Ku bokona mu madisá

Ku bokona mu madisá

DIAMBU DIA KAPA | MUKONDA DIAHI KIMA KIAMBOTE KUKALA MUKUA KIDI?

Mukonda diahi kima kiambote ku kala muthu ua kidi

Mukonda diahi kima kiambote ku kala muthu ua kidi

“Kuma tua di fika kukala ni kitongoluelu kia zele, mbata tua mesena kubhanga mu kidi o ima ioso.”​—Jihebeleu 13:18.

Mu Bibidia, o kizuelu “kubhanga mu kidi o ima ioso,” mu Ngeleku kilombolola kubhanga kima kia uabha kinene. Kilombolola ué kukala ni ukexilu uambote.

O Jikidistá a belesela o izuelu íii: “Tua mesena kubhanga mu kidi o ima ioso.” Ihi ia bhingi phala kubhanga ioso mu kidi?

KUBHÂNGA NI IBANZELU IA IIBHA

Athu avulu ande dia kutunda, a ditala mu lumuenu. Phala-hi? Phala kudimona se a zuata kiambote. Maji kuene dingi kima kia beta-o-kota, o pholo ndenge. Mu kidi o ima i tu banza, i tena kubandekesa mba kusosolola o kuuabha kuetu.

O Mak’â Nzambi a zuela kuila, athu oso a a vuala ni ukexilu ua kubhanga ima ia iibha. O divulu dia Dimatekenu 8:21, dizuela: “Ilunji ioso ia ixinganeku ia muthu, iaiibha tundé mu undenge uê.” Mu kiki, tua tokala kubhânga ni ixinganeku íii ia kuta ituxi. O poxolo Phaulu ua soneka ia lungu ni ima ia bhiti na-iu ku muenhu uê, muéne uixi: “Ngejiia kuma moxi diami nga sangulukila o Kitumu kia Nzambi. Maji nga mono kuila Kitumu kiengi kia mu tumina mu idiandu iami, kiala ku di lua ni kitumu kia ngi kala mu kilunji kiami, kiene kí kiala ku ngi kutila mu ubhika ua kitumu kia ituxi kia ngi kala mu idiandu iami.”​—Loma 7:22, 23.

Mu kifika, se o muxima uetu ua mu tu sunga phala kubhanga ima ia iibha, tua tokala kubhanga nguzu phala ki tu kale tu abhika a muxima. Etu tua tokala o kusola, se tu bhanga ima iambote mba ia iibha. Kioso ki tu dituna o ibanzelu ia iibha, tu kala tu akua kidi sumbala tuala bhu kaxi ka athu a bhanga ima ia iibha.

KUTOLOLA O IBANZELU IA IIBHA

Phala kubhanga kiki, tua tokala kukala ni ukexilu uambote. Maji athu avulu a thandanganha dingi ni ihi ia-nda ‘zuata’ o kutonginina o ukexilu uâ kana. Mukonda dia kiki, a sota ndunge phala kujimbulula o makutu’â. O divulu, O Kidi Kia lungu ni Makutu (The Truth About Dishonesty) diambe kiki: “Sumbala saí ithangana tu dinga maji o kudinga kuku ki ku tu bhangesa kiá kukala tu akua makutu kana.” Maji o kuila saí kitumu ki tu kuatekesa kuijiia se kima kiambote kutanga makutu mba kana? Xe saí.

Jimidi ni jimidi ja athu mu ngongo ioso, a mono kuila o Bibidia i tena ku a kuatekesa kuijiia kiambote o maka enhá. Se-ku divulu di tena kubhana milongi iambote kála o Bibidia. (Jisálamu 19:7) O Bibidia i bhana milongi ia lungu ni muiji, salu, ukexilu uambote ni ubhezelu. Sumbala a i soneka ukulu, maji iala hanji ni valolo iavulu katé kiki. O itumu iê ni ijila i kuatekesa athu oso. Kutanga o milongi ia Bibidia, ku i xinganeka ni ku i belesela ku muenhu uetu, kua-nda tu kuatekesa kubhanga ima ioso mu kidi.

Maji o kuijiia kiambote o Bibidia, ki kuene ngó kua-nda tu kuatekesa kutolola o ibanzelu ia kutanga makutu. Tuejiia-kiu kuma, etu tuala mu ngongo ia ufusa, i tu jijidika kukaiela o ukexilu uê ua iibha. Mukonda dia kiki, tua tokala kusamba kua Nzambi phala ku tu kuatekesa. (Filipe 4:6, 7, 13) Mu kubhanga kiki, tua-nda tena kukolokota mu kubhanga o ima ni kuiuka kuoso ni mu kidi kioso.

MABESÁ EJILA MU KUZUELA O KIDI

Hitoshi, tua mu tange ku mbandu ia dianga, ua tambula dibesá dia dikota, oso a muijidile kuma mukalakadi uambote, u bhanga ioso mu kidi. Lelu muéne ua mu kalakala ni xefe ua mu zolo kiavulu mukonda dia ukexilu uê uambote. Hitoshi uambe: “Nga sanguluka kiavulu mu kusanga salu i ngi kuatekesa kukala ni muxima ua zele.”

Athu avulu kiene ué kiene mu divua. Tanga o misoso ia athu a tambula mabesá avulu mukonda dia kukaiela o mulongi ua Bibidia ua “kubhanga mu kidi o ima ioso.”

  • Muxima ua zele

    “Ki nga tenesa 13 kia mivu, nga xisa o xikola eme ngai mu kalakala ni mii. Kienhiki, kifua kitadi kioso ki nga kexile mu nganhala kia tundile ku uii. Mu kubhita thembu, nga kazala. Muadi uami n’eme tua mateka kudilonga o Bibidia ni Jimbangi ja Jihova. A tu longo kuila Jihova * ua zembe o maukexilu a iibha kála o kunhana, kienhiki tua lungulula o ukexilu ua muenhu uetu. Ku muvu ua 1990 tua dibhakula kua Jihova ia a tu batizala.​—Jisabhu 6:16-19.

    “M’ukulu, m’onzo iami muezalele ni imbamba i nga nhanene, maji lelu imbamba ioso nga i texi; ku muxima kua ngi zele. Kioso ki ngi xinganeka m’ukulu, ngi sakidila kiavulu Jihova mu ku ngi kuatela henda ni ku ngi loloka o ituxi iami. Lelu ki ngiia mu zeka, ngi sanguluka kiavulu mu kuijiia kuila nga mu bhanga o vondadi ia Jihova.”​—Cheryl, mukua Irlanda.

    “Kioso xefe iami kievu kuila nga ditunine kutambula kitadi ku diiala dia mesenene ku ngi zonza, muéne uambe: ‘O Nzambi iê ia ku kitula muthu uambote! Dibesá dia dikota kukalakala n’eie mu ditenda dietu.’ O kubhanga ima ioso mu kidi, ku ngi bhangesa kukala ni muxima ua zele bhu pholo ia Jihova. O ukexilu iú u ngi kuatekesa ué kusuínisa o muiji uami, ni athu a mukuá kukala uá ni ukexilu iú.”​—Sonny, mukua Hong Kong.

  • Kutululuka

    “Ngene mu kalakala mu bangu. Mu salu íii o kukala mvuama kua beta-o-kota o kukala ni ukexilu uambote ndenge. O athu ene mu zuela kuila ‘ki kima kia iibha kunhana bhofele, mukonda ku tu bhangesa kukala ni kitadi kiavulu.’ Maji mukonda dia kubhanga ioso mu kidi, ngala ni kutululuka kua kidi. Nga mesena kukolokota mu kuenda mu kidi, né muene se a ngi kaia ku salu. Jixefe jami ejiia kuila nuka nga-nda kua tanga makutu.”​—Tom, mukua Estados Unidos.

  • O athu a ku xila

    “Ku salu kua jimbile imbamba, kienhiki o xefe iami ua ngi bhingi kutanga makutu; maji nga ditunu. Kioso o mii kia a kuata, o xefe iami ua ngi sakidila kiavulu mu kukala ngi mukua kidi. O kubhanga ima ioso mu kidi mu kaxi ka athu akua makutu, kubhinga nguzu. Maji se tu kolokota, o athu a-nda tu xila kiavulu.”​—Kaori mukua Japão.

O kukala ni muxima ua zele, kutululuka kua kidi ni ku ku xila ku akuenu, mabesá a dikota alondekesa kuila kima kiambote kubhanga ioso mu kidi. O kuila makutu?

^ kax. 18 Jihova, o dijina dia Nzambi, kala ki zuela o Bibidia.