Be ka se isịnede

Be ka se isịnede

Wụt Edu Edibet!

Wụt Edu Edibet!

Wụt Edu Edibet!

“Nyebet Abasi emi anyan̄ade mi: Abasi mi oyokop uyo mi.”—MICAH 7:7.

1, 2. (a) Didie ke ukwan̄ edu ọkọnọmọ nditọ Israel ke wilderness? (b) Nso ikeme nditịbe nnọ Christian emi mînyeneke nnennen edu?

 ẸKEME ndise ediwak n̄kpọ ke uwem nte eti m̀mê idiọk, ọkọn̄ọde ke edu nnyịn. Ke ini nditọ Israel ẹkedude ke wilderness, ẹma ẹnọ mmọ manna ke utịbe utịbe usụn̄. Mmọ ẹkpekenyene ndise n̄kanade isọn̄ oro mîkon̄wụmke mfri do nnyụn̄ n̄wụt ntotụn̄ọ esịtekọm nnọ Jehovah ke enye ndikọnọ mmọ se ẹdade ẹdu uwem. Oro okpokowụt in̄wan̄în̄wan̄ edu. Utu ke oro, mmọ ẹma ẹti nsio nsio orụk udia oro mmọ ẹkesidiade ke Egypt ẹnyụn̄ ẹsụk uyo ẹte ke manna ikenemke. Nso idiọk edu ke emi ekedi ntem!—Numbers 11:4-6.

2 Ukem ntre edu Christian mfịn ekeme ndinam mme idaha ẹtie idara idara mîdịghe ẹtie mfụhọ mfụhọ. Ye unana nnennen edu, Christian ekeme nditaba idatesịt esie mmemmem mmemmem, ndien oro ekpenen̄ede ọdiọk koro, nte Nehemiah ọkọdọhọde: ‘Idatesịt Jehovah edi odudu nnyịn.’ (Nehemiah 8:10) In̄wan̄în̄wan̄ edu idatesịt an̄wam ndinam nnyịn ikop odudu onyụn̄ anam emem ye edidianakiet odu ke esop.—Rome 15:13; Philippi 1:25.

3. Didie ke in̄wan̄în̄wan̄ edu akan̄wam Jeremiah ke n̄kpọsọn̄ ini?

3 Kpa ye oro okodude uwem ke n̄kpọsọn̄ ini, Jeremiah ama owụt in̄wan̄în̄wan̄ edu. Idem ke ini enye ama okokụt enyene-ndịk nsobo Jerusalem ke 607 M.E.N., enye ama ekeme ndikụt nti idaha oro ẹkedude ke iso. Jehovah idifreke Israel, ndien idụt oro ọyọbọhọ. Jeremiah ekewet ke n̄wed Eseme ete: “Ima Jehovah esịn nnyịn ikûtak, koro mbọm esie mîkụreke. Mmọ ẹdi mbufa kpukpru usenubọk: akpanikọ fo omokpon.” (Eseme 3:22, 23) Ke ofụri mbụk, mme asan̄autom Abasi emi ẹdude ke ata n̄kpọsọn̄ idaha ẹsidomo ndimụm in̄wan̄în̄wan̄, idem idara idara, edu n̄kama.—2 Corinth 7:4; 1 Thessalonica 1:6; James 1:2.

4. Nso edu ke Jesus ekenyene, ndien didie ke oro akan̄wam enye?

4 Isua ikie itiokiet ke Jeremiah ama akakpa, ẹma ẹn̄wam Jesus ndiyọ ke ntak in̄wan̄în̄wan̄ edu esie. Nnyịn ikot ite: “Ke ntak idatesịt oro ẹkenịmde [Jesus] ke iso enye ama ọyọ eto ndutụhọ, abatde esuene ke ekpri n̄kpọ, ndien ama osụhọde etetie ke ubọk nnasia ebekpo Abasi.” (Mme Hebrew 12:2, NW) Se ededi ubiọn̄ọ m̀mê ukọbọ oro Jesus okosobode—idem ọkpọsọn̄ ubiak ke eto ndutụhọ—enye ama ekere aban̄a “idatesịt oro ẹkenịmde enye ke iso.” Idatesịt oro ekedi ifet ndiwụt unen itie edikara Jehovah ye ndinam enyịn̄ esie asana ọkọrọ ye idotenyịn edida ikpọ edidiọn̄ nsọk okopitem ubonowo ke ini iso.

Nyene Edu Edibet

5. Nso idi idaha kiet emi edu edibet edin̄wamde nnyịn imụm nnennen ekikere ikama ke mme n̄kpọ?

5 Edieke nnyịn inyenede ukem edu ukere n̄kpọ Jesus, nnyịn iditabake idatesịt Jehovah idem edieke mme n̄kpọ mîtịbeke kpukpru ini ke usụn̄ ye ke ini oro nnyịn idoride enyịn mmọ nditịbe. Prọfet Micah ọkọdọhọ ete: “Edi ami nyetịn̄ enyịn ke Jehovah: nyebet Abasi emi anyan̄ade mi.” (Micah 7:7; Eseme 3:21) Nnyịn n̄ko imekeme ndiwụt edu edibet. Didie? Ke ediwak usụn̄. Akpa n̄kpọ edi, nnyịn imekeme ndikere ke eyenete emi akamade itie anam ndudue ndien nte ke oyom enye anam edinen̄ede usọp usọp. Edu edibet ayan̄wam nnyịn ikere, ‘Nte enye ama enen̄ede edue, mîdịghe ndi ami nnam ndudue? Edieke enye ekeduede, nte ekeme ndidi nte ke Jehovah ayak mme n̄kpọ ẹtịbe koro enye ọfiọkde ete ke owo oro ayanam ukpụhọde ndien nte ke idiyomke ẹnọ ọkpọsọn̄ edinen̄ede?’

6. Didie ke edu edibet edin̄wam owo oro an̄wanade ye ọkpọkpọ mfịna?

6 Ekeme ndiyom inyene edu edibet edieke inyenede ọkpọkpọ mfịna m̀mê in̄wanade ye mmeme. Yak idọhọ ke nnyịn iben̄e Jehovah un̄wam, edi mfịna oro ke osụk aka iso. Nso ndien? Nnyịn inyene ndika iso nnam se ededi oro ikemede ndikọk mfịna oro ndien ekem inyene mbuọtidem ke mme ikọ Jesus emi: “Ẹben̄e, ndien ẹyenọ mbufo; ẹyom, ndien mbufo ẹyekụt; ẹtuak, ndien ẹyesio usụn̄ ẹnọ mbufo.” (Luke 11:9) Ka iso ndibọn̄ akam, nyụn̄ bet Jehovah. Jehovah ọyọbọrọ mme akam fo, ke ini oro odotde ye ke usụn̄ esie.—1 Thessalonica 5:17.

7. Ke nso usụn̄ ke edu edibet edin̄wam nte nnyịn isede ifiọk Bible oro ẹyararede sụn̄sụn̄?

7 Nte mme ntịn̄nnịm ikọ Bible ẹsude, ẹnam ifiọk N̄wed Abasi nnyịn an̄wan̄a. Nte ededi, ke ndusụk idaha nnyịn imekeme ndikere ke ẹbịghi ndinam akpan n̄kpọ kiet an̄wan̄a. Edieke enye mîdịghe ke ini ikpamade enye edi, nte nnyịn imenyịme ndibet? Ti, Jehovah ama okụt ke odot ndiyarade “ndịbe-n̄kpọ Christ” nsịtnsịt ke ini kiet kiet ye ke se ibede n̄kpọ nte isua 4,000. (Ephesus 3:3-6) Do, nte nnyịn imenyene ntak ekededi ndinana ime? Ndi nnyịn imeyịk nte ke ẹmek “asan̄autom emi anamde akpanikọ, onyụn̄ enyenede ọniọn̄” ndinọ ikọt Jehovah “udia ke edikem ini”? (Matthew 24:45, sịghisịghi ubọkn̄wed edi eke nnyịn.) Ntak ikpatabade idatesịt Abasi ke ntak oro mîdịghe kpukpru n̄kpọ ẹtịm ẹn̄wan̄a nnyịn? Ti, Jehovah ebiere ini ye nte enye ediyararede mme “uduak esie.”—Amos 3:7.

8. Didie ke anyan ime Jehovah enyene ufọn ọnọ ediwak owo?

8 Ndusụk owo ẹkeme ndikop mmemidem koro mmọ ẹkerede ẹte ke mmimọ ima ikanam utom ke ediwak isua ke edinam akpanikọ, ekeme ndidi mmimọ ididụhe uwem ikụt “akwa usen Jehovah emi enyenede ndịk.” (Joel 2:30, 31) Edi, mmọ ẹkeme ndibọ nsịnudọn̄ ke ini mmọ ẹsede eti ini oro edide ke iso. Peter ama ọnọ item ete: “Ẹnyụn̄ ẹda ẹte anyan ime Ọbọn̄ nnyịn ọwọrọ edinyan̄a.” (2 Peter 3:15) Anyan ime Jehovah amayak ediwak miliọn mbon eti esịt efen efen ẹkpep akpanikọ. Nte oro idịghe utịben̄kpọ? Ke adianade do, adan̄a nte Jehovah enyenede ime, ntre ke nnyịn inyene ini efen efen ‘ndisan̄a ke ndịk ye nnyek-idem nnam edinyan̄a nnyịn ọwọrọ usụn̄.’—Philippi 2:12; 2 Peter 3:11, 12.

9. Edieke nnyịn mîkemeke ndinam ekese ke utom Jehovah, didie ke edu edibet edin̄wam nnyịn iyọ idaha oro?

9 Edu edibet anam nnyịn ikûkop mmemidem ke ini ubiọn̄ọ, udọn̄ọ, usọn̄, m̀mê mme mfịna en̄wen ẹbiọn̄ọde nnyịn ke utom Obio Ubọn̄. Jehovah odori enyịn nnyịn ndinam n̄kpọ esie ke ofụri esịt. (Rome 12:1) Nte ededi, Eyen Abasi, emi ‘atuade eyen unana ye ubuene mbọm,’ iyomke n̄kpọ okpon akan se nnyịn ikemede ndinam; Jehovah inyụn̄ iyomke. (Psalm 72:13) Ntem, ẹsịn udọn̄ ẹnọ nnyịn ndinam se ikemede, ibetde ke ime tutu mme idaha nnyịn ẹkpụhọde—edide ke editịm n̄kpọ emi m̀mê ke enye oro edidide. Ti ete: “Abasi ikwan̄ake nte efrede utom mbufo ye ima enyịn̄ Esie eke mbufo ẹwụtde, ke emi mbufo ẹkenamde n̄kpọ ẹnọ ikọt Abasi, ẹnyụn̄ ẹsụk ẹnanam.”—Mme Hebrew 6:10.

10. Nso idiọk edu ke owo oro enyenede edu edibet ekeme ndifep? Nam an̄wan̄a.

10 Edu edibet an̄wam nnyịn n̄ko ndifep edu iseri. Ndusụk mbon oro ẹkabarede ẹdi mbon nsọn̄ibuot ikenyịmeke ndibet. Ekeme ndidi mmọ ẹma ẹkere ke oyom ẹnam mme edinen̄ede, edide ke ifiọk Bible m̀mê ke nte ẹtịmde esop. Edi, mmọ ikenyịmeke nte ke spirit Jehovah esinụk asan̄autom emi anamde akpanikọ, onyụn̄ enyenede ọniọn̄ ndinam mme edinen̄ede ke edikem ini Esie, idịghe ke ini oro nnyịn ikerede ke oyom ẹnam emi. Ndien ana edinen̄ede ekededi odu ke n̄kemuyo ye uduak Jehovah, idịghe mme ọkpọkpọ ekikere nnyịn. Mbon nsọn̄ibuot ẹsiyak edu iseri etịmede ekikere mmọ onyụn̄ anam mmọ ẹtuak ukot ẹduọn̄ọ. Edi edieke mmọ ẹkpekenyenede edu ukere n̄kpọ Christ, mmọ ẹkpekekeme ndimụm idatesịt mmọ n̄kama ẹnyụn̄ ẹka iso ẹdu ke otu ikọt Jehovah.—Philippi 2:5-8.

11. Didie ke nnyịn ikeme ndida ini oro ibetde nnam n̄kpọ ke usụn̄ enyenede ufọn, itienede uwụtn̄kpọ mmanie?

11 Nte ededi, ndinyene edu edibet iwọrọke owo ndidi ifu m̀mê nditre ndinam n̄kpọ. Nnyịn imenyene mme n̄kpọ ndinam. Ke uwụtn̄kpọ, oyom nnyịn isịn idem ke ọkpọkpọ ukpepn̄kpọ Bible ndien ke ntem iwụt ukem ọkpọsọn̄ udọn̄ oro mme anam-akpanikọ prọfet ye idem mme angel ẹkewụtde ke mme n̄kpọ eke spirit. Ke etịn̄de aban̄a utọ udọn̄ oro, Peter ọdọhọ ete: “Edi edinyan̄a emi ke mme prophet ẹma ẹtịm ẹyom ẹnyụn̄ ẹdụn̄ọde . . . Ọdọn̄ mme angel ndinyụn̄ọ n̄kpọ emi mfiọk.” (1 Peter 1:10-12) Idịghe ọkpọkpọ ukpepn̄kpọ kpọt edi akpan n̄kpọ edi edidụk mbono esop kpukpru ini ye akam ẹdi akpan n̄kpọ n̄ko. (James 4:8) Mbon oro ẹwụtde ke imenyene udọn̄ n̄kpọ spirit ebe ke ndidia udia eke spirit kpukpru ini ye ke ndibuana ye mme ekemmọ Christian ẹwụt ke mmimọ imenyene edu ukere n̄kpọ Christ.—Matthew 5:3.

Nyene Nnennen Ekikere

12. (a) Nso nda-ke-idem ke Adam ye Eve ẹkeyom? (b) Nso isụn̄ọ ito ubonowo nditiene usụn̄ edinam Adam ye Eve?

12 Ke ini Abasi okobotde akpa eren ye n̄wan, enye ikpọn̄ ekenyene unen ndibiere se ikedide eti ye idiọk. (Genesis 2:16, 17) Adam ye Eve ẹkeyom ndida ke idem n̄kpọn̄ ndausụn̄ Abasi, ndien emi ama osụn̄ọ ke ererimbot oro nnyịn ikụtde mfịn. Apostle Paul ọkọdọhọ ete: ‘Idiọk-n̄kpọ okoto owo kiet odụk ke ererimbot, n̄kpa onyụn̄ oto ke idiọk-n̄kpọ oro odụk; n̄kpa onyụn̄ ebe esịm kpukpru owo, koro kpukpru owo ẹma ẹnam idiọk-n̄kpọ.’ (Rome 5:12) Tọsịn isua itiokiet eke mbụk owo ọtọn̄ọde ke eyo Adam omowụt nte mme ikọ Jeremiah ẹdide akpanikọ: “O Jehovah, mmọfiọk nte ke usụn̄ owo idụhe owo ke ubọk: owo eke asan̄ade inyụn̄ ikemeke ndinen̄ede ikpat esiemmọ.” (Jeremiah 10:23) Ndinyịme nte ke mme ikọ Jeremiah ẹdi akpanikọ idịghe ndidori enyịn ke edikpu. Enye edi ata idem n̄kpọ. Enye etịn̄ aban̄a ofụri isua ikie emi “owo akarade owo tutu ọnọ enye unan” ke ntak oro mme owo ẹkarade idemmọ ye unana ndausụn̄ Abasi.—Ecclesiastes 8:9, NW.

13. Nso nnennen ekikere ke Mme Ntiense Jehovah ẹnyene ẹban̄a se mme owo ẹkemede ndinam?

13 Ke ẹkerede ẹban̄a idaha ubonowo, Mme Ntiense Jehovah ẹfiọk ẹte ke se editịm n̄kpọ emi ekemede ndinọ enyene adan̄a. In̄wan̄în̄wan̄ edu ekeme ndin̄wam nnyịn ika iso inyene idatesịt, edi enye idịghe usọbọ inọ kpukpru n̄kpọ. Ke ntọn̄ọ ntọn̄ọ iduọk isua 1950, ọkwọrọ ederi owo America ama osio nnyama-n̄kan n̄wed oro ẹkekotde The Power of Positive Thinking (Odudu In̄wan̄în̄wan̄ Ekikere). N̄wed oro ama etịn̄ ete ke ẹkeme ndikan ekese ubiọn̄ọ edieke ẹsakde iso ẹse mmọ ye in̄wan̄în̄wan̄ edu. Ke akpanikọ in̄wan̄în̄wan̄ ekikere edi se ẹmade. Edi ifiọk n̄kpọntịbe owụt nte ke ifiọk, usọ, inyene obụkidem, ye ediwak n̄kpọ efen ẹsikpan nnyịn ndinam se nnyịn nte owo kiet kiet ikemede ndinam. Ndien ke udomo eke ofụri ererimbot, mme mfịna emi ẹkam ẹkponi ẹkan se mme owo ẹkọkde uforo uforo—inamke n̄kpọ m̀mê ekikere mmọ etie in̄wan̄în̄wan̄ adan̄a didie!

14. Ndi Mme Ntiense Jehovah ẹnyene etikwo etikwo edu? Nam an̄wan̄a.

14 Ke ntak emi mmọ ẹnyenede nnennen ekikere ẹban̄a mme utọ n̄kpọ oro, ẹsidori Mme Ntiense Jehovah ikọ ndusụk ini ẹte ke mmọ ẹnyene etikwo etikwo edu. Utu ke oro, mmọ ẹnyene ọkpọsọn̄ udọn̄ nditịn̄ nnọ mme owo mban̄a n̄kukụre Owo emi ekemede ndifori idaha ubonowo ke nsinsi. Mmọ ẹkpebe edu ukere n̄kpọ Christ ke afan̄ emi n̄ko. (Rome 15:2) Ndien mmọ ke ẹsịn idem ndin̄wam mme owo ẹnyene eti itie ebuana ye Abasi. Mmọ ẹfiọk ẹte ke akpatre, emi ayada akwa ufọn edi.—Matthew 28:19, 20; 1 Timothy 4:16.

15. Didie ke utom Mme Ntiense Jehovah anam mme owo ẹkpụhọde?

15 Mme Ntiense Jehovah isifụmike mme mfịna n̄kaowo—akpan akpan mme oburobụt edinam oro mîkemke ye N̄wed Abasi—oro ẹdude ẹkan mmọ ẹkụk. Mbemiso owo oro enyenede udọn̄ akabarede edi kiet ke otu Mme Ntiense Jehovah, enye esinam mme ukpụhọde, ediwak ini enyenede ndin̄wana n̄kan ndiọi mbumehe oro mînemke Abasi esịt. (1 Corinth 6:9-11) Ntem Mme Ntiense Jehovah ẹn̄wam mbon oro ẹkpan̄de utọn̄ ẹnọ mmọ nditre ukpammịn, mbumehe uda n̄kpọsọn̄ ibọk, oburobụt ido, ye mbre mfọniso. Utọ mbon oro ẹnamde ukpụhọde do ẹkpep nditịm n̄kpọ nnọ mbon ufọk mmọ ke eti usụn̄ ye ke edinam akpanikọ. (1 Timothy 5:8) Ke ini ẹn̄wamde owo kiet kiet ye mme ubon ke usụn̄ emi, mme mfịna ẹsisụhọde ke obio—ibat mme enyene-mbumehe uda n̄kpọsọn̄ ibọk osụhọde, ibat afai ubon osụhọde, ye ntre ntre eken. Ebede ke mmọ ke idemmọ ndidi nditọisọn̄ oro ẹnịmde ibet ẹnyụn̄ ẹn̄wamde mbon en̄wen ẹkpụhọde uwem mmọ ẹnam ọfọn, Mme Ntiense Jehovah ẹnam mbiomo ufọkutom ukara emi ẹsede ẹban̄a mme mfịna n̄kaowo osụhọde.

16. Ntak emi Mme Ntiense Jehovah mîsịnke idem ke mme n̄ka unam ukpụhọde eke ererimbot?

16 Ntre, nte Mme Ntiense Jehovah ẹkpụhọde idaha ido uwem ke ererimbot? Ọfọn, ke isua duop emi ẹkebede, ibat Mme Ntiense oro ẹsịnde ifịk ama ọdọk oto se isụhọrede esisịt ikan 3,800,000 ekpere ndisịm 6,000,000. Oro adian n̄kpọ nte owo 2,200,000 efen efen, oro ediwak ke otu mmọ ẹkesion̄ode idem ẹkpọn̄ ndiọi edinam ke ini mmọ ẹkekabarede ẹdi mme Christian. Ẹma ẹkpụhọde uwem ediwak owo! Edi, ibat emi edi ata esisịt ke ẹmende ẹdomo ye n̄kọri oro okodude ke ibat mme andidụn̄ ererimbot ke ukem iduọk ini oro—875,000,000! Mme Ntiense Jehovah ẹkop idatesịt ndin̄wam mbon oro ẹkpan̄de utọn̄, okposụkedi mmọ ẹfiọkde ẹte ke ibat ibat owo ke otu ubonowo ẹdidụk usụn̄ adade esịm uwem. (Matthew 7:13, 14) Ke adan̄aemi Mme Ntiense ẹtiede ẹbet edinam ofụri ererimbot akabade ọfọn, oro Abasi kpọt ekemede ndinam, mmọ isịnke idem ke mme n̄ka unam ukpụhọde eke ererimbot, emi ẹsiwakde nditọn̄ọ ye nti uduak edi ẹsụn̄ọde ke edikpu ye idem afai.—2 Peter 3:13.

17. Nso ke Jesus akanam ndin̄wam mbon oro ẹkedude ye enye, edi nso ke enye mîkanamke?

17 Ke ndida idaha emi, Mme Ntiense Jehovah ẹnyene ukem mbuọtidem oro Jesus ekenyenede ke Jehovah ke adan̄aemi okodude ke isọn̄. Ko ke edem ke akpa isua ikie, Jesus ama anam mme utịbe utịbe ukọkudọn̄ọ. (Luke 6:17-19) Enye ama akam anam mme akpan̄kpa ẹset. (Luke 7:11-15; 8:49-56) Edi enye ikosioho mfịna udọn̄ọ ifep m̀mê ndikan asua oro, n̄kpa. Enye ama ọfiọk ete ke ikekemke ini Abasi kan̄a ndinam emi. Ye ikpọ ukeme mfọnmma owo, eyedi Jesus ekpekekeme ndinam ekese ndikọk ikpọ mfịna eke ukaraidem ye eke n̄kaowo. Etie nte ndusụk owo ke eyo esie ẹkeyom enye ada ukara onyụn̄ anam n̄kpọ ke usụn̄ emi, edi Jesus ikenyịmeke. Nnyịn ikot ite: “Ke ini mbon oro ẹkụtde idiọn̄ọ oro Enye anamde, mmọ ẹte, Ke akpanikọ emi edi prophet emi edidụkde edi ke ererimbot. Ntem ke ini Jesus ọfiọkde ete mmọ ẹyom ndidi ndimụm Imọ nnịm ke edidem, Enye ọtọn̄ọ ntak afiak ọdọk ke akamba obot ke Idem Esie ikpọn̄.”—John 6:14, 15.

18. (a) Didie ke Jesus owụt edu edibet kpukpru ini? (b) Didie ke edinam Jesus okpụhọde toto ke 1914?

18 Jesus ama etre ndisịn idem ke mbre ukara m̀mê ndisịn idem ofụri ofụri ke utom n̄kaowo koro enye ama ọfiọk ete ke ini imọ ndikara nte edidem nnyụn̄ n̄kọk kpukpru owo ke kpukpru ebiet udọn̄ọ ikekemke kan̄a. Idem ke enye ama ọkọdọk ekenyene uwem eke spirit oro mîkemeke ndikpa ke heaven, enye ama enyịme ndibet edikem ini Jehovah mbemiso anamde n̄kpọ. (Psalm 110:1; Utom 2:34, 35) Nte ededi, toto nte ẹkedori enye ke ebekpo nte Edidem Obio Ubọn̄ Abasi ke 1914, enye ke ọwọrọ “edikan, onyụn̄ ọdọdiọn̄ akan.” (Ediyarade 6:2; 12:10) Nnyịn ikop inemesịt didie ntem ndisụk ibuot nnọ itie edikara esie, ke adan̄aemi mbon eken oro ẹdọhọde nte idide Christian ẹmekde ndika iso ndi mme ọkọi ke se Bible ekpepde aban̄a Obio Ubọn̄!

Ndibet—Ntak Edikpu m̀mê Ntak Idatesịt?

19. Ini ewe ke edibet “esịn esịt ọdọn̄ọ,” ndien ini ewe ke enye edi ntak idatesịt?

19 Solomon ama ọfiọk ete ke ndibet ekeme ndikama edikpu. Enye ekewet ete: “Idot-enyịn eke anamde ubịghi esịn esịt ọdọn̄ọ.” (Mme N̄ke 13:12) Ke akpanikọ, edieke owo enyenede mme ikpîkpu idotenyịn, esịt esie ekeme ndidọn̄ọ ke ntak edikpu. Nte ededi, nditie mbet mme inem inem n̄kpọntịbe—eyedi udianndọ, emana eyen, m̀mê edifiak ndiana ye mbonima nnyịn—ekeme ndinam nnyịn inyene akwa idatesịt ye ọkpọsọn̄ udọn̄ anyan ini mbemiso usen oro enye etịbede. Idatesịt oro ọyọkọri edieke nnyịn idade ini edibet oro inam n̄kpọ nte owụtde ọniọn̄, itịmde idem inọ n̄kpọntịbe oro edide.

20. (a) Mme ndyọ ndyọ n̄kpọntịbe ewe ke nnyịn idori enyịn ndikụt? (b) Didie ke nnyịn ikeme ndinyene idatesịt ke adan̄aemi ibetde mme uduak Jehovah ndisu?

20 Ke ini nnyịn inyenede ọyọhọ mbuọtidem nte ke mme idotenyịn nnyịn ẹyesu—idem ọkpọkọm nnyịn ifiọkke ini emi mmọ ẹdisude—ini edibet oro ikpenyeneke ‘ndisịn esịt nnyịn ọdọn̄ọ.’ Mme anam-akpanikọ andituak ibuot nnọ Abasi ẹfiọk ẹte ke Tọsịn Isua Ukara Christ emekpere. Mmọ ẹnyene mbuọtidem nte ke mmimọ iyokụt utịt n̄kpa ye udọn̄ọ. Ye ọkpọsọn̄ udọn̄, mmọ ke idatesịt ẹbet ini emi mmọ ẹdidarade ediwak miliọn mbon oro ẹsetde ke n̄kpa, esịnede mbonima mmọ oro ẹkekpan̄ade. (Ediyarade 20:1-3, 6; 21:3, 4) Ke mme ini afanikọn̄ emi ke n̄kaowo, mmọ ẹnyene idotenyịn oro enyenede nsọn̄ọ ndikụt nte ẹwụkde Paradise ke isọn̄. (Isaiah 35:1, 2, 7) Do, owụt eti ibuot didie ntem ndida ini edibet oro nnam n̄kpọ ọniọn̄ ọniọn̄, ‘iyọhọde kpukpru ini ke utom Ọbọn̄’! (1 Corinth 15:58) Ka iso ndidia udia eke spirit. Kọri ata n̄kpet n̄kpet itie ebuana ye Jehovah. Yom mbon efen oro ọdọn̄de mmọ ndinam n̄kpọ Jehovah. Sịn udọn̄ nọ mme ekemmọ andinịm ke akpanikọ. Da se ededi ini oro Jehovah ayakde odu nam n̄kpọ ọyọhọ ọyọhọ. Do, ndibet Jehovah idisịnke ‘esịt fo ọdọn̄ọ’ tutu amama. Utu ke oro, enye ediyọhọ ye idara!

Nte Afo Emekeme Ndinam An̄wan̄a?

• Didie ke Jesus okowụt edu edibet?

• Ke mme idaha ewe ke mme Christian ẹyom edu edibet?

• Ntak emi Mme Ntiense Jehovah ẹnyịmede ndibet Jehovah?

• Didie ke ẹkeme ndinam edibet Jehovah edi ntak idatesịt?

[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]

[Mme ndise ke page 12]

Jesus ama ọyọ ke ntak idatesịt oro ẹkenịmde enye ke iso

[Ndise ke page 13]

Idem ke ima ikanam utom ke ediwak isua, nnyịn imekeme ndimụm idatesịt nnyịn n̄kama

[Mme ndise ke page 15]

Ediwak miliọn owo ẹfori uwem mmọ ebe ke ndikabade ndi Mme Ntiense Jehovah