Ajawule pa ndandanda

Ajawule pa ndandanda wa yindu

Kuŵa Ŵakulupicika Kukusakamucisya Kuti Mlungu Atunonyeleje

Kuŵa Ŵakulupicika Kukusakamucisya Kuti Mlungu Atunonyeleje

“Ŵasyasyeje ŵandu ŵele mwacikulupi soni mwakuwusimana mtima akupocela yindu yaŵasalile Mlungu.”—AHE. 6:12.

NYIMBO: 86, 54

1, 2. Ana Yefita ni mwanagwe jwamkongwe ŵasimene ni yatuli?

AWANICISYE ali mkum’wona msikana ali mkwacingamila babagwe. Jwalakwe ali jwakusangalala kwawona babagwewo kuti awusile cenene kukuputa ngondo. Msikanajo akwimba soni kuŵina mwakusangalala ligongo lyakuti babagwewo apundile ngondo. Nambo yakutenda babagwewo soni kuŵeceta yikumsimonjesya mnope. Babagwewo akupapulanya yakuwala yawo ni kulilaga mwakwesya maloŵe kuti, “Mwanangu, mundendekasisye kuŵa jwacanasa mnope.” Kaneko akumsalila mwanacejo kuti atesile cilanga kwa Yehofa cacicicenje umi wakwe. Cilangaci cili cakuti mwanacejo ngasalombegwa kapena kola ŵanace. Nambo mwangacelewa mwanacejo akwajanga babagwewo mwakwalimbikasya kuti asunje cilanga caŵatesile kwa Yehofaci. Yakwajanga babagweyi yikulosya kuti mwanacejo akukulupilila mnope kuti cilicose campaka Yehofa am’ŵende jwalakwe kuti atende cili cambone. (Ower. 11:34-37) Babagwe paciweni cikulupi ca mwanagwejo, akumpocela mnope ligongo akumanyilila kuti kusacilila kwakwe kuti akwanilisye cilangaco cikumsangalasye Yehofa.

2 Yefita ni mwanagwe jwakogopa Mlungujo ŵamkulupililaga Yehofa pa yindu yosope yaŵatendaga, atamose payiweniji kuŵa yakusawusya kutenda m’yoyo. Ŵatendaga yeleyi kuti Mlungu ŵanonyeleje.

3. Ligongo cici cisyasyo ca Yefita ni mwanagwe jwamkongwe cili cakamucisyasoni moŵa gano?

3 Kuŵa ŵakulupicika kwa Yehofa ndaŵi sine kukusaŵa kwakusawusya. Nambope, kuti tuŵe ŵakulupicika tukusosekwa “kuputa mwamacili ngondo jacikulupi.” (Yuda 3) Kuti tukombole kutenda yeleyi, kwende tulole yakusawusya yaŵapundile Yefita ni mwanagwe. Ana jemanjaji ŵajendelecele catuli kuŵa ŵakulupicika kwa Yehofa?

ŴALIJI ŴAKULUPICIKA ATAMOSE KUTI ŴATAMAGA M’CILAMBO CAKUSAKALA

4, 5. (a) Ana Yehofa ŵalamwile Ayisalayeli kutenda cici paŵaliji m’Cilambo Celagucisye? (b) Mwakamulana ni lilemba lya Salimo 106, ana Ayisalayeli ŵasimene ni yatuli ligongo lyangampikanila Mlungu?

4 Lisiku lililyose, Yefita ni mwanagwe jwamkongwe ŵakumbucilaga yakusawusya yaŵasimene nayo Ayisalayeli ligongo lyangampikanila Yehofa. Yaka ciŵandika 300 munyumamo, Yehofa ŵalamwile Ayisalayeli kuti ŵawulaje ŵandu ŵacikusa ŵaŵalambilaga milungu jakupanganyikwa m’Cilambo Celagucisye. (Deut. 7:1-4) Nambo Ayisalayeli nganampikanila Mlungu yayatendekasisye kuti ŵajinji mwa jemanjajo ajigalile yitendo yakusakala ya Akanani, soni kulambila milungu jaunami.—Aŵalanje Salimo 106:34-39.

5 Yaŵatesile Ayisalayeliyi, yatendekasisye kuti Yehofa alece kwanonyela soni kwateteya. (Ower. 2:1-3, 11-15; Sal. 106:40-43) M’yaka yeleyo, yaliji yakusawusya mnope kuti maŵasa gakogopa Mlungu gajendelecele kuŵa gakulupicika kwa Yehofa. Nambope, Baibulo jikusasala kuti papali ŵandu ŵane ŵaŵaliji ŵakulupicika mpela Yefita ni mwanagwe, nambosoni Elikana, Hana, soni Samuyele. Jemanjaji ŵasacililaga kuti Mlungu ŵanonyeleje.—1 Sam. 1:20-28; 2:26.

6. Moŵa gano, ana pana yakusakala yatuli m’cilamboci soni tukusosekwa kutenda cici kuti tuyiŵambale?

6 Moŵa agano, tukutamasoni m’cilambo cele ŵandu ŵajinji akusaganisya soni kutenda yindu yakulandana ni yaŵatendaga Akanani. Jemanjaji, akusasangalala ni yamsese soni yakuwulasyana nambosoni akusiŵalimbikasya ŵandu kuti anonyeleje cipanje. Pakusaka kutucenjela, Yehofa akusatukalamusya mpela muŵatendelaga ni Ayisalayeli. Ana tukulijiganya cici pa yakulemwa yaŵatesile Ayisalayeliŵa? (1 Akoli. 10:6-11) Tukusosekwa kuŵambala cindu cilicose campaka citutendekasye kujigalila yakusakala ya m’cilamboci. (Alo. 12:2) Ana tukulingalinga kuŵambala yeleyi?

ŴAJENDELECELE KUŴA JWAKULUPICIKA ATAMOSE PAŴASIMENE NI YAKUTENGUSYA

7. (a) Ana ŵandu ŵa mtundu wa Yefita ŵamtendelaga jwalakwe yindu yatuli? (b) Atamose kuti ŵamtendelaga yangalweyi, ana jwalakwe ŵatesile yatuli?

7 M’moŵa ga Yefita, Afilisiti soni Aamoni ŵatendelaga yangalwe Ayisalayeli ligongo lyakuti nganampikanilaga Yehofa. (Ower. 10:7, 8) Konjecesya pa kulagasigwa ni acimmagongo ŵawo, Yefita ŵasimene ni yakusawusya yaŵamtendelaga ŵacibale ŵakwe soni ŵandu ŵaŵalongolelaga Ayisalayeli. Ligongo lyakuti ŵamtendelaga wiwu soni kum’ŵenga jwalakwe, ŵamtopwele pamalo gakwe. (Ower. 11:1-3) Nambope, Yefita nganakunda kuti yangalweyi yimlepelekasye kutenda yindu yambone. Ana tukumanyilila catuli yeleyi? Ligongo lyakuti ŵaŵalongolelaga mtundu wa Ayisalayeli paŵam’ŵendile kuti ŵakamucisye, jwalakwe ŵakundile ndaŵi jijojo. (Ower. 11:4-11) Ana cici cacamtendekasisye Yefita kuti akunde kwakamucisya?

8, 9. (a) Ana songa syapi sya m’Cilamusi ca Mose syasyamkamucisye Yefita? (b) Ana cindu cakusosekwa mnope kwa Yefita caliji cici?

8 Yefita ŵaliji jwangondo jwamacili, nambosoni ŵamanyililaga cenene mbili ja Ayisalayeli soni Cilamusi ca Mose. Mwaŵatendelaga yindu Yehofa ni ŵandu ŵakwe yamjiganyisye Yefita kumanyilila nganisyo sya Mlungujo pa yindu yakuŵajilwa ni yangaŵajilwa. (Ower. 11:12-27) Yefita pakusagula yakutenda ŵakamulicisyaga masengo nganisyo sya Mlungusi. Jwalakwe ŵamanyililaga cenene kuti Yehofa ŵangasaka kuti ŵandu asunjilaneje cakulukosi. Mmalo mwakwe, Mlungu akusasaka kuti ŵandu ŵakwe anonyelaneje jwine ni mjakwe. Konjecesya pelepa, Cilamusi ca Mose camjiganyisye Yefita mwampaka atendeleje yindu ni ŵandu ŵane, atamose ŵaŵam’ŵengaga.—Aŵalanje Eksodo 23:5; Levitiko 19:17, 18.

9 Cisyasyo ca Yosefe, camkamucisye mnope Yefita. Jwalakwe ŵalijiganyisye mwele Yosefe ŵalocesye canasa kwa ŵacibale ŵakwe atamose kuti ‘ŵam’ŵengaga.’ (Gen. 37:4; 45:4, 5) Yefita ŵaganicisyaga mnope yeleyi mwati yamkamucisye kusagula kutenda yakumsangalasya Yehofa. Mwangakayicila, yaŵamtendelaga ŵacibale ŵakwewo yampwetekaga mnope Yefitajo, nambo jwalakwe nganaleka kumtumicila Yehofa soni kwakamucisya ŵandu ŵakwe. (Ower. 11:9) Jwalakwe ŵayiweni kuti kuputa ngondo jakuŵicila kunyuma lina lya Yehofa soni kwacenjela ŵandu ŵakwe yaliji yakusosekwa mnope kulekangana ni yakusawusya yaŵakwete. Yefita ŵasimicisye kuti aŵe jwakulupicika kwa Mlungu. Yeleyi yakamucisye kuti Yehofa amjaliwe jwalakwejo pampepe ni Ayisalayeli wosope.—Ahe. 11:32, 33.

10. Ana kunda kulongolelegwa ni songa sya m’Malamusi ga Mlungu kucitukamucisya catuli patusimene ni yakusawusya?

10 Ana mpaka tujigalile cisyasyo ca Yefitaci? Mwambone, ana mpaka tutende wuli naga Aklistu acimjetu atutumbilikasisye kapena atutendele yindu yine yangali cilungamo? Ngatukusosekwa kunda kuti yeleyi yitulepelekasyeje kumtumicila Yehofa mwakusangalala. Tukalekasoni kusimanikwa pamisongano kapena kunguluka ni Aklistu acimjetu. Kuya cisyasyo ca Yefita kucitukamucisya kuti tukundeje kulongolelegwa ni songa sya m’malamusi ga Mlungu patusimene ni yakusawusya soni tucijendelecela kuŵa cisyasyo cambone kwa ŵane mpela Yefita.—Alo. 12:20, 21; Akolo. 3:13.

KOLA MTIMA WAKULIPELEKA KUKUSALOSYA KUTI TUKWETE CIKULUPI

11, 12. Ana Yefita ŵatesile cilanga catuli, soni ana yaŵasasileyo yagopolelaga cici?

11 Yefita ŵayimanyi kuti ŵasosecelaga cikamucisyo ca Mlungu kuti ŵakulupusye Ayisalayeli kwa Aamoni. Jwalakwe ŵatesile cilanga kwa Yehofa kuti naga akupunda ngondojo, cacimpa “mbopesi jakutinisya.” Mbopesiji jiciŵa mundu jwandanda kopoka m’nyumba jakwe pacaciwujaga kutyocela ku ngondo. (Ower. 11:30, 31) Ana yeleyi yikugopolela cici?

12 Yehofa akusaŵengana ni kupeleka ŵandu mpela mbopesi. M’yoyo, Yefita nganagopolelaga kuti campelece mundujo mpela mbopesi jisyesyene. (Deut. 18:9, 10) Pasi pa Cilamusi ca Mose, mbopesi syakutinisya syosope ŵasipelekaga kwa Yehofa. M’yoyo, Yefita ŵagopolelaga kuti campelece mundujo kuti amtumcileje Yehofa kwa umi wakwe wosope. Yaŵasasile Yefitayi, yikulosya kuti mundujo ŵaliji jwakuti cakatumicileje pa nyumba jakulambilila mpaka kalakala. Yehofa ŵampikanile Yefita soni ŵamkamucisye jwalakwe kupunda ngondo. (Ower. 11:32, 33) Nambo ana Yefita akapelece ŵani kwa Yehofa mpela “mbopesi jakutinisya”?

13, 14. Ana yaŵasasile Yefita pa Oweruza 11:35 yikulosya catuli kuti ŵakwete cikulupi?

13 Mpela mwatupikanile kundanda kwa nganiji, pandaŵi jiŵawujaga Yefita kungondo, mundu jwandanda kopoka kukumcingamila ŵaliji mwanagwe jwamkongwe jwakunonyelwa. Ana jwalakwe akampelece mwanagwe jumo pejo kwa Yehofa kuti akatumicileje pa nyumba jakulambilila kwa umi wakwe wosope?

14 Songa sya m’malamusi ga Mlungu ni syasyamkamucisye Yefita kusagula mwakuŵajilwa. Komboleka kuti jwalakwe ŵakumbucilaga maloŵe ga pa Eksodo 23:19, gagakusasalila ŵandu ŵa Mlungu kuŵa ŵakusacilila kupeleka kwa Yehofa yindu yambone mnope. Cilamusi calosyaga kuti naga mundu atesile cilanga asosekweje kucikwanilisyape. Casalagasoni kuti, “Naga mundu atesile cilanga kwa Yehofa . . . , akalepela kwanilisya yasasile. Jwalakwe akusosekwa kwanilisya yasasileyo.” (Num. 30:2) Atamose kuti Yefita ŵamanyililaga kuti kwanilisya cilanga cakweco cikukwaye sogolo jakwe soni ja mwanagwe, nambo jwalakwe ŵacikwanilisyepe mpela muŵatendele Hana juŵaliji jwakulupicika soni juŵatemi ni umi mu ndaŵi ja Yefitajo. Ligongo lyakuti mwanagwe jwamkongwejo ŵaliji jwakuti cakatumicileje pa nyumba jakulambilila, ngamkanakomboleka kola mwanace. M’yoyo, pangalisoni mundu jwine jwakajigele lina soni cipanje ca Yefitajo. (Ower. 11:34) Atamose yaliji m’yoyo, Yefita mwakulupicika ŵasasile kuti, “Mbugwile pakamwa pangu kwa Yehofa, soni ngangombola kuwusya maloŵe gangu.” (Ower. 11:35) Yehofa ŵakundile mbopesi jekulungwa jaŵapelece Yefita soni ŵamjaliwe. Ana wawojo akatesile yindu mwakulupicika mpela Yefita?

15. Ana m’weji twatesile cilanga catuli kwa Yehofa, soni ana mpaka tulosye catuli kuti tuli ŵakulupicika?

15 Patwalipelece kwa Yehofa twatesile cilanga cakuti citutendeje lisosa lyakwe mpaka kalakala. Tukumanyilila kuti kutenda yindu mwakamulana ni cilanga cetuco kukusasosekwa kulipeleka mnope. Nambo ana tukusatenda wuli naga atuŵendile kuti tutende yineyakwe yangatukusayinonyela? Naga tukumpikanila Mlungu jwetu, atamose pa yindu yakuwoneka kuŵa yakusawusya, tucilosya kuti tuli ŵakulupicika. Kutenda yeleyi ndaŵi sine kukusaŵa kwakusawusya, nambope, Yehofa cacitujaliwa. (Mal. 3:10) Nambi wuli pakwamba ya mwanace jwamkongwe jwa Yefita?

Ana mpaka tulosye catuli kulupicika mpela Yefita ni mwanagwe jwamkongwe? (Alole ndime 16, 17)

16. Ana mwanagwe Yefita ŵatesile yatuli mwakamulana ni cilanga caŵatesile babagwe? (Alole ciwulili cacili kundanda kwa nganiji.)

16 Cilanga caŵatesile Yefita caliji cakulekangana ni ca Hana. Hana ŵatesile cilanga camkupeleka mwanagwe, Samuyele kuti akatumicileje pa nyumba jakulambilila mpela Mnasili. (1 Sam. 1:11) Mnasili ŵamkundaga kulombela soni kola ŵanace. Nambo mwanace jwamkongwe jwa Yefita ŵaliji jwakuti campelece mpela “mbopesi jakutinisya.” M’yoyo, jwalakwe nganakola upile wakulombegwa ni kola ŵanace. (Ower. 11:37-40) Agambe ganisya, jwalakwe akalombegwe ni jwamlume jwambone mnope ligongo lyakuti babagwe ŵalongolelaga Ayisalayeli. Nambo jwalakwe mwakulinandiya ŵakundile kuti atumicileje pa nyumba jakulambilila. Ligongo cici msikanaju ŵakundile yeleyi? Jwalakwe ŵalosisye kuti ŵaŵikaga kutumicila Yehofa pa malo gandanda paŵaŵecete kuti, “Baba, naga awugwile pakamwa pawo pameso pa Yehofa, atende mwakamulana ni maloŵe gawo.” (Ower. 11:36) Jwalakwe nganalombwegwa soni kola ŵanace ni lisosa lyakuti alimbikasye kulambila kusyesyene. Ana m’weji mpaka tusyasye catuli ndamo jakulipelekaji?

17. (a) Ana mpaka tusyasye catuli kulupicika kwa Yefita soni mwanagwe jwamkongwe? (b) Ana lilemba lya Ahebeli 6:10-12 likwalimbikasya catuli kuŵa ŵakulipeleka?

17 Moŵa agano, ŵacinyamata ŵajinji nganaŵa pa ulombela soni ŵane nganakola ŵanace ni lisosa lyakuti amtumicileje mnope Yehofa. Nambosoni ŵacikulile ŵane akusakamulicisya masengo ndaŵi jakakungulukaga ni ŵanace soni yisukulu yawo, pakamula masengo gayakutaŵataŵa, kapena kwinjila Sukulu ja Ŵakulalicila ya Ucimwene soni kuja kutumicila kumalo kwakukusosecela ŵakulalicila ŵajinji. Ŵane akusalinganya yakuti ajonjecesye undumetume wawo pandaŵi jakwaŵilanjila ŵandu ku Cikumbucilo. Yehofa akusasangalala mnope ni kulipeleka kwakutyocela pasi pamtima kwakusatenda jemanjaji. Jwalakwe ngasaliŵalila masengo soni cinonyelo cakusamlosya. (Aŵalanje Ahebeli 6:10-12.) Nambi wuli wawojo? Ana mpaka alipelece mwakonjecesya undumetume wawo?

YATULIJIGANYISYE PA CISYASYO CA YEFITA NI MWANAGWE

18, 19. Ana tulijiganyisye cici pangani ja m’Baibulo jakwamba ya Yefita ni mwanagwe jwamkongwe, soni ana mpaka twasyasye catuli jemanjaji?

18 Atamose kuti Yefita ŵasimanaga ni yakusawusya yejinji, nambope, jwalakwe ŵamkundaga Yehofa kuti amlongoleleje pa yakusagula yakwe. Jwalakwe nganajigalila yakusakala yaŵatendaga ŵandu ŵa mundaŵi jakwe. Yefita ŵajendelecele kuŵa jwakulupicika atamose kuti ŵandu ŵane ŵamtengusyaga. Yehofa ŵamjaliwe Yefita ni mwanagwe jwamkongwe ligongo lyakulipeleka, mwati ŵakamulicisye masengo jemanjajo pakulimbikasya kulambila kusyesyene. Atamose kuti Ayisalayeli ŵane ŵalesile kutenda yakuŵajilwa, nambo Yefita ni mwanagwe jwamkongwe ŵajendelecele kuŵa ŵakulupicika kwa Yehofa.

19 Baibulo jikusatulimbikasya kuti, ‘twasyasyeje ŵandu ŵele mwacikulupi soni mwakuwusimana mtima akupocela yindu yaŵasalile Mlungu.’ (Ahe. 6:12) Kwende wosope tusyasyeje kulupicika kwa Yefita ni mwanagwe jwamkongwe, ligongo naga tukutenda yeleyo, Yehofa cacitunonyela mnope.