Nghena endzeni

Hundzela eka leswi nga endzeni

Ta Rivala

Ta Rivala

Jarimani

Hi 2012, yin’wana ya tihuvo leti tlakukeke swinene ta le Jarimani yi endle xiboho xa leswaku vanhu a va nge tshiki kereke ximfumo ivi va ya nghenela swa mabindzu kambe va ya emahlweni va ha ri swirho swa kereke yoleyo. Makhatoliki lama tshikeke kereke ximfumo xisweswo ma nga hakeli xibalo, kambe ma ha yaka ekerekeni ma nga ha aleriwa ku dya Xilalelo, ku tivula swidyoho ni ku kombela ku rivaleriwa, ku kuma swikhundlha hambi ku ri ku lahliwa hi kereke.

Misava

Nkambisiso lowu endliweke wa vukhongeri lebyi nga kona emisaveni hinkwayo wu paluxe leswaku vanhu lava vulaka leswaku “a hi swirho swa vukhongeri byo karhi,” hambileswi va nga vuliki leswaku Xikwembu a xi kona, sweswi nhlayo ya vona yi fika eka 1,1 wa tibiliyoni. A va ri va vunharhu hi nhlayo loko Vukreste byi ri 2,2 wa tibiliyoni naswona Mamoslem ma ri 1,6 wa tibiliyoni. Mahindu a ma ri ya vumune naswona a ma ri kwalomu ka 1 biliyoni.

Japani

Van’wasayense va le Japani va vule leswaku “ku bumabumeriwa swi endla leswaku mianakanyo yi hluteka,” leswi endlaka leswaku munhu “a titwa a tsakile.” Ndzavisiso wolowo wu tiyisekisa mhaka ya leswaku ku bumabumela vanhu i ndlela leyinene yo va khutaza ku antswisa.

Bolivia

Eku heleni ka 2012, tiko ra Bolivia ri hlayele vaaka-tiko hinkwavo va kwalaho. Leswaku ku kumiwa nhlayo leyi kongomeke, vaaka-tiko va lerisiwe ku tshama emakaya hi siku leri a ku hlayiwa vanhu. Ku engetela kwalaho, swifambo a swi yirisiwile, mindzilakana a yi pfariwile naswona ku nwa byala a swi nga pfumeleriwanga.

Italy

Eka ndzavisiso wun’wana lowu endliweke, hi xiringaniso Mantariyana ma vule leswaku ma tlanga ni vana va wona ku ringana timinete ta 15 hi siku. Phepha-hungu ra La Repubblica ri ri: “I mutswari un’we ntsena eka va ntlhanu loyi a ehleketaka leswaku ku tlanga i ndlela yo dyondza.” Andrea Angiolino, profesa wa mintlangu ya le bodweni u vula leswaku loko vatswari va tlanga ni vana va vona va va pfuna leswaku va tirhisa mianakanyo ya vona naswona va “xixima milawu.”