“Lukwikilu kele kivuvu ya kieleka nde mambu yina nge ke vingila ta lungana, yo kele nzikisa ya pwelele ya ke monisa nde mambu ya nge ke kwikila kele ya kieleka, ata yo ke monana ve.”—Baebreo 11:1, Mbalula ya Nsi-Ntoto ya Mpa.

 “Kana muntu ke na lukwikilu, yandi zaba mbote-mbote nde yandi ta baka kima yina ya yandi ke tulaka ntima, yandi zaba mpi mbote-mbote nde bima yina ke monikaka na meso ve yo kele kaka.”—Baebreo 11:1, Bible en Kituba.

 Verse yai ke pesa ntendula ya mbote kibeni ya lukwikilu na Biblia mpi yo ke monisa nde lukwikilu ke lombaka kusala mambu mingi kansi yo ke suka ve kaka na kukwkila.

 “Lukwikilu kele kivuvu ya kieleka nde mambu yina nge ke vingila ta lungana.” Na masonama ya kisina ya Kiebreo, ngogo ya Kigreki ya bo me balula nde “lukwikilu” ke pesa ngindu ya kutula ntima, to kundima mpenza. Lukwikilu ya mutindu yina ke katukaka ve kaka na mambu ya beto ke yindula nde yo ta salama; yo kele “kivuvu ya kieleka.” Ngogo ya Kigreki ya bo me balula nde “kivuvu ya kieleka,” a beto lenda balula yo mpi nde “mukanda ya ke ndimisa,” sambu na kutubila kima yina ke bwisa ntima ya muntu yina kele ti yo.

 “Lukwikilu kele . . . nzikisa ya pwelele ya ke monisa nde mambu ya nge ke kwikila kele ya kieleka, ata yo ke monana ve.” Lukwikilu ke katukaka na banzikisa ya ngolo. Banzikisa yango ke vandaka ngolo kibeni yo yina yo ke ndimisaka muntu nde ata yandi ke mona ve kima mosi, kima yango kele ya kieleka.

 Mukanda ya Baebreo kele mukanda yina ntumwa Polo sonikilaka Bakristu ya mvu-nkama ya ntete yina vandaka kuzinga na Yeruzalemi mpi na babwala ya pene-pene. Na kitini yai ya mukanda yina, Polo tubilaka mfunu ya lukwikilu. Mu mbandu, yandi sonikaka nde: “Kukonda lukwikilu muntu lenda pesa ve Nzambi kiese, sambu muntu yina ke pusana pene-pene na yandi fwete kwikila nde yandi kele mpi nde yandi ke kumaka muntu yina ke pesaka matabisi na bantu yina ke sosaka yandi na masonga yonso.” (Baebreo 11:6) Na nima ya kutendula lukwikilu na Baebreo 11:1, Polo ke pesa bambandu ya babakala ti bankento ya Biblia ke tubilaka yina vandaka ti kikalulu yai. Yandi ke tuba nde sambu na kumonisa lukwikilu na bo, bo vandaka kusala mambu na kuwakana ti luzolo ya Nzambi.—Baebreo 11:4-38.