lona mauaina o le mana i le 1914, o le a faapea ona faataunuuina uma ai isi valoʻaga matagofie. Ina ia oo tōtino ia i tatou le faataunuuga o na valoʻaga, e tatau ona faamaonia atu le avea o i tatou o ni ē agamalū, o ē faaalia le faatuatua ia Iesu Keriso, o loo salamō mai galuega o le agasala atoa ma agasala na faia ma le lē iloa. E mautinoa lava, o i latou e fiafia i le pogisa o le a latou lē maua le ola e faavavau. Na fetalai Iesu: “O le faamasinoga foi lenei, ina ua oo mai le malamalama i le lalolagi, a o tagata, e sili lo latou manao i le pouliuli i lo latou manao i le malamalama; auā e leaga a latou amio. Auā o i latou uma o e fai mea leaga e ʻinoʻino i latou i le malamalama, e le o mai foi i le malamalama, neʻi faailoa a latou amio. A o lē ua faamaoni ana mea e fai, e sau lava o ia i le malamalama, ia faaalia ana amio ina ua tatau i le Atua.”—Ioane 3:19-21, LF.

15. O le ā o le a tupu pe afai tatou te lē amanaʻiaina le faaolataga lea ua faia e le Atua e ala mai i lona Alo?

15 Ua oo mai le malamalama faaleagaga i le lalolagi e ala mai ia Iesu, ma e matuā tāua le faalogo atu ia te ia. Na tusia e Paulo faapea: “O le Atua, na fetalai mai anamua i o tatou tamā e ala mai i perofeta, na auauaʻi mai i faiga eseese, a ua fetalai mai ia te i tatou i nei ona aso e gata ai e ala mai i le Alo, o le ua tofia e ia e fai mea uma lava mona tofi.” (Eperu 1:1, 2, LF ) O le ā o le a tupu pe afai tatou te teʻena le faaolataga lea ua faia e le Atua e ala mai i lona Alo? Na faapea mai atili Paulo: “Afai na faamauina le upu na molia mai e agelu, taitasi foi soli tulafono ma faalogogata ma oo i ai le taui e tusa ai, pe sao faapefea i tatou pe a faatamala i le faaolataga e matuā tele? Sa muai fetalaia mai ai e le Alii, ona faamaonia mai lea ia i tatou e i latou sa faalogo ia te ia; ua molimau mai foi le Atua faatasi ma i latou i faailoga ma vavega, i mea mamana eseese foi, ma mea alofa mai le Agaga Paia, e tusa ma lona lava finagalo.” (Eperu 2:2-4) Ioe, o Iesu e faaautū i ai le faalauiloaga o afioga faavaloʻaga.—Faaaliga 19:10.

16. Aiseā e mafai ai ona tatou faatuatua atoatoa atu i valoʻaga uma a Ieova le Atua?

16 Faapei ona tusia, na faapea mai Peteru: “Ua leai se valoaga o i le Tusi e faamatalafuaina.” E lē mafai e tagata lava latou ona faia ni valoʻaga moni, ae mafai ona tatou faatuatua atoatoa atu i valoʻaga uma a le Atua. O nei valoʻaga e mai ia Ieova le Atua lava ia. E ala i le agaga paia ua ia faapogaia ai ana auauna ina ia malamalama i le auala o loo faataunuuina ai valoʻaga a le Tusi Paia. O le mea moni lava, tatou te faafetaia Ieova ona ua tatou vāʻai i le faataunuuina o le tele o na valoʻaga talu mai le tausaga e 1914. Ma tatou te matuā mautinoa atoatoa o isi valoʻaga o loo totoe e faatatau i le iʻuga o lenei faiga o mea amioleaga o le a faataunuuina uma lava. E matuā tāua lo tatou faaauau pea ona uaʻi atu i valoʻaga tauatua a o tatou faasusulu atu lo tatou malamalama. (Mataio 5:16) Maʻeu lo tatou lotofaafetai ina ua faapogaia e Ieova ‘le malamalama e alu ae mo i tatou i le pouliuli’ lea o loo ufitia ai le lalolagi i aso nei!—Isaia 58:10.

17. Aiseā tatou te manaʻomia ai le malamalama faaleagaga mai le Atua?

17 O le malamalama faaletino o loo mafai ai ona tatou iloa mea. E mafai ai foʻi ona ola meatotō lea o loo tatou maua mai ai ituaiga eseese o taumafa. E lē mafai ona tatou ola e aunoa ma le malamalama faaletino. Ae faapēfea le malamalama faaleagaga? E taʻitaʻia ai i tatou ma faailoa mai ia i tatou le lumanaʻi e pei ona valoia ai i le Afioga a le Atua, le Tusi Paia. (Salamo 119:105) E ‘aauina mai [ma le alofa e Ieova le Atua] lona malamalama ma lana upu moni.’ (Salamo 43:3) E mautinoa lava le tatau ona tatou faaalia le talisapaia loloto mo ia sauniuniga. O lea la, seʻi o tatou faia le mea silisili tatou te mafaia ina ia ave i fale le malamalama o “poto faamamaluina e uiga i le Atua” ina ia faamalamalama ai o tatou loto.—2 Korinito 4:6, NW; Efeso 1:18.

18. O le ā ua nofo sauni nei le Fetūao a Ieova e fai?

18 Maʻeu le faamanuiaina o i tatou e iloa faapea o le 1914, na alu aʻe ai le Fetūao, o Iesu Keriso, i le aoao o mea uma ma amata ai ona faataunuu le vaʻaiga o le liliuga! O loo faatasi mai nei le Fetūao a Ieova, ua nofo sauni e faataunuu fuafuaga a le Atua e fesootaʻi atu ma le faataunuuga atili o le liliuga—“le taua i le aso tele o le Atua e ona le malosi uma lava.” (Faaaliga 16:14, 16) Pe a mavae ona tafiesea lenei faiga tuai o mea, o le a faataunuu loa e Ieova lana folafolaga o le “lagi fou ma le lalolagi fou” lea e mafai ona tatou vivii atu ai e faavavau o le Alii Pule Silisili Ese o le aoao o mea ma o le Atua o valoaga moni. (2 Peteru 3:13) A o leʻi oo atu i lena aso matagofie, seʻi tatou faaauau ona savavali i le malamalama tauatua e ala i le uaʻi atu i afioga faavaloʻaga a le Atua.

O le a Faapēfea Ona E Tali?

• E faapēfea ona e faamatalaina le liliuga o Iesu?

• E faapēfea e le liliuga ona atiina aʻe ai le faatuatua?

• O ai, pe o le ā le Fetūao a Ieova, ma o anafea na alu aʻe ai?

• Aiseā e tatau ai ona tatou uaʻi atu i afioga faavaloʻaga a le Atua?

[Fesili mo le Suʻesuʻega]

[Ata i le itulau 13]

Pe mafai ona e faamatalaina le tāua o le liliuga?

[Ata i le itulau 15]

Ua uma ona alu aʻe le Fetūao. E te silafia pe na faapēfea ma o anafea foʻi?