Ku bokona mu madisá

Ku bokona mu madisá

Itendelesu ia Unjimu Phala o Akudi ni Makaza

Itendelesu ia Unjimu Phala o Akudi ni Makaza

Itendelesu ia Unjimu Phala o Akudi ni Makaza

‘Kiki-phe nga ki zuelela . . . nga mesena ku m’idikisa kioso kia fuama ku bhanga, phala mu kale mu sidivila Ngana ni muxima uoso, sé ku thandanganha.’ —1 KOL. 7:35.

1, 2. Mukonda diahi o muthu ua tokala ku sota o milongi ia Bibidia ia lungu ni ukudi ni ukaza?

KIOSO ki tu kuata ukamba ni diiala, mba ni muhatu, nange tu sanguluka, tu luuala, mba tu thandanganha. Tua tokala kuijiia o ima íii, mukonda dia kiki tu sota o itendelesu ia Nzambi, maji saí ima ia mukuá i tu suínisa ku bhanga kiki. O Kidistá u sanguluka mu ku kala dikudi, maji nange u tena ku mona kuila o muiji uê, ni makamba mê, a mu mu jijidika ku kazala. A mukuá nange a mesena ku kazala, maji ka sange luua o muthu ua tokala phala ku kazala nê. Saí iá a mesena ku a bhana itendelesu phala ku kala polondo phala ku kala diiala diambote, mba muhatu uambote mu ukaza. Mu kiki, ki kale o Jikidistá akudi, ni ió a kazala kiá, a dibhana ni maka alungu ni undumbu.

2 Mukonda o maka enhá alungu ni ku zediua kuetu, alungu ué ni ukexilu uetu ua ku sidivila Jihova Nzambi. Mu kibatulu 7 mu mukanda ua dianga ua sonekena akua Kolindo, Phaulu ua bhana itendelesu ku akudi ni ku makaza. Muéne ua kexile mu suínisa o atangi oso, ku ‘sidivila Ngana ni muxima uoso, sé ku thandanganha.’ (1 Kol. 7:35) Kioso ki uia ni ku xinganeka mu itendelesu íii, ki kale se u—dikudi mba u dikaza—ua tokala u mona o ukexilu uambote ua ku sidivila Jihova.

O Muthu Muéne ua Tokala o ku Sola

3, 4. Maka ahi a moneka kioso o muthu kia thandanganha kiavulu ni kamba diê mba ndandu ki dikaza? (b) Kiebhi o itendelesu ia Phaulu i kuatekesa o muthu ku kala ni ukexilu uambote ua lungu ni ukaza?

3 Kála kia kexile mu bhanga o Jijudé ku hama ia dianga, athu avulu lelu a suínisa o ukaza kála o kima kia beta-kota ku muenhu. Se eie u munzangala hanji, u diiala mba u muhatu, se ua kambe ku kazala mu kitala kia tokala, o makamba ni muiji, a thandanganha kiavulu, kiki ki tena ku a bhangesa ku bhana itendelesu ku diiala mba ku muhatu ia lungu ni ukexilu iú. Mu izuelu iá, nange ene a tena ku suínisa o muthu ku sota muthu phala ku kazala kiá. Ene a tena uá ku sota diiala, mba muhatu ala kia mu kitala kia ku kazala. Ni ku bhangesa kuila athu enhá a takajana mu kididi kimoxi. O ukexilu iú nange u bhangesa o dikudi ku luuala, ku batula o ukamba, mba ku divua kia iibha.

4 Phaulu ka jijidikile o athu ku kazala, mba ku kala akudi. (1 Kol. 7:7) Muéne ua sangulukile mu ku sidivila Jihova sé muhatu, maji muéne ua kexile mu xila o athu a mesenene ku kazala. Lelu, o Jikidistá ene a tokala o ku sola, se a kazala, mba a kala akudi. Athu a mukuá ka tokala ku a jijidika ku kazala, mba ku kala akudi.

Ku di Tunda Kiambote mu Ukudi

5, 6. Mukonda diahi Phaulu ua tendelesa o ukexilu ua ku kala dikudi?

5 O izuelu ia Phaulu ku akua Kolindo, ni ukexilu uê uambote ua lungu ni ku kala dikudi, ulondekesa kuila o akudi a tena ku sidivila Nzambi. (Tanga 1 Kolindo 7:8.) Sumbala Phaulu kexile dikaza, muéne ka kexile mu bhanga phoko kua ió exile makaza, kála kia kexile mu bhanga o akudi atuameni mu Kidistándade. Mu veji dia kiki, Phaulu ua londekesa o mabesá a tambula o akunji akudi mu ku tula o njimbu iambote. Mabesá ahi a tambula?

6 O Kidistá o dikudi, u tena ku bhanga ikalakalu ia mukuá mu ku sidivila Jihova, o dikaza ndenge. Phaulu ua tambula ujitu ua ku kala “poxolo ia akua jixi jengi.” (Lom. 11:13) Tanga o divulu dia Ikalakalu mu kibatulu kia 13-20, ni u kaiele Phaulu, ni akunji a mukuá, kioso ene kia kexile mu kuendela mu ididi ia mukuá ni ku bhanga ilunga mu ididi ioso. Mu kikalakalu kiê, Phaulu ua bhiti mu ibhidi iavulu, athu lelu ndenge. (2 Kol. 11:23-27, 32, 33) Maji o kisangusangu kia kexile na-kiu kia ku kuatekesa athu, kia mu bhekela mabesá avulu. (1 Tes. 1:2-7, 9; 2:19) O kuila muéne ueji tena ku bhanga kiki, se uexile dikaza, mba ua kexile ni ana? Nange keji tena.

7. Bhana phangu ia Jimbangi akudi a di bhakula mu ku kuatekesa mu sidivisu ia Utuminu.

7 Saí Jikidistá akudi a kuata o ukexilu iú phala ku kuatekesa dingi mu sidivisu ia Utuminu. Sara ni Limbania, akudi aboki a thembu ioso, a tungu mu ixi ia Bolívia, ai mu sanzala, athu kuenhoko tundé kia tambuile o umbangi, kua bhitile kiá mivu iavulu. O kuila o ku kamba mukengeji kueji kala maka phala ene? Ene exi: “Se-ku mutelembe, mba mutelembe ua izunzumbia, kienhiki o athu ka kexile mu landuka mu ku tala o ima íii, athu a landukile ngó mu ku tanga.” Saí athu akexile mu londekesa ku jiphange jiji o madivulu okulu a Jimbangi ja Jihova akexile mu tanga. Mukonda dia athu oso ku mesena ku di longa, o jiphange ka kexile mu tena ku longa athu enioso mu sanzala ienioió. Saí muadiakimi ua muhatu ua a ambela: “O dizubhilu dia zukama muene, mukonda o Jimbangi ja Jihova a tu sange.” A mukuá mu sanzala ienioió, akexile kiá múia mu iônge.

8, 9. (a) Ihi ia kexile mu banza Phaulu kioso kia ximana o ukexilu ua ukudi? (b) Ujitu uahi uala nau o Jikidistá ka kazala luua?

8 Tuejiia kuila o Jikidistá o makaza, a tambula uâ mabesá kioso kia boka o njimbu iambote. Maji saí ikalakalu ia bhanga o aboki a thembu ioso, ka tena ku i bhanga ku aboki a makaza, mba ala ni tuana. Phaulu ua xinganekene mu nguzu ia kexile na-iu mu kilunga kiê, kia ku tula o njimbu iambote. Muéne ua mesenene kuila athu enioso a kala ué ni kisangusangu kia kexile na-kiu muéne. Mukonda dia kiki, muéne ua zuela kiambote ia lungu ni ku sidivila Jihova mu ukudi.

9 Saí muboki ua thembu ioso, dikudi, ua tunga mu ixi ia Estados Unidos, ua soneka: “Saí athu ka xikina kuila o akudi a tena ku zediua. Maji eme ngejiia kuila o muthu phala ku zediua ku bhinga ku kala ni ukamba ni Jihova. Sumbala o ku kala dikudi ku bhinga nguzu, o ukudi u kala ngó ni ujitu se u u bhana valolo.” Ia lungu ni ku sanga o ku zediua, muéne ua soneka: “O ukexilu ua ukudi, u tena ku bhangesa muthu ku zediua, ki u fidisa kana. Ngejiia kuila Jihova kene mu dituna dikudi mba dikaza, maji ulondekesa o henda iê ku athu oso.” Lelu muéne ua mu sidivila ni kisangusangu kioso, bhu kididi bhua kambe aboki a Utuminu. Se u dikudi hanji, o kuila u tena ku bhana o ngunzu iê mu ku longa o Bibidia ku athu? U tena ué ku mona o ukexilu ua ukudi kála ujitu ua Jihova.

Se o Dikudi ua Mesena o ku Kazala

10, 11. Kiebhi Jihova kia kuatekesa ió a mesena ku kazala, maji ka sange luua o muthu ua tokala?

10 Mu ku bhita kiá thembu iavulu mu ukudi, jiselevende javulu ja fiiele ja Jihova, a sola ku sota muthu phala ku kazala. Mu kuijiia kuila a bhingi o itendelesu ia Jihova, ene a mu bhinga ki kuatekesu phala ku tena ku sanga o muthu ua tokala phala ku kazala—Tanga 1 Kolindo 7:36.

11 Se eie ua mesena ku kazala ni muthu phala ku sidivila nê kumoxi Jihova ni muxima uoso, ua tokala u bhinga kua Jihova mu musambu. (Fil. 4:6, 7) Né muene se u kingila thembu iavulu, kana ku thandanganha. Dielela kua Nzambi ietu ia henda, kála Múkuatekexi uê, muéne ua-nda ku kuatekesa mu ibhindamu iê ioso.—Jihe. 13:6.

12. Mukonda diahi o Kidistá ua tokala ku dilanga kioso ki ku moneka muthu phala ku kazala?

12 O dikudi Kidistá ua mesena o ku kazala, nange ku moneka muthu kale kiambote mu nzumbi, mba ki kidistá, phala ku kazala nê. Se kiki ki bhita ni eie, xinganeka mu maka ijila mu ku kazala ni muthu ka tokala, kiki ki tena ku ku bhekela ndolo iavulu, o ndolo ia ukudi ndenge. Se ua kazala kiá, ki kale muthu uambote mba kana, eie ua tokala ku kala ni kaza diê ku muenhu uê uoso. (1 Kol. 7:27) Kana ku thandanganha, ni ku kazala ni lusolo, phala ku diela ku pholo. —Tanga 1 Kolindo 7:39.

Kala Polondo Phala o Maka a Moneka mu Ukaza

13-15. Maka ahi a tokala kuzuela athu kiiadi a mu di tangesa ande dia ku kazala?

13 Sumbala Phaulu ua tendelesa ku sidivila Jihova mu ukudi, muéne ka bhange phoko ia athu a solo o ku kazala. Mu veji dia kiki, mu milongi iê, muéne ua suínisa o makaza ku dibhana kiambote ni maka ijila mu ukaza, ni ku bhangesa o ukaza uâ ku nangenena.

14 Saí akudi a mu di tangesa a bhinga ku lungulula o ibanzelu iâ ia lungu ni ukaza. Kioso kiaia ni ku di tangesa, ene a mona kuila a di zolo kiavulu, íii iene ngó o njila phala o ku zediua mu ukaza. Ene a kuata o ku banza kuila kioso kia-nda kazala, se-ku kima kia-nda zanga o ku zediua kuâ. O ku banza kiki, ku di nganala. O ku di zola, kima kia uabha, maji ki ki kuatekesa o diiala dibhanga, ni muhatu o ku dibhana ni ibhidi ijila mu ukaza.—Tanga 1 Kolindo 7:28. *

15 O makaza a kazala kindala, nange a diuana, a luuala, kioso kia kuata o ku di tatesa kioso ki ku moneka maka. Kiiadi kiá, nange a kala ni maka alungu ni kiebhi kia tokala ku ngastala o kitadi, o kithangana kia bhanga mu itonokenu, kuebhi kua-nda tunga, ni veji ji kuxi a tokala kuia mu menekena o makoua’â. Kala muthu uala ni ifua iê i tena ku luualesa mukuá. Mu kithangana kia ku di tangesa, nange ene ka zuela ia lungu ni maka enhá, maji ku pholo ki tena ku a bhonza ku batula o maka enhá mu ukaza. Kienhiki, kima kiambote o kiiadi, kuzuela o maka enhá ande dia ku kazala.

16. Mukonda diahi o dikaza dia tokala ku batula kumoxi o maka a moneka mu ukaza?

16 Phala ku di tunda kiambote ni ku zediua, o dikaza dia tokala ku batula o maka kumoxi. Ene a tokala kuijiia kiebhi kia tokala ku longa o tuana tuâ, ni kiebhi kia tokala ku langa o jitata a kuka kiá. O maka a moneka ku muiji, ka tokala ku thandanganhesa o dikaza. Mu ku belesela o milongi ia Bibidia, ene a tena ku batula maka avulu, ku kolokota, ni ku kala kumoxi ni ku zediua ku muenhu.—1 Kol. 7:10, 11.

17. Mukonda diahi o makaza a “kala ni hele ia ima ia mu ngongo?”

17 Phaulu ua londekesa o kima kia mukuá ki moneka mu ukaza, mu divulu dia 1 Kolindo 7:32-34. (Tanga.) O athu a kazala, a “kala ni hele ia ima ia mu ngongo,” kála o kudia, o ku zuata, ku kala ni inzo, ni ima ia mukuá dingi. Kiki ki bhita mukonda diahi? O phange dikudi, u tena ku kalakala dingi mu sidivisu ia kuboka. Maji o diiala dikaza, u mona kuila ua tokala ku kala ni kithangana, ni nguzu, phala ku langa o kaza diê phala a mu xikine. O muhatu u bhanga ué kienhiki ia lungu ni muadi uê. Mu unjimu uê, Jihova uejiia o ibhindamu íii ia makaza. Muéne uejiia kuila o ukaza phala ku kala kiambote ku bhinga thembu, ni nguzu, ia diiala ni ia muhatu, ia kexile mu bhanga mu sidivisu Iê, kioso kiexile hanji akudi.

18. Ihi ia tokala ku bhanga o makaza ia lungu ni itonokenu kioso kia kazala?

18 Saí dingi ima i tua tokala kuijiia. Se dikaza di mesena ku ngastala o kithangana kiâ, ni nguzu iâ mu sidivisu ia Jihova, phala ku suínisa o ukaza uâ, o kuila ene a tokala ku bhanga kiki kála akudi hanji? Kiebhi kieji divua o muhatu, se o muadi uê u di bhakula ku ji joko ni makamba mê? Kiebhi kieji divua o diiala se o muhatu’ê u ngastala thembu iavulu mu ku kala ni makamba mê a ahatu? O kaza diê u mu xa u bheka uê, nange u divua kia iibha, ka sanguluka, u luuala kiavulu, u divua kuila ka mu zolo. O ukexilu iú a tena ku u batula se o makaza a bhanga ioso ia tena phala ku suínisa o ukaza uâ, ki kale o munumi mba o muhatu.—Efe. 5:31.

Jihova ua Mesena Kuila tu Zela

19, 20. (a) Mukonda diahi o muthu ua kazala, ua tokala u di langa ku undumbu? (b) Iluezu iahi i tena ku moneka mu ukaza se ka kala kumoxi mu ithangana iavulu?

19 O jiselevende ja Jihova, a sola ku kolokota o ku zela. Saí iá a sola ku kazala phala ka kale ni maka mu ukudi uâ. Maji o ku kazala ki ku langa o muthu ku undumbu. M’ukulu, o mbanza ia kilangidilu ia kexile mu langa ngó o athu, se ene a lengele moxi dia mbanza, mba a kala-mu. Maji se o muthu ua tubhukile bhu kanga, eji mu kuata ku jibandi, eji mu ambata, mba ku mu jibha. Kiene kimoxi ué o muthu ua kazala, u sanga ngó o kifikidilu, se u belesela o itumu ia Mubhangi ua ukaza.

20 Phaulu ua londekesa o ukamba iú mu divulu dia 1 Kolindo 7:2-5. O ukexilu ua makaza ku di zeka, ujitu ua dikota phala o muhatu; o diiala uala ué ni ujitu iú. Kala muthu u bhana ku mukuá o ujitu iú, ua a “tokala” o ku tambula. Maji saí makaza a ngastala thembu iavulu di kanga dia mukuá, mu ku kalakala, ni mu ima ia mukuá, kiki ki fidisa o ku bhana o ujitu ua “tokala” mudiâ. Xinganeka ngó mu maka eji moneka mu “kukamba o nguzu ia ku di langa,” satanaji ueji bhangesa o muthu ku ta phánda. Jihova u besoala o atuameni a muiji a kuatekesa o muiji, sé ku ta o ukaza uâ mu iluezu.—Jisá. 37:25.

O Mbote Ijila mu ku Belesela o Milongi ia Bibidia

21. (a) Mukonda diahi o ku sola ku kala dikudi, mba ku kazala, ki bhonza kiavulu? (b) Mukonda diahi o milongi mu divulu dia 1 Kolindo 7:37, 38, itendelesu iambote?

21 O ku sola ku kala dikudi, mba ku kazala, ki bhonza kiavulu. O maka a moneka, mukonda tu akua ituxi. Né muene athu a a zediuisa kua Jihova, ka tena ku lenga o maka enhá, ki kale se dikudi mba dikaza. Se u belesela o milongi i tu sanga mu divulu dia 1 Kolindo 7:2-5, di tena ku ku kuatekesa ku batula o maka. Ku pholo ia Jihova, eie ua-nda ‘bhanga kiambote,’ ki kale se u dikudi, mba u dikaza. (Tanga 1 Kolindo 7:37, 38.) O ku xikina kua Nzambi, kiene o kima kia beta-kota ku muenhu uê. Ni kikuatekesu kiê, eie ua-nda kolokota o ku kula mu nzumbi, katé ku mundu uê, ua ubhe. Kuenhoko, o ukamba ua diiala ni muhatu, ki ua-nda kala dingi ni maka, u tuene mu mona lelu.

[Tanga mu luji]

^ kax. 14 Tanga o divulu O Segredo de Uma Família Feliz, mu kibatulu 2, mu kaxi ka 16-19.

Kiebhi ki Ueji Tambuijila?

• Mukonda diahi athu ka tokala ku jijidika o dikudi ku kazala?

• Kiebhi ki u tena ku bhana o kithangana kiê kia ukudi mu Sidivisu ia Jihova?

• Kiebhi athu kiiadi a mu di tangesa a tena ku kala polondo phala ku di bhana ni maka a moneka mu ukaza?

• Mukonda diahi o ukaza, ki u lange o muthu ku bhanga o undumbu?

[Ibhuidisu ia ku dilonga]

[Jifoto ku mbandu 16]

O Jikidistá akudi, a ngastala o kithangana kiâ mu sidivisu ia kuboka, a kala ni kisangusangu kiavulu

[Foto ku mbandu 18]

Ihi ia tokala ku lungulula o athu kioso kia kazala?