Ku bokona mu madisá

Ku bokona mu madisá

Sanguluka ni Ukaza ua Kambudi!

Sanguluka ni Ukaza ua Kambudi!

“Tu tanienu, tu sanguluke kiavulu! . . . Kuma o kithangana kia ukaza ua Kambudi kieza-bhu.”—DIJ. 19:7.

1, 2. (a) Ukaza ua nanhi, ua-nda bheka o ku sanguluka ku diulu? (b) Ibhuidisu iahi i tua-nda di longa?

KU BHINGA thembu iavulu phala ku pelepalala o ukaza. Maji etu tua-nda zuela ukaza ua katunda—ukaza ua sobha. Xinganeka hanji! O ukaza iú ene mu u pelepalala kiá mu 2.000 ja mivu. O kithangana kia ku kala kumoxi ni dibhanga, kia mu bhixila ni lusolo. Kua kambe ngó, kua-nda kala mimbu ku mbonge ia Sobha, o mazui a di xibhile, a-nda kua ivua: “Ximanenu Nzambi! Mukonda o Ngana, Nzambi ietu, Muteni-a-Ioso, muène Sobha. Tu tanienu, tu sanguluke kiavulu! Tu ximane o unéne uê! Kuma o kithangana kia ukaza ua Kambudi kieza-bhu, o dibhanga diê uà di polondala kiá.”—Dij. 19:6, 7.

2 “O Kambudi” ka-nda kazala, ka ka bheka o ku sanguluka ku diulu, Jezú Kristu. (Nzuá 1:29) Kiebhi muéne kia-nda zuata phala o ukaza? Nanhi o dibhanga? Kiebhi kia di pelepalala phala o ukaza? O ukaza ua-nda bhita thembu kuxi? O ukaza ua-nda bheka ku sanguluka ku diulu, o kuila o athu ala ni kidielelu kia ku kala mu ixi, a-nda ku sanguluka uâ? Tua-nda dianga kiá ku di longa o milongi íii, kioso ki tuia ni ku tanga o Sálamu 45.

‘O IZUATU IÊ I NUHA DIZUMBA DIA MBOTE’

3, 4. (a) Ihi io zuele ia lungu ni izuatu ia ukaza ua Dibhanga, ni ihi i bhangesa o ku bandekesa o ku sanguluka kuê? (b) A nanhi o “an’a jisobha” ni “díbhanga, na mvale”, a sanguluka kumoxi ni Dibhanga?

3 Tanga Jisálamu 45:8, 9O Jezú Kristu, o dibhanga, u zuata o izuatu ia Sobha ia tokala o ukaza. O izuatu iê, iala ni dizumba dia mbote, “ia mixi ia mazumba, ioso iate kiavulu,” kala mira ni kásia ia kexile ué, mazumba a mbote a ku ta mu maji a ku undila, akexile mu unda nau mu Izalaiele.—Mak. 30:23-25.

4 O muimbu ua diulu ua mu xika ku mbonge, ua bandekesa dingi o ku sanguluka kua Dibhanga kioso kiia ni ku zukama o kithangana kia ukaza uê. O ku sanguluka kuê, kumoxi ni “díbhanga, na mvale,” o mbandu ia Kilunga kia Nzambi ku diulu ni “an’a jisobha,” o ji anju. Kisangusangu kiahi o kuívua o mazui ku diulu ambe: “Tu tanienu, tu sanguluke kiavulu! . . . Kuma o kithangana kia ukaza ua Kambudi kieza-bhu!”

O DIBHANGA DIALA POLONDO PHALA O UKAZA

5. Nanhi o “muhatu’a Kambudi?”

5 Tanga Jisálamu 45:10, 11. Tuejiia kiá o Dibhanga dia diiala, maji phe nanhi o dibhanga, na mvuale? O dibhanga didi, o kilunga kia mu tumina Jezú Kristu ku diulu. (Tanga Efezo 5:23, 24.) Ene a-nda bhanga mbandu ku Utuminu ua Sobha Kristu, o Mexiia. (Luka 12:32) O 144.000 a Jikidistá a a undu, “a nhenganana Kambudi, ene a nhunga nê kuoso-kuoso ku a di tela.” (Dij. 14:1-4) Ene a kituka “muhatu’a Kambudi,” a tunga né mu inzo iê ku diulu.—Dij. 21:9; Nzuá 14:2, 3.

6. Mukonda diahi o Jikidistá a a undu a exana “an’a sobha,” ni mukonda diahi ene a a tendelesa o ku ‘jimba o muiji uâ mu ixi’?

6 O dibhanga ka di tange ngó kala “mon’a,” maji a di tange kala “mon’a sobha”. (Jisá. 45:13) Nanhi o “sobha”? O Jikidistá a a undu, ala kala “an’a” a Jihova. (Loma 8:15-17) Kuma ene a-nda kala dibhanga dia kambudi, a a tendelesa phala ku ‘jimba o muiji uâ mu ixi.’ Ene a tokala o ‘mixima ia a i lunge ku ima iala bhulu, kana ku ima iala mu ngongo.’—Kol. 3:1-4.

7. (a) Kiebhi Kristu kiene mu pelepalala o dibhanga diê? (b) Kiebhi kiene mu bhanga o dibhanga kua Ngana iê ua-nda kala muadi’uê?

7 Kristu uene mu pelepalala o dibhanga diê, phala o ukaza ku diulu mu jihama ja mivu. O poxolo Phaulu, uambe kuma Kristu ‘kia zola o Kilunga, iú ua di bhakula bhu kididi kiê. Muéne ua bhange kiki phala kulumbila o Kilunga kiê kua Nzambi, mu ku ki sukula ni menha, ni ku ki zelesa ni dibônzo dia maka mê. Ua ki bhange ué phala n’a tena ku bheka o Kilunga bhu pholo iê Muéne-muene ni u uabhelu uéngi, ki u moneka dixâka, mba kifuta, mba kima ngó kia difu; maji ki kale ni kuzela, sé ngó kisému.’ (Efe. 5:25-27) Phaulu uambela o Jikidistá a a undu mu mbanza iokulu ia Kolindo: ‘Nga mi kuatela muene difuba, kala difuba dia mi kuatela Nzambi. Nga mi kanena ukaza, ngandala ku mi bheka kala muhatu ua ujitu, ua mon’a kilumba kua muadi uenu umoxi, muène Kristu.’ (2 Kol. 11:2) O Sobha Jezú Kristu, o Dibhanga, ua uabhela kiavulu o ‘kuiuka’ mu nzumbi kua dibhanga diê. O dibhanga diê uejiia kiambote kuila, muéne ‘ngana iê,’ ni ‘ku mu xila’ mukonda muéne ua-nda kala muadi uê.

‘A BHEKA O DIBHANGA KUA SOBHA’

8. Mukonda diahi kia fuama o dibhanga ku di tanga kuila dia mu ‘bhenha?’

8 Tanga Jisálamu 45:13, 14a. O dibhanga a di londekesa ni ‘ku bhenha,’ phala o ukaza ua sobha. Mu divulu dia Dijingunuinu 21:2, o dibhanga a di sokesa ni mbanza ia Jeluzaleme Iòbhe, “ia di iudika kiambote, mukuâ ni dibhanga dia kembela kuia mu kutakanesa ni muadi uê.” O mbanza ia diulu, iene “ia benha ni kubenha kua Nzambi,” o mbanza kumuika kuê “kua di fuangana ni diiamande dia te kiavulu, di lekujuka kala tadi dia jaspe, mukuâ ni vídulu ia kenzuluka kiambote.” (Dij. 21:10, 11) O ku muika kua Jeluzaleme Iobhe, a ku soneka mu divulu dia Dijingunuinu. (Dij. 21:18-21) Kiene kia bhangesa o mukua Jisálamu ku soneka kuila, o dibhanga a di tange kuma dia mu ‘bhenha!’ O ukaza iú ua-nda bhita ku diulu.

9. Nanhi “o sobha” a mu bhekela o dibhanga ni kiebhi muene kia zuata?

9 O Muthu a mu bhekela o dibhanga, o Dibhanga dia diiala—o Sobha Mexiia. Muéne uene mu pelepalala o dibhanga, ‘mu ku di sukula ni menha, ni ku di zelesa ni dibônzo dia maka mê.’ Phala muéne na “kale ni kuzela, sé ngó kisému.” (Efe. 5:26, 27) O dibhanga diê dia tokala di ta ué izuatu ia katunda. Sé phata, muéne ua zuata kiambote! O “jithanga jê ja jinjikita, j’ò tunge ni ulu,” anga muéne a mu “bheka kua muenexi ni izuatu ia makembu.” Phala o ukaza ua Kambudi, o dibhanga “a mu bhana kukemba ni linhu ia fina, ia bhenha, ia uabha. (Linhu ia fina íii, iene o ikalakalu iaiuka ia akua-Ngana, ia kembe na-iu o dibhanga).”—Dij. 19:8.

‘O KITHANGA KIA UKAZA KIA BHIXILA’

10. Thembu kuxi kia-nda bhita o ukaza ua Kambudi?

10 Tanga Dijingunuinu 19:7. Thembu kuxi kia-nda bhita o ukaza ua Kambudi? Né muene o ‘dibhanga diê diala kiá polondo,’ maji o jivelusu ku pholo ki ji jimbulula o ukaza kala ua lelu. Maji ji jimbulula kiambote o disukilu dia hadi ia dikota. (Dij. 19:11-21) O kuila kiki kilombolola kuma, o ukaza ua-nda mateka ande dia Sobha ku tenesa o kikoué kiê? Kana. O izulukutu io zuele mu divulu dia Dijingunuinu, a i soneka kala ki ia mu bhita. O Salamu 45 izuela kuma o Sobha Jezú Kristu, ua-nda soma o xibhata iê, u tolola o jinguma jê, mu ku bhita o ima íii, kiene kia-nda bhita o ukaza.—Jisá. 45:3, 4.

11. Ihi ia-nda bhanga Kristu, kioso kia-nda bhita o ukaza uê?

11 Mu kiki tua di longo mu Bibidia kuila, o izulukutu íii ia-nda bhita mu ukexilu iú: Kia dianga, o ‘muhatu ua undumbu,’ o Babilonha ia Dikota, o kisangela kia jingeleja ja makutu, a-nda ki buika. (Dij. 17:1, 5, 16, 17; 19:1, 2) Mu kiki, Kristu ua-nda buika o mbandu ia subhuka ia mundu ua Satanaji, mu ita ia Alumajedone, o “ita ia kizuua kia Dikota kia Nzambi, Muteni-a-Ioso.” (Dij. 16:14-16; 19:19-21) Mu ku suka-ko, o Sobha ua-nda takula Satanaji ni madimonho mê, mu dikungu ki di moneka hole, ene ka-nda tena dingi ku bhanga kima, a-nda kala kála afú.—Dij. 20:1-3.

12, 13. (a) Thembu kuxi kia-nda bhita o ukaza ua Kambudi? (b) Nanhi ua-nda sanguluka ni ukaza ua Kambudi ku diulu?

12 O Jikidistá a a undu a kala jifiiele ku izuua isukidila-ku, katé mu kufuá, a-nda kua fukununa phala kuia ku diulu. Mu ku bhita o kibuikilu kia Babilonha ia Dikota, Jezú ua-nda kuongeka o Jikidistá a a undu a subhuka mu ixi, a tokala ku dibhanga diê. (1 Tes. 4:16, 17) Ande dia ku mateka o ita ia Alumajedone, oso a tokala ku “díbhanga” a-nda kala kiá ku diulu. Kioso kia-nda bhita o ita, o ukaza ua Kambudi u tena kiá ku bhita. Kiki, ki kithangana kia ku sanguluka! O divulu dia Dijingunuinu 19:9 dizuela: “Azediua oso a exana ku seialu ia ukaza ua Kambudi.” Mu kiki, o 144.000 a tokala ku dibhanga, a-nda sanguluka kiavulu. O dibhanga ua sanguluka kiavulu. O Sobha ua-nda sanguluka mukonda dia ku kala ni ene oso a a undu ku diulu, o dibhanga diê. (Luka 22:18, 28-30) Kiki ki kilombolola kuila, o Kambudi ni Dibhanga ene ngó a-nda sanguluka.

13 Kala ki tua dianga o ku tanga, o mazui ku diulu a mu kuimba: “Tu tanienu, tu sanguluke kiavulu! Tu ximane o unéne uê! Kuma o kithangana kia ukaza ua Kambudi kieza-bhu, o dibhanga diê ua di polondala kiá!” (Dij. 19:6, 7) O kuila o jiselevende ja Jihova mu ixi, a-nda sanguluka ué?

‘A-NDA KUA AMBATA NI KUSANGULUKA’

14. Kala kiambe mu divulu dia Jisálamu 45, a nanhi ‘o ilumba ni akuâ,’ o makamba a dibhanga?

14 Tanga Jisálamu 45:12, 14b, 15. O polofeta Zakadiia uambe kuila mu izuua ia disukilu, o athu akua ifuxi ioso ku mundu, eji sakidila mu sidivila Jihova kumoxi ni Jikidistá a a undu ala hanji mu ixi. Muéne ua soneka: “Bhu kizuu’okio, kia kà bhita-phe kuma kuinhi dia muthu a tokala ku madimi m’engi ma miji ioso mu ngongo, a kà naminina, ni kidi-ze muene, a kà naminina ku muxiku ua kizuatu kia Judé imoxi, anga a muambela, exi: Tua-nda kuia ni enu, mukonda tuene mu kuívua kuila o Nzambi uala ni enu.” (Zak. 8:23) O “Kilumba, mukua Tilo,” ni ‘diiala dia mvuama’ a a tange mu divulu dia Jisálamu 45:12, a lombolola o “kuinhi dia muthu.” Ene eza ku athu a a undu ni maujitu ‘phala ku takana o kikuatekesu’ mu nzumbi. Tundé ku muvu ua 1935, o Jikidistá a a undu ene mu kuatekesa mazunda ni mazunda athu, ‘kuijiia o kidi’ kia lungu ni Jihova. (Dan. 12:3) O “kuinhi dia muthu,” o makamba ambote a Jikidistá a a undu, a xisa o ubhezelu ua makutu. Mukonda dia kiki, ene mu exana “ilumba ni akuâ.” Ene êne mu bhakula o mienhu iâ kua Jihova, iá a di londekesa kuila jiselevende ja fiiele ja Sobha Jezú Kristu.

15. Kiebhi ‘o ilumba ni akuâ,’ kiene mu kalakala kumoxi ni Jikidistá a tokala ku dibhanga ala hanji mu ixi?

15 O Jikidistá a a undu ala hanji mu ixi, ene mu sakidila kiavulu o “ilumba ni akuâ,” mukonda ene ala ni muanhu mu ku boka o “Njimbu iíi Iambote ia Utuminu ua Nzambi,” mu ngongo ioso. (Mat. 24:14) Ko ‘Nzumbi ni Dibhanga ngó edi: Izá!’ Maji uoso ue uívua im’íii, ele: “Izá!” (Dij. 22:17) O ‘jimbudi ja mukuá’ evu o athu a a undu kuzuela, “Izá!” ene a di bundu ni dibhanga, anga amba kumoxi “Izá!” ku athu mu ixi ioso.—Nzuá 10:16.

16. Ujitu uahi ua bhana Jihova ku jimbudi ja mukuá?

16 O Jikidistá ala hanji mu ixi a zolo kiavulu o jimbudi ja mukuá. Ene a sanguluka kuma Jihova o tata ia dibhanga dia diiala, uene mu bhana ujitu ua ku bhanga mbandu ia ku sanguluka ku ukaza ua Kambudi. A kanena kuila, o “ilumba ni akuâ,” eji kua ‘ambata ni ku sanguluka.’ O jimbudi ja mukuá, ala ni kidielelu ku muenhu ua kalelaku mu ixi, a-nda kala ni kisangusangu mu ixi, kioso kia-nda kazala o Kambudi ku diulu. O divulu dia Dijingunuinu di tanga o “mundu uavulu,” kuila, “Emana bhu pholo ia kiandu, ni bhu pholo ia Kambudi.” Ene a sidivila Jihova mu ixi mu tembulu iê ia nzumbi.—Dij. 7:9, 15.

O ukaza ua kambudi ua-nda sangulukisa o “ilumba ni akuâ,” o makamba a dibhanga (Tanga o kaxi 16)

‘BHU KIDIDI KIA JITATA JÊ BHUA KA BHINGANA O AN’Ê’

17, 18. Mabesá ahi a-nda bheka o ukaza ua Kambudi phala o athu mu ixi? Kristu ua-nda kala tata ia nanhi mu Utuminu uê ua Midi ia mivu?

17 Tanga Jisálamu 45:16. ‘O ilumba ni akuâ,’ o makamba a dibhanga dia Kristu ku diulu, a-nda sanguluka kiavulu kioso kia-nda mona o mabesá a-nda bheka o ukaza iú ku mundu uobhe. O Sobha Jezú Kristu, ua-nda fukununa o ‘akukuê’ mu ixi. Mukonda Kristu ua-nda ku a bheka dingi ku muenhu, o ‘akuku’ enhá, a-nda kala ‘an’ê.’ (Nzuá 5:25-29; Jihe. 11:35) Bhu kaxi ka athu enhá, muéne ua ka a sola phala ku kala “jingana m’oxi ioso.” Tu tena ku kingila ué kuila Kristu u sola tufunga tua fiiele lelu phala ku kala “jingana” ku mundu uobhe.​—Iza. 32:1.

18 Mu Utuminu ué ua Midi ia Mivu, Kristu ua-nda kala ué tata ia athu a mukuá. O athu oso mu ixi a-nda tambula o muenhu ua kalelaku, mukonda dia kixikanu kiá mu sata ia kukula kua Kristu Jezú. (Nzuá 3:16) Muéne ua-nda kala “Tata Inangenena.”​—Iza. 9:6, 7.

‘A FUMANESA O DIJINA DIÊ’

19, 20. Kiebhi o izulukutu ia tange mu Sálamu 45, ia tokala ku Jikidistá joso?

19 Tanga Jisálamu 45:1, 17. Sé phata o izulukutu ia tange mu Sálamu 45 ia tokala ku Jikidistá joso. O Jikidistá a a undu ala hanji mu ixi, a sanguluka kiavulu mu kuijiia kuila, ki kua-nda nangenena, ene a-nda kala kumoxi ni jiphange jâ ku diulu ni Dibhanga Jezú Kristu. O jimbudi ja mukuá, a belesela kiavulu o Sobha iâ, ene ué a sakidila kiavulu mu ku sidivila kumoxi ni jiphange a tokala ku dibhanga, ala hanji mu ixi. Kioso kia-nda bhita o ukaza, Kristu ni jisobha jê, a-nda bheka mabesá avulu phala o athu mu ixi.​—Dij. 7:17; 21:1-4.

20 Kioso ki tuia ni ku kingila o ikanenu ia Utuminu ua Mexiia ku di kumbidila, se phata tu mesena ‘ku fumanesa o dijina diê.’ Tu ximane o Sobha ‘ku mivu ni mivu sé dizubhilu.’