Ku bokona mu madisá

Ku bokona mu madisá

“Dilenu Kumoxi ni iá a Dila”

“Dilenu Kumoxi ni iá a Dila”

“Di longese jingienu mudienu, ni kudikuatekesa, mu di sokejeke kumoxi.”​—1 TESALONIKA 5:11.

MIMBU: 53, 28

1, 2. Mukonda diahi tua tokala kuijiia se kiebhi ki tu tena kukonda o malamba a athu a fundu ndandu? (Tala o foto ia dianga.)

SUSI uambe: “Tundé kiafu mon’etu, kua bhiti kiá muvu, maji tuala hanji ni kikote ku muxima.” Sai phange kioso kia fundu muhatu’ê, muene uambe kuila, “ua divuile kiaiibha.” Kima kiaiibha, kumona athu avulu lelu, kufunda jindandu. O jiphange jetu ku mundu uoso, ka kingile kuila, o jindandu jâ, afua ande dia kuiza o Alumajedone. Nange eie ua fundu muthu u ua zolo kiavulu, mba uejiia muthu ua fundu ndandu. Se kiki kia mu bhita n’eie, nange u dibhuidisa: ‘Kiebhi o muthu ua fundu ndandu kia tena kusanga o kikuatekesu?’

2 Sai athu amba kuila, o thembu i sosolola o ndolo. Maji, o kuila kiki kidi? Sai mutudi uambe: “Mu diami, o kima ki kuatekesa kusosolola o ndolo, o ima i u bhanga ni thembu i uala na-iu.” O fidila ku mukutu, phala kualuka i bhinga thembu ni ku i tumba kiambote. Kiene ue kimoxi, kubhinga thembu ni kikuatekesu phala kudivua kiambote kioso ki u funda ndandu. Maji, ihi i tena kukuatekesa o athu a funda ndandu?

JIHOVA MUKUA KU TU ‘KONDA O MALAMBA’

3, 4. Kiebhi ki tuejiia kuila, Jihova u tendela o kuluuala kuetu?

3 Tat’etu ia henda Jihova, muéne ngó u tena ku tu bhana o kikuatekesu ki tua bhindamena. (Tanga 2 Kolindo 1:3, 4.) Muéne o phangu ia dikota ia henda, mu kiki muene u kanena ku mundu uê: “Eme-muène ngi muthu ua ku mi konda o malamba.”​—Izaia 51:12; Jisálamu 119:50, 52, 76.

Jihova u xinganeka ku hádia, kioso kia-nda fukununa o maiiala a fiiele

4 Tat’etu ia henda ua mono ue kufua kua athu ua a zolele, kala o jiselevende jê Mbalahamu, Izake, Jakobo, Mozé ni Sobha Davidi. (Dialuilu 12:6-8; Matesu 22:31, 32; Ikalakalu 13:22) O Bibidia i londekesa kuila, Jihova u xinganeka ku hádia kioso kia-nda fukununa o maiiala iá a fiiele. (Jobe 14:14, 15) Mu thembu ienioió, o jiselevende jê a-nda sanguluka mu kukala ni sauidi ia iuka. Jihova ua mono ue o kufua kua Mon’ê ua kazola. O Bibidia iambe kuila, Jezú muéne o muthu a ‘mu zolele kiavulu’ kua Nzambi. (Jisabhu 8:22, 30) Tuejiia kuila Jihova mu kumona Mon’ê kufua, muene uexile ni ndolo iavulu.​—Nzuá 5:20; 10:17.

5, 6. Kiebhi Jihova kia tu kuatekesa?

5 Tu tena kudielela kuila, Jihova ua-nda tu kuatekesa. Mu kiki, tu tena kusamba kua muene ni ku mu tangela o ndolo ia dikota ni ku luuala ku tu kala na-ku. Kima kiambote kuijiia kuila, Jihova uejiia kiambote kiebhi ki tu divua, anga u tu bhana o kikuatekesu ki tua bhindamena! Maji kiebhi kia bhanga kiki?

6 Jihova u tu konda o malamba bhu kaxi ka nzumbi iê ikôla. (Ikalakalu 9:31) Jezú ua kanena kuila, o Tat’ê ueji bhana o nzumbi iê ikôla ku athu a i bhinga. (Luka 11:13) Susi, tua mu tange ku dimatekenu dia milongi, uambe: “Mu veji javulu, tua kexile mu fukama phala kubhinga kua Jihova phala ku tu kuatekesa. Mu veji joso, o kutululuka kua Nzambi kua kexile mu langa o mixima ni ixinganeku ietu.”​—Tanga Filipe 4:6, 7.

JEZÚ UEJIIA UE KIAMBOTE O MALAMBA METU

7, 8. Kiebhi ki tuejiia kuila, Jezú u tena ku tu konda o malamba?

7 Kioso Jezú kiexile mu ixi, muene ua kaiela ni kuiuka kuoso o phangu ia Tat’ê, mu ima ia zuela ni ia bhange. (Nzuá 5:19) Jihova ua tumikisa Jezú mu ixi phala kusaka o athu akexile ni ‘kikote ku muxima;’ ni “enhoso a tate.” (Izaia 61:1, 2; Luka 4:17-21) O athu ejidile kuila, Jezú ua kexile mu divua kiaiibha mu kumona o hadi ia kexile mu bhita, ni kuila, muene ua mesenene kua kuatekesa.​—Jihebeleu 2:17.

8 Kioso kiexile munzangala, nange Jezú ua monene o makamba mê ni jindandu jê kufua. Mu kifika, nange o tat’ê Zuze, ua fuile kioso Jezú kiexile hanji munzangala. * (Tala ku luiji.) Xinganeka o ndolo ia kexile mu divua Jezú, mukonda dia kuluuala kuê, ni kumona o kuluuala kua manh’â, ni kua jiphange jê.

9. Kiebhi Jezú kia londekesa henda kioso Lázalu kiafu?

9 Mu ukunji uê, Jezú ua londekesa kuila, uejidile kiambote o jiphaxi ja kexile mu bhita na-ju o mundu. Mukonda dia kiki, ua a londekesa o henda. Mu kifika, kioso o dikamba diê dia kazola Lázalu kiafu, Jezú ua kexile ni ndolo iavulu, kala Madiia ni Marta. Mukonda dia henda iê ia dikota, muene ua didi, sumbala uejidile kuila, ueji fukununa Lázalu.​—Nzuá 11:33-36.

10. Kiebhi ki tuejiia kuila, Jezú u tendela kiambote kiebhi ki tu divua?

10 Kiebhi o izuelu ia Jezú i tena ku tu kuatekesa lelu? O Bibidia izuela kuila, Jezú ka lunguluka. O Bibidia iamba: “Jezú Kristu muène umoxi, ni mazá, ni lelu, katé ku hádia.” (Jihebeleu 13:8) O Mikanda Ikola izuela kuila, Jezú muéne o ‘Ngana ia muenhu,’ mukonda muene ua tu bhana o kidielelu kia muenhu ua kalela-ku. Jezú uejiia ue o ndolo i tu divua, muene “ua soko-bho kukudila oso a a thendala.” (Ikalakalu 3:15; Jihebeleu 2:10, 18) Mukonda dia kiki, tu tena kudielela ni kidi kioso kuila, Jezú uejiia kiambote o ndolo i tuene mu divua lelu. Muene uejiia o hadi ietu ioso, u tena ku tu “bhandulula mu kumbi dia kubondalala.”​—Tanga Jihebeleu 4:15, 16.

‘KIKUATEKESU KIA MIKANDA IKOLA’

11. Velusu jebhi ja Bibidia ji tu kuatekesa?

11 Mu Bibidia tu sanga-mu velusu javulu ji tena ku tu kuatekesa, kála o musoso ua lungu ni kuluuala kua Jezú kioso kiafu Lázalu. Kiki, ki kia tokala ku tu sasumukisa, mukonda “ima ioso [iósoneke] m’ukulu mu Mikanda Ikôla, a i sonekena phala etu ku di longa, phala mu kinhenge, ni mu kutula o muxima mu kutanga o Mikanda, tu kale ni kudielela.” (Loma 15:4) Se ua luuala mukonda dia kufunda ndandu, eie u tena kusanga kikuatekesu mu jivelusu ja kaiela:

  • “Jihova ua zukama kua iá a toloka mixima, u bhulula oso a talamana mu nzumbi.”​—Jisálamu 34:18, 19.

  • “Hele jivula jandekele ku ngi kuata mu muxima, maji mu ukamba ué, muxima uami ua batama dingi.”​—Jisálamu 94:19.

  • “Ngana ietu Jezú Kristu muène, ni Nzambi, Tata ietu ua tu zola, ió ua tu bhana o kubhua uôma ni kukonda o malamba sè kufula, ni kudielela kuambote mu kiadi kiê, a mi izalese o mixima ni kubhua uôma.”—2 Tesalonika 2:16, 17. *​—Tala ku luiji.

O JIPHANGE JETU A TU KONDA O MALAMBA

12. Kiebhi ki tu tena kukonda o malamba a akuetu?

12 O athu a fundu ndandu a tena kusanga kikuatekesu mu kilunga. (Tanga 1 Tesalonika 5:11.) Kiebhi ki u tena ku kuatekesa muthu uala ni ‘muxima ua budika’ ni dilamba? (Jisabhu 17:22) Lembalala kuila, “sai kithangana kia kuzuela ni kithangana kia ku di xibha.” (Ndongixi 3:7) Sai mutudi a muixana Dalene, uambe kuila o athu a funda ndandu, a bhingi kuzuela o ima ia mu xinganeka, ni kiebhi kia divua. Mu kiki, o kima ki tua tokala o kubhanga, o kuívua kiambote o muthu sé ku mu batula o izuelu. Junia uexile ni kota diê ua dijibha, uambe: “Né muene kua mu tendela kiambote kiebhi kia divua o muthu ua fundu ndandu, o kima kia beta-o-kota, o nguzu i u bhanga phala kuijiia kiebhi muene kia mu divua.”

13. Ihi i tua tokala ku di lembalala?

13 Tua tokala ku di lembalala kuila, etu enioso ki tuene mu londekesa o kuluuala kuetu mu ukexilu umoxi. Sai bhabha, ki tuene mu tena ku jimbulula kiambote kiebhi ki tu divua. O Mak’â Nzambi, amba: “Ki kata [muxima] ua muthu, muene ngó u k’ijiia; o ki u sanguluka ue, muthu bhu mbandu u tokoka ku di bunda mu kusanguluka kuê.” (Jisabhu 14:10) Sai ithangana o muthu ua fundu, u zuela kiebhi kia mu divua, maji né kiki, nange kibhonza ku mu tendela ia mu zuela.

O kikuatekesu kia beta-o-kota ki u tena o kubhana, o kudila “kumoxi ni iá a dila”

14. Ihi i tu tena kubhanga phala kukuatesa o athu a luuala?

14 Nange kuijiia i ua-nda zuela ku muthu ua fundu o ndandu. Maji o Bibidia iamba kuila “dimi-phe dia jihete ja kuzuela, di bheka kudisanza.” (Jisabhu 12:18) Athu avulu a sange kikuatekesu kioso kia tange o kadivulu Quando Morre Alguém Que Amamos. * (Tala ku luiji.) Maji o kikuatekesu kia beta-o-kota ki u tena o kubhana, o kudila “kumoxi ni iá a dila.” (Loma 12:15) Gaby ua fundu muadi uê uambe: “O ukexilu ua kulondekesa o kikote kiami, o kudila.” Muene uambe dingi: “Ngene mu divua kiambote kioso makamba mami kia dila kumoxi n’eme. Mu kithangana kienhókio, ki ngi divu dingi ubheka uami, o ndolo i sosoloka.”

15. Maukexilu ebhi amukuá u tu tena kukonda o malamba a akuetu? (Tala ue o kaxa “ Izuelu i Suinisa.”)

15 Se kibhonza kuzuela ni muthu ua fundu, nange u tena ku mu tumikisa kamukanda, kalatá, mba njimbu mu mutelembe. U tena ku mu sonekena ibatulu ia Bibidia i mu suinisa, kuzuela idifua iambote ia muthu uafu, mba kuzuela o ithangana iambote i mua kexile kumoxi kioso kiexile ku muenhu. Junia uambe: “Kutambula njimbu mba ku ngi xana phala kubhita kithangana ni jiphange, kiene mu ngi kuatekesa kiavulu. O izuelu iambote iene mu ngi bhangesa kudivua kuila a ngi zolo kiavulu.”

16. Kiebhi ki tu tena kukuatekesa o jiphange a fundu ndandu bhu kaxi ka misambu ietu?

16 O misambu ietu i tena kukuatekesa o jiphange jetu a fundu ndandu. Tu tena kua sambela, mba kusamba nau kumoxi. Sai bhabha, kibhonza kusamba kumoxi ni muthu, mukonda tu tena kudila, maji o musambu u tu bhanga ni muxima uoso, u tena ku mu konda o malamba. Dalene uambe: “Sai bhabha, kioso o jiphange ja ahatu kiéza phala ku ngi konda o malamba, ngene mua ebhudisa se a tena kusamba n’eme. Kioso kia mateka o kusamba, ku dimatekenu o dízui ki di tunda kiambote, maji mu suluka o dízui di tunda kiá ni nguzu. O kixikanu kia kolo, o henda, ni vondadi ia ku ngi kuatekesa, iene mu ngi suinisa kiavulu.”

KOLOKOTA MU KUKONDA O MALAMBA A AKUENU

17-19. Mukonda diahi tua tokala kukolokota mu kukonda o malamba a akuetu?

17 Ki tu tena kuijiia kiambote o kithangana ki bhinga o muthu phala kudivua dingi kiambote. Kioso kia funda muthu ua kazola, o makamba ni jindandu a moneka, phala kukonda o malamba ku muthu ua fundu. Mu kubhita kithangana, athu oso a vutuka ku mabhata mâ, maji mu kithangana kiki, o a fundu a bhindamena hanji ku a konda o malamba. Mu kiki, kala polondo phala ku a kuatekesa. “Dikamba u zola mu thembu joso; o ndandu u di monekena mu jiphaxi.” (Jisabhu 17:17) Tua tokala ku kuatekesa o athu a fundu ndandu, né muene kioso kia mateka ku divua kiambote.​—Tanga 1 Tesalonika 3:7.

18 Lembalala kuila, o muthu u tena kudivua dingi kiaiibha, mba kukala ni kikote mu muxima. Kiki ki tena kubhita kioso ki bhixila o kizuua kia uvualukilu ua difundu, kioso o muthu kiévua o muimbu ua uabhelele kiavulu, mu kumona o jifoto, kudia o kúdia kua uabhelele, mba ima iengi. Kioso o mutudi, kia bhanga ima ubheka uê mu veji ia dianga, kala o kuia mu kiônge kia dikota, mba mu Lembalasa ia Kufua kua Jezú sé kaza diê, muene u kala ni ndolo iavulu ku muxima. Sai phange uambe: “Ngejidile kiá kuila, ngeji kala ni kikote kiavulu, kioso kieji bhixila o kizuua ki tu tenesa muvu ua ukaza. Maji o jiphange a sokejeka kima ni makamba mami, phala ki ngi divue kiaiibha mu kizuua kieniókio.”

19 Lembalala kuila, o athu a fundu ndandu, a bhingi ku a suinisa mu ithangana ioso. Junia uambe: “O kikuatekesu ki tu bhana mu kithangana kia tokala, ki tena ku bhangesa o muthu kudivua kiambote. O kikuatekesu ki tu bhana mu ola ioso-ioso, ki bhangesa o kikote kusosoloka.” Mu kidi, etu ki tu tena kuzubha o kuluuala kua muthu ua fundu ndandu, maji tu tena ku a konda o malamba mu kua kuatekesa mu ima ia bhindamena. (1 Nzuá 3:18) Gaby uambe: “Ngi sakidila kiavulu Jihova, mu ku tu bhana tufunga tua henda, ene mu ngi kuatekesa mu jiphaxi jami joso. Ene a ngi bhangesa kumona o kikuatekesu kia Jihova, mu ithangana ia malamba.”

20. Mukonda diahi o ikanenu ia Jihova i tu kuatekesa kiavulu?

20 Kisangusangu kia dikota kuijiia kuila, Jihova, o Nzambi mukua ku tu kuatekesa, ua-nda zubha o kuluuala kuoso, kioso kia-nda fukununa o madifundu. (Nzuá 5:28, 29) Nzambi ua kanena kuila, “o kalunga ua ka kà bhuisa-ku nzaká, kienhiki Jihova ua kà kondona o masoxi mu pholo joso.” (Izaia 25:8) Mu kiki, mu veji dia kudila “kumoxi ni iá a dila,” o athu mu ngongo a ka sanguluka “kumoxi ni iá a sanguluka.”​—Loma 12:15.

^ kax. 8 O Bibidia ilondekesa kuila, kioso Jezú kiexile ni 12 kia mivu, Zuze ua kexile hanji ku muenhu. Maji kioso Jezú kia bhange o madiuanu a dianga, a ku lungulula o menha mu vinhu, Zuze ka mu tange dingi. Nange mu kithangana kieniókio, Zuze ua fuile kiá. O kima kia mukuá, kioso Jezú kia mu phaphela ku taka, muene ua bhingi kua poxolo Nzuá phala kulanga manh’â. Se Zuze ua kexile hanji ku muenhu, Jezú keji bhinga kua Nzuá phala kubhanga kiki.​—Nzuá 19:26, 27.

^ kax. 11 O jivelusu ja mukuá ji tena ku tu kuatekesa, jenhiji: Jisálamu 20:1, 2; 31:7; 38:8, 9, 15; 55:22; 121:1, 2; Izaia 57:15; 66:13; Filipe 4:13; ni 1 Phetele 5:7.

^ kax. 14 Tala ue o milongi “Console os enlutados assim como Jesus fez,” mu A Sentinela 1 de Novembro de 2010.