O Yesu Adieyi Kazola Vova Vava Kasadila o Mvovo Bilungi?
O Yesu Adieyi Kazola Vova Vava Kasadila o Mvovo Bilungi?
AKAKA mun’awana bekwikilanga elongi dia bilungi bia tiya, mvovo mia Yesu besadilanga miasonama muna Maku 9:48 (yovo muna tini kia 44, 46). Yesu mimvidi kayika ke mifwanga ko yo tiya tulembi zimanga. Avo muntu uyuvwidi e nsas’a mvovo miami, nkia mvutu ovana?
Konso nsekola kesadila o muntu, nanga olenda tanga tini kia 44, 46 yovo 48, kadi, muna nsekola zakaka muna tini yayi, mvovo mosi zisadilanga. * Muna nsekola ya Nkand’a Nzambi tutanganga vo: “E disu diaku mpe, ovo dikuteses’esakuba, dunguna dio: diambote kwa ngeye wakota muna kintinu kia Nzambi ye disu dimosi kaka, ke mu kala yo meso mole, watubwa kuna bilungi ko; kuna ke kufuwa mumvidi au ko ngatu zimwa tiya.”—Maku 9:47, 48.
Akaka bevovanga vo e mvovo mia Yesu misonganga vo e mioyo mia wantu ambi mpasi zakwele mvu mimweswanga vava befwanga. Kasikil’owu, e nsekol’a Sagrada Biblia ya nding’a Espanhol ya Universidade ya Navarra ivovanga vo: “O Mfumu eto [mvovo miami] kasadila muna yika mpasi za bilungi. O ‘mumvidi ulembi fwanga’ i ntantu zakwele mvu zina bemonanga ana bena kuna bilungi; vo i ‘tiya tulembi zimanga’, i mpasi bemonanga muna nitu.”
Kansi, tezanesa e mvovo mia Yesu ye mvovo mina muna tini kiansuka kia ungunza wa Yesaya. * Nga ke wau ko vo Yesu mvovo miasonama muna Yesaya kapu kia 66 kabonga? Muna sono kiaki, o ngunza nanga “ndimb’a Inomi (Geena) kayika wakala kuna mbazi a Yerusaleme, kuna bakelelanga yimenga ya wantu (Yer. 7:31) yo kituka s’eyenga dia tubwang’e titi.” (The Jerome Biblical Commentary) E mvovo mina muna Yesaya 66:24 ke miyikanga wantu bebangikwanga ko, kansi mavimbu ma wantu afwa. Eyi iyikwanga vo ke yifwanga ko i mimvidi, ke wantu ko yovo mioyo milembi fwanga. Ozevo, ayeyi i nsas’a mvovo mia Yesu?
Tala edi diyikwanga mu kuma kia sono kia Maku 9:48 muna nkanda mosi wa Katolika uyikilwanga vo El evangelio de Marcos. Análisis lingüístico y comentario exegético, Volume II: “E mvovo miami mu Yesaya (66:24) miabongelwa. Muna mvovo miami e ngunza mpila zole kasonga zafwasilwanga mavimbu: Wolesa yo yoka . . . E mimvidi yo tiya tuyikwanga mu sono kiaki, lufwasu misonganga. . . . E mimvidi milembi fwanga yo tiya tulembi zimanga lufwasu lwa mvu ya mvu misonganga, ke muvukilanga muntu ko. Muna sono kiaki, mimvidi kaka ye tiya tulembi fwanga ke wantu ko. E lekwa yole yayi ifwasanga konso má kitubilu vana ina. Muna kuma kiaki, e mvovo miami ke miyikanga mpasi zakwele mvu ko, kansi lufwa lwakwele mvu, kondwa vuvu kia lufuluku. Ozevo, e [tiya] sinsu kia lufwasu lwakwele mvu.”
Awana bazeye vo Nzambi nkwa zola ye unsongi i wau bebakulwilanga e mvovo miami mia Yesu. Kazola vova ko vo wantu ambi mpasi zakwele mvu bemonanga kuna bilungi. Kansi, mu vonza kia lufwasu lwakwele mvu bena, i sia vo kondwa vuvu kia lufuluku.
[Mvovo Vana Yand’a lukaya]
^ tini. 3 Nsekola zayingi za Nkand’a Nzambi za nz’ankulu ke zina ye tini kia 44 ye 46 ko. Akwa ngangu ayingi bevovanga vo tini yayi yau yole nanga kudikilwa yakudikilwa. Nlongi mosi oyikilwanga vo Archibald T. Robertson wasoneka vo: “E tini yayi yau yole ke yasonama ko muna sono ya nz’ankulu. E tini yayi mu sono ya Ocidental ye Suria (Bizantina) yabongelwa. E mvovo mina muna tini kia 48 i miavutukilwa vovwa muna tini yayi. Ekiaki i kuma [twakatulwila] e tini kia 44 ye kia 46 wau vo e tini yayi ke yaludi ko.”
^ tini. 5 “Bevaika yo tala mavimbu m’awana bankuzukila: kadi mumvidi au ke ufwa ko, ngatu tiya twau tuzimwa; bekala ma yangemi kwa wantu awonso.”—Yes. 66:24.