Kichay leenaykipaq

Índice nisqaman riy

Biblia rimasqanchis idiomapi lloqsimun

Biblia rimasqanchis idiomapi lloqsimun

“SICHUS Bibliata qhawarinki Diospa palabranta jina chayqa, Diosmi noqanchiswan rimanakushan. Sichus religionniyki vidaykipi importante chayqa, [Bibliapi] rijuriq palabrakunan rimayniykipi utilizasqayki palabrakuna kanan”. Chhaynatan qelqaran investigador Alan S. Duthie, “Bibliamanta traduccionkuna, imaynatan allin traduccionta ajllawaq” nisqa libronpi.

Chhaynatan piensanku Diospa palabranta valoraqkunapas, creenkun kay versiculoq nisqanpi, nishan: “Diospa simin qelqapi qelqasqa kaqqa llapanmi Diospa yuyaychasqan, chaymi chaykunaqa allinpuni yachachinapaq, anyanapaq, imatapas allinyachinapaq, chanin kaywan wanachinapaqpas”, nispa (2 Timoteo 3:16). Bibliaqa manan antiguo librollachu aswanpas “kausashaqmi, atiyniyoqtaqmi kanpas”, problemakunata allichanapaqmi chaypi yanapay kashan (Hebreos 4:12). Chaymi Bibliaqa entiendekuq kanan, leeqkunaqa chaywanmi vidankupi yanapachikunanku. Chayraykun Nuevo Testamento nisqataqa mana filosofokunaq (ejemplopaq Platón runa) rimasqanku griego clásico nisqapichu qelqakuran. Aswanpas griego común otaq griego koiné nisqapin, chaytan pisi educacionniyoq runakuna rimaqku. Arí Bibliaqa lliu runaq entiendenanpaq jinan qelqakuran.

Chaypaqmi kay tiempokunapiqa askha idiomakunapi traduccionkunata ruwamunku. Chaymi yaqa llapa runakuna Bibliayoq kanku, chaytaq runakunata anchata yanapan. Ichaqa askha mosoq versión Bibliakunan mana exactotachu wakin partekunata willanku. Ejemplopaq, wakinqa manan sut’itachu Bibliapi yachachikuykunata traducinku wañusqakuna imaynapi tarikusqankumanta, Diospa sutinmantapas.

Bibliata valorniyoqpaq qhawariqkunan Mosoq Pachaq Biblian Diospa Palabran (Mateo-Apocalipsis) nisqa Bibliata chaskiranku quechua Cusco simipi. Jehová Diospa testigonkunan kay traducción lloqsimusqanta presentaranku 1 mayo 2016 fechapi. Traductorkunaqa manan dejarankuchu traducisqankuman religionkunapi yachachikuykuna jaykunanta. Kay traduccionqa exacto sut’i traducisqan kashan, chaymi kay Bibliaqa allinta entiendenapaq jina kashan. Chhayna traduccionqa manan antes karanraqchu quechua Cusco simipi. Ichaqa yaqapaschá tapukunki: “¿Pikunan chhayna allin traduccionta ruwamuranku?”, nispa.

Traductorkuna Diosta jatunchanku

Mosoq Pachaq Biblian Diospa Palabran (Mateo-Apocalipsis) nisqaqa mana reqsisqan kanman quechua Cusco simipi leeqkunapaq, ichaqa chay traduccionqa 1950 watapin inglés simipi lloqsimuranña. Chaytan Watch Tower Bible and Tract Society nisqa organización ruwamuran, chay organizacionqa pachantinpin Bibliakunata traducen. 1950 watamanta 15 setiembre Qhawaq (inglespi) revistan niran: “Comité de traduccionpi kaqkunaqa manan munankuchu [...] chay traducción ruwamusqankupi sutinku rijurinanta, kausashaqtinku nitaq wañupusqanku qhepatapas. Traduciy llank’ayqa apakun cheqaq Diospa sutin jatunchasqa kananpaqmi”, nispa.

Inglespi Mosoq Pachaq Biblian Diospa Palabran Bibliaqa junt’asqan lloqsimuran 1961 watapi. Traductorkunaq sutinta manaña yachanchischu chaypas, paykunaqa Diospa munaynintan ruwayta munanku Dios sonqo runakunataq kankupas. 2013 watamanta revisasqa inglés Bibliapin qallariyninpi nishan: “Bibliaq willakuynin ancha importante kasqanraykun kay revisionta ruwarayku Bibliapi willakuykunata anchata respetaspa. Responsablepaqmi qhawarikuyku chaypi willakuykuna exacto kananmanta. [...] Noqaykuqa munayku kay traducción original qelqakunaman jina exacto kanantan, jinallataq sut’i entiendey fácil leey kanantapas”, nispa.

Comité de traduccionpi kaqkuna, ¿preparasqachu kasharanku chay llank’ayta aparinankupaq? Wakin Biblia investigaq estudiosokunan contrapi rimaspa niranku: “Manataq traductorkunaq sutin nitaq profesional kasqankupas yachakunchu chayqa, yanqa-yanqa traducisqallan kashan”, nispa. Ichaqa manan llapa estudiosokunachu chhaynata piensanku. Alan S. Duthie qelqaran: “Juj Biblia allin traducisqa kasqanta yachanapaqqa manan necesariochu pikunachus traductorkuna karanku chayta yachay. [...] Aswanpas chay traducisqanku qelqatan allinta investigana, chhaynapi imaynachus kashasqanta yachanapaq”, nispa. *

Kunankamaqa pachantinpin Mosoq Pachaq Biblian Diospa Palabran 215 millón masña copiakuna lloqsimun, junt’asqa otaq wakillanpas 135 idiomakunapi. ¿Imatan repararanku chayta leeqkuna?

Diospa sutinta ch’uyanchaq traducción

Jesusmi discipulonkunata yachachiran “Yayayku janaq pachapi kaq, sutiyki ch’uyapaq jap’isqa kachun” nispa mañakunankupaq (Mateo 6:9). Ichaqa askha traduccionkunapin Diospa sutinqa mana rijurinchu, “Señor” otaq “Dios” nispallan nin. Hebreo qelqakunapin ichaqa yaqa 7.000 kutita Diosqa sut’ita sutinmanta reqsichikuran (Éxodo 3:15; Salmo 83:18, NM). Tiempowanqa creenciakunaraykun judiokuna Diospa sutinta manaña rimapurankuchu. Jesuspa apostolninkunaq wañupusqan qhepatataq iñiq t’aqaman chay creencia jaykuran (Hechos 20:29, 30; 1 Timoteo 4:1). Griego qelqakunata copiaqkunapas Diospa sutintan cambiayta qallariranku griego simipi Kyʹri·os jinallataq The·osʹ nisqakunawan, chayqa “Señor”, “Dios” ninanmi.

Mosoq Pachaq Biblian traduccionqa millonninpi runakunatan yanapan Bibliata leenankupaq, Diospa sutinta idiomankupi rikunankupaqpas

Mosoq Pachaq Biblian nisqa traduccionmanta encargakuqkunan decidiranku Diospa sutinta jujmanta Griego qelqakunapi (“Nuevo Testamento”) churapuyta. Chaypin Diospa sutin rijurin 241 kutita, chayqa manan traductorkunaq munayninchu aswanpas allin-allinta t’aqwispa estudiaspan chaytaqa jujmanta churapuranku. Ejemplopaq, Lucas 4:18 texton copiasqa kashan Isaías 61:1 textomanta. Original Hebreo qelqapiqa rijurishanmi Diospa sutin chay versiculopi. * Chaymi Mosoq Pachaq Biblian traduccionpiqa Lucas 4:18 textota iman kaqllata t’ijrakamuran: “Jehová Diospa espiritunmi noqapi kashan, paymi ajllawaran allin willakuykunata wajchakunaman willanaypaq”, nispa.

Chhayna traducikusqanqa leeqkunatan yanapan pimanta rimashasqanta yachanankupaq, Jehová Diosmantachus icha churin Jesucristomantachus. Ejemplopaq Mateo 22:44 textotan askha Bibliakuna t’ijranku: “Señormi Señorniyta nirqan”, nispa (Mosoq rimanakuy). Ichaqa, ¿pin rimashan piwan? Kay parteqa Salmo 110:1 textomanta copiasqan kashan. Chaypin original Hebreo qelqapiqa Diospa sutin rijurin. Chayraykun Mosoq Pachaq Biblian traduccionqa nin: “Jehová Diosmi Señorniyta niran”, nispa (Mateo 22:44). Chaypi Jehová Diosmanta churinmantawan rimasqanpin reparanchis sut’i kashasqanta, manan sutinkuqa yanqallachu chaypi rijurin (Marcos 13:32; Juan 8:17, 18; 14:28). Ancha importanten salvacionman aypanapaq. Hechos 2:21 nin: “Jehová Diospa sutinta llapa wajakuqkunataq salvasqa kanqaku”, nispa.

Exacto sut’i t’ijrasqataq kanpas

Mosoq Pachaq Biblian traduccionqa ancha allinpunin. ¿Imarayku? Kay traduccionqa Westcott, Hort runakunaq orqosqanku allin ruwasqa, revisasqa texto maestroq nisqanman jinan traducikamuran. Chaymantapas qhawarankun papiro rollokunata juj texto maestro nisqakunatapas, jinallataq Nestle, Aland runakunaq qelqasqankuta, Sociedades Bíblicas Unidas organizacionpa ruwasqantapas. Ancha cuidadowanmi original griego qelqakunamanta kunan rimakusqan palabrakunawan t’ijrakuran, chhaynapi exacto fácil entiendey kananpaq. Chhaynapi gustowan leenapaq, jinaspapas kunanqa allintan entiendechiwanchis.

Mosoq Pachaq Biblian traduccionpiqa exacto t’ijrasqan kashan griego simipi rijuriq palabrakuna. Askha idiomakunapin wakin palabrakuna rimashan ñaupaqpi, kay tiempopi otaq jamuq tiempopi sucedenanmanta. Griego idiomapipas wakin palabrakunan riman juj tiempolla sucedesqanmanta, juj ruway tukusqaña kasqanmanta otaq manaraq tukusqachu kasqanmanta. Ejemplopaq, Mateo 7:7 textopin Jesús niran: “Diosmanta mañakushallaychis, chaskinkichismi; maskhashallaychis, tarinkichismi; punkutapas takashallaychis, kicharimusunkichismi”, nispa (Romanos 1:32; 6:2; Gálatas 5:15).

Chaymantapas “Explicasqa simikuna” nisqapin kashan Bibliamanta wakin palabrakuna, 560 paginapi. Chaykunan Biblia estudiaqkunata anchata yanapanqa. Ejemplopaq kay palabrakunaq significadontan maskhawaq: alma, armagedón, juicio p’unchay, k’aspi nisqata ima. Chaymantapas kashanmi “Bibliapi kaq palabrakuna” 540 paginapi. Chaypin palabrakunamanta ordenpi listata tarinki, chay palabrakunamanta rimaq textokunatawan. Versiculomanta juj palabrallata yuyashanki chayqa, chay palabrawan maskhay “Bibliapi kaq palabrakuna” nisqapi.

Bibliatan traducikushan pachantinpi runakunapaq

Griego qelqakuna quechua Cusco simipi lloqsimusqanqa juj partellan. Qhepamanqa junt’asqan lloqsimunqa. ¿Imaynapin leeqkuna seguro kankuman quechua Cusco simipi lloqsimuq traducción inglespi jina exacto sut’i kashasqanmanta?

Askha razonkunan kashan. Traducción llank’ayqa Jehová Diospa testigonkunamanta umalliq t’aqaq qhawarisqanmi aparikuran. Jinaspapas decidikuranmi juj idiomakunaman Biblia traduciymanta equipokuna encargakunanpaq. Chhaynapin pachantinpi askha equipokunata formakuran. Paykunata yanapanapaqmi Servicios de Traducción nisqa departamento formakuran Testigokunaq central oficinanpi. Kay departamentoqa equipokunaq imaymana tapukuynintan kutichin. Jinaspapas Mosoq Pachaq Biblian nisqa traducción juj idiomakunapi ruwakusqantan qhawarillantaq. Chaymantapas traductorkunata yanapanapaqmi Watchtower Translation System nisqa programa computadorapi kallantaq. Traducción llank’ayta aparinapaqqa anchatan kallpachakuna, ichaqa computadoraq yanapayninwanmi Bibliata traduciqkunaqa aswan facilta llank’anku. Chhaynapin Mosoq Pachaq Biblian traduccionqa inglés Bibliapi jina exacto, sut’itaq kashan. Computadorapin willallantaq hebreopi jinallataq griegopi sapanka palabrakuna ima significasqanta, chaykunan rijurin inglés Bibliapi. Chaymi traductorkunata yanapan t’ijrasqanku idiomapi chaywan tupaq palabrakunata ajllanankupaq.

Tukuy chaykuna ruwakusqantan rikuwaq Diospa Palabran (Mateo-Apocalipsis) imayna traducisqa kasqanpi, animaykikun leenaykipaq. Kay revistata ruwaqkunamantan mañakuwaq. Juj sumaq yanapaykunan kashallantaq, sut’i t’ijrasqa, fácil leeymi kashan. Chaymantapas sapanka libroq qallariyninpin pisillapi willakuy kashan, chaymi yanapasunki Bibliapi librokuna imamanta rimasqanta yachanaykipaq, jinallataq reqsisqa textokunata ratolla tarinaykipaq. Kay traduccionqa Bibliata estudianapaq yanapaykuna nisqa folletowan kuskata estudianapaqmi ruwasqa kashan. Chay folletopin kashan mapakuna, apéndice nisqapi temakunapas. Aswan importanteqa, confianzawanmi kay Bibliata leekuwaq, chaypi Diospa tukuy nisqankuna rimasqayki idiomapi allin traducisqa kasqanrayku.

^ párr. 9 Chayman rijch’akuqtan New American Standard Bible (1971) nillantaq: “Kay traduccionpiqa manan mayqen estudiosoq sutintapas nitaq ima recomendaciontapas churashaykuchu, noqaykuqa Diospa palabran kikillanmanta imayna kasqanta willakunantan munayku”, nispa.

^ párr. 13 Septuaginta traduccionmantan copiakuran Hebreo qelqakunamanta askha textokunata Nuevo Testamento nisqaman. Chay Septuaginta traduccionmanta qhepa copiakunapiqa manan Diospa sutin rujurinchu, chaymi askha investigaq runakuna ninku: “Diospa sutintaqa orqopunankun Griego qelqakunamanta”, nispa. Ichaqa Septuaginta traduccionmanta lloqsiq antiguo copiakunapiqa rijurishanmi Diospa sutin hebreo simipi. Chaymi juj prueba Jehová sutita Griego qelqakunapi churanapaq.