Ri utz taq noticias xutzʼibʼaj Marcos 14:1-72

  • Ri sacerdotes kkichomaj ukamisaxik ri Jesús (1, 2)

  • Jun ixoq kutix kʼokʼalaj aceite pa ujolom ri Jesús (3-9)

  • Ri Judas kujach ri Jesús pa kiqʼabʼ ri ukʼulel (10, 11)

  • Ri ukʼisbʼal Pascua (12-21)

  • Kbʼan ri Cena del Señor (22-26)

  • Ri Jesús kubʼij che ri Pedro: «Kabʼij na che awetaʼm ta nuwach» (27-31)

  • Ri Jesús kubʼan orar pa Getsemaní (32-42)

  • Kchap bʼi ri Jesús (43-52)

  • Kqʼat tzij puwiʼ rumal ri Sanedrín (53-65)

  • Ri Pedro kubʼij che retaʼm ta uwach ri Jesús (66-72)

14  Tekʼuriʼ, are taq chiʼ xqʼax kebʼ qʼij, xuriqaʼ ri qʼij re ri Pascua y ri Nimaqʼij re ri Kaxlanwa Yaʼom ta Levadura rukʼ. Y ri kʼamal taq kibʼe ri sacerdotes y ri escribas tajin kkitzukuj jas kkibʼan che uchapik ri Jesús rech kqaj pa kiqʼabʼ y kkikamisaj. 2  Rumal che kkibʼij: «Pa ri nimaqʼij ta kqachapo, rumal che weneʼ kewojkorin* ri winaq». 3  Are chiʼ ri Jesús kʼo pa Betania, tajin kwaʼ* pa ri rachoch ri Simón ri xkʼojiʼ na lepra chrij, xqebʼ jun ixoq rukʼ ri rukʼam kʼokʼalaj aceite paqal rajil ri kʼo pa jun botella bʼanom rukʼ alabastro,* qas rukʼ nardo* bʼanom wi ri aceite. Xuwotzʼij ri botella, xumaj kʼu utixik pa ujolom ri Jesús. 4  Utz ta xkil e jujun are taq chiʼ xkil ri xubʼano, rumal riʼ xkibʼilaʼ chkiwach: «¿Jasche laʼ xaq tajin ktix apan ri kʼokʼalaj aceite? 5  Xa taneʼ xkʼayix laʼ le kʼokʼalaj aceite, xchʼak taneʼ más 300 denarios* laʼ chrij... ¡y xa taneʼ xyaʼ riʼ ri pwaq chke ri e powr!». Sibʼalaj xpe koyowal chrij ri ixoq.* 6  Pero ri Jesús xubʼij chke: «Chiyaʼ chilaʼ. ¿Jasche jelaʼ kibʼan che? Ri areʼ utz ubʼanom chwe in. 7  Ri e powr e kʼo iwukʼ ronojel tiempo y kixkowinik keʼitoʼ pa apachike tiempo, pero ri in ronojel tiempo taj kinkʼojiʼ iwukʼ. 8  Ri areʼ xubʼan ri xkowinik xubʼano, xujamij kʼokʼalaj aceite chrij ri nu cuerpo are taq kʼa majoʼq kinmuqik. 9  Qas kʼu kinbʼij chiwe chi pa ronojel ri uwach ulew pa apachike lugar ri ktzijox wi na ri utzalaj taq noticias xuqujeʼ kyaʼ na ubʼixik ri xubʼan wajun ixoq, jeriʼ kbʼan che unaʼtajisaxik». 10  Ri Judas Iscariote, jun chke ri e Doce, xbʼe che kilik ri kʼamal taq kibʼe ri sacerdotes rech kujach* ri Jesús pa kiqʼabʼ. 11  Utz xkita* ri kʼamal taq kibʼe ri sacerdotes are chiʼ xkita ri xubʼij ri Judas chke, xkibʼij kʼu che chi kkiya pwaq* che. Rumal riʼ, ri Judas xumaj lo uchomaxik jas kubʼan che ukʼayixik ri Jesús pa kiqʼabʼ. 12  Tekʼuriʼ pa ri nabʼe qʼij re ri Nimaqʼij re ri Kaxlanwa Yaʼom ta Levadura rukʼ, are taq chiʼ kyaʼ ri sacrificio re ri Pascua, ri u discípulos xkitaʼ che: «¿Jawiʼ kawaj keqabʼanaʼ wi ubʼanik ri waʼim re ri Pascua rech katijo?». 13  Rumal kʼu riʼ xeʼutaq bʼi kebʼ chke ri u discípulos rukʼ waʼ we taqkil riʼ: «Jix pa ri tinamit. Chilaʼ kixuriq wi na jun achi ri utelem bʼi jun qʼebʼal joron. Chixteren bʼi chrij, 14  y apawchiʼ taneʼ ri kok wi bʼik, chibʼij che ri rajaw ri ja: ‹Ri Maestro kubʼij: «¿Jawiʼ kʼo wi ri cuarto rech kinbʼan in ri waʼim re ri Pascua kukʼ ri nu discípulos?»›. 15  Y ri areʼ kukʼut na jun nimalaj cuarto chiwach kʼo chikaj, kʼo chi juntir ri rajawaxik chupam y xaq ukojik chik. Chilaʼ chibʼanaʼ wi ubʼanik ri kqakoj na». 16  Xebʼe kʼu ri discípulos, xeʼok bʼi pa ri tinamit y xekiriqa juntir ri jastaq junam rukʼ ri ubʼim bʼi ri Jesús chke. Rumal kʼu riʼ xkibʼan ubʼanik juntir ri kkoj pa ri Pascua. 17  Are chiʼ qajinaq chi bʼi ri qʼij, ri Jesús xopan chilaʼ e rachiʼl bʼi ri e Doce. 18  Y, are taq chiʼ e tʼuyul* pa ri mesa tajin kewaʼik, xubʼij chke: «Qastzij wi kinbʼij chiwe, jun chiwe ix kinukʼayij na pa kiqʼabʼ ri nukʼulel, jun chiwe ix ri tajin kixwaʼ wukʼ». 19  Rumal kʼu riʼ ri e areʼ sibʼalaj xebʼisonik y chkijujunal xkibʼilaʼ che: «¿La in riʼ?». 20  Ri areʼ xubʼij chke: «Jun chke ri e Doce, ri kumuʼ ri ukaxlanwa wukʼ pa ri laq. 21  Kbʼe na ri Ralkʼwal Winaq junam rukʼ ri tzʼibʼam kan chrij. Pero ¡kʼax re ri winaq ri kkʼayin na ri Ralkʼwal Winaq pa kiqʼabʼ ri ukʼulel! Más utz riʼ we ta ma ta xalaxik». 22  Are taq chiʼ kʼa tajin kewaʼ na, ri areʼ xukʼam jun kaxlanwa, xubʼan jun oración,* xupaʼij,* xuya chke y xubʼij: «Chikʼamaʼ iwe; wariʼ kukʼutunisaj ri nu cuerpo». 23  Tekʼuriʼ xukʼam jun copa, xumaltyoxij che ri Dios, xuya chke ri u discípulos y e juntir xkiqumuj ke ri kʼo chupam. 24  Y xubʼij chke: «Wariʼ kukʼutunisaj ri nukikʼel, ‹ri kikʼ rech ri pacto›, ri kturuw na rech kkiriq utzilal e kʼi winaq. 25  Qastzij kʼut kinbʼij chiwe che kintij ta chi wajun vino riʼ kʼa are chiʼ kopan ri qʼij kentijaʼ na ri kʼakʼ vino pa ri Uqʼatbʼal tzij ri Dios».* 26  Chukʼisbʼal, are chiʼ e bʼixonaq chik,* xebʼe pa ri juyubʼ re taq ri Olivos. 27  Ri Jesús xubʼij chke: «Ix juntir ix kiniya na kanoq, rumal che tzʼibʼatalik: ‹Kinbʼan na kʼax che ri ajyuqʼ y ketukin na ri uchij›. 28  Pero, are chiʼ in kʼastajisam* chi pa ri kamikal, kinnabʼej na bʼi chiwach pa ri bʼe kbʼe pa Galilea». 29  Ri Pedro xubʼij che: «Paneʼ e juntir katkiya kanoq, ri in katinya ta wi kanoq». 30  Tekʼuriʼ ri Jesús xubʼij che: «Qas kinbʼij chawe che kamik, pa we chaqʼabʼ riʼ, kʼa majoʼq kamul ktiriqiʼn* jun amaʼ akʼ ri at oxmul kabʼij na che awetaʼm ta nuwach». 31  Pero ri areʼ xutij uchuqʼabʼ* che ubʼixik che: «Maj wi jumul kinbʼij na chi wetaʼm ta awach, paneʼ kinkamisax awukʼ». Je kʼu xkimaj ubʼixik e juntir. 32  Tekʼuriʼ xeʼopan pa jun lugar kbʼix Getsemaní che, y ri areʼ xubʼij chke ri u discípulos: «Chixtʼuyul na kan waral, kenbʼana na orar in». 33  Xeʼukʼam bʼi ri Pedro, ri Santiago y ri Juan, y xumajij unaʼik nimalaj kʼax rumal ri bʼis y xqʼoxow ri ranimaʼ. 34  Xubʼij chke: «Kqʼoxow ri wanimaʼ che bʼis jetaneʼ kinnaʼo che kinkamik. Chixkʼol kan waral y chixkʼaskʼat wukʼ». 35  Tekʼuriʼ xqebʼ apan jelaʼ, xxukiʼk, xuqasaj ri upalaj cho ri ulew y xumaj utaʼik pa oración che we kbʼanik ma ta bʼaʼ chopan riʼ ri kʼaxalaj hora. 36  Xubʼij: «Abba,* Tat, at katkowin che ubʼanik juntir; chawesaj wajun copa chnuwach. Pero mabʼantaj bʼaʼ ri kwaj in, xaneʼ are chbʼantaj ri kawaj at». 37  Xtzalij kʼu bʼik jawiʼ e kʼo wi ri u discípulos y e warinaq xeʼuriqaʼ. Y xutaʼ che ri Pedro: «Simón, ¿jasche xatwarik? ¿La xa kʼo ta achuqʼabʼ xatkʼasiʼ wukʼ paneʼ xa jun hora? 38  Chixkʼaskʼatoq y amaqʼel chibʼanaʼ orar rech kixqaj ta pa makaj.* Paneʼ utz ri kiwaj ix kibʼano, pero ri i cuerpo kʼo ta uchuqʼabʼ». 39  Tekʼuriʼ xbʼe chi jumul che ubʼanik orar y xutaʼ chi jumul ri jastaq ri utom chi nabʼe. 40  Xtzalij chi jumul y e warinaq xeʼuriqaʼ, rumal che xaq kmoyoy* rij taq kibʼaqʼwach che kiwaram. Y ri e areʼ kkiriq taj jas kkibʼij che ri Jesús. 41  Xtzalij chi bʼi churox mul kukʼ y xubʼij chke: «¡Chanim riʼ, hora taj kixwarik y kixuxlanik! ¡Xaq chubʼanaʼ laʼ! ¡Xopan ri hora! Chiwilampeʼ, ri Ralkʼwal Winaq kjach bʼi* pa kiqʼabʼ ri ajmakibʼ. 42  Chixwalijoq, joʼ. Chiwilampeʼ, naqaj chi kʼo wi ri kinukʼayij na pa kiqʼabʼ ri nukʼulel». 43  Aninaq kʼut, are chiʼ kʼa tajin ktzijon na ri Jesús, xopan ri Judas, jun chke ri e Doce, e rachiʼl bʼi e kʼi winaq kukʼam bʼi ki espadas y kicheʼ, e taqom bʼi kumal ri kʼamal taq kibʼe ri sacerdotes, ri escribas y ri e kʼamal taq bʼe re ri tinamit. 44  Ri kʼayil re ri Jesús uchomam chi kukʼ ri e winaq jas kubʼan che ujachik pa kiqʼabʼ, ubʼim chi bʼi chke: «Ri kintzʼumaj chupalaj, are riʼ ri achi. Chichapaʼ bʼik y qas utz chibʼanaʼ bʼi che ukʼamik». 45  Rumal riʼ are chiʼ xopanik, qas rukʼ ri Jesús taqal wi, xqebʼ rukʼ y «¡Rabí!» xcha che, tekʼuriʼ xutzʼumaj. 46  Rumal kʼu riʼ ri e winaq xkiyalaʼ kiqʼabʼ chrij y xkichapo. 47  Pero jun chke ri e kʼo chilaʼ xresaj ri u espada, xbʼe chrij ri rajchak ri kinimal sacerdotes y xresaj ri uxikin. 48  Xubʼij kʼu ri Jesús chke: «¿Jasche rukʼ espadas y rukʼ cheʼ ix petinaq che nuchapik jetaneʼ xa in elaqʼom? 49  Ronojel qʼij yaʼ xinkʼojiʼ iwukʼ pa ri templo che kitijoxik ri winaq, man xinichap ta yaʼ. Pero xbʼantaj wariʼ rech kbʼantaj ri Tzʼibʼatalik». 50  E juntir kʼut xkiwonobʼaʼ kanoq y xeʼanimaj bʼik. 51  Pero kʼo kʼu jun ala ri xaq xiw ukojom bʼi jun atzʼyaq re utzalaj lino xumaj bʼi utereneʼxik naqaj apanoq. Raj* kʼu xchapik, 52  pero xujolij* kan ri ratzʼyaq re lino y kchʼanchʼatik* xanimaj bʼik. 53  Xkikʼam kʼu bʼi ri Jesús chuwach ri kinimal ri sacerdotes, y xkimulij kibʼ e juntir ri e kʼamal taq kibʼe ri sacerdotes, ri e kʼamal taq bʼe re ri tinamit y ri escribas. 54  Ri Pedro naj apanoq xteriʼ bʼi chrij kʼa xeʼopan na chuwach ri rachoch ri kinimal sacerdotes, xtʼuyiʼ kʼu kan kukʼ ri ajchakibʼ re ri ja rech kumeqʼ ribʼ chrij ri qʼaqʼ. 55  Ri kʼamal taq kibʼe ri sacerdotes y e juntir ri e kʼo pa ri Sanedrín xkaj xkiqʼabʼaj taq tzij chrij ri Jesús rech kkamisaxik, pero kʼo ta xekowinik xkiqʼabʼaj chrij. 56  Y paneʼ e kʼi xeʼopan che uqʼabʼaxik taq tzij chrij, xjunamataj ta wi ri xkibʼij. 57  Xuqujeʼ e kʼo jujun xetakʼiʼk y xkimaj uqʼabʼaxik waʼ we tzij chrij: 58  «Oj xqato are chiʼ xubʼij: ‹In kinqasaj na uwach waʼ we templo riʼ ri bʼanom kumal winaq y xa pa oxibʼ qʼij kinkowinik kinyak chi na jun ri e winaq taj e bʼanowinaq›». 59  Pero rukʼ ri e tzij riʼ xuqujeʼ kekowin taj junam kkibʼij. 60  Xtakʼiʼ kʼu ri kinimal sacerdotes chkixoʼl, xutaʼ che ri Jesús: «¿La kʼo ta kabʼij? ¿Jas uwach waʼ we tajin kkibʼij ri achijabʼ chawij?». 61  Pero ri areʼ xchʼaw taj, kʼo ta wi xubʼij. Jumul chik, ri kinimal sacerdotes xumaj ukʼotik uchiʼ. Xutaʼ che: «¿La at riʼ ri Cristo, ri Ukʼojol ri Tewchiʼmalaj Dios?». 62  Xubʼij kʼu ri Jesús: «In. Y ri ix kiwil kʼu na ri Ralkʼwal Winaq tʼuyul pa uwikiqʼabʼ ri Dios ri kʼo u poder y petinaq pa taq ri sutzʼ re ri kaj». 63  Are taq chiʼ ri kinimal sacerdotes xuta ri xubʼij ri Jesús, xuraqij* ri ratzʼyaq y xubʼij: «¿Jas más testigos rajawaxik chi chqe? 64  Qas rukʼ ixikin xito che tajin kuyoqʼ ri Dios. ¿Jas ri kiwaj kbʼan che?». E juntir kʼut xkibʼij chi taqal che kkamisaxik. 65  E kʼo kʼu jujun xkimaj uchubʼaxik uwach, xkichʼuq ri upalaj, xkimaj utʼokik rukʼ taq qʼabʼ y kkibʼij che: «¡We qas at profeta, chabʼij chqe jachin xatchʼayowik!». Y, are taq chiʼ kipaqʼim chi qʼabʼ chupalaj, xkʼam bʼi kumal ri e chajinelabʼ re ri qʼatbʼal tzij. 66  Are taq chiʼ tʼuyul ri Pedro ikam cho ri uwo ja, xopan jun chke ri e raj ikʼ* ri kinimal sacerdotes. 67  Are chiʼ xril ri Pedro tajin kumeqʼ ribʼ chrij ri qʼaqʼ, sibʼalaj kkaʼy che, rumal riʼ xubʼij che: «At xuqujeʼ at teren yaʼ chrij ri aj Nazaret, ri kbʼix Jesús che». 68  Pero ri Pedro xresaj ribʼ chupam. Xubʼij: «Wetaʼm ta uwach, ni kinchʼobʼ ri kabʼij». Tekʼuriʼ xel apan chuchiʼ ri okibʼal re ri uwo ja. 69  Pero xilitaj rumal ri aj ikʼ y jumul chik xumaj ubʼixik chke ri e kʼo chilaʼ: «Jun yaʼ wajun achi chkixoʼl». 70  Pero ri Pedro xaq xresaj ribʼ chupam. Are chiʼ qʼaxinaq chi jubʼiqʼ tiempo, ri e kʼo chilaʼ, xkimaj chi ubʼixik che ri Pedro: «Qastzij wi chi at at jun chkixoʼl e areʼ, qas qʼalaj che at aj Galilea». 71  Rumal kʼu riʼ, xok che ubʼanik maldecir ribʼ y xubʼan jurar: «¡Wetaʼm ta uwach ri achi ri kibʼij!». 72  Xaq kʼateʼ xtiriqiʼn chi chukamul jun amaʼ akʼ y xnaʼtaj che ri Pedro ri bʼim kan che rumal ri Jesús: «Are chiʼ majaʼ ktiriqiʼn chukamul jun amaʼ akʼ, ri at oxmul kabʼij na che awetaʼm ta nuwach». Kʼax kʼax kʼax xunaʼo, rumal riʼ xutzoqopij oqʼej.

Notas

O «kwaʼlij koyowal».
O «uqʼabʼam ribʼ cho ri mesa».
Chawilaʼ ri tema B14.
O «Xkiyaj kʼu ri ixoq».
O «kubʼan traicionar».
Pa nikʼaj chi lugar jewaʼ kbʼix che: «Kiʼ xkita».
Pa ri idoma griego, «pwaq de plata».
O «kiqʼabʼam kibʼ».
O «xutewchiʼj».
Pa nikʼaj chi lugar jewaʼ kbʼix che: «xupiro», «xuchʼaqapij».
O «ri u Reino ri Dios». Chawilaʼ ri diccionario.
O «kibʼanom chi alabanzas», «kibʼixom chi salmos».
Pa ri idioma griego, «walijisam».
Pa nikʼaj chi lugar jewaʼ kbʼix che: «koqʼ», «kuraq uchiʼ».
Pa nikʼaj chi lugar jewaʼ kbʼix che: «xukoj uchuqʼabʼ».
Jun tzij pa idioma hebreo o arameo ri kraj kubʼij ‹¡oh, tat!›, kjunamataj rukʼ ri tzij pa español papá.
O «rech kixqaj ta pa tentación».
Pa nikʼaj chi lugar jewaʼ kbʼix che: «ktzʼapitaj».
O «kbʼan traicionar».
O «Ya mer».
O «xresaj».
O «qas ta kʼo ratzʼyaq ukojom».
Pa nikʼaj chi lugar jewaʼ kbʼix che: «xutʼbʼuj», «xujis», «xubʼit».
Pa nikʼaj chi lugar jewaʼ kbʼix che: «alitomabʼ e mokom rumal».