1 Reyes 10:1-29
10 Saba* markan reinapasti, kunjamsa Salomonajj Jehová Diosan sutip kawsajj+ wali uñtʼatäjjäna ukanak parlir istʼäna, ukatwa Salomonan ukarojj jan amuytʼkañ jisktʼanakampi yantʼir jutäna.+
2 Saba markan reinapajj walja servirinakapampi,+ bálsamo sat aceitempi,+ walja qorimpi, suma qalanakampi khumjjatat camellonakampiw Jerusalenar purïna. Jupasti Salomón reyin ukar mantasaw taqe kuntï yatiñ munkäna ukanak jisktʼasïna.
3 Salomonasti taqe jisktʼanakaparuw qhanañcharakïna. Reyitakisti jisktʼanakapar qhanañchañajj janiw kuna chʼamäkänsa,* jupajj taqpach qhanañchäna.
4 Saba markan reinapajja, Salomonan+ wali yatiñanïtap uñjasasa, reyin uta luratap uñjasasa,+
5 Salomonan mesapankkäna uka manqʼañanak uñjasasa,+ servirinakapajj kunjam qontʼatäpjjänsa uk uñjasasa, meseronakapar servir uñjasasa, isinakap uñjasasa, coperonakapar uñjasasa, kunjamsa Salomonajj Jehová Diosan utapan nakhantayat sacrificionak loqtapunïna uk uñjasasa, walpun jupajj musparäna.
6 Ukatwa jupajj reyir akham säna: “Kunanaktï nayajj luratanakamatsa* yatiñanïtamatsa markajan istʼkayäta taqe ukanakajj cheqäskapunitaynawa.
7 Kunanaktï yatiyapkitäna uk janiw creykayätti, ukampis juman ukar jutasaw pachpa nayranakajampi ukanak uñjta. ¡Cheqpachans janiw nayarojj ni chikats yatiyapkitütuti!* Juman yatiñanïtamasa walja utjirinïtamasa, kuntï nayajj istʼkayäta ukanakat sipans jukʼampiwa.
8 ¡Kusisiñanïpjjew juman yatiñam sapür istʼapki uka jaqenakamasa servirinakamasa!+
9 Juman Jehová Diosamajj jachʼañchatäpan,+ jupaw chuymapar kusisiyatam laykojj Israelan tronopar qontʼaytamjja. Jehová Diosajj Israelar wiñay munasitap laykurakiw reyïñamatak jumar uttʼaytamjja, ukhamat cheqaparjam juzgañamataki, cheqaparjam apnaqañamataki” sasa.
10 Ukatsti jupajj 120 qori talentonakampi,* walja bálsamo aceitempi,+ walja suma qalanakampi+ reyir churäna. Janipuniw kunapachas ukham walja bálsamo aceitejj churaskänti, Saba markan reinapakiw Salomón reyirojj ukham churäna.
11 Hiram reyin walja barconakapajj Ofir+ sat lugarat qori apanipjjerïna, uka pachpa barconakarakiw Ofir lugarat walja sándalo* maderanakampi+ suma qalanakampi+ apanipjjäna.
12 Uka sándalo maderanakatjja reyejj puntalanakwa Jehová Diosan utapatakisa reyin utapatakis* luräna, cantirinakatakejj arpanaksa cuerdanakan instrumentonaksa lurarakïnwa.+ Janipuniw jichhürkamajj ukham sándalo maderajj apanitäjjeti ni uñjatäjjarakisa.
13 Salomón reyisti kunanaktï Saba markan reinapajj maykäna munkarakïna ukanak churäna, ukatjja kuntï Salomonajj chuymapat* churañ munkäna uks churarakïnwa. Uka qhepatsti Saba markan reinapajj servirinakapamp chikaw markapar kuttʼjjäna.+
14 Salomón reyin sapa mara qori katoqatapajj 22.777 kilonakaw pesäna,*+
15 comerciantenakatsa, negociantenakatsa, árabe jaqenakan taqe reyinakapatsa, markan gobernadoranakapatsa ganancianak katoqarakïnwa.
16 Salomón reyisti qorimpi yaqha metalampi apthapit 200 jachʼa escudonak+ luräna (sapa escudorojj 600 qori siclonakaw* mantäna),+
17 ukatjja qorimpi yaqha metalampi apthapit 300 jiskʼa escudonak* lurarakïna (sapa escudorojj kimsa qori minanakaw* mantäna). Ukanaksti reyejj Líbano Monte*+ sat utaruw uchäna.
18 Reyisti marfilat* mä jachʼa trono luräna,+ ukarusti suma qorimpiw forrarakïna.+
19 Reyin tronopkamajj sojjta gradanakaw utjäna, trono patjjarusti mä jiskʼa moroqʼo techor uñtasitaw utjarakïna. Tronon purap ladoparojj ampar samartʼayasiñanakaw utjäna, uka ladonakapanjja saytʼat leonanakar uñtasit pä estatuanakaw+ utjarakïna.
20 Sojjta gradanak patjjanjja 12 saytʼat leonanakar uñtasit estatuanakaw utjäna, uka leonanakajj sapa gradanwa purap lador uchatäna. Janipuniw kuna reinos* Salomón reyin tronopjam lurkänti.
21 Salomón reyin taqpach copanakapajj qorit luratkamakïnwa, kunanakatï Líbano Monte*+ sat utan serviñatakejj wakiskäna taqe ukanakas suma qorit luratarakïnwa. Qollqe metalat luratajj janiw kunas utjkänti. Salomón reyin urunakapansti, qollqe metalajj janis kunäkaspa ukham uñjatänwa.+
22 Reyisti lamar qotanjja Tarsis+ toqenkir walja barconakanïnwa, uka barconakapajj Hiram sat reyin walja barconakapamp chikänwa. Tarsis toqenkir walja barconakajj sapa kimsa maraw qorimpi, qollqempi, marfilampi,+ mononakampi ukhamarak pavo real sat animalanakamp cargantat purinipjjerïna.
23 Salomón reyisti oraqenkir taqe reyinakat sipansa wali qamiripunïnwa,+ wali yatiñanirakïnwa.+
24 Taqe cheqat jutir jaqenakaw Salomonamp jikisiñ munapjjäna, ukhamat Diosajj Salomonan chuymapar uchkäna uka yatiñap istʼañataki.+
25 Sapa marasti, jupar visitirinakajj sapa mayniw regalonak apanipjjerïna: qollqe metalat luratanaka, qori metalat luratanaka, isinaka, armanaka, bálsamo sat aceite, caballonaka, mulanaka.
26 Salomonasti carronaksa caballonaksa* tantachaskakïnwa. Jupanjja 1.400 carronakampi 12.000 caballonakampiw*+ utjäna, ukanakajj carronak jaytañatak markanakana ukhamarak Jerusalén markan jaytatänwa, reyejj kawkjankkäntï uka markana.+
27 Jerusalén markanjja reyejj qollqe metal wal utjayäna, qollqe metalajj qaljam waljapunïnwa, cedro madersa wal utjayarakïna, cedro maderajj Sefelá+ toqen utjki uka sicómoro sat qoqanakjam* waljapunïnwa.
28 Salomón reyin caballonakapajj Egipto markat apanitänwa, reyin comerciante jaqenakapaw caballonak tam tama alapjjerïna,* qhawqha preciotï amtatäkäna ukarjamaw caballonakat pagapjjarakirïna.+
29 Egipto markat apayanit sapa carron preciopajj 600 qollqe metalanakänwa, sapa caballon preciopajj 150 qollqe metalanakarakïnwa. Jupanakasti hititanakan+ reyinakaparu ukhamarak Siria markan reyinakaparuw aljapjjarakirïna.
Notanaka
^ Jan ukajja, “Seba”.
^ Hebreo arunjja, “Reyitakisti janiw kuna imantatas utjkänti”.
^ Jan ukajja, “arunakamatsa”.
^ Variante: “yatiyapkataytuti”.
^ Apéndice B14 uñjjattʼäta.
^ Hebreo arunjja, “algum”. Algum sat maderajja, wali valorani suma maderänwa, uka maderatwa kunayman sumanak lurapjjerïna.
^ Jan ukajja, “palaciopatakis”.
^ Hebreo arunjja, “kuntï Salomón reyejj amparapat”.
^ Hebreo arunjja, “666 qori talentonakaw pesäna”.
^ Apéndice B14 uñjjattʼäta.
^ Jan ukajja, “broquelanak”. Flechtʼañ arco apnaqerinakaw uka jiskʼa escudonak apnaqapjjerïna.
^ Apéndice B14 uñjjattʼäta.
^ Jan ukajja, “Bosque”.
^ Marfilajj elefantempin yaqha animalanakampin janqʼo colmillonakapatwa apsusispa, ukajj wali jila valoranirakiwa.
^ Jan ukajja, “gobiernos”.
^ Jan ukajja, “Bosque”.
^ Jan ukajja, “caballot sarir chachanaksa”.
^ Jan ukajja, “caballot sarir chachanakampiw”.
^ Jan ukajja, “arbolanakjam”.
^ Ukajja, “Salomón reyin caballonakapajj Coa lugarampit Egipto markampit apayanitänwa, reyin comerciante jaqenakapaw Coa lugarat caballonak alapjjerïna” sasaw jaqokipasirakispa. Coa sasinjja inas Cilicia lugarat parlaskchi.