Yani kulokufunako

Yani kulokucuketfwe

Seniguculiwe Yini?

Seniguculiwe Yini?

“Niguculwe ngekwentiwa kabusha kwengcondvo yenu.”—ROM. 12:2.

1, 2. Ingaba namuphi umtselela kitsi indlela lesikhuliswe ngayo nendzawo lesikhulele kuyo?

INDLELA lesikhuliswe ngayo nendzawo lesikhulele kuyo inemtselela lomkhulu kitsi sonkhe. Sigcoka ngendlela letsite; sitsandza luhlobo lolutsite lwekudla; senta tintfo ngendlela letsite. Kwentiwa yini loko? Ngaletinye tikhatsi, kungenca yebantfu lesiphila nabo netimo tetfu ekuphileni.

2 Nobe kunjalo, tikhona tintfo letibaluleke kakhulu kunekudla lesikutsandzako kanye nendlela lesigcoka ngayo. Sibonelo saloku kutsi sikhuliswe ngendlela yekutsi sitibone tintfo letikahle naletemukelekako kodvwa sitibalekele tintfo letimbi naletingemukeleki. Timo letinyenti letifana naleti tiyehlukahluka kuye ngemuntfu nangekutsi ukhetsa ini. Tintfo lesitikhetsako tingase tivete kutsi bonembeza betfu banjani. LiBhayibheli litsi: “Ngekwemvelo betive bate umtsetfo, kodvwa nabatentela loko lokufunwa ngumtsetfo, kungumtsetfo kubo.” (Rom. 2:14) Loko kusho kutsi nangabe ungekho umtsetfo locacile lovela kuNkulunkulu, singavele silandzele tindlela lesikhuliswe ngato yini letivamile endzaweni yakitsi?

3. Ngutiphi tizatfu letimbili letibangela kutsi emaKhristu angamane nje aphile ngendlela levamile?

3 Kunetizatfu letingaba timbili letibalulekile tekutsi kungani kungesinjalo kumaKhristu. Sekucala, liBhayibheli lisikhumbuta kutsi: “Kukhona indlela lebonakala ilungile emehlweni emuntfu; kodvwa ekugcineni idvonselana ekufeni.” (Taga 16:25) Ngesizatfu sekutsi sinesono, site likhono lekwati kutsi yini letasizuzisa isicondzise ngendlela lefanele. (Taga 28:26; Jer. 10:23) Sesibili, liBhayibheli litsi tintfo letenteka emhlabeni ticondziswa futsi tilawulwe nguSathane, “nkulunkulu walomhlaba.” (2 Khor. 4:4; 1 Joh. 5:19) Ngako-ke, nasifuna kwemukelwa nekubusiswa nguJehova, sidzinga kulalela secwayiso lesitfolakala ku-Roma 12:2.Fundza.

4. Sitawufundza ngani kulesihloko?

 4 Sidzinga kunaka emaphuzu lamanyenti labalulekile lasencwadzini yaRoma 12:2. (1) Kungani sidzinga ‘kuguculwa’? (2) Kufaka ekhatsi ini kuguculwa? futsi (3) Singaguculwa njani? Asesiphendvule lemibuto.

KUNGANI SIDZINGA KUGUCULWA?

5. Emavi aPawula lakuRoma 12:2 abenenchazelo lekhetsekile kubobani?

5 Emavi emphostoli Pawula lasencwadzini yebaseRoma abebhalelwe emaKhristu lagcotjiwe, hhayi bantfu labangakholwa nobe labavamile. (Rom. 1:7) Wawacela kutsi aguculwe nekutsi ‘angalilingisi lelive.’ Cishe nga-56 C.E., kumaKhristu aseRoma “lelive” lalihlanganisa tintfo bantfu baseRoma lebebacabanga kutsi tinhle nekutsi timbi, emasiko, kutiphatsa kanye nendlela yekugcoka. Pawula wasebentisa leligama lelitsi “ningalilingisi,” lelikhombisa kutsi labanye kuwo bebasolo bahuhwa tintfo telive. Ngaleso sikhatsi, tatibahuhe njani bazalwane betfu nabodzadze tintfo telive?

6, 7. Ngesikhatsi saPawula, indlela yebantfu yekuphila nesimo senkholo saseRoma bekubeka yiphi insayeya kumaKhristu?

6 Lamuhla, bantfu labavakashela eRoma ngalokuvamile babona tindzala temathempeli, emathuna, ematje etikhumbuto, tinkhundla temidlalo nalokunye lokunyenti. Letinye taletintfo taba khona kusukela ngelikhulu lekucala leminyaka. Loku lokusesele kusisita kutsi siyicondze indlela yekuphila nenkholo yaseRoma yakadzeni. Singaphindze sifundze etincwadzini temlandvo mayelana nemincintiswano yekulwa, imijaho yemahhashi, imidlalo kanye nemculo; lokunye kwako bekunekutiphatsa lokubi. Indzawo yaseRoma kwakuyindzawo lephumelelako kutebhizinisi, ngako bewamanyenti ematfuba ekunjinga.—Rom. 6:21; 1 Phet. 4:3, 4.

7 Nanobe bebanemathempeli lamanyenti nabonkulunkulu, bantfu baseRoma bebete buhlobo lobusedvute nalabonkunkulu lebebabakhonta. Kubo, inkholo ngalokuyinhloko yayihlanganisa imisimeto yekutalwa, imishado kanye neyemingcwabo, lebeyiyindlela yabo yekuphila. Ungase ubone ngeliso lengcondvo kutsi bekumatima kangakanani kumaKhristu aseRoma. Lamanyenti abekhulele etindzaweni letinjalo, ngako-ke kusebaleni kutsi abedzinga kuguculwa kute abe ngemaKhristu eliciniso futsi loko kuguculwa kwakungeke kuphele ngelilanga labhajatiswa ngalo.

8. Umhlaba lesiphila kuwo uyingoti ngayiphi indlela kumaKhristu lamuhla?

8 NjengaseRoma, umhlaba lesiphila kuwo lamuhla uyingoti kumaKhristu latinikele. Kungani kunjalo? Kungobe umoya walelive ubonakala ngetindlela letinyenti. (Fundza Efesu 2:2, 3; 1 Johane 2:16.) Njengobe natsi siphila kulomhlaba, onkhe emalanga sisengotini yekutsi sibe netifiso tawo, kucabanga kwawo, tintfo letibalulekile kuwo kanye nendlela yawo yekutiphatsa. Ngako-ke, sinetizatfu letinyenti  tekulalela leseluleko lesiphefumulelwe sekutsi ‘singalilingisi lelive’ futsi ‘siguculwe.’ Yini lokufanele siyente?

YINI LEDZINGA KUGUCULWA?

9. Ngaphambi kwekufanelwa kubhajatiswa, ngutiphi tingucuko labanyenti labatentile?

9 Nangabe umuntfu atadisha futsi asebentisa emaciniso eliBhayibheli, ucala kutfutfuka. Intfutfuko yakhe ibonakala ngekutsi ente lushintjo emphilweni yakhe luhambisane naloko lakufundzile. Uyayiyekela imikhuba yenkholo yemanga netindlela takhe tekuphila letingakalungi bese uba nebuntfu lobufana nebaKhristu. (Ef. 4:22-24) Siyajabula ngekubona emakhulu etinkhulungwane atfutfuka umnyaka ngamunye futsi kuwafanela kubhajatiswa akhombise kutsi sekatinikele kuNkulunkulu Jehova. Loko kuyamjabulisa Jehova. (Taga 27:11) Nobe kunjalo, senta kahle ngekutibuta kutsi: Nguleti kuphela yini tingucuko lokudzingeka sitente?

Bantfu labanyenti kudzingeka baphume eveni laSathane futsi baguculwe (Fundza sigaba 9)

10. Kugucuka kwehluke kanjani ekutfutfukeni?

10 Kuliciniso kutsi kuguculwa kufaka ekhatsi lokungetulu kwekumane nje utfutfuke. Intfo letsite ingase ikhangiswe kutsiwe “itfutfukisiwe,” kodvwa ibe isenjengakucala. Kungenteka kutsi kwengetwe intfo yinye lensha kuyo futsi nendlela lepakishwe ngayo seyikhanga kakhulu. Sichaza magama seliBhayibheli sitsi inchazelo yeligama lelitsi “niguculwe,” kuRoma 12:2 ihlanganisa kwenta intfo ibe yinsha nobe kugucula kucabanga kwetfu ngemandla emoya longcwele. Ngako-ke, kugucuka umKhristu lokufanele akwente akusiko nje kumane ayekele imikhuba leyingoti, inkhulumo lembi nekutiphatsa lokubi. Labanye bantfu labangalati liBhayibheli balwela kungatenti letintfo. Kuhlanganisani-ke kugucuka umKhristu lokufanele akwente?

11. Pawula watsi kuguculwa kwentiwa ngayiphi indlela?

11 Pawula wabhala kutsi “niguculwe ngekwentiwa kabusha kwengcondvo yenu.” ‘Ingcondvo’ isho likhono letfu lekucabanga. Kodvwa njengobe leligama lisetjentiswe eBhayibhelini, lihlanganisa loko lesitsandza kukucabanga, simo setfu sengcondvo kanye nemandla ekucabanga. Ekucaleni encwadzini lebekayibhalele baseRoma, Pawula wakhuluma ngebantfu lebebakhombisa kutsi ‘tingcondvo tabo tibutsakatsaka.’ Labo bantfu watsi ‘bayona, bayahawukela, bayazindlekela; bagcwele umona, nekubulala, nekulwa, nemacebo, nebucili, nenhlebo’ kanye naletinye tintfo letiyingoti. (Rom. 1:28-31) Singabona-ke kutsi kungani Pawula ancenga labo lebebakhulele kuleyondzawo lebebatinceku taNkulunkulu kutsi ‘baguculwe’ baphindze ‘bentiwe kabusha etingcondvweni tabo.’

‘Lulaka, nekutfukutsela, nemsindvo, nekuhlambalata akususwe kini.’—Ef. 4:31

12. Ngekubona kwakho, injani indlela levamile yekucabanga kwebantfu lamuhla, futsi ingase ibe yingoti kanjani kumaKhristu?

12 Kuyadzabukisa kutsi emhlabeni siphila nebantfu labenta loko lokwachazwa nguPawula. Kungenteka bacabanga kutsi kusidzala nobe abakutsatsi  njengalokubalulekile kuphila ngemitsetfo netimiso. Bothishela labanyenti nebatali bayakuvumela futsi bayakukhutsata kutsi “kwentiwe matsandza.” Ngekubona kwabo, konkhe kulungile, kute lokungakalungi. Ngisho nebantfu labanyenti labatsi bayakholwa banemuva wekutsi banenkhululeko yekwenta loko labacabanga kutsi kulungile, batsi bete sibopho sekulalela Nkulunkulu nemiyalo yakhe. (Hla. 14:1) Lesimo sengcondvo singase sibe yingoti kumaKhristu eliciniso. EmaKhristu langakacapheli angase abe nembono longasiwo ngemalungiselelo aNkulunkulu. Angase angabi naso sifiso sekuhambisana netintfo letentiwa ebandleni futsi angase akhonone ngetintfo langatitsandzi, nobe asingabate seluleko lesisekelwe eBhayibhelini lesimayelana nekutijabulisa, kusebentisa i-Internet kanye nekulwela kutfola imfundvo lephakeme.

13. Kungani kudzingeka sitihlolisise ngekwetsembeka?

13 Ngako-ke, sidzinga kuhlolisisa ngekwetsembeka ekujuleni kwesimo setfu sengcondvo, sihlolisise indlela lesitiva ngayo, imigomo kanye netintfo letibalulekile kitsi kute singafani nalelive futsi lingasibumbi. Loku kungase kungabonwa ngumuntfu. Labanye bangasitjela kutsi senta kahle. Kodvwa ngitsi kuphela lesati kahle kutsi lesikufundze eBhayibhelini sikuvumele yini kutsi kusigucule kuloku lesikhulume ngako kute kutewuchubeka kusigucula.—Fundza Jakobe 1:23-25.

INDLELA LESIGUCULWA NGAYO

14. Yini lengasisita ekwenteni tingucuko letidzingekako?

14 Kuguculwa kufaka ekhatsi loko lesingiko ngekhatsi. Ngako-ke, kute sikuvumele kutsi kwenteke, sidzinga lokungangena kujule etinhlitiyweni tetfu. Singasitwa yini kute kube njalo? Nasifundza ngaloko Jehova lafuna sikwente, lokuvumelana nenjongo yakhe njengobe kushiwo liBhayibheli, indlela lesenta ngayo nasesifundzile yembula loko lokusetinhlitiyweni tetfu nekutsi ngukuphi lakudzingeka sitfutfukise khona kute sente loko “lokuyintsandvo yaNkulunkulu.”—Rom. 12:2; Heb. 4:12.

15. Kubunjwa nguJehova kungaphumela kuluphi luhlobo lwekuguculwa?

15 Fundza Isaya 64:8. Lomfanekiso lowentiwa ngumphrofethi Isaya usiniketa liphuzu lelibalulekile lesitawucoca ngalo. Jehova, uMbumbi, usibumba njani tsine njengobe silibumba? Akayishintji indlela lesibukeka ngayo, mhlawumbe asente sibukeke sibahle nobe ente imitimba yetfu ibukeke. Jehova uyasicecesha kuze sibe nebuhlobo lobuhle naye. Nasimvumela kutsi asibumbe, umphumela waloko uba ngekhatsi kitsi. Ngalokucinisekile loko siyakudzinga kute simelane nekuhuhwa ngulelive. Kwenteka kanjani lokubunjwa?

16, 17. (a) Chaza loko lokwentiwa ngumbumbi ngelibumba kute abumbe intfo lenhle. (b) LiVi laNkulunkulu lisisita njani kute siguculwe sibe ngulokutsite lokuligugu kuJehova?

16 Kute abumbe intfo lesezingeni lelisetulu, umbumbi usebentisa libumba lelikahle. Nome kunjalo, kunetintfo letimbili lokudzingeka kutsi atente. Kwekucala, lelibumba kudzingeka kutsi alilungise kahle futsi asuse tintfo letingadzingeki kulo. Ngemuva kwaloko, kufanele lihlanganiswe nemanti lalingene bese liyabunjwa kute likhiphe loko lokubunjwako.

17 Ase unake kutsi kusetjentiswa emanti kute kulungiswe kahle libumba aphindze asetjentiselwe kususa tintfo letingadzingeki kulo futsi alwente lushelele luphindze lutsambe kute lwakhe ludziwo, ngisho naloluncane kakhulu. Siyakubona yini loko liVi laNkulunkulu lelingakwenta ekuphileni kwetfu? Lingasisita kutsi sishiye indlela lebesicabanga ngayo sisengakamati Nkulunkulu futsi siguculwe  sibe ligugu emehlweni akhe. (Ef. 5:26) Asewucabange nje kutsi kukangakhi sikhutsatwa kutsi sifundze liBhayibheli onkhe emalanga futsi sibe khona njalo emihlanganweni yebuKhristu lapho kufundvwa khona liVi laNkulunkulu. Kungani sikhutsatwa kutsi sente njalo? Kungobe ngekwenta loko sisuke sikhombisa kutsi sivumela Jehova asibumbe.—Hla. 1:2; Imis. 17:11; Heb. 10:24, 25.

Kuguculwa kutakusita kutsi ukwati kucatulula tinkinga ngendlela lencono kunasekucaleni (Fundza sigaba 18)

18. (a) Kubaluleke ngani kuzindla nangabe sifuna kutsi liVi laNkulunkulu lisilawule liphindze lisigucule? (b) Ngumiphi imibuto lengasisita?

18 Kute liVi laNkulunkulu lisigucule ngendlela lefanele, kulifundza njalo kumane nje kusicalo. Bantfu labanyenti balifundza njalo liBhayibheli, ngenca yaloko sebetayelene naloko lelikushoko. Mhlawumbe uke wahlangana nebantfu labanjalo emsebentini wekushumayela. Labanye babo bayakwati kutisho ngenhloko letinye tindzaba letiseBhayibhelini. * Nome kunjalo, loko kungahle kube nemtselela lomncane endleleni labacanga ngayo nasendleleni labaphila ngayo. Yini leshodako? Kute liVi laNkulunkulu ligucule umuntfu liphindze limlawule ekwenteni tintfo, kufanele alivumele lingene ekujuleni kwenhlitiyo yakhe. Ngako-ke, sidzinga kutinika sikhatsi sicabange ngaloko lesikufandzako. Kungaba kuhle kutibuta kutsi: ‘Ngiyaciniseka yini kutsi loku kungetulu kwetimfundziso nje tenkholo? Ngibonile yini kutsi kuliciniso? Ngiyatibona yini tindlela lengingakusebentisa ngato ekuphileni kwami loko lengikufundzako ngingakutsatsi njengentfo lengingamane nje ngifundzise labanye ngayo? Ngiva shengatsi Jehova ukhuluma nami matfupha yini?’ Kucabanga nekuzindla ngemibuto lefana nalena kungasisita kutsi sijulise indlela lesitiva ngayo ngaJehova etinhlitiyweni tetfu. Lutsandvo lwetfu ngaye lutawukhula. Nangabe inhlitiyo yetfu itsintseka, sitawenta tingucuko ekuphileni kwetfu.—Taga 4:23; Luk. 6:45.

19, 20. Kusebentisa siphi seluleko seliBhayibheli lokungasiletsela sibusiso?

19 Kulifundza njalo liVi laNkulunkulu nekuzindla ngalo kutasikhutsata kutsi sichubeke senta loko lesesivele sikwentile: ‘Sikhumule umuntfu lomdzala kanye nemikhuba yakhe. Sembatse umuntfu lomusha, kuze sihlale sakhiwa kabusha.’ (Khol. 3:9, 10) Singachubeka sitfutfuka njengobe silicondza liVi laNkulunkulu futsi lisebenta kitsi. Umphumela webuntfu lobusha bebuKhristu utasisita ngekusivikela kuSathane nemachinga akhe.

20 Umphostoli Phetro usikhumbuta kutsi ‘njengebantfwana baNkulunkulu, singabuswa tinkhanuko tetfu letatisibusa, kodvwa sibe ngcwele kuko konkhe kuhamba kwetfu.’ (1 Phet. 1:14, 15) Nasenta konkhe lokusemandleni etfu kute sisuse imicabango nesimo sengcondvo lebesinaso futsi sivume kuguculwa, sitawutfola tibusiso njengobe sitawubona esehlukweni lesilandzelako.

^ sig. 18 Fundza sibonelo lesiku-Sicongosekulindza sa-February 1, 1994, likhasi 10, sigaba 7, ngesiZulu.