Çocuğunuza Barışçı Olmayı Öğretin

Ailesinin ülkenin öteki ucuna taşınma kararından dolayı heyecanlı olan 8 yaşındaki Nicole, konuyla ilgili tüm ayrıntıları her zaman yakın arkadaşı Gabrielle’e anlatıyordu. Gabrielle bir gün birdenbire Nicole’a gidişinin onu hiç ilgilendirmediğini söyledi. Derinden incinen ve sinirlenen Nicole annesine, “Gabrielle’i bir daha asla görmek istemiyorum” dedi.

NICOLE ve Gabrielle’inkine benzer çocukluk dönemi anlaşmazlıkları çoğunlukla ana babanın müdahalesini gerektirir. Bu, sadece incinen duyguları onarmak için değil, sorunun nasıl ele alınacağını göstermek için de gereklidir. Küçük çocuklar doğal olarak “çocukça şeyler” yaparlar ve çoğu zaman sözleri ve hareketlerinin yol açabileceği zararın farkında değildirler (1. Korintoslular 13:11). Aile biriyleriyle ve başkalarıyla barış içinde olmalarına katkıda bulunacak nitelikleri geliştirmek için yardıma ihtiyaçları vardır.

İsa’nın takipçisi ana babalar, çocuklarının ‘barışı arayıp onun peşinden koşmalarıyla’ yakından ilgilenirler (1. Petrus 3:11). Barış yapmanın mutlulukla sonuçlandığı düşünülürse, şüphe, hüsran ve düşmanlık duygularını yenmek için harcanan tüm çabaya değer. Eğer bir anne ya da babaysanız çocuklarınıza barışçı olmayı nasıl öğretebilirsiniz?

Çocuklarınızda “Barış Tanrısı”nı Memnun Etme İsteği Uyandırın

Yehova “Barış Tanrısı” ve “barış veren” olarak adlandırılır (Filipililer 4:9; Romalılar 15:33). Bu yüzden hikmetli ana babalar çocuklarına, Tanrı’yı memnun etme ve O’nun niteliklerini örnek alma isteği aşılamak için, Tanrı’nın Sözü olan Mukaddes Kitabı ustalıkla kullanırlar. Örneğin çocuklarınızın elçi Yuhanna’nın gördüğü şu çarpıcı görüntüyü hayal etmelerine yardım edin: Yehova’nın tahtının etrafında zümrüt görünümünde bir gökkuşağı * (Vahiy 4:2, 3). Bu gökkuşağının Yehova’nın etrafındaki barış ve huzuru simgelediğini ve O’na itaat eden herkesin bu tür nimetler elde edeceğini onlara anlatın.

Yehova, ‘Barış Reisi’ olarak adlandırılan  Oğlu İsa aracılığıyla da bize rehberlik sağlar (İşaya 9:6, 7). Çocuklarınızla İsa’nın kavga ve tartışmalardan kaçınmakla ilgili verdiği dersleri içeren Mukaddes Kitap kayıtlarını okuyarak ve bunlar hakkında konuşarak bu rehberlikten yararlanın (Matta 26:51-56; Markos 9:33-35). Önceleri “küstah bir adam” olan Pavlus’un değişip, “Rabbin kulu kavga etmemeli; tersine herkese karşı nazik . . . . olmalı, kötülük karşısında kendini tutmalı” demesinin nedenini onlara anlatın (1. Timoteos 1:13; 2. Timoteos 2:24). Çocuğunuzun tepkisi tahmin ettiğinizden de iyi olabilir.

Evan 7 yaşındayken okul servisinde bir çocuğun ona sataştığını hatırlıyor. Şöyle diyor: “O kadar öfkelendim ki karşılık vermek istedim. Ama sonra kavga çıkarmaya çalışanlarla ilgili evde öğrendiğim bir ders aklıma geldi. Yehova’nın benden ‘kimsenin kötülüğüne kötülükle karşılık vermememi’ ve ‘herkesle barış içinde kalmamı’ istediğini biliyordum” (Romalılar 12:17, 18). Evan yumuşak başlılıkla karşılık vererek, şiddetli tartışmalara yol açabilecek bu durumu çözmek için gereken gücü ve cesareti buldu. O, barış Tanrısını hoşnut etmek istedi.

Barışçı Ana Babalar Olun

Evinizde hâkim olan ruh barış mı? Eğer böyleyse, çocuklarınıza bir şey söylemeden bile barış hakkında birçok şey öğretebilirsiniz. Çocuğunuza barışçı olmayı öğretmekteki başarınız, büyük ölçüde Tanrı’nın ve Mesih’in barışçı davranış tarzını ne kadar örnek aldığınıza bağlıdır (Romalılar 2:21).

Russ ve Cindy, iki oğullarını, başkaları tarafından rahatsız edildiklerinde sevgi dolu şekilde davranmaları için eğitmek üzere çok çaba harcıyor. Cindy şöyle diyor: “Russ ve benim sorunlar çıktığında oğullarımıza ve başkalarına davranış tarzımız, çocuklarımızın da benzer durumlar karşısındaki davranışlarını büyük ölçüde etkiliyor.”

Hatalar yaptığınızda bile, ki her ana baba yapar, bunu değerli bir ders verme fırsatı olarak kullanabilirsiniz. Stephen dürüstçe şöyle diyor: “Karım Terry’yle birlikte, üç çocuğumuzu da tüm gerçekleri bilmeden aşırı tepki vererek terbiye ettiğimiz zamanlar oldu. Böyle şeyler olduğunda onlardan özür diledik.” Terry şunu ekliyor: “Çocuklarımızın bizim de mükemmel olmadığımızı ve hatalar yaptığımızı bilmelerini sağladık. Bunu yapmak, sadece ailemizdeki barışa katkıda bulunmakla kalmadı, aynı zamanda çocukların nasıl barışın peşinden koşabileceklerini öğrenmelerine de yardımcı oldu.”

Çocuklarınız sizin onlara karşı davranışlarınızı gözlemleyerek nasıl barışçı olunabileceğini öğreniyor mu? İsa şunu öğütlemişti: “İnsanların size nasıl davranmasını istiyorsanız, siz de onlara öyle davranın” (Matta 7:12). Hatalarınıza rağmen, çocuklarınıza gösterdiğiniz sevgi ve şefkatin iyi sonuçlar doğuracağından emin olun. Sevgiyle yön verildiğinde, çocuklar daha büyük bir istekle karşılık verecektir.

Gazaplanmakta Acele Etmeyin

Süleyman’ın Meselleri 19:11 şöyle diyor: “İnsanın basireti öfkesini geciktirir.” Çocuğunuzun  böyle bir sağgörü geliştirmesine nasıl yardımcı olabilirsiniz? David, karısı Mariann’le birlikte oğlu ve kızı için yararlı olduğunu gördükleri pratik bir yaklaşım tarzını şöyle anlatıyor: “Kırıcı bir şey yapan ya da bir söz söyleyen birine sinirlendiklerinde, onun duygularını anlamalarını sağlamaya çalışıyoruz. Onlara şöyle basit sorular soruyoruz: ‘Acaba kötü bir gün mü geçirdi? Kıskançlık duyuyor olabilir mi? Acaba biri onu incitti mi?’” Mariann şunu ekliyor: “Böylece, çocuklar olumsuz düşünceler üzerinde durmaktan veya kimin haklı kimin haksız olduğunu tartışmaktansa sakinleşiyor.”

Bu tarz bir eğitimin sonuçları harika olabilir. Makalenin başında anlatılan Nicole’a annesi Michelle’in nasıl yardım ettiğine dikkat edin. O kızının arkadaşı Gabrielle’le yeniden arkadaş olmasını sağlamaktan öteye geçti. Michelle şöyle anlatıyor: “Büyük Öğretmenini İyi Dinle kitabının 14. bölümünü beraberce okuduk. * Daha sonra İsa’nın birini ‘yetmiş yedi defaya kadar’ affetmemiz gerektiğini söylerken ne demek istediğini ona açıkladım. Duygularını ifade ederken onu dikkatle dinledikten sonra, Gabrielle’in, en iyi arkadaşı çok uzaklara gideceği için duyduğu üzüntüyü hissetmesine yardım ettim” (Matta 18:21, 22).

Gabrielle’in acı sözler söylemesine nelerin yol açmış olabileceğiyle ilgili edindiği yeni bakış açısı, Nicole’un duygudaşlık niteliği geliştirmesine ve Gabrielle’i telefonla arayıp özür dilemesine neden oldu. Michelle şöyle diyor: “O zamandan beri, başkalarının duygularına karşı düşünceli davranmak ve kendilerini daha iyi hissetmeleri için bir şeyler yapmak Nicole’u mutlu ediyor” (Filipililer 2:3, 4).

Çocuklarınızın hatalar ve yanlış anlaşılmalar nedeniyle endişelenmemeleri için onlara yardım edin. Belki de, çocuklarınızın iyi niyetlerini samimi şekilde ifade ettiklerini ve başkalarına şefkat gösterdiklerini görme sevincini tadacaksınız (Romalılar 12:10; 1. Korintoslular 12:25).

Bağışlamanın Güzelliğini Görmelerini Sağlayın

Süleyman’ın Meselleri 19:11 devamen “Suç bağışlamak onun güzelliğidir” diyor. İsa en ıstıraplı anında bile Babasını örnek aldı ve affedici bir tutum gösterdi (Luka 23:34). Çocuklarınız siz onları bağışladığınızda hissettikleri rahatlık sayesinde bağışlamanın güzelliğini öğrenebilirler.

Örneğin beş yaşındaki Willy anneannesiyle birlikte boyama yapmaktan çok hoşlanıyor. Bir keresinde anneannesi aniden boyamayı bıraktı. Willy’yi sert bir şekilde azarladı ve oradan uzaklaştı. Willy çok üzülmüştü. Babası Sam şöyle diyor: “Willy’nin anneannesi Alzheimer hastası. Bu yüzden ona anlayabileceği bir dille bunu anlattık.” Willy’ye kendinin de affedildiği birçok olayı hatırlatarak onun da başkalarını affetmesi gerektiğini söylediğinde Sam, onun tepkisi karşısında hayrete düştü. Sam şöyle diyor: “Küçük oğlumuzun 80 yaşındaki anneannesine giderek özür dileyen bir tavırla konuşmasını ve elinden tutarak onunla tekrar masaya oturmasını gördüğümüzde karımla benim neler hissettiğimizi tahmin edebilir misiniz?”

Çocukların başkalarının kusur ve hatalarına ‘katlanmaya devam etmeyi’ ve onları  bağışlamayı öğrenmesi gerçekten “güzellik”tir (Koloseliler 3:13). Çocuğunuzun, insanlar kasten üzücü davranışlarda bulunduklarında bile barışçı bir tavıra karşılık vermenin güçlü bir etki yaratabileceğini anlamalarını sağlayın. Çünkü “adamın yolları RABBE makbul olunca, düşmanlarını bile kendisile barıştırır” (Süleyman’ın Meselleri 16:7).

Çocuğunuzun Barışçı Olmasına Yardım Etmeyi Sürdürün

Ana babalar Tanrı’nın Sözünü, çocuklarını eğitmek üzere “huzur ortamında” ve “barışçı kimseler” olarak kullanırlarsa, çocuklar için gerçek bir nimet olurlar (Yakub 3:18). Bunu yapan ana babalar çocuklarını anlaşmazlıkları çözmek ve barışçı olmak için gereken niteliklerle donatmış oluyorlar. Bu onların mutluluğuna ve hayattan doyum almalarına, tahmin edilemeyecek kadar büyük bir katkıda bulunur.

Dan ve Kathy’nin ruhen iyi durumda olan üç yetişkin çocuğu var. Dan şöyle diyor: “Çocukluk yıllarında onları eğitirken birçok zorluklarla karşılaştıysak da şimdi çocuklarımızın iyi durumlarını görmek bizi çok mutlu ediyor. Başkalarıyla iyi geçiniyorlar ve barışı tehdit eden bir şey olduğunda kolayca bağışlıyorlar.” Kathy, “Özellikle Tanrı’nın ruhunun meyvelerinden biri barış olduğundan böyle davranmaları bizi sevindiriyor” diyor (Galatyalılar 5:22, 23).

O halde, İsa’nın takipçisi ana babalar olarak, görünüşte yavaş bir ilerleme olsa da çocuklarınıza barış içinde yaşamayı öğretmekten ‘vazgeçmeyin’ ve ‘yorulmayın’. Bunu yaptığınızda ‘sevgi ve barış Tanrısının sizinle olacağından’ emin olabilirsiniz (Galatyalılar 6:9; 2. Korintoslular 13:11).

[Dipnotlar]

[Sayfa 20’deki çerçeve/resim]

OLUMLU BİR ETKİ Mİ?

Medyayla ilgili eğitim sunan bir kuruluş tarafından yayımlanan “Medyadaki Programlarda Şiddet” başlıklı bir yazı şöyle diyor: “Sorunları çözmek için şiddete başvurma fikri, hem kötü adamların hem de kahramanların sürekli olarak şiddet kullandığı programlar yoluyla destekleniyor.” İncelenen televizyon programlarının, filmlerin ve video kliplerin sadece yüzde 10’u şiddetin kötü sonuçları üzerinde durdu. Ancak genelde, “şiddet haklı, doğal ve kaçınılmaz bir şey, sorunları çözmenin en basit yolu olarak tanıtılıyor” (Media Awareness Network).

Evinizde televizyon izlemekle ilgili bazı ayarlamalar yapmanız gerektiğini düşünüyor musunuz? Medyadaki programların, çocuğunuza barışçı olmayı öğretirken gösterdiğiniz çabaları boşa çıkarmasına izin vermeyin.

[Sayfa 17’deki resim]

Çocuklarınıza “barış Tanrısı”nı memnun etme isteği aşılayın

[Sayfa 18’deki resim]

Acı söz ve davranışları düzeltmeye zaman ayırın

[Sayfa 19’daki resim]

Çocuklarınız özür dilemeyi ve bağışlamayı öğrenmeliler