Jako̱to̱ne̱ dinde̱ne̱ la mbu 2020 di ta tobotobo ońolana nged’a boso ni jinge̱le̱no̱ bekwali na sinima ba jako̱to̱ne̱ oboso ba ponda, nde di we̱le̱ mo̱ o inte̱rne̱t ná bonasango na bonańango ba wase ńe̱se̱ ba we̱le̱ songwa mo̱! Nde o Malawi na o Mosambik, jita la bonasango na bonańango asu ba tombise̱ nde di jako̱to̱ne̱ esibe̱ bolane̱ inte̱rne̱t. Ne̱ni ba we̱lino̱ bola nika e?

 Epep’a Badiedi ya Dibe̱le̱ di Madie̱le̱ name̱ne̱ pe̱ na Epep’a Belēdi, ba boli wonj’a tobotobo ná o Malawi na o Mosambik, di jako̱to̱ne̱ di tombe o tele na o radio. Ońola nje e? Ekombo a Malawi ye o muso̱ngi ma bekombo ba wase owe̱ni inte̱rne̱t ńeno̱ diye̱ jita, nik’e mabola so̱ ná ngus’a Mboṅ a Yehova buka te̱ nde ye ná i bolane̱ inte̱rne̱t. Nika nde munasango William Chumbi ńena ńe elong’a dibe̱le̱ la mukanjo m’ebolo ma Malawi a tele̱ye̱no̱; mo̱ ná: “Tongwea radio na tele buka te̱ nde bonasango na bonańango asu ba wusano̱ kusa di da la mudī.” Luka Sibeko elongi epe̱pe̱ ya dibe̱le̱ la mukanjo m’ebolo ma Malawi a bati ná: “Di jako̱to̱ne̱ di si tombe te̱ o tele na o radio, dongo dinde̱ne̱ la bonasango ba ekombo asu ba si wusa tombise̱ mo̱.” O Mosambik pe̱, ngus’a bonasango nde ye ná yanda belongisan be makase̱ inte̱rne̱t, esibe̱ dimbea ná inte̱rne̱t mo̱me̱ne̱ pe̱ ńe diye̱ jita.

 O njo̱m a diboa la COVID-19, tele iwo̱ name̱ne̱ pe̱ na radio ba ta ba nitombise̱ ndongame̱n asu ya woki. a Bonasango asu ba baise̱ so̱ ma miyo ma tele na radio ná mi tindeye pe̱ biso̱ epolo ońola jako̱to̱ne̱ dinde̱ne̱.

 Nde bonasango asu ba Malawi ba kusi mitakisan. Miyo ma tele na radio mi ko̱lo̱ngo̱ne̱ nde bola bato ba be̱n lambo o tombise̱, hawa po̱ o jita le̱se̱ ebanja ba mabwa bo̱ngo̱ ná bato be ná ba wo̱lo̱ yete̱na mambo mindi buka nika. Bonasango asu ba tele̱ye̱ so̱ babe̱ne̱ ma miyo ná ebol’asu e mongwane̱ nde bato, ebanja to̱ o ni pond’a diboa, di mabola ná bato ba senge myango ma bwam mi malo̱ke̱ mye o Bibe̱l; nik’e mongwane̱ pe̱ bato o be̱ne̱ bedangwedi ba bwam na o be̱ne̱ longe̱ la mbia le bonam. Be beteledi be boli ná bemeye o batea biso̱ ponda.

 O Malawi, jako̱to̱ne̱ di tombi o tele po̱ na o radio po̱ bena lodun la bato o ekombo ye̱se̱ beno̱ ná bombwa to̱ senga. O Mosambik, jako̱to̱ne̱ di tombi o tele po̱ na o 85 ma radio.

 O be bekombo bebane̱, di busise̱ 28 227 la do̱lar b ná jako̱to̱ne̱ di tombe o tele, na be̱be̱ na 20 000 la do̱lar ná di tombe pe̱ o radio. Misusedi ońola radio mi ta botea 15 la do̱lar ońola radio nisadi, nate̱na 2 777 la do̱lar ońola radio ń’ekombo.

 Bonasango asu ba po̱ngi miwe̱n ná ba bolane̱ mabea ma wonja o mbad’a bwam. O Malawi k’eyembilan, ba we̱li kusane̱ miyo ma radio ná mi sibise̱ misusedi ońola lambo ka 30%. Nik’e boli ná di we̱le̱ po̱ngo̱ ekoted’a 1 711 do̱lar. O Mosambik, miyo ma radio mō̱ memedi o sibise̱ misusedi mabu ońolana Mboṅ a Yehova i biane̱ ka bato be mbale̱ na bena ba masawe̱ nje bangame̱nno̱ o ponda.

 Bonasango asu ba bo muńe̱nge̱ jita o jombwa jako̱to̱ne̱ o tele to̱ o bupe̱ mo̱ o radio. Patrick, mutudu mō̱ ńa Malawi a kwali ná: “Di masoma bonasango ba Dibe̱le̱ di Madie̱le̱ jita, ońola nje ye̱se̱ ba bolino̱ ońol’asu o pond’a din diboa di lań.” Isaac pe̱ nu maje̱ o Malawi, a kwali ná: “Mpo̱m m’elongisan di be̱nno̱ mwe nde radio, di matimbise̱le̱ so̱ bebokedi ba Yehova masoma jita ná be boli biso̱ epolo o bupe̱ jako̱to̱ne̱ tongwea radio. Nik’e boli ná mbia mam mwe̱se̱ mu tombwane̱ o bupe̱ jako̱to̱ne̱ le̱se̱. Je̱n nde nika ka mboṅ ni malee̱ ná Yehova a to̱ndi baboledi bao.”

 Mbu 2020 nde mu ta mbu maboso mute̱ dikalo mō̱ ńa Mosambik a tombise̱no̱ jako̱to̱ne̱ dinde̱ne̱. A kwali ná: “Bete̱sedi ná jombwe jako̱to̱ne̱ dinde̱ne̱ o tele bo̱nge̱le̱ mba ná Yehova nde e Loba la ngum. Diboa di lań o wase ńe̱se̱ di s’eki ná a bole biso̱ da la mudī; a boli ná na kuse di da esibe̱ busa o ndabo am. Nik’e bati lee̱ mba ndolo ńe oteten a tumba la Yehova. Ne mbaki ná ebas’a mbale̱ ye.”

 Mutudu mō̱ nu mabelabe̱ ná Wyson a kwali ná: “Na mapula timbise̱le̱ mūt’a jemea masoma, ebanja e o jombwea biso̱ o nin ponda ńena diboa di lańno̱ o wase ńe̱se̱. Di maja nde o su la wase lena le tue buka me̱se̱; bedomsedi be no̱ngo̱be̱ ná jako̱to̱ne̱ di tombe o tele na o radio bongwane̱ jita lasu lena di si be̱n mo̱ni ndongo.”

 O mbu 2021, Epep’a Badiedi ya Dibe̱le̱ di Madie̱le̱ na Epep’a Belēdi ba boli pe̱te̱ wonja ná o bekombo bō̱, jako̱to̱ne̱ dinde̱ne̱ di tombe o tele na o radio. Owe̱ni mo̱ni o tombise̱ jako̱to̱ne̱ o ni mbadi mu mawano̱ e? Mu mawa nde o mabea ma wonja ońol’ebolo o wase ńe̱se̱, mena ma mabolabe̱ tongwea donate.jw.org. Di masoma bińo̱ ońola sanga lańu la mulema!