Mbụk Eyouwem

N̄waidem Imaesịt Oro Ọnọde Uyụhọ ye Inemesịt

NTE MARIAN YE ROSA SZUMIGA ẸBỤKDE

Psalm 54:6 ọdọhọ ete: “Nyada n̄kpọ ima esịt n̄wa nnọ fi.” Ikọ itien̄wed emi akara uwem Marian Szumiga ye Rosa n̄wan esie, emi ẹdụn̄de ke France. Ke ndondo emi, mmọ ẹbụk ndusụk inem inem ifiọkutom oro mmọ ẹnyenede ke ediwak isua oro mmọ ẹnamde utom Jehovah oro enen̄erede ọnọ mmọ uyụhọ.

MARIAN: Ete ye eka mi oro ẹkedide mbon Catholic ẹkedi mme odudụn̄ emi ẹtode Poland. Papa ikakaha n̄wed. Nte ededi, ke ini akpa ekọn̄ ererimbot, enye ama ekpep ndiwet n̄kpọ nnyụn̄ n̄kot n̄wed ke adan̄aemi enye okodude ke mme ukpe an̄wana ekọn̄. Papa ekedi owo emi abakde Abasi, edi ufọkabasi ama esiwak ndikpu enye.

Enye ikefreke akpan n̄kpọntịbe kiet ke uwem esie. Usen kiet, ke ini ekọn̄ oro, ọkwọrọ ederi kiet ama aka ekese udịmekọn̄ oro Papa okodude. Ke ini bọmb okobomode ke mbọhọ oro, ndịk ama anam ọkwọrọ ederi oro emen itọk, adade cross emi ẹbotde mbiet Christ ẹdian eyịbi enan̄-mbakara oro enye okodorode man enen̄ede ọsọp. Idem ama akpa Papa ndikụt nte owo emi ẹdọhọde nte adade ke ibuot Abasi adade se ẹbatde nte edisana n̄kpọ eyịbi enan̄-mbakara man ọsọp itọk. Kpa ye mme utọ n̄kpọntịbe oro ọkọrọ ye mme enyene-ndịk n̄kpọ oro enye okokụtde ke ini ekọn̄ oro, Papa okosụk enyenyene mbuọtidem ke Abasi. Enye ekesidọhọ ke Abasi anam imọ inyọn̄ ekọn̄ idi ye uwem.

“Ekpri Poland”

Ke 1911, Papa ama ọdọ n̄kaiferi kiet otode mbọhọ obio nnyịn. N̄kaiferi oro ekekere Anna Cisowski. Ke 1919, esisịt ini ke ekọn̄ ama okokụre, Papa ye Mama ẹma ẹwọrọ ke Poland  ẹkedụn̄ ke France, do ke Papa okodụk utom udọk ukan̄. Ami n̄kamana ke March 1926 ke Cagnac-les-Mines, ke ufọt edem usụk ye edem usoputịn France. Ke oro ebede, ete ye eka mi ẹma ẹwọrọ ẹkedụn̄ ke ebiet emi mbon Poland ẹkedụn̄ọde ke Loos-en-Gohelle, emi ekperede Lens ke edem edere France. Etem e-bred do ekedi eyen Poland, abakunam ekedi eyen Poland, oku ufọkabasi ekedi eyen Poland n̄ko. Eyịghe idụhe ẹkekotde ikpehe emi Ekpri Poland. Ete ye eka mi ẹma ẹsịn idem ke mme edinam obio. Papa ama esiwak ndidiomi mme mbre, emi ekesịnede mme drama, ikwọukwak, ye edida uyo n̄kwọ ikwọ. Enye ama esiwak ndinyene nneme n̄ko ye oku ufọkabasi, edi enye ikesikopke uyụhọ ke ini oku ọbọrọde ete: “Ndịben̄kpọ ẹwak etieti.”

Iban iba ẹma ẹkọn̄ usụn̄ufọk nnyịn usen kiet ke 1930. Mmọ ẹkedi Nditọ Ukpepn̄kpọ Bible, nte ẹkesikotde Mme Ntiense Jehovah ini oro. Mmọ ẹma ẹnọ Papa Bible, kpa n̄wed oro enye okoyomde ke anyan ini ndikot. Papa ye Mama ẹma ẹsịn idem n̄ko ẹkot mme n̄wed oro ẹkọn̄ọde ke Bible oro iban emi ẹkenọde mmọ. Se ete ye eka mi ẹkekotde ke mme n̄wed oro ama enen̄ede otụk mmọ. Kpa ye oro mmọ mîkenyeneke ini, ete ye eka mi ẹma ẹtọn̄ọ ndidụk mme mbono esop Nditọ Ukpepn̄kpọ Bible emi. Nneme oro Papa ye Mama ẹkesinyenede ye oku ama esitie mfan̄a mfan̄a tutu usen kiet, oku ama ọdọhọ ete ye eka mi ke edieke mmọ ẹkade iso ndibuana ye Nditọ Ukpepn̄kpọ Bible, ke owo idiyakke Stéphanie, adiahaeka mi, aka iso ọbọ ukpep katkisịm. Papa ama ọbọrọ ete, “Kûfịna idemfo. Tọn̄ọ ke emi, adiaha mi ye nditọ mi eken ẹdisitiene nnyịn idụk mbono esop Nditọ Ukpepn̄kpọ Bible.” Papa ama ọkpọn̄ ufọkabasi ofụri ofụri, ndien ke ntọn̄ọ ntọn̄ọ 1932, enye ye Mama ẹma ẹna baptism. Ini oro, mme asuanetop Obio Ubọn̄ 800 kpọt ẹkedu ke France.

Rosa: Ete ye eka mi ẹketo Hungary, mmọ n̄ko ẹkedụn̄ ke France nte ubon Marian, ẹnam utom udọk ukan̄. N̄kamana ke 1925. Ke 1937, owo kiet ke otu Mme Ntiense Jehovah oro ekekerede Auguste Beugin, m̀mê oro nnyịn ikesikotde Ete Auguste, ama ọtọn̄ọ ndisida Enyọn̄-Ukpeme usem Hungarian nsọk ete ye eka mi. Mama ye Papa ẹma ẹnen̄ede ẹma mme magazine emi, edi owo mmọ ndomokiet ikakabakede idi kiet ke otu Mme Ntiense Jehovah.

Okposụkedi n̄kedide eyenọwọn̄, se n̄kokotde ke Enyọn̄-Ukpeme oro ama enen̄ede otụk mi, ke adianade do, Suzanne Beugin, n̄wan eyen Ete Auguste ama enyene san̄asan̄a udọn̄ ke idem mi. Ete ye eka mi ẹma ẹnyịme enye esimen mi aka mme mbono esop. Ekem, ke ini n̄kọtọn̄ọde utom, esịt ama esiyat ete mi ke ini ndụkde mbono esop ke Sunday. Okposụkedi enye ekenyenede eti edu, enye ama ọtọhọ onyụn̄ ọdọhọ ete: “Afo usudụhe ke ufọk ke mme usen utom, ndien ke Sunday n̄ko, mbono esop iyakke fi etie ke ufọk!” Nte ededi, mma n̄ka iso ndidụk mme mbono esop. Ntre, usen kiet ete mi ama ọdọhọ ete, “Tan̄ n̄kpoduoho fo  wọrọ!” Eyo ama okụt. N̄kedi isua 17 kpọt, ndien n̄kọfiọkke ebiet oro n̄kpakade. Mma ntua n̄ka edem mme Suzanne. Mma ndu ye mme Suzanne ke n̄kpọ nte urua kiet mbemiso ete mi ọkọdọn̄de eyeneka mi an̄wan edida mi ọnyọn̄ ufọk. Ami n̄kedi owo o-bụt, edi se ẹwetde ke 1 John 4:18 ama an̄wam mi ndisọn̄ọ nda. Itien̄wed oro ọdọhọ ke “ima eke ọfọnde ama ebịn ndịk efep.” Mma nna baptism ke 1942.

Ọsọn̄urua Inyene eke Spirit

Marian: Ami ye ikpọ nditọeka mi eken, Stéphanie, Mélanie ye Stéphane, ima ina baptism ke 1942. Uwem ubon nnyịn ọkọkọn̄ọ ke Ikọ Abasi. Nte kpukpru nnyịn ikesitiede ikanade okpokoro, Papa ama esikot Bible ọnọ nnyịn ke usem Polish. Nnyịn ima isikpan̄ utọn̄ inọ Papa ye Mama kpukpru mbubịteyo nte mmọ ẹbụkde ifiọkutom an̄wautom mmọ. Eti idaha eke spirit emi ama ekpep nnyịn ndima Jehovah nnyụn̄ nnen̄ede n̄kọn̄ mbuọtidem ke enye. Udọn̄ọ ikayakke Papa anam utom aba, edi enye ama aka iso ndise mban̄a nnyịn ke n̄kan̄ eke spirit ye eke obụk.

Sia Papa ekenen̄erede enyene ifet idahaemi, kpukpru urua, enye ama esida usem Polish enịm ukpepn̄kpọ Bible ye mme uyen ke esop. Do ke n̄kekpep ndikot usem Polish. Papa ama esida mme usụn̄ efen esịn udọn̄ ọnọ mme uyen emi. Ke ini Brọda Gustave Zopfer, emi ekesede enyịn ini oro ke utom Mme Ntiense Jehovah ke France, ekedide edise esop nnyịn, Papa ama etịm n̄ka ikwọ ye drama Bible oro aban̄ade usọrọ oro Edidem Belshazzar akanamde ye ubọkn̄wed oro ke ibibene. (Daniel 5:1-31) Owo oro ekedide Daniel ke drama emi ekedi Brọda Louis Piéchota, emi ke ukperedem ọkọsọn̄ọde ada ke ini ukara Nazi. * Ẹkebọk nnyịn ke utọ idaha eke spirit emi. Nnyịn ima ikụt ke Papa ye Mama ẹkesiyọhọ kpukpru ini ye mme edinam eke spirit. Mfịn, mmedifiọk ke mmọ ẹkenọ nnyịn ata ọsọn̄urua inyene.

Ẹma ẹdori ukpan ke utom Mme Ntiense Jehovah ke France ke ini Ekọn̄ Ererimbot II akasiahade ke 1939. Isan̄ kiet, ẹma ẹdụk obio nnyịn ẹdụn̄ọde ufọk mme owo. Mbonekọn̄ Germany ẹma ẹkan kpukpru ufọk mme owo ẹkụk. Papa ama anam itie udọn̄ n̄wed oro etiede nte isọn̄ufọk ke itie ukọn̄ ọfọn̄ nnyịn, ndien nnyịn ikọdọn̄ nsio nsio n̄wed Bible do. Nte ededi, ima idọn̄ ediwak n̄kpri n̄wed oro Fascism or Freedom ke udọn̄n̄kpọ okpokoro udia nnyịn. Papa ama ọsọsọp atan̄ mmọ ọdọn̄ ke ekpat jaket emi ọkọkọn̄ọde ke usụn̄otop. Mbonekọn̄ Germany iba ye bodisi France ẹkedụn̄ọde ufọk nnyịn. Nnyịn ikakama nsia ke ubọk. Kiet ke otu mbonekọn̄ oro ama ọtọn̄ọ ndidụn̄ọde mme ọfọn̄ oro ẹkekọn̄ọde ke usụn̄otop, ndien ke enye ama okokụre, enye ama osion̄o n̄kpri n̄wed oro ada edi itie utem udia emi nnyịn ikodude. Enye ama ọmọnọde enyịn ese nnyịn onyụn̄ ayak n̄kpri n̄wed oro obon ke okpokoro onyụn̄ aka iso ndidụn̄ọde itie en̄wen. Mma nsọsọp ntan̄ n̄kpri n̄wed oro ndọn̄ ke udọn̄n̄kpọ okpokoro oro enye ama okododụn̄ọde. Owoekọn̄ oro ikafiakke ibụp iban̄a n̄kpri n̄wed oro—etie nte enye ama efre ofụri ofụri aban̄a mmọ!

Ndidụk Utom Uyọhọ Ini

Ke 1948, mma mbiere ndinam n̄kpọ Jehovah ofụri ini nte asiakusụn̄. Ke usen ifan̄ ẹma ẹkebe, ọfis n̄kọk itieutom Mme Ntiense Jehovah ke France ama ọnọ mi leta. Leta oro ọkọdọhọ nnam utom nte asiakusụn̄ ke esop Sedan, oro ekperede Belgium. Ete ye eka mi ẹma ẹdat esịt ndikụt nte nsịnde idem ntre ke utom Jehovah. Edi, Papa ama asian mi ke usiakusụn̄ idịghe n̄kpọ mbubru. Enye edi ọkpọsọn̄ utom. Nte ededi, enye ama ọdọhọ ke mmimọ iyọnọ mi un̄wam ye nte ke mmekeme ndidi mbịne imọ edieke nnyenede mfịna. Okposụkedi ete ye eka mi mîkenen̄ekede inyene okụk, mmọ ẹma ẹdep obufa enan̄ukwak ẹnọ mi. Ke nnyenyene babru ukpeokụk enan̄ukwak oro, ndien ini ekededi oro n̄kụtde babru emi, mmọn̄eyet esisiaha mi ke enyịn. Mama ye Papa ẹkekpa ke 1961, edi ke nteti nti item oro Papa ọkọnọde mi; item emi ẹma ẹnọ mi nsịnudọn̄ ẹnyụn̄  ẹdọn̄ mi esịt ke ofụri isua oro nnamde utom.

Owo efen oro ọkọnọde mi nsịnudọn̄ ekedi eyenete an̄wan emi ekedide isua 75, emi okodude ke esop Sedan; enye ekere Elise Motte. Ke ini ndaeyo, mma nsiwat enan̄ukwak mi n̄ka mme obio-in̄wan̄ oro ẹyomde usụn̄ ẹkpọn̄ obio nnyịn n̄kọkwọrọ ikọ, ndien Elise ama esidụk tren ebịne mi. Nte ededi, usen kiet, mbonutom tren ikanamke utom, ntre Elise ikekemeke ndinyọn̄ ufọk. N̄kukụre se ikodụkde mi ekikere ekedi ndimen enye ke enan̄ukwak mi nnyọn̄ ufọk—okposụkedi oro eketiede ufen ufen. Ke ndan̄nsiere, mma mmen akamba udotibuot akpakaha ndori ke edem enan̄ukwak mi ndi ufọk Elise ndimen enye. Ntre, enye ikesidụkke aba tren, onyụn̄ ada okụk oro akpadade ekpe usụn̄ edep ufiop mmịn man nnyịn ikpọn̄wọn̄ ke ini udia uwemeyo. Anie ekpekere ke enan̄ukwak ekeme ndikabade n̄kpọisan̄ uwat owo?

Mme Ifetutom Efen Efen

Ke 1950, ẹma ẹdọhọ ndinam utom nte esenyịn circuit ke ofụri edem edere France. Sia n̄kedide isua 23 kpọt, idem ama enyek mi. N̄kekere ke ọfis n̄kọk itieutom anam ndudue! Ediwak mbụme ẹma ẹdụk mi ekikere: ‘Ndi mmodot ke n̄kan̄ eke spirit ye eke obụk ndinam utom emi? Didie ke n̄keme ndidụn̄ ke nsio nsio ufọk kpukpru urua?’ Akan oro, toto ke ini emi n̄kedide eyen isua itiokiet, mma ndọn̄ọ udọn̄ọ ufebede enyịn. Udọn̄ọ emi ama anam enyịn mi kiet etie ufebede ufebede. Emi ama anam mi nsinen̄ede n̄kop bụt, nnyụn̄ n̄kop editịmede esịt mban̄a nte mme owo ẹdisede mi. Mma nnen̄ede n̄kop inemesịt ke akamba un̄wam oro Stefan Behunick, kpa andikụre ukpep ke ufọkn̄wed isụn̄utom Gilead, ọkọnọde mi. Ẹma ẹbịn Brọda Behunick ke Poland ke ntak utom ukwọrọikọ ẹnyụn̄ ẹnọ enye aka France. Uko oro enye ekenyenede ama enen̄ede otụk mi. Enye ama enen̄ede okpono Jehovah onyụn̄ ama akpanikọ. Ndusụk owo ẹkekere ke enye ọkọsọsọn̄ ido ye ami, edi mma n̄kpep ekese n̄kpọ nto enye. Uko oro enye ekenyenede ama an̄wam mi ndinyene uko n̄ko.

Utom circuit ama anam mi nnyene utịbe utịbe ifiọkutom an̄wautom. Ke 1953, ẹma ẹdọhọ n̄ka n̄kese Ete Paoli, emi ekesitobode Enyọn̄-Ukpeme onyụn̄ odụn̄de ke edem usụk Paris. Mma nsobo ye enye, ndien mma ndifiọk ke enye ama ọkpọn̄ utom ekọn̄ ye nte ke enye ama enen̄ede ama Enyọn̄-Ukpeme. Enye ama ọdọhọ mi ete ke ini imọ ima ikokot ibuotikọ kiet aban̄ade Editi N̄kpa Christ ke nsiondi Enyọn̄-Ukpeme eke ndondo oro, ke imọ ima inịm Editi oro ke idem imọ inyụn̄ ida ofụri mbubịteyo oro ikot n̄wed Psalm. Nnyịn ima ineme nneme ibịghi uwemeyo oro. Mbemiso n̄kọnyọn̄de, nnyịn ima ineme esisịt n̄ko iban̄a baptism. Ekem mma ndọhọ enye edidụk mbono circuit nnyịn oro ẹkeyomde ndinịm ke ntọn̄ọ ntọn̄ọ isua 1954. Enye ama edi, ndien enye ama esịne ke otu owo 26 oro ẹkenade baptism ke mbono oro. Mme utọ ifiọkutom emi ẹsinọ mi inemesịt.

Rosa: N̄kọtọn̄ọ usiakusụn̄ ke October 1948. Ke mma n̄kanam utom ke Anor, emi ekperede Belgium, ẹma ẹnọ mi ye asiakusụn̄ en̄wen emi ekerede Irène Kolanski, (emi ẹdiọn̄ọde idahaemi  nte Irène Leroy) ika Paris. Nnyịn ikodụn̄ ke ekpri ufọk ke Saint-Germain-des-Près ke ufọt obio. Sia n̄kọkọride n̄kpon ke obio-in̄wan̄, idem ama enyek mi aban̄a mbon Paris. N̄kekere ke kpukpru mmọ ẹdi ata mbon ntatenyịn oro ẹnen̄erede ẹfiọk n̄kpọ. Edi ke ini n̄kọkwọrọde ikọ nnọ mmọ, mma ndifiọk ke mmọ ẹdi ukem ye mme owo ke kpukpru ebiet. Ediwak ini, mme ekpeme inuaotop ikesiyakke nnyịn idụk esịt okụre, ntre ikesimemke utom nditọn̄ọ ukpepn̄kpọ Bible. Kpa ye oro, ndusụk owo ẹma ẹsinyịme etop nnyịn.

Ke ini ikodụkde mbono circuit ke 1951, ẹma ẹnam ndụn̄ọde ye ami ye Irène ẹban̄a utom usiakusụn̄ nnyịn. Ndi ọmọfiọk owo oro akanamde ndụn̄ọde ye nnyịn? Ekedi akparawa kiet oro edide esenyịn circuit emi ekerede Marian Szumiga. Nnyịn ima isosobo ini kiet ko, edi ke mbono oro ama akasuana, nnyịn ima itọn̄ọ ndisiwet kiet eken. Ami ye Marian ima inyene ediwak n̄kpọ oro ikadade ibiet kiet eken, ke adianade ye ndikana baptism ke ukem isua nnyụn̄ ntọn̄ọ usiakusụn̄ ke ukem isua. Ke edide akpan n̄kpọ akan, nnyịn mbiba ikoyom ndika iso nnam utom uyọhọ ini. Ke ntre, ke ima ikekere iban̄a emi ke akam, nnyịn ima idọ ndọ ke July 31, 1956. Ke mma n̄kọdọ ndọ, mma ntọn̄ọ ata obufa uwem. Ke adianade ye ndinam ukpụhọde nte n̄wanndọ, n̄kenyene n̄ko nditiene Marian nnam utom circuit, emi ọkọwọrọde ndikpụhọ ufọk kpukpru urua. Ke akpa, emi ikememke utom, edi akwa inemesịt ke akana ebet nnyịn.

Uwem Oro Akamade Uyụhọ

Marian: Ke ediwak isua oro ẹkebede, nnyịn ima inyene ifet nditiene ntịm ediwak ikpọ mbono. Ẹkenịm mbono kiet oro n̄kamade n̄kan ke 1966 ke Bordeaux. Ẹma ẹdori ukpan ke utom Mme Ntiense Jehovah ke Portugal ke ini oro. Ntre, ẹma ẹnịm mbono oro n̄ko ke usem Portuguese man Mme Ntiense oro ẹkekemede ndito Portugal ndi France ẹkpetiene ẹbọ ufọn. Ediwak nditọete  nnyịn ẹma ẹto Portugal ẹdi, edi mfịna oro okodude ekedi itie oro mmọ ẹdinade. Sia Mme Ntiense ke Bordeaux mîkenyeneke ufan̄ ke ufọk mmọ, nnyịn ima ibọ itie mbre ke ukpeokụk ida inam ufọkidụn̄. Ima ision̄o kpukpru n̄kpọitie inyụn̄ ida ikpehe itie edinam ibaharede ufọk oro ke itie iba, n̄kan̄ kiet ekenyene nditọete iren, n̄kan̄ eken ekenyene nditọete iban. Nnyịn ima inyụn̄ idọn̄ itie uyere mmọn̄ esan̄ukwak ye besịn uyetubọk, ibon mbiet ke isọn̄ simen inyụn̄ ida ọfọn̄ tent ifụk. Kpukpru owo ẹma ẹma ndutịm emi.

Ke ikpehe mbono kiet kiet ama akasuana, nnyịn ima isisan̄a ise nditọete nnyịn ke mme ufọkidụn̄ emi. Nditọete ẹma ẹnen̄ede ẹkop inemesịt. Ekedi n̄kpọ nsịnudọn̄ didie ntem ndikop ifiọkutom oro nditọete nnyịn ẹkenyenede kpa ye oro ẹkebiọn̄ọde mmọ ke anyan ini! Ke ini mmọ ẹkenyọn̄de ke mbono ama akasuana, mmọn̄eyet ama asiaha nnyịn.

Mma nnyene ifetutom efen isua iba ke edem, ke 1964, ke ini ẹkedọhọde nnam utom nte esenyịn district. Mma mfiak n̄kere m̀mê nyekeme ndinam utom oro. Edi mma n̄kere n̄ko ke edieke mbon oro ẹkamade utom ẹdọhọde nnam utom emi, ọwọrọ ke mmọ ẹkere ke nyekeme ndinam enye. Ama enen̄ede enem ndinam utom ye mme esenyịn efen oro ẹsan̄ade-san̄a. Mma n̄kpep ekese nto mmọ. Ediwak mmọ ẹnịm ata nti uwụtn̄kpọ ke ndime ime nnyụn̄ nsọn̄ọ nda, kpa mme edu oro Jehovah enen̄erede ama. Mmedi ndifiọk nte ke edieke nnyịn inyenede ime, Jehovah oyoyom nnyịn okụt.

Ke 1982, ọfis n̄kọk itieutom ama ọdọhọ nnyịn ise iban̄a ekpri otu mme asuanetop 12 emi ẹtode Poland ke Boulogne-Billancourt, ke mbọhọ Paris. Nnyịn ikodorike enyịn ndinyene utọ ifetutom emi. Mma mfiọk mme ikọ ukara Abasi ke usem Polish, edi n̄kekemeke ndida mmọ nsịn ke usem. Edi, mfọnido ye ibetedem oro nditọete oro ẹkenọde mi ẹma ẹnen̄ede ẹn̄wam mi. Mfịn, n̄kpọ nte mme asuanetop 170 ẹdu ke esop oro, esịnede n̄kpọ nte mme asiakusụn̄ 60. Ekem, ami ye Rosa ima ika ikese otu ye mme esop usem Polish ke Austria, Denmark, ye Germany.

Mme Ukpụhọde Idaha

Utom nnyịn ekedi ndisan̄a nse nsio nsio esop, edi udọn̄ọ mi ama anam nnyịn itre utom emi ke 2001. Nnyịn ima ibọ ufọk ke Pithiviers, emi Ruth eyeneka mi odụn̄de. Ọfis n̄kọk itieutom ama ọfọn ido ye nnyịn ke ndiyak nnyịn inam utom nte mme akpan asiakusụn̄ inyụn̄ inọ ibat hour oro idaha nnyịn ayakde.

Rosa: Uwem ama enen̄ede ọsọn̄ ye ami akpa isua oro iketrede utom circuit. Ukpụhọde emi ama okpon akaha tutu n̄kere ke nnyeneke ufọn aba. Do, mma ndọhọ ke esịt nte, ‘Afo emekeme ndida ini ye ukeme oro enyenede nnam n̄kpọ edifọn edifọn ke ndidụk utom usiakusụn̄.’ Mfịn, esịt enem mi ndinam utom ye mme asiakusụn̄ eken ke esop nnyịn.

Jehovah Esise Nnyịn Enyịn Kpukpru Ini

Marian: Mmọkọm Jehovah ke emi enye ọnọde mi Rosa nte nsan̄a ke ofụri isua 48 oro ẹbede. Ke ofụri isua oro n̄kanamde utom nte esenyịn oro asan̄ade-san̄a, enye ama enen̄ede ọnọ mi ibetedem. Akananam enye ikọdọhọke ite, ‘Ubaha ikpetrede utom emi ndien inyụn̄ ikọtọn̄ọ ubon nnyịn.’

Rosa: Ndusụk ini mme owo ẹma ẹsidọhọ mi ẹte, “Idịghe ata uwem ke mbufo ẹdu emi. Kpukpru ini, mbufo ẹsidụn̄ ye mbon en̄wen.” Edi nso inen̄ede idi “ata uwem”? Nnyịn imesiwak ndikọmọ idem nnyịn ke ediwak n̄kpọ oro ẹkemede ndibiọn̄ọ nnyịn ndibịne mme n̄kpọ eke spirit. N̄kọm ofụri se iyomde ke uwem edi eti bed, okpokoro, ye ibat ibat n̄kpọ udu uwem. Nte mme asiakusụn̄, nnyịn ikenyeneke ekese n̄kpọ obụkidem, edi ima inyene kpukpru  se ikoyomde man inam uduak Jehovah. Mme owo ẹma ẹsibụp mi ndusụk ini ẹte, “Nso ke afo edinam ke ama ọkọsọn̄ ke emi mûnyeneke ufọk idemfo, mûnyụn̄ unyeneke idotenyịn ndibọ okụk ukpọn̄ utom mi?” Do, mmesikot ikọ Psalm 34:10, emi ọdọhọde ete: “Mmọ eke ẹyomde Jehovah idinanake baba eti n̄kpọ kiet.” Jehovah esise aban̄a nnyịn kpukpru ini.

Marian: Ke akpanikọ, Jehovah ọmọnọ nnyịn se iwakde ikan se nnyịn iyomde. Ke uwụtn̄kpọ, ke 1958, ẹma ẹmek mi ndika akamba mbono ofụri ererimbot ke New York ke ibuot circuit nnyịn. Nte ededi, nnyịn ikenyeneke okụk ndida ndep tiket nnọ Rosa. Mbubịteyo kiet, eyenete kiet ama ọnọ nnyịn efọkn̄wed oro ẹkewetde “New York” ke edem. Nnyịn ima ida se enye ekesịnde ke esịt ikpe usụn̄ inọ Rosa nditiene mi n̄ka isan̄ oro!

Ami ye Rosa ituaha n̄kpọfiọk ndomo esisịt iban̄a ofụri isua oro nnyịn idade inam utom Jehovah. N̄kpọ ndomokiet itakke nnyịn, edi idụhe se nnyịn mînyeneke—nnyịn imodu inem inem uwem oro ọnọde uyụhọ ke utom uyọhọ ini. Jehovah edi ata utịbe Abasi. Nnyịn imekpep ndiberi edem ofụri ofụri ke enye, ndien ima oro imade enye omokpon. Ndusụk nditọete nnyịn ẹmekpan̄a ke ntak emi mmọ ẹnamde akpanikọ. Nte ededi, mmenịm ke akpanikọ nte ke owo ekeme ndiwa idem kpukpru usen ke utom Jehovah ke ediwak isua. Ndien se ami ye Rosa isụk idomode ndinam edi oro tutu esịm emi, ndien se nnyịn ibierede ndika iso nnam edi oro.

[Ikọ idakisọn̄]

[Ndise ke page 20]

François ye Anna Szumiga ye nditọ mmọ, Stéphanie, Stéphane, Mélanie, ye Marian ke n̄kpọ nte 1930. Marian ada ke anyan ifịm

[Ndise ke page 22]

Enyọn̄ enyọn̄: Ndinọ owo mme n̄wed Bible ke efe urua Armentières, ke edem edere France, ke 1950

[Ndise ke page 22]

Ufien: Stefan Behunick ye Marian ke 1950

[Ndise ke page 23]

Marian ye Rosa ke usen oro ekebemde ndọ mmọ iso

[Ndise ke page 23]

Rosa (utịt utịt ubọk ufien) ye Irène, nsan̄a usiakusụn̄ esie (ọyọhọ owo inan̄ ọtọn̄ọde ke ufien), ẹsuan etop mbono ke 1951

[Ndise ke page 23]

Ikesiwat ke enan̄ukwak ikese mme esop ke ini ikanamde utom circuit