“Amogelanang ka Borutho”

FOIBE, Mokriste wa lekgolong la pele la nywaga, o be a e-na le bothata. O be a le leetong a e-tšwa Kenkrea, Gerika, a e-ya Roma, eupša o be a se a tlwaelana le badumedi-gotee le yena ba motseng woo. (Ba-Roma 16:1, 2) Mofetoledi wa Beibele e lego Edgar Goodspeed, o re: “Lefase la Roma [la mehleng yeo] e be e le le lebe le le šoro, gomme nywako ya baeng yeo e tumilego gampe e be e se lefelo le le swanetšego mosadi yo a itshwerego gabotse, kudu-kudu mosadi wa Mokriste.” Ka gona, Foibe o be a tla dula kae?

Batho ba be ba sepela kudu mehleng ya Beibele. Jesu Kriste le barutiwa ba gagwe ba dirile bjalo ge ba bolela ditaba tše dibotse Judea le Galilea ka moka. Ka pela ka morago ga moo, baromiwa ba Bakriste ba bjalo ka Paulo ba be ba iša molaetša dikarolong tše fapa-fapanego tša tikologo ya Mediterranean, go akaretša le Roma, e lego motse-mošate wa Mmušo wa Roma. Ge Bakriste ba lekgolong la pele la nywaga ba be ba tšea maeto, e ka ba e le ka gare goba ka ntle ga tikologo ya ba-Juda, ba be ba dula kae? Ke mathata afe ao ba bego ba lebeletšana le ona tabeng ya go hwetša marobalo? Re ka ithuta’ng go bona mabapi le go bontšha moya wa go amogela baeng?

“Lehono ke Swanetše xo Dula Ngwakong wa Xaxo”

Go amogela baeng ke kgale e le leswao la barapedi ba therešo ba Jehofa. Ka mohlala, Aborahama, Lota le Rebeka ba be ba amogela baeng. (Genesi 18:1-8; 19:1-3; 24:17-20) Ge a laodiša boemo bja gagwe bja kgopolo mabapi le batho ba šele, mopatriareka Jobo o itše: “Moeti ó be a sa lale ntlê; sefero sa-ka se be se bulêlwa ba tseleng.”—Jobo 31:32.

E le gore basepedi ba amogelwe ka borutho ke ba-Isiraele-gotee le bona, gantši go be go nyakega feela gore ba dule lepatlelong la motse gomme ba letele taletšo. (Baahlodi 19:15-21) Gantši baamogedi ba baeng ba be ba hlapiša baeng maoto, ba ba nea dijo le dino, gomme ba nea le diphoofolo tša bona dijo. (Genesi 18:4, 5; 19:2; 24:32, 33) Basepedi bao ba bego ba sa rate go ba morwalo go baamogedi ba bona ba be ba tšea mphago wa tšeo di nyakegago—senkgwa le beine bakeng sa bona gotee le bjang le furu bakeng sa dipokolo tša bona. Ba be ba nyaka feela moo ba ka robalago gona.

Gaešita le ge Beibele e se gantši e bolelago ka go lebanya gore Jesu o be a hwetša bjang marobalo nakong ya maeto a gagwe a boboledi, yena gotee le barutiwa ba gagwe ba be ba swanetše go robala felo-tsoko. (Luka 9:58) Ge a be a etetše Jeriko, Jesu o ile a fo botša Sakeo gore: “Lehono ke swanetše xo dula ngwakong wa xaxo.” Sakeo o ile a amogela moeng wa gagwe a “thabile.” (Luka 19:5, 6) Gantši Jesu e be e e-ba moeng wa bagwera ba gagwe e lego Mareta, Maria le Latsaro kua Bethania. (Luka 10:38; Johane 11:1, 5, 18) Le gona go bonagala eka kua Kaperenaume Jesu o be a dula le Simone Petro.—Mareka 1:21, 29-35.

Taelo ya Jesu ya bodiredi go baapostola ba gagwe ba 12 e utolla mo gontši ka mohuta wa  kamogelo woo ba bego ba ka o letela Isiraeleng. Jesu o ba boditše gore: “Le se kê la ipabalêla ka xauta le xe e le ka silifêra dikxwameng tša lena. Le mekotla ya leêtô, le xe e le kobô ya bobedi, le xe e le diêta, le xe e le lepara, Le se kê la tloxa natšô’. Xobane mohlanka sa xaxwe ké xo newa dijô. Xe Le tsêna motseng xoba motsaneng, Le botšišê xe xo ka ba le e a swanetšexo xo iwa xo yêna; Le yê Le dulê xa xaxwe, Le bê Le fetêlê pele.” (Mateo 10:9-11) O be a tseba gore batho ba dipelo tše di lokilego ba be ba tla amogela barutiwa ba gagwe, ba ba nea dijo, marobalo le dinyakwa tše dingwe.

Lega go le bjalo, go be go tla tla nako yeo ka yona baebangedi ba basepedi ba bego ba tla swanela go ikhweletša dinyakwa tša bona gaešita le go lefa ditshenyegelo tša bona. Ka baka la bonaba bja nakong e tlago malebana le balatedi ba gagwe le ka baka la go katologela ga modiro wa boboledi dinageng tšeo di lego ka ntle ga Isiraele, Jesu o itše: “E a naxo le sekhwama, a se swarê, le e a naxo le mokotla.” (Luka 22:36) Go tšea maeto le go nyaka marobalo e be e tla ba dilo tša bohlokwa kudu go gašweng ga ditaba tše dibotse.

“Xo Sétša Baeti e bê Mokxwa wa Lena”

Go ba gona ga khutšo e lekanyeditšwego le tshepedišo e logaganego ya ditsela tše di adilwego ka mafsika go phatša Mmušo wa Roma ka moka lekgolong la pele la nywaga, go dirile gore batho e be ba sepelago kudu. * Koketšego ya basepedi e ile ya baka go nyakega mo gogolo ga mafelo a marobalo. Senyakwa seo se ile sa kgotsofatšwa ka nywako ya baeng yeo e bego e le go bapa le ditsela tše dikgolo, e arogane ka monabo wa leeto la letšatši le tee. Lega go le bjalo, The Book of Acts in Its Graeco-Roman Setting e re: “Seo se tsebjago ka meago e bjalo ka dipukung se nea pono e tlogago e sa thabiše. Methopo yeo e lego gona ya dipuku le ya boepi bja marope ka kakaretšo e hlatsela go ba ga meago ye e hlagetšego le e sa hlwekago, yeo ditlabakelo tša yona go swanago le ge eka ga di gona, e nago le ditšhitšhidi, dijo le dino tša boemo bja tlase, beng ba mafelo le bašomedi ba sa botegego, badiriši ba mafelo ao ba ba belaetšago, gomme ka kakaretšo boitshwaro e le bjo bo gobogilego.” Ka mo go kwešišegago, mosepedi yo a nago le boitshwaro bjo bobotse o be a tla phema go dula mafelong a bjalo neng le neng ge go kgonega.

Ka gona, ga go makatše ge Mangwalo a kgothaletša Bakriste leboelela gore ba amogele ba bangwe. Paulo o kgothaleditše Bakriste ba Roma gore: “Bakxêthwa xe ba hlôka Le ba kwêlê bohloko; xo sétša baeti e bê mokxwa wa lena.” (Ba-Roma 12:13) O ile a gopotša Bakriste ba ba-Juda gore: “Le se lebalê xo amoxêla baeng; xobane ka xo r’yalo xo na le ba ba amoxetšexo Barongwa xaxabô bà sa tsebe.” (Ba-Hebere 13:2) Petro o eleditše barapedi-gotee le yena gore ba ‘amogelane ka borutho ka ntle le go ngongorega.’—1 Petro 4:9, bapiša le NW.

Lega go le bjalo, go be go e-na le maemo ao go ona go amogela baeng e bego e tla ba mo go sa swanelago. Mabapi le “motho e a rexo ke eketša thutô, ’me a se ême ka thutô ya Jesu Kriste,” moapostola Johane o itše: “[Le] se mo amoxeleng ka xaê, Le lesê le xo mo dumediša. Xobane e a kaxo re: Thabang! à e-ra motho eo, ó ikôpanya le medirô e mebe ya xaxwe.” (2 Johane 9-11) Mabapi le badiradibe bao ba sa itsholego, Paulo o ngwadile gore: “Le se kê la hlakana le motho yo Le rexo ké ngwana weno, moka a ba seotswa, a ba wa mexabaru, a ba wa medimo e šele, a ba wa maroxa, a ba letaxwa, a ba mohlakodi. Motho wa mohuta woo, le xo ja Le se kê la ja le yêna.”—1 Ba-Korinthe 5:11.

Baikgakanyi le ba bangwe ba swanetše go ba ba ile ba leka go ikhola ka mo go sa swanelago ka botho bja Bakriste ba therešo. Puku ya lekgolong la bobedi la nywaga C.E. yeo e sego ya Beibele ya tumelo ya Bokriste yeo e tsebjago e le The Didache goba Teaching of the Twelve Apostles, e kgothaletša gore mmoledi wa mosepedi a amogelwe ka “letšatši le tee, goba a mabedi ge e ba go nyakega.” Ka morago ga moo, ge a sepela, “a se ke a amogela selo ge e se senkgwa feela . . . Ge e ba a kgopela tšhelete, ke moporofeta wa maaka.” Puku ye e tšwela pele ka gore: “Ge e ba a rata go dula le lena gomme a e-na le bokgoni bjo itšego bja mošomo, a a šomele dijo tša gagwe. Eupša ge  e ba a se na bokgoni bjo itšego bja mošomo le mo hlokomele go ya ka kwešišo ya lena, e le gore go se be le motho yo a dulago gare ga lena a sa dire selo ka gobane e le Mokriste. Eupša ge e ba a sa nyake go dira bjalo, o diriša Bokriste gampe; ba bjalo le ba phafogele.”

Moapostola Paulo o be a le šedi gore a se ke a rweša baamogedi ba gagwe morwalo o boima wa ditshenyagalelo nakong ya diketelo tša gagwe tše telele metseng e itšego. O be a šoma bjalo ka modiri wa ditente bakeng sa go iphediša. (Ditiro 18:1-3; 2 Ba-Thesalonika 3:7-12) E le gore ba thuše basepedi bao ba swanelegago gare ga bona, go bonagala Bakriste ba pele ba be ba diriša mangwalo a go bolelela, a bjalo ka la Paulo la go bolelela Foibe. Paulo o ngwadile gore: “Ke Le laêla Foibe kxaetšedi ya rena, . . . Mo amoxeleng Morêneng . . . Le mo thušê dilong tšohle tše a kaxo lla xo thušwa ke bô-lena.”—Ba-Roma 16:1, 2.

Ditšhegofatšo tša go Amogela Baeng

Baromiwa ba Bakriste ba lekgolong la pele la nywaga ba be ba botile Jehofa gore o tla hlokomela dinyakwa tša bona ka moka. Eupša na ba be ba ka letela go thabela kamogelo e borutho go badumedi-gotee le bona? Lidia o ile a amogela Paulo le ba bangwe legaeng la gagwe. Moapostola yo o ile a dula le Akwila le Perisila kua Korinthe. Mohlapetši wa kgolego kua Filipi o ile a nea Paulo le Silase dijo. Paulo o ile a amogelwa ka borutho ke Jasone kua Thesalonika, a amogelwa ke Filipi kua Kesarea le ke Menasone ge a le tseleng a e-tšwa Kesarea a lebile Jerusalema. Ge a le tseleng a e-ya Roma, Paulo o ile a amogelwa ke bana babo kua Puteoli. Tše e swanetše go ba e ile ya ba dinako tše putsago gakaakang moyeng bakeng sa bao ba ilego ba mo amogela!—Ditiro 16:33, 34; 17:7; 18:1-3; 21:8, 16; 28:13, 14.

Setsebi Frederick F. Bruce se re: “Bagwera ba le bašomi-gotee, baamogedi ba baeng ba banna le basadi, go be go se seo se ba tutuetšago gore e be ba thušago gakaakaa ge e se go rata ga bona Paulo le Mong wa gagwe yoo a bego a mo hlankela. Ba be ba tseba gore ka go hlankela yena ba be ba hlankela Mong wa gagwe.” Ye ke tutuetšo e botse ya go ba yo a amogelago baeng.

Go nyakega ga go amogela baeng go sa dutše go le gona le lehono. Baemedi ba basepedi ba Dihlatse tša Jehofa ba dikete ba amogelwa ka borutho ke badumedi-gotee le bona. Bagoeledi ba bangwe ba Mmušo ba tšea maeto ka ditshenyagalelo tša bona ka noši bakeng sa go ya go dira boboledi mafelong ao a fihlelelwago ka sewelo ka ditaba tše dibotse. Re tla tlelwa ke mehola e mentši ge e ba re amogela ba bjalo magaeng a rena go sa šetšwe gore ke a boemo bja tlase gakaakang. Kamogelo e borutho yeo e ka akaretšago dijo tše bonolo feela e tliša dibaka tše dibotse tša “go kgothatšana” le tša go bontšha lerato go bana babo rena le go Modimo wa rena. (Ba-Roma 1:11, 12, NW) Dinako tše bjalo ke tše putsago kudu go baamogedi ba baeng, gobane “lešexo la monei le phala la monewa.”—Ditiro 20:35.

[Mongwalo wa tlase]

[Seswantšho go letlakala 23]

Bakriste ba dira gore ‘go šetša baeng e be mokgwa wa bona’