Skip to content

Muuya Uusalala Niinzi?

Muuya Uusalala Niinzi?

Nsandulo iizwa muBbayibbele

 Muuya uusalala ninguzu zyaLeza nzyabelesya kuchita milimu yakwe. (Mika 3:8; Luka 1:35) Leza utuma muuya wakwe uusalala kufumbwa nkwayanda kuti ukachite kuyanda kwakwe.—Intembauzyo 104:30; 139:7.

 MuBbayibbele bbala lyakuti “muuya” lyakasandululwa kuzwa kubbala lyachiHebbrayo litii ruʹach akubbala lyachiGrikki liti pneuʹma. Chiindi chiingi mabala aaya abelesegwa kwaamba nguzu zyaLeza naakuti muuya uusalala. (Matalikilo 1:2) Nikuba boobo, muBbayibbele mabala aaya alakonzya kubelesegwa kwaamba:

 Zintu zyoonse eezi taziboneki pe pesi zilakonzya kuchita zintu ziboneka. Eezi zileendelana azyakalembwa aaW. E. Vine mubbuku lyakwe liti An Expository Dictionary of New Testament Words. Wakalemba kuti, muuya uusalala waLeza “uli mbuli luuwo, tawuboneki pe alubo ninguzu.”

 Alubo Bbayibbele lyaamba muuya uusalala kuti ‘maanza’ naakuti ‘minwe’ yaLeza. (Intembauzyo 8:3; 19:1; Luka 11:20 kozyanisya a Matayo 12:28) Mbuli muntu uubeza naakuti uufwala mbabelesya maboko aminwe kuti achite milimu yakwe, mbukubede aLeza, wakabelesya muuya uusalala kuti:

Muuya uusalala teemuntu pe

 Bbayibbele lyaamba muuya uusalala kuti ‘maanza’ aaLeza, ‘minwe’ yaLeza naakuti ‘muya wamumpemo’ waLeza, eezi zitondeezya kuti muuya uusalala teemuntu pe. (Kulonga 15:8, 10) Kuti maboko aamuntu uubeza abeleke ayanda boongo amubili, mbukubede aamuuya uusalala, kuti ubeleke uyanda Leza. (Luka 11:13) Bbayibbele likozyanisya muuya waLeza amaanzi. Alubo chiindi nilyaambuula atala azintu zitaponi zili mbuli lusyomo aluzibo lilawuswaanizya muuya waLeza. Eezi zitondeezya kuti muuya waLeza teemuntu pe.—Isaya 44:3; Milimo 6:5; 2 Bakorinto 6:6.

 Bbayibbele litubuzya atala azina lyaJehova Leza alyaMwanaakwe Jesu Kristu pesi taakwe mpulitubuzya atala azina lyamuuya uusalala. (Isaya 42:8; Luka 1:31) Chiindi Stefani uuwambwa muBbayibbele naakali kujayigwa, wakabona chilengaano kujulu chitondeezya bantu babili kutali batatu. Bbayibbele lyaamba kuti: “Walo kazwide muuya uusalala, wakalanga kujulu akubona bulemu bwa Leza a Jesu kaimvwi kujanza lya Leza lyalulyo.” (Milimo 7:55) Muuya uusalala waLeza nguwo wakapa kuti Stefani abone chilengaano.

Njiisyo Zitali Nzizyo Atala Amuuya Uusalala

 Njiisyo iitali njiyo: Muuya uusalala muntu alubo njiisyo yabutatu yaamba kuti muuya uusalala, Taata aJesu nchintu chimwi mbuli mbukwaambidwe aali 1 Johane 5:7, 8 muBbayibbele lyaKing James version.

 Kasimpe: Bbayibbele lyaKing James version lyakasandulula lugwalo lwa 1 Johane 5:7, 8 kuti “kujulu, Taata, Jwi, aMuuya Uusalala: alubo zintu eezi zitatu nchintu chimwi. Alubo kuli zintu zitatu zipa bumboni aanyika.” Nikuba boobo, basikuyanduulisisya bakajana kuti majwi aaya taakalembwa aamwaapostolo Johane pe nkinkaako, taayelede kujanika pe muBbayibbele. Mubbuku litegwa A Textual Commentary on the Greek New Testament, pulofesa Bruce M. Metzger wakalemba kuti: “Nisimpe kuti majwi aaya teengachoonzyo pe alubo tayelede kujanika pe muNew Testament.”

 Njiisyo iitali njiyo: Muuya uusalala muntu nkaambo Bbayibbele lyaamba muuya uusalala mbuli muntu.

 Kasimpe: Chimwi chiindi Magwalo aamba muuya uusalala mbuli muntu. Muchikozyano, Jesu wakaamba muuya uusalala mbuli muntu chiindi naakaamba kuti “mugwasyi” akuti mugwasyi ooyu wakali kuyoopa bumboni, kuzulwida, kwaambuula, kumvwa, kwaambilizya, kupa bulemu akutambula. (Johane 16:7-15) Pesi eezi tazyaambi kuti muuya uusalala muntu pe. Alubo Bbayibbele lyaamba busongo, lufu achibi mbuli muntu. (Tusimpi 1:20; Baroma 5:17, 21) Muchikozyano, busongo bwaambwa kuti buli ‘aamilimo’ ‘abana’ alubo chibi chaambwa kuti chiloongelezya, chilajaya alubo chilanyonekela.—Matayo 11:19; Luka 7:35; Baroma 7:8, 11.

 Njiisyo iitali njiyo: Kubbabbatizya muzina lyamuuya uusalala kutondeezya kuti muuya uusalala muntu.

 Kasimpe: Chimwi chiindi Bbayibbele libelesya bbala lyakuti “muzina” kalyaamba manguzu aakweendelezya. (Deuteronomo 18:5, 19-22; Esita 8:10) Muchikozyano, muChikuwa balakonzya kwaamba kuti “muzina lyamulawu,” pesi ngatabali kwaamba kuti mulawu muntu. Kubbabbatizigwa “muzina” lyamuuya uusalala kutondeezya kuti muntu ulizi kuti muuya uusalala manguzu aaLeza ngabelesya kuchita kuyanda kwakwe.—Matayo 28:19.

 Njiisyo iitali njiyo: Basikwiiya baJesu abamwi basikwiiya bakusaanguna bakali kusyoma kuti muuya uusalala muntu.

 Kasimpe: Eezi tazijaniki pe muBbayibbele naakuti mumakani aachiindi. Bbuku litegwa Encyclopædia Britannica lyaamba kuti: “Muzeezo wakuti Muuya Uusalala Muntu wakasaanguna nikwakachitwa muswaangano waCouncil of Constantinople wakachitwa mu ad 381.” Aachiindi eechi kwakali kwayinda minyaka iili 250 baapostolo boonse kabali bafwa.