Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

“Faai lɛ Atswatswaa Amɛdɛ̃”

“Faai lɛ Atswatswaa Amɛdɛ̃”

Yehowa Adebɔɔ Ni Yɔɔ Fɛo Waa Lɛ

“Faai lɛ Atswatswaa Amɛdɛ̃”

KWƐMƆ shikpɔŋ lɛ he mfoniri ko mli, ni yɛ hei babaoo lɛ, obaana liamɔi komɛi ni lɔgɔɔ shi kɛtsɔmɔɔ shikpɔji kpalanaai anɔ. Nɛkɛ liamɔi ni lɔgɔɔ shi nɛɛ tsɔmɔɔ ŋa kpataai, shia ŋai, kɛ jwɛi shikpɔji anɔ. Amɛtsɔmɔɔ jɔɔi bibii, jɔɔi ni mli kwɔlɔ, kɛ kooi amli. (Habakuk 3:9) Nɛkɛ liamɔi nɛɛ ji faai, ni haa anyɛɔ ahiɔ wala mli yɛ wɔshibɔlemɔ ŋulami lɛ nɔ lɛ. Nui babaoo ni tamɔ nɛkɛ lɛ kɛ odaseyeli haa akɛ shikpɔŋ lɛ Bɔlɔ, ni ji Yehowa lɛ yɛ nilee kɛ hewalɛ. Be mli ni wɔkwɛɔ enɛɛmɛi lɛ, wɔnáa henumɔ ni lalatsɛ lɛ ná lɛ eko akɛ: “Faai lɛ atswatswaa amɛdɛ, gɔji lɛ blublu anya yɛ Yehowa hiɛ.”—Lala 98:8, 9. *

Faai kɛ adesai ayinɔsane be yɛ tsakpaa kpaakpa. Biblia lɛ wieɔ faai wuji ejwɛ komɛi ni ná amɛshishijee kɛjɛ faa ko ni jɛ Eden mli lɛ ahe. (1 Mose 2:10-14) Mra be mli hiŋmɛigbelemɔi lɛ ateŋ ekome je shishi yɛ Tigris kɛ Eufrate faa ni yɔɔ Middle East jɔɔi ni baa nii lɛ amli. Hwang Faa ni yɔɔ China, Ganges kɛ Indus Faai ni yɔɔ Asia wuoyigbɛ, kɛ Nilo Faa ni yɔɔ Mizraim lɛ kɛ hiŋmɛigbelemɔi kpelei ba.

Belɛ, ebɛ naakpɛɛ mɔ akɛ adesai anaa kpɛɔ amɛhe be fɛɛ be yɛ faai ahewalɛ, amɛfalɛ babaoo, kɛ bɔ ni amɛyɔɔ fɛo ha lɛ hewɔ. Nilo Faa ni yɔɔ Mizraim lɛ kɛlɛ aaashɛ kilomitai 6,670. Amazon Faa ni yɔɔ South America lɛ ji faa ni da fe fɛɛ. Be mli ni faai komɛi dara lɛ, ekrokomɛi yɛ fɛo waa, taakɛ Tone Faa ni edaaa shi ehoɔ kɛ foi ni yɔɔ Japan lɛ ji lɛ.

Mɛni haa faa hoɔ? Hetoo lɛ yɛ faŋŋ, no ji nigbalamɔ hewalɛ. Nigbalamɔ hewalɛ ji nɔ ni gbalaa nu kɛjɛɔ he ko ni nɔ kwɔ kɛbaa jɔɔ mli. Bei komɛi lɛ nɔ ni jɛɔ mli kɛbaa ji nui wuji ni jɛɔ tɛsaai amli shwieɔ jɔɔi amli. Beni Biblia lɛ tsɔɔ bɔ ni nɛkɛ hewalɛ kɛ agbojee nɛɛ jieɔ amɛhe kpo amɛhaa lɛ mli lɛ, ekɛɛ akɛ: “Yehowa, faai lɛ ewo amɛhe nɔ, faai lɛ ewo amɛgbee nɔ; faai lɛ ewo amɛ hũumɔ lɛ nɔ.”—Lala 93:3.

Yehowa bi Hiob, ni sheɔ Nyɔŋmɔ gbeyei lɛ akɛ: “Namɔ haa nugbɔnɛmɔ faai ni hoɔ shwimshwim lɛ baa?” (Hiob 38:25, Contemporary English Version) Hɛɛ, nɛgbɛ nui lɛ fɛɛ jɛɔ kɛbaa? Hetoo lɛ kɔɔ gbɛjianɔtoo ko ni yɔɔ ŋwanyaŋŋ ni atsɛɔ lɛ akɛ nu shibɔlemɔ lɛ he. Shikpɔŋ nɔ nu lɛ yaa nɔ ebɔleɔ shi kɛtsɔ hewalɛ ni jɛɔ hulu lɛ kɛ nigbalamɔ hewalɛ lɛ kanyamɔ nɔ. Beni nu etsɔ lamɔ sɛɛ lɛ, ekwɔɔ kɛyaa ŋwɛi. Yɛ naagbee lɛ, efeɔ ŋanii ni efimɔɔ kɛtsɔmɔɔ atatui. Yɛ be ko sɛɛ lɛ, nɛkɛ lamɔ nɛɛ kuɔ sɛɛ kɛbaa shikpɔŋ nɔ ekoŋŋ akɛ snoo loo nugbɔ. Nu lɛ babaoo buaa ehe naa yɛ ŋshɔi, kpaakpoi, faai, ais kpɔi ni hoɔ bɛlɛoo yɛ ŋshɔ hiɛ, ais ni yɔɔ kooyi kɛ wuoyi shikpɔji anɔ, kɛ shikpɔŋ lɛ shishi lɛ amli.

Biblia lɛ wieɔ nɛkɛ nu shibɔlemɔ ni yɔɔ naakpɛɛ nɛɛ he akɛ: “Faai fɛɛ hoɔ kɛyaa ŋshɔŋ, kɛlɛ ŋshɔ yiii: he ni faai lɛ hoɔ kɛyaa lɛ, jɛi nɔŋŋ amɛhoɔ kɛyaa ekoŋŋ.” (Jajelɔ 1:7) Yehowa, ni ji Nyɔŋmɔ ni nilee kɛ suɔmɔ kwɛmɔ bɛ naagbee lɛ pɛ baanyɛ ato shibɔlemɔ ni tamɔ nɛkɛ he gbɛjianɔ. Ni mɛni ŋaalee nitsumɔ ni tamɔ nɛkɛ kɛɔ wɔ yɛ nɔ̃ Nyɔŋmɔ ni eji lɛ he? Eji Nyɔŋmɔ ni yɔɔ nilee kɛ suɔmɔ kwɛmɔ babaoo.—Lala 104:13-15, 24, 25; Abɛi 3:19, 20.

Yɛ faai lɛ adaramɔ kɛ amɛyifalɛ lɛ fɛɛ sɛɛ lɛ, je lɛŋ nu ni ŋoo bɛ mli lɛ fioo pɛ anáa kɛjɛɔ mli. Kɛlɛ, amɛhe miihia kɛha shihilɛ. Wolo ni ji Water lɛ kɛɛ akɛ: “Kɛji anáaa nu, ni anyɛɛɛ akudɔ bɔ ni akɛ nu tsuɔ nii ahaa lɛ, no lɛ adesai ashihilɛ yɛ gbɛ ni yɔɔ mlɛo kɛ gbɛ ni yɔɔ haŋtsii nɔ fɛɛ lɛ baafee nɔ ko ni anyɛŋ atsu he nii. Bɔ ni adesai efee amɛnii amɛha yɛ nu ni amɛaaya nɔ amɛná kɛ ekudɔmɔ he lɛ ji nɔ titri ni ye ebua yɛ hiŋmɛigbelemɔ he yinɔsane be mli.”

Afii akpei abɔ nɛ ni faai efee nu ni adesai kɛgbeɔ amɛkumai ni amɛkɛshwieɔ amɛ abɔɔi anɔ nu. Shikpɔji ni kamɔ faai ahe ni baa nii lɛ sa jogbaŋŋ kɛha nidumɔ. Kadimɔ bɔ ni atsɔɔ susumɔ nɛɛ mli yɛ Yehowa tsuji ni ajɔɔ amɛ lɛ mli akɛ: “Kwɛ, bɔ ni obuui lɛ yɔɔ fɛo ha, Yakob! Oshihilɛhei lɛ hu, Israel! Tamɔ faa he jɔɔi ni elɛɛ shi, tamɔ abɔɔi yɛ faa ko naa; tamɔ aloetsei ni Yehowa tɛo, tamɔ tsenedurutsei yɛ faai atoi!” (4 Mose 24:5, 6) Faai yeɔ ebuaa hu kɛbáa kooloi tamɔ dɔkɔdɔkɔi kɛ ŋaŋ gbee ni onaa yɛ biɛ nɛɛ lɛ awala yi. Yɛ anɔkwale mli lɛ, babaoo ni wɔkaseɔ faai ahe nii lɛ, babaoo ni enyɛɔ wɔnɔ koni wɔkɛ shidaa aha Yehowa ji no.

[Shishigbɛ niŋmaa]

^ kk. 3 Kwɛmɔ 2004 Calendar of Jehovah’s Witnesses, May/June lɛ mli.

[Akrabatsa/Mfoniri ni yɔɔ baafa 8]

Iguaçú Falls, (Iguaçú Nui ni Jɛɔ Tɛsaai Amli Shwieɔ Jɔɔi Amli) ni ji husu ni kã Argentina kɛ Brazil teŋ lɛ, fata nui ni jɛɔ tɛsaai amli shwieɔ jɔɔi amli ni lɛɛ fe fɛɛ lɛ ahe. Elɛɛmɔ fe kilomitai 3. Eyɛ blema koo ko ni hulu tsoɔ waa yɛ jɛmɛ lɛ mli, ni emli ejara ewo tɛsaai amli nui ni shwieɔ shi ni daraaa tsɔ aaashɛ 300 amli. Yɛ nugbɔnɛmɔ be mli lɛ, nu falɛ aaashɛ mitai 10,000 shwieɔ shi kɛjɛɔ tɛsaai lɛ amli yɛ hiŋmɛitswaa fɛɛ hiŋmɛitswaa mli.

[Mfoniri ni yɔɔ baafa 9]

Tone Faa, Japan