Nga u Darod u Kanawoen e Yul’yul’!

“Gag, e tin nib fel’ e gu ma rin’.”—PS. 26:11, BT.

1, 2. Mang e yog Job u murung’agen e yul’yul’ ni i tay, ma mang e kan weliy u murung’agen ko Job guruy ni 31?

 KAKROM e yima fanay ba mit e thabthabel ni ngan fek tomalngin ban’en ngay. Mit nem e thabthabel e kan ngongliy u baley i wasey nib suwon ni bay baley nib dubchey u daken ni kan the’ l’agruw raba’ i plet nga tabon u baley ngu baley. Barba’ e gal plet nem e kan tay e n’en ni ngan thabthabelnag ngay ma barba’ e kan af yungi wasey ngay. Pi tapigpig rok Got e thingar ra fanayed e thabthabel nib puluw.—Prov. 11:1.

² Nap’an ni fek Satan e gafgow i yib ngak Job, me yog ni gaar: “[Jehovah] e nge thabthabelnigeg u daken e thabthabel nder ma ban, nge guy nri de kireb e rog.” (Job 31:6) I weliy Job boch e kanawo’ ni rayog ni ngan skengnag e piin ni yad ba yul’yul’ riy. Machane, ke yog rok Job ni nge gel ko re skeng ney, ya aray e n’en ni be yog e Job guruy ni 31. Ngongol nib fel’ ni i dag e rayog ni nge ayuwegdad ni ngkud rin’ed ni aram rogon ma gad yog fapi thin ni yog David ni gaar: “Gag, e tin nib fel’ e gu ma rin’.”—Ps. 26:11, BT.

3. Mang nib ga’ fan ni ngan yul’yul’ ngak Got ko tin nib ga’ nge tin nib achig ban’en?

³ Yugu aram feni gel e skeng ni yib ngak Job, mi i par nib yul’yul’ ngak Got. Sana boch e girdi’ e yad ra yog ni yul’yul’ ni tay Job u fithik’ e  skeng nib gel e aram e bin th’abi fel’ e kanawo’ ni ngad folwokgad riy. Gafgow ni ma yib ngodad e de taareb rogon ko bin ni yib ngak Job. Machane faanra ngaud pared ni gad ba yul’yul’ ngak Got, ma gad be n’uf e gagiyeg rok, ma thingar ud yul’yul’gad ko tin nib ga’ nge tin nib achig ban’en.—Mu beeg e Luke 16:10.

Ba Ga’ Fan ni Ngad Yul’yul’gad u Murung’agen e Par ko Pumoon nge Ppin

4, 5. Mang e de un Job ngay ni bochan e ir be’ nib yul’yul’?

⁴ Faanra ngad pared ni gad ba yul’yul’ ngak Jehovah, ma thingar ud folgad ko pi motochiyel rok u murung’agen e par ko pumoon nge ppin ni bod ni rin’ Job. I yog ni gaar: “Ku gog ngog u wun’ug ndariy be’ ni ppin ni nggu changar ngak mu gu lemnag e tin nde machalbog. Ma faanra ke gabalan’ug nga leengin be’ ni gamow bbuguli yoror, kug mith u wuru’ e mab rok nguug sonnag, me ere ngi i ngongliy e ppin rog e ggan rok yugu be’, mi i mol u bet rok yugu reb e pumoon.”—Job 31:1, 9, 10.

⁵ Da i changar Job ngak reb e ppin me finey ni manga yugu ra pirew, ni bochan e ke dugliy u wan’ ni nga i par nib yul’yul’ ngak Got. Bochan nib mabgol ma da i ngongol ara i thin ni gosgos ngak reb e ppin nib muchugbil, fe unan’ nga leengin be’. Nap’an fare welthin ni pi’ Jesus u daken e burey, me weliy murung’agen e par ko pumoon nge ppin. Ma aram ban’en ni thingari fol e piin ni yad ba yul’yul’ riy.—Mu beeg e Matthew 5:27, 28.

Dab Da Uned ko Sasalap

6, 7. (a) Mang e ma fanay Got ni nge yaliy e yul’yul’ rodad ni bod ni rin’ ngak Job? (b) Mang fan nib kireb ni ngaud sasalapgad?

⁶ Faanra gad baadag ni ngaud pared ni gad ba yul’yul’, ma dabiyog ni ngaud uned ko sasalap. (Mu beeg e Proverbs 3:31-33.) I gaar Job: “Gu be micheg u p’eowchen Got ndawor gu ngongliy e kireb, ma dawor gguy rogon ni nggu bannag be’. I Got e nge thabthabelnigeg u daken e thabthabel nder ma ban, nge guy nri de kireb e rog.” (Job 31:5, 6) Jehovah e ma yaliy e girdi’ ni taareb rogon ni bod ni be thabthabelnagrad u daken e “thabthabel nder ma ban.” Rib mat’aw rogon ni ma yaliy Got fedad yul’yul’.

⁷ Faanra ngad uned ko sasalap, ma aram e darud yul’yul’gad ngak Got. Piin ni yad ba yul’yul’ e kar “paged urngin e ngongol nib mith ni yima tamra’ ngay,” ma dakurur “ngongolgad u fithik’ e sabanban.” (2 Kor. 4:1, 2) Machane uw rogon ni faanra kad sasalapgad ko thin rodad ara ngongol rodad, ma kad k’aringed reb e walag ni nge wenig ngak Got ni nge ayuweg? Gad ra rin’ ni aram rogon ma gadad e gad ra magawon ko tomur! I tangnag fa en ni yoloy e psalm ni gaar: “Nap’an ni u gu moy u fithik’ e oloboch, mu gu pining Somol, me fulweg lungug. Somol, mu chuwegeg u pa’, e pi sasalap l’ugun nge pi ta ban.” (Ps. 120:1, 2, BT) Ba fel’ ni nge dab da paged talin ni rayog ni nge guy Got e bin riyul’ i rarogodad ma ma ‘pufthinnag lanin’dad nge ar’ar rodad’ ya nge guy ko rriyul’ ni gad ba yul’yul’ fa danga’.—Ps. 7:8, 9. 

Nge Fel’ e Ngongol Rodad Ngak e Girdi’

8. Uw rogon e ngongol rok Job ngak e girdi’?

⁸ Faanra ngad pared ni gad ba yul’yul’ mab t’uf ni ngad boded Job nib sobut’an’ ma ma lemnag e girdi’. I gaar: “Ra weliy reb e tapigpig rog ban’en nib togopluw ngog, mu gu motoyil ngak nggu rin’ ngak e tin nib mat’aw. Faan mang e da ug rin’, ma uw rogon  me yog ni sabol owchemow Got? Faan mang e yib Got ni nge pufthinnigeg, ma mang e gu ra yog? I Got ni ir e sunumiyeg e ku ir e sunumiy e tapigpig rog.”—Job 31:13-15.

9. (a) Mang boch e fel’ngin ni i dag Job ngak e pi tapigpig rok? (b) Uw rogon ni ngad folwokgad ko re n’ey?

⁹ Kakrom u nap’an Job e de mo’maw’ ni ngan pithig e oloboch. Ba ga’ ni yima rin’ nib yaram, maku bay tafen e puf oloboch ni fan ko sib. Ma ngongol Job ngak e pi tapigpig rok ni taareb rogon ma ma runguyrad. Ere faanra nga u darod u kanawoen e yul’yul’, ma thingari m’ug e pi fel’ngin ney ko ngongol rodad, nib ga’ ni faanra gadad e piilal u lan e ulung.

Um Gol, ma Dab Um Chogow

10, 11. (a) Uw rogon ni kad nanged ni Job e ir be’ nib gol ma ma ayuweg e girdi’? (b) Mang fonow nu Bible e be puguran fare thin nu Job 31:16-25 ngodad?

¹⁰ Job e ir be’ nib gol ma ma ayuweg e girdi’, ma der ma rin’ ban’en ni ir e nge fel’ ngak, ma de chogow. I gaar: “Piin ni ppin ni ke yim’ figirngirad e dariy ba ngiyal’ ni kug guy bagayad ni ke mulan’ nda gu ayuweg, ara gu pag e piin ni bitir ni ka nim’ rorad ngar m’ad ko bilig mu ug abich. Gu ra pirieg be’ nrib gafgow ndabiyog ni nge chuw’iy e mad. Mu gu pi’ e mad ngak nni ngongliy nga bunuen e saf ni yib ko saf rog. Me pining e magar ngog u polo’ i laniyan’. Faanra kug bannag bbitir ni ka nim’ rok, ni bochan e gu manang ni gu ra gel ngak u tafen e puf oloboch, ma nge m’ing paag nruw raba’; me pof u kenginag.” Maku de yul’yul’ Job ni faan gomanga pagan’ ko ‘pi n’en ni pire’’ ni ba’ rok.—Job 31:16-25.

¹¹ Pi thin ney e be puguran ngodad fapi thin ni yog James ni reb i gachalpen Jesus ni gaar: “Baaray e n’en ni be finey Got ni Chitamangiy ni ir e bin nib machalbog ma ba riyul’ e liyor ngak, ni aram e ngan ayuweg e bitir ndariy e gallabthir rorad nge piin ni ppin ni ke yim’ e pumoon rorad ma yad be gafgow, mu un ayuwegey nge dabi kirebnigey e kireb nu fayleng.” (Jas. 1:27) Sana ku ra yib ngan’dad e ginang ni pi’ Jesus ni gaar: “Mu ayuwgad mi gimed guy rogomed rok urngin mit urngin e chogow; ya bin riyul’ e yafos ku be’ e gathi ni ngongliy ko pi n’en ni ir e mmil suwon ngak faanem, ndemtrug rogon feni yoor ban’en rok.” Ngemu’ miki weliy fare fanathin u murung’agen fare moon ni boor ban’en rok ni yim’ ‘nde yoor ban’en rok u p’eowchen Got.’ (Luke 12:15-21) Faanra ngad pared ni gad ba yul’yul’ ma thingar da paloggad ko chogow. Chogow e taareb rogon ko meybil ko liyos ni bochan e ma k’aring be’ nge pagtalin Jehovah me par ni yigoo n’en ni be chogownag e ir e ke m’on u wan’ ma ke mang got rok. (Kol. 3:5) Ere yul’yul’ nge chogow e dabiyog ni nge yan u taabang!

Mu Chichiiy Paam ko Bin Riyul’ e Liyor

12, 13. Mang e ke rin’ Job ni ngad folwokgad riy u rogon ni i par u orel ko meybil ko liyos?

¹² Piin ni yad ba yul’yul’ e dabiyog ni ngar digeyed e bin nib machalbog e liyor. Mus ngak Job ma de rin’ e re n’ey ya gaar: “Dawor gu meybil ko yal’ ni be mat ramaen, ara pul ni ke yan i fel’ ramaen. Dawori lumel ngan’ug ni nggu fingichiyrow nga paag ni aram e kug tay farow. Gechig ni yira pi’ ni bochan e mit nem e denen e yam’; ya susun e be gaar e dariy fare Got ni Gubin ma Rayog rok.”—Job 31:26-28.   

¹³ Da i liyor Job nga boch ban’en ndariy e yafas riy. Faanra unan’ ko liyor ko pi n’en ni bay u lang ni bod e pul me ‘fingichiy nga pa’ ni aram e ke tayfan,’ ma aram e ke darifannag Got ya ke un ko meybil ko liyos. (Deut. 4:15, 19) Faanra ngad pared ni gad ba yul’yul’ ngak Got, ma thingar da paloggad u gubin mit e meybil ko liyos.—Mu beeg e 1 Kor. 10:14.

Dab Um Migirig ara Um Dake Modingnagem

14. Mang fan nrayog ni nga dogned ni Job e gathi ir be’ ni ma rin’ ban’en ni nge kirebnag thin be’?

¹⁴ Job e gathi ir be’ ni ma lemnag ni nge rin’ ban’en ni nge kirebnag thin be’. Ya manang ni faanra rin’ ni aram rogon ma aram e daki yul’yul’, ye gaar: “Dariy biid ni ke gafgow e pi toogor  rog me felan’ug ngay, ara buch ban’en rorad nib e gafgow riy mu ggirig u wun’ug ngorad; dawor gu denen ni gomanga kaa gu yibilayrad ni ngar m’ad.”—Job 31:29, 30.

15. Faanra buch ban’en nib kireb ko toogor rodad, ma mang fan nib kireb ni ngad migiriggad ngak?

¹⁵ Der felfelan’ Job u nap’an ni ke gafgow e toogor rok. Be ginangey e proverb ni gaar: “Ra yib e gafgow ngak e toogor rom ma dabi felan’um, ma ra tun ay ma dab mu felan’ ngay. Ya ga ra rin’ ma manang Somol, ma dabi adag. Ma aram e sana dabi gechignag Somol faanem.” (Prov. 24:17, 18) Bochan nrayog ni nge guy Jehovah gum’irchaen e girdi’, ma ga ra migirig ngak e toogor rom u lanin’um ma manang, ma dabi adag. (Prov. 17:5) Ra fulweg Got taban e kireb rok e piin ni yad be fanenikaydad, ya be gaar e Bible: “I Somol e bayi fulweg taban ngorad ni nge gechignagrad.”—Deut. 32:35.

16. Uw rogon ni ngad golgad ko girdi’ ni yugu aram rogon ni gad ba gafgow?

¹⁶ Job e ir be’ nib gol. (Job 31:31, 32) Yugu aram rogon nde yoor ban’en rodad, machane rayog ni ngad ‘pied boch e tin ni ba’ rodad ban’en ngak’ e girdi’. (Rom. 12:13) Rayog ni ngad pininged be’ ni ngad abichgad u taabang, ma dab da paged talin ni ‘kab fel’ ni nguud ked e girdi’ nib t’uf rodad e ggan ni goo ggan u taabang, ko bin nguud kayed e tin th’abi fel’ e ufin ko gin bay e fanenikan riy.’ (Prov. 15:17) Yugu demtrug rogon e ggan, ma faan yira kay u taabang u fithik’ e t’ufeg ma yira felfelan’ ngay ma ra yib angin ngodad ko tirok Got ban’en.

17. Mang fan dab da gayed rogon ni ngad mithaged e denen nib ubchiya’ ni kad rin’ed?

¹⁷ Ba mudugil ni ma felfelan’ e girdi’ nga feni gol Job, ni bochan e gathi ir be’ ni ma dake modingnag ir. De bod fapi girdi’ nde t’uf Got rorad nra maathukgad nga fithik’ e girdi’ u lan e ulung ko bin som’on e chibog ni ur pied “boch e girdi’ nga lang ko thin ni fan e nge yog ngorad e tin ni yad be finey.” (Jude 3, 4, 16) Maku da i mithag Job e ‘denen rok,’ ni bochan e be rus nri kireb thin riy. I m’agan’ ngay ni nge fal’eg Got i yaliy ya manang ni aram e en ni yima weliy e denen ngak. (Job 31:33-37) Faanra kad rin’ed reb e denen nib ubchiya’ ma dab da gayed rogon ngad mithaged ni bochan e nge dabi kireb thidad. Uw rogon ni nge m’ug nriyul’ ni gad be gay rogon ni ngad pared ni gad ba yul’yul’? Aram e nga dogned e denen rodad, mad kalgadngan’dad, ma gad ning e ayuw, ma gad rin’ e tin rayog rodad nge thil e ngongol rodad.—Prov. 28:13; Jas. 5:13-15.

Ke M’agan’ Job Ngay ni Ngan Pufthinnag Ya Nge M’ug nib Yul’yul’

18, 19. (a) Mang fan nrayog ni nga nog nda i maruwel Job ngak e girdi’ ni nge fel’ ngak? (b) Faanra ke oloboch Job, ma mang e ra pag ni ngan rin’ ngak?

¹⁸ Job e ir be’ nib yul’yul’ ma der laniyan’. Aram fan nrayog ni nge gaar: “Faan gomanga gu iring e binaw ni gu be woldug riy ni gu fek rok e piin ntafen, faan gomanga kug way e ggan ni be yib riy, ma kug pag e piin ni yad be muruwliy yad be yim’ ko uyungol, ma nge gagiyegnag Got nge dab ki tugul e wheat nge barley riy, me mang pan nge pan nib makenken e tugul riy.” (Job 31:38-40) Da i lag Job e binaw ko girdi’, ma da i maruwel ko girdi’ ni ir e nge fel’ ngak. Ere susun ni ngad folwokgad rok Job ngad pared ni gad ba yul’yul’ ngak Jehovah u gubin ban’en.

¹⁹ I weliy Job rogon e par rok u p’eowchen fa dalip i fager rok nge Elihu. Ma faanra bay ban’en ni ke yog be’ ni ke rin’ nib kireb ma ma piningrad Job ni ngar weliyed, ngemu’ me “micheg.”  Ma faanra ir e ba kireb e rok, mab m’agan’ ngay ni ngan gechignag. Ere ma yog e oloboch rok nga kort me sonnag e rofen ni ngan pufthinnag. ‘Ke mus u roy e thin rok Job.’—Job 31:35, 40.

Rayog Nim Par ni Gab Yul’yul’

20, 21. (a) Mang fan ni yog rok Job ni nge par nib yul’yul’? (b) Uw rogon ni nge gel e t’ufeg rodad ngak Got?

²⁰ I yog rok Job ni nge par nib yul’yul’ ni bochan e ba t’uf Jehovah rok maku ba t’uf rok Jehovah ma ma ayuweg. I gaar Job: “Gur e ka mu pi’ e yafos ngog nge t’ufeg ni dabi mus, ma ayuw rom e ke teg ni gub fos.” (Job 10:12, BT) Ku ma t’ufeg Job e girdi’ ni bochan e manang nfaanra dabi dag be’ e t’ufeg nib yul’yul’ ma aram e dariy madgun Got u wan’. (Job 6:14) Piin nib yul’yul’ e ba t’uf Got rorad nge girdi’.—Matt. 22:37-40.

²¹ Rayog ni nge t’uf Got rodad nfaanra ud beeged e Thin rok ni gubin e rran mu ud fal’eged i lemnag fan. Rayog ni ngad pininged e magar nge sorok ngak Jehovah u daken e meybil. (Fil. 4:6, 7) Rayog ni ngad pininged e sorok ngak Jehovah ko tang ni gad ma yon’ me yib angin ngodad e chag ni gad ma tay e girdi’ rok u taabang. (Heb. 10:23-25) Maku ra gel e t’ufeg rodad ngak Got u nap’an ni gad ra un ko machib ni gad be weliy “fare thin nib fel’” ni murung’agen ni ngan thap ngak. (Ps. 96:1-3) Faan gad ra rin’ ni aram rogon ma rayog ni ngad pared ni gad ba yul’yul’, ni bod fare psalmist ni gaar: “Gu be par u tooben Got! U fithik’ Somol ni Got e kug par riy ndabi buch ban’en rog, ma bay ug weliy urngin e tin ni ke rin’ ngan nang.”—Ps. 73:28.

22, 23. Uw rogon nib taareb e maruwel rodad e tin kakrom e tapigpig rok Jehovah ni yad ba yul’yul’?

²² Kab kakrom i yib ni ke pi’ Jehovah boch e maruwel nib thilthil ngak e pi tapigpig rok nib yul’yul’. Ke toy Noah e arke, mi i “machibnag e tin nib mat’aw.” (2 Pet. 2:5) I pow’iy Joshua piyu Israel nga lan fare Nam ni Kan Micheg, ma gubin ban’en ni i rin’ e par nib fel’ rogon ni bochan e i beeg “fare babyor ko Motochiyel . . . ni rran nge nep’” mi i ngongol nib puluw ngay. (Josh. 1:7, 8) Pi Kristiano ko bin som’on e chibog e ur yognaged pi gachalpen Jesus ma yad ma muulung nga taabang ni ngar filed e thin u lan e Babyor nib Thothup.—Matt. 28:19, 20.

²³ Gad ma n’uf e gagiyeg rok Jehovah ma gad ma par ni gad ba yul’yul’ ngak u daken e machib ni gad ma tay, nge fonow nu Bible ni gad ma fol riy, nge chag ni gad ma tay pi walagdad u nap’an e muulung, nge assembly, nge convention. Ma ayuwegdad e pi n’ey ni ngad pared ni gad ba gel ko tirok Got ban’en, ma gad be rin’ e tin nib m’agan’ ngay. Gathi rib mo’maw’ e re n’ey ni bochan e be ayuwegdad e Chitamangidad nu tharmiy nge Fak. (Deut. 30:11-14; 1 Ki. 8:57) Maku reb, e bay e ‘pi cha’ ni gadad ni ke mich Got u wan’rad,’ ni ku yad be yan u kanawoen e yul’yul’ ma yad be fol rok Jehovah ni ir e Somol rorad ni Th’abi Tolang.—1 Pet. 2:17.

Uw Rogon ni Ga Ra Fulweg?

• Susun ni nge uw rogon e motochiyel rok Jehovah u murung’agen e par ko pumoon nge ppin u wan’dad?

• Mang boch i fel’ngin Job nri ga baadag?

• Uw rogon e ngongol rok Job nrogon ni bay ko Job 31:29-37?

• Mang fan nrayog ni ngad pared ni gad ba yul’yul’ ngak Got?

[Study Questions]

[Picture on page 29]

Faanra ke yog rok Job ni nge par nib yul’yul’ ngak Jehovah, me ere ku rayog rodad!

[Picture on page 32]

Rayog ni ngad pared ni gad ba yul’yul’!