Ndi Mme Nsunsu Ekikere Ẹkara Uwem Fo?

ẸNYENE mme nsunsu ekikere ke ofụri ererimbot. Ndusụk ini ẹsida mmọ ke ọsọn̄urua n̄kpọ nte ubak ndammana ido obio. Mîdịghe ẹkeme ndida mmọ nte n̄kpri n̄kpọ udọn̄—oro ẹnamde uwem enem. Ke Edem Usoputịn, owo iwakke ndinịm mme nsunsu ekikere ke akpanikọ. Ke mme ebiet efen—ke uwụtn̄kpọ, ke Africa—mme nsunsu ekikere ẹkeme ndinen̄ede n̄kara uwem mme owo.

Ata ediwak ido Africa ẹkọn̄ọ ke mme nsunsu ekikere. Mme ndise senima, mme edinam ekebe ukopikọ, ye mme n̄wed oro ẹsion̄ode ke Africa ẹsiwak nditịn̄ mban̄a nsunsu ekikere ye mme ibuotikọ ẹban̄ade mme ndedịbe odudu, utọ nte mfọni, utuakibuot nnọ mme ete ete, ye n̄kpọ n̄kpemeidem. Ntak emi mme nsunsu ekikere ẹnen̄erede ẹkara mme owo ntem ndien mme nsunsu ekikere ẹto m̀mọ̀n̄?

Mme Nsunsu Ekikere Ẹto M̀mọ̀n̄?

Ediwak nsunsu ekikere ẹnen̄ede ẹto ndịk ẹnyenede ẹban̄a spirit mme akpan̄kpa, m̀mê orụk spirit ekededi. Ẹsikabade mme n̄kpọntịbe nte ukeme oro mme spirit emi ẹsịnde ndida n̄kpọndịk, ntọt, m̀mê mfọniso nsọk mme odu-uwem.

Mme nsunsu ekikere ẹnyene n̄ko n̄kpet n̄kpet ebuana ye ukọkudọn̄ọ ye ibọk. Ye ata ediwak owo ke mme idụt ẹtọn̄ọde-tọn̄ọ uforo, ibọk eyomfịn ẹsọn̄ urua ẹkaha, ediwak ini owo isinyụn̄ ikam ikemeke ndidep. Ntem, ediwak owo ẹsiyom usọbọ udọn̄ọ m̀mê ẹsidomo ndida mme n̄kpọ ukpan udọn̄ọ ebe ke ndiwọn̄ọde mbịne ido edinam mme ete ete, ubụpekpo, ye mme nsunsu ekikere. Mmọ n̄ko ẹsinen̄ede ẹnyene ifụre ndinam n̄kpọ ye abia ifọt oro ọfiọkde mme ido edinam mmọ onyụn̄ etịn̄de ikọ edem mmọ akan nte mmọ ẹsinamde ye abiausọbọ mbakara. Ntem ke mme edinịm ke akpanikọ oro ẹkọn̄ọde ke nsunsu ekikere ẹsika iso ẹdu.

Mbon oro ẹtienede mme ido edinam oro ẹkọn̄ọde ke mme nsunsu ekikere ẹnịm ke akpanikọ ke udọn̄ọ ye mbabuat n̄kpọntịbe isikam itịbeke ke mbuari, edi ke ẹdi mme n̄kpọntịbe oro mme odudu oro ẹdude ke ererimbot mme spirit ẹdide ntak. Mbia ifọt ẹkeme ndidọhọ ke ete ete oro akakpade ayat esịt aban̄a n̄kpọ. Mîdịghe mme enyene-nsan̄a ekpo ẹkeme ndinọ ekikere nte ke owo ọdọn̄ abiaifọt ọkọnọmọ owo n̄kpọnnam oro, ndien ke ntak edi oro udọn̄ọ m̀mê mbabuat n̄kpọntịbe oro eketịbede.

Mme nsunsu ekikere ẹkpụhọde akamba akamba ke ofụri ererimbot, ndien nte mmọ ẹtarade ẹsuana ọkọn̄ọ ke mme ido edinam, mme mbụk, ye mme idaha n̄kann̄kụk. Edi ọsọ edu edi edinịm ke akpanikọ oro nte ke oyom ẹsụk owo, m̀mê n̄kpọ, emi otode ererimbot mme spirit esịt.

Ndi Ẹdi Se Mînọhọ Unan Mîdịghe Ndi Ẹkama N̄kpọndịk?

Ye ata ediwak ubon, amanaiba ndimana edi n̄wọrọnda ye aduai-owo-idem n̄kpọntịbe. Nte ededi, mbon oro ẹnyenede mme nsunsu ekikere ẹkeme ndida emi nte idiọn̄ọ. Ke ndusụk ikpehe ke Edem Usoputịn Africa, ediwak owo ẹsida  nte ke mme abasi ẹmana, ẹsinyụn̄ ẹtuak ibuot ẹnọ amanaiba emi. Edieke kiet ke otu amanaiba m̀mê mbiba ẹkpan̄ade, ẹsinam n̄kpri mbiet amanaiba emi, ndien ubon esinyene ndinọ mbiet emi udia. Ke mme ebiet efen, mme owo ẹsida emana amanaiba nte isụn̄i, esịm udomo oro ndusụk ete ye eka ẹsiwotde ke nsụhọde n̄kaha kiet ke otu mmọ. Ntak-a? Mmọ ẹnịm ke akpanikọ ẹte ke edieke amanaiba emi ẹdude uwem, usen kiet mmọ ẹyewot ete ye eka mmọ.

Mme uwụtn̄kpọ ntem ẹwụt ke okposụkedi ndusụk nsunsu ekikere ẹkemede nditie esen esen mînyụn̄ inọhọ unan, mbon eken ẹkeme ndidi n̄kpọndịk—idem ẹkamade n̄kpa. Ke ẹkabarede enye ke idiọk usụn̄, ẹkeme ndinam n̄kpọntịbe oro mînọhọ unan akabade edi n̄kpọndịk.

Ih, ke nditịm ntịn̄, nsunsu ekikere edi edinịm ke akpanikọ, orụk ido ukpono. Ke ẹkerede ẹban̄a mme ikpehe nsunsu ekikere oro ẹdide n̄kpọndịk, edi akpan n̄kpọ ndibụp: Anie ke ẹnen̄ede ẹda mme nsunsu ekikere ye edinam ẹnam n̄kpọ ẹnọ?

Ntọn̄ọ Mme Nsunsu Ekikere

Ndusụk owo mfịn ẹfan̄a ẹte ke Satan m̀mê ndiọi spirit idụhe kpa ye oro ẹkụtde uyarade edidu mmọ. Nte ededi, ke ini ekọn̄, ndisịn ndifiọk ke idiọk asua odu ekeme n̄kukụre ndida nsịm afanikọn̄. Ukem oro ke ekeme ndidi ye en̄wan oro in̄wanade ye mme okopodudu edibotn̄kpọ eke spirit, koro apostle Paul ekewet ete: ‘Nnyịn imenyene en̄wan ndin̄wana ye udịm mme idiọk spirit.’—Ephesus 6:12.

Okposụkedi nnyịn mîkemeke ndikụt mmọ, mme idiọk edibotn̄kpọ eke spirit ẹdu. Bible obụk ete ke owo eke spirit oro enyịn mîkwe, ukem nte osio ndyọ adade n̄kpọ oro mîkemeke nditịn̄ ikọ, etịn̄ ikọ, ama ada urụkikọt, ndineme nneme ye akpa n̄wan, Eve, onyụn̄ anam enye ọsọn̄ ibuot ye Abasi. (Genesis 3:1-5) Bible anam ẹdiọn̄ọ owo eke spirit emi nte “akani urụkikọt oro ẹkotde enye ẹte, andidori ikọt Abasi ikọ ye Satan, andibian̄a ofụri ererimbot.” (Ediyarade 12:9) Satan ama okụt unen ke nditap mme angel eken man ẹsọn̄ ibuot. (Jude 6) Mme idiọk angel emi ẹma ẹkabade ẹdi mme demon, mme asua Abasi.

Jesus ye mme mbet esie ẹma ẹsibịn mme demon ẹsion̄o mme owo ke idem. (Mark 1:34; Utom 16:18) Mme spirit emi idịghe mme ete ete oro ẹma ẹkekpan̄a, koro mme akpan̄kpa “ifiọkke baba n̄kpọ kiet.” (Ecclesiastes 9:5) Utu ke  oro, mmọ ẹdi mme ọsọn̄ibuot angel oro Satan okotụnde usụn̄. Ndika mbịne mmọ m̀mê ndiyak mmọ ẹkara nnyịn idịghe se ẹkpedade mfefere mfefere, koro mmọ, ukem nte adausụn̄ mmọ, Satan kpa Devil, ẹkpema ndita nnyịn. (1 Peter 5:8) Utịtmbuba mmọ edi ndiwọn̄ọde nnyịn n̄kpọn̄ n̄kukụre idotenyịn ubonowo—Obio Ubọn̄ Abasi.

Bible owụt kiet ke otu usụn̄ oro Satan ye mme demon esie ẹsidade ẹnam n̄kpọ: “Satan ke idem esie ke oforo angel un̄wana.” (2 Corinth 11:14) Satan akpama ndinam nnyịn inịm ke akpanikọ nte ke enye ekeme ndinam nnyịn idu uwem oro ọfọnde akan. Ntem, ekeme nditie nte ke mme idiọk spirit emi ndisịbe ndụk esinyene ndusụk ufọn ibio ini. Edi mmọ ikemeke ndinọ mme usọbọ oro ẹbịghide. (2 Peter 2:4) Mmọ ikemeke ndinọ owo ekededi nsinsi uwem, ndien ibịghike ẹyesobo mmọ ẹfep. (Rome 16:20) Andibot nnyịn edi n̄kukụre owo oro ekemede ndinọ nsinsi uwem ye ata inemesịt ye mfọnn̄kan ukpeme oro ekemede ndibiọn̄ọ udịm mme idiọk spirit.—James 4:7.

Abasi obiom ubụpekpo ikpe. (Deuteronomy 18:10-12; 2 Ndidem 21:6) Oro ekpedi edidụk nsan̄a ye asua, edinam ufan ye mme asua Abasi! Ndidụn̄ọde ntantaọfiọn̄, ndika n̄kobụp abiaidiọn̄ n̄kpọ, m̀mê ndiduọ ndụk mme edinam ẹkọn̄ọde ke mme nsunsu ekikere ekededi ọkpọwọrọ ndiyak mme idiọk spirit ẹkara ubiere oro afo anamde ke uwem. Emi edi ukem ye editiene mmọ nsọn̄ ibuot ye Abasi.

Ndi Ẹkeme Ndinyene Ukpeme Mbiọn̄ọ Idiọk?

Ade, * eren kiet emi odụn̄de ke Niger, ekekpep Bible ye ọkwọrọikọ uyọhọ ini eke Mme Ntiense Jehovah. Ade ama anam ntak emi enye ekenyenede ibọk n̄kpemeidem ke ufọkurua esie an̄wan̄a ete: “Ediwak asua ẹdu.” Andikpep Ade Bible ama owụt enye ete ke Jehovah kpọt ke ẹkpeberi edem kaban̄a ata ukpeme. Enye ama okot Psalm 34:7 ọnọ Ade, emi ọdọhọde ete: “Angel Jehovah ana akan mmọ eke ẹbakde enye okụk, onyụn̄ anyan̄a mmọ.” Ade ama esịm ubiere ete: “Edieke Jehovah ekemede ndinen̄ede n̄kpeme mi, do mmọn̄ nduọk ibọk n̄kpemeidem.” Idahaemi, ediwak isua ke  ukperedem, enye anam utom nte ebiowo ye asan̄autom uyọhọ ini. Asua esie ndomokiet inọhọ enye unan.

Bible owụt ke ini ye unọmọ ẹsitịbe ẹnọ kpukpru nnyịn, edide nnyịn imenyene mme nsunsu ekikere m̀mê inyeneke. (Ecclesiastes 9:11) Edi akananam Jehovah idaha ndiọi n̄kpọ idomo nnyịn. (James 1:13) N̄kpa ye unana mfọnmma ẹto idiọkn̄kpọ oro ikadade imana ito Adam. (Rome 5:12) Ke ntak emi, kpukpru owo ẹsiduọ udọn̄ọ ke ini ke ini ẹnyụn̄ ẹnam mme ndudue oro ẹkemede ndida afanikọn̄ ndi. Ke ntre, akpakwan̄a ndidọhọ ke mme idiọk spirit ẹdi ntak kpukpru udọn̄ọ m̀mê kpukpru mfịna. Utọ edinịm ke akpanikọ oro n̄kukụre edisịn nnyịn ke idomo edinem mme spirit oro esịt ke ndusụk usụn̄. * Ke ini nnyịn idọn̄ọde, ikpenyene ndiyom nnennen usọbọ, idịghe item otode “osu-nsu, ye ete nsu,” Satan kpa Devil. (John 8:44) Ibat ndụn̄ọde owụt nte ke mme owo ẹdụn̄de ke mme idụt oro nsunsu ekikere ẹban̄ade mme ete ete oro ẹma ẹkekpan̄a ẹdide ọsọ n̄kpọ isidụhe uwem ibịghi m̀mê ndidu uwem oro ọfọnde akan mbon oro ẹdụn̄de ke mme idụt eken. Do, nte an̄wan̄ade, mme nsunsu ekikere inamke owo okop nsọn̄idem.

Abasi okop odudu akan idiọk spirit ekededi, ndien Enye enyene udọn̄ ke mfọnọn̄kpọ nnyịn. “Enyịn Jehovah ke esese ndinen owo, utọn̄ Esie onyụn̄ ọbiọn̄ọ eseme mmọ.” (1 Peter 3:12) Bọn̄ akam nọ enye ben̄e ukpeme ye ọniọn̄. (Mme N̄ke 15:29; 18:10) Sịn ukeme man ọfiọk Edisana Ikọ esie, kpa Bible. Nnennen ifiọk Bible edi mfọnn̄kan ukpeme oro nnyịn ikemede ndinyene. Enye ayan̄wam nnyịn ndifiọk ntak emi ndiọi n̄kpọ ẹsitịbede ye nte ikemede ndinyene mfọn Ata Ọkpọsọn̄ Abasi.

Mme Ufọn Ifiọk Abasi

Nnennen ifiọk aban̄ade Jehovah ye mme uduak esie—emi edide isio ye unana ifiọk ye nsunsu ekikere—edi ukpọhọde edinyene ata ukpeme. Se iketịbede inọ Jean, eren emi otode Benin, owụt emi. Mme nsunsu ekikere ẹma ẹnen̄ede ẹdọn̄ n̄kam ke ubon Jean. Nte ekemde ye mme ido edinam ekpụk oro ẹkọn̄ọde ke nsunsu ekikere, n̄wan emi mîbịghike akaman eyeneren esinyene ndidu ke san̄asan̄a ataya ke usen usụkkiet. Edieke enye amande eyenan̄wan, enye esinyene ndidu ke ataya emi ke usen itiaba.

Ke 1975, n̄wan Jean ama aman ediye eyeneren, emi mmọ ẹkesiode enyịn̄ Marc. Ọkọn̄ọde ke ifiọk Bible oro mmọ ẹkenyenede, Jean ye n̄wan esie ikoyomke ndinyene n̄kpọ ndomokiet ndinam ye mme idiọk spirit. Edi ndi mmọ ẹma ẹyak idem ẹnọ ndịk ye mfịghe editiene nsunsu ekikere ẹnyụn̄ ẹyak eka eyen oro odu ke ataya oro? Baba—mmọ ẹma ẹsịn nsunsu ekikere ekpụk emi.—Rome 6:16; 2 Corinth 6:14, 15.

Ndi idiọk ekededi ama etịbe ọnọ ubon Jean? Ediwak isua ẹmebe, ndien idahaemi Marc anam utom nte asan̄autom unamutom ke esop n̄kann̄kụk eke Mme Ntiense Jehovah. Ofụri ubon oro okop inemesịt nte ke mmimọ ikayakke nsunsu ekikere akara uwem mmimọ onyụn̄ esịn mfọnọn̄kpọ eke spirit mmimọ ke itiendịk.—1 Corinth 10:21, 22.

Ana ata mme Christian ẹsion̄o ndiọi edinam oro ẹkọn̄ọde ke mme nsunsu ekikere ẹfep ke uwem mmọ ẹnyụn̄ ẹnyịme un̄wana eke spirit oro Andibot, kpa Jehovah, ye Eyen esie, Jesus Christ, ẹnọde. Ntem, mmọ ẹyenyene ata ifụre ekikere oro otode edifiọk nte ke mmimọ ke inam se inende ke enyịn Abasi.—John 8:32.

[Mme Ikọ idakisọn̄]

[Ekebe/Ndise ke page 5]

Ndusụk Ọsọ Nsunsu Ekikere ke Ofụri Ererimbot

• Ndiwụk ikpan̄eto ke usan edesi edi idiọn̄ọ n̄kpa

• Ndikụt ikurikụt ke uwemeyo ada ndiọkiso edi

• Tiande ndinịme ke ini usọrọ ọwọrọ ke mme idiọk spirit ẹdu ẹkpere

• Ndiyak ufụkeyo nnịm ke isọn̄ ọwọrọ ke ẹyewot owo ke ufọk oro

• Ndidori itam ke bed ada ndiọkiso edi

• Uyo n̄kanika esibịn mme demon efep

• Ndifri kpukpru tiande oro ẹbonde ẹkanade inịn̄înịn̄i uyo usọrọ usen emana nnịme ke akpa ubọk ọnọ owo mfọniso

• Ndiberi ayan̄ ke bed anam mme idiọk spirit oro ẹdọn̄ọde ke ayan̄ oro ẹduọk nduọhọ ke bed oro

• Obubịt an̄wa ndisan̄a mbe owo ọwọrọ ndiọkiso

• Fọk udia ndibọhọ owo nduọ ọwọrọ ke esenowo ọmọn̄ edi

• Edieke ndise enen asakde iso ese enyịnusụn̄ ndise oro esida mfọniso edi

• Ndikọn̄ ikpaukot enan̄ mbakara ke enyịnusụn̄ ada mfọniso edi

• Nditọ flawa ẹkotde ivy ke ufọk ekpeme ọbiọn̄ọ idiọkn̄kpọ

• Ndisan̄a ke idak eberi ada ndiọkiso edi

• Ukụtiso ndibọhọ owo mbomo ọwọrọ ndiọkiso isua itiaba

• Ntokon ndibọhọ owo nduọhọ ọwọrọ ke owo ọyọtọhọ ye akpan ufan esie

• Inụn̄ ndibọhọ owo nduọhọ ada ndiọkiso edi ibọhọke enye owobi inụn̄ oro esisịt otop ke afara ubọk ufien

• Ndiyak uwọwọn̄ọde n̄kpọitie ọwọn̄ọrede ke owo mîtiehe okot mme demon ẹditie ke enye

• Ndiwọn̄ọde ikpaukot n̄kụbi ada ndiọkiso edi

• Ke ini owo akpade, ana ẹberede window man ukpọn̄ owo oro ọwọrọ

[Ekebe ke page 6]

Ẹnam Ọbọhọ Afia Nsunsu Ekikere

Mme Ntiense Jehovah ẹkekwọrọ ikọ ke mbọhọ kiet ke South Africa. Ke ini usụn̄ufọk kiet oro mmọ ẹkekọn̄de ekebererede, Mme Ntiense oro ẹma ẹkụt n̄wan esịnede ọyọhọ usịnen̄kpọ Sangoma (abia ifọt) ọwọrọde edi. Mmọ ẹma ẹyom ndinyọn̄, edi n̄wan oro ama ọsọn̄ọ eyịre ete mmọ ẹnọ imọ etop oro mmọ ẹkekamade. Kiet ke otu Mme Ntiense oro ama okot Deuteronomy 18:10-12 ndiwụt enye ekikere Bible kaban̄a mme edinam ubụpekpo. Abia ifọt oro ama enyịme etop oro onyụn̄ enyịme ukpepn̄kpọ Bible. Enye ama ọdọhọ ke edieke ẹnamde imọ ikụt ito ukpepn̄kpọ Bible oro nte ke edibre Sangoma atuaha ye uduak Jehovah, ke imọ iyetre.

Ke ẹma ẹkeda Bible ẹkpep enye ọyọhọ ibuot 10 ke n̄wed oro Afo Emekeme Ndidu Uwem ke Nsinsi ke Paradise ke Isọn̄, enye ama ọfọp kpukpru n̄kpoduoho oro ẹkenyenede n̄kpọ ndinam ye ifọt onyụn̄ ọtọn̄ọ ndidụk mme mbono esop ke Ufọkmbono Obio Ubọn̄. N̄ko-n̄ko, enye ama anam ndọ esie odu ke eti idaha idem okposụkedi enye ama akadian̄ade ọkpọn̄ ebe esie ke isua 17. Idahaemi, enye ye ebe esie ẹdi Mme Ntiense Jehovah oro ẹma ẹkeyak idem ẹnọ ẹnyụn̄ ẹna baptism.

[Ndise ke page 6]

“Sangoma” ọduọn̄ọ ọkpọ man ada idiọn̄ ọfiọk se idide ntak mfịna owo udọn̄ọ

[Mme ndise ke page 7]

Nnennen ifiọk Abasi esida ata ukpeme ye inemesịt edi