Xeen tiʼ baʼax ku taasik

Xeen tu cuadroil baʼax ku taasik

Kʼeʼex u kuxtaloʼob tumen le Bibliaoʼ

Kʼeʼex u kuxtaloʼob tumen le Bibliaoʼ

Kʼeʼex u kuxtaloʼob tumen le Bibliaoʼ

¿BAʼAX áant juntúul máak jach kʼasaʼan (punk) u yaabilt yéetel u yáant u yéet máakil? ¿Baʼax áant juntúul xiʼipal mexicoil u kʼex le kʼaakʼas kuxtal yaantiʼ kaʼachoʼ? ¿Baʼaxten tu xulaj u táakpajal tiʼ u carrerail bicicleta juntúul máak japonil? Koʼox ilik.

«Kaʼacheʼ maʼatech in respetar, kin nojbaʼalkúunskinba yéetel kʼasaʼanen» (DENNIS OʼBEIRNE)

SÍIJ TU JAʼABIL: 1958

KAJAʼAN: INGLATERRA

KAʼACHEʼ: JUNTÚUL PUNK MAʼATECH U BISKUBA YÉETEL MIX MÁAK

LE BIX KUXLIKEN KAʼACHOʼ: In taataʼobeʼ irlandailoʼob, yéetel tin chichnileʼ tiaʼanen kaʼach ichil le religión católica irlandesaoʼ. In láakʼtsiloʼobeʼ cada ku túuxtikenoʼob kaʼach iglesia, baʼaleʼ teneʼ jach maʼ uts tin tʼaaniʼ. Kex beyoʼ taak kaʼach in wojéeltik yaʼab baʼaloʼob yoʼolal Dios. Le oʼolal cada áakʼab ken chilaken tin camaeʼ, kin rezartik le padrenuestrooʼ, tsʼoʼoleʼ ku joʼopʼol in tukultik jach baʼax u kʼáat u yaʼal cada jaats tiʼ le oracionaʼ.

Tin táankelmileʼ taakchaj in maas ojéeltik baʼaxoʼob ku creertaʼal ichil le rastafarioʼ, yéetel jach utschaj tin wich in wokskinba tiʼ política jeʼex teʼ liga antinazioʼ. Baʼaleʼ baʼax maas utschaj tin wicheʼ letiʼe kʼaakʼas modos yaan tiʼ le máaxoʼob ku yaʼalikubaʼob punkoʼ. Óoliʼ sáamsamal kin drogarkinba, maases yéetel marihuana. Yaʼab in káaltal kaʼachi, uts tin tʼaan in wokskinba tiʼ baʼaloʼob tuʼux jeʼel in peʼertik in kuxtaleʼ yéetel jach maʼatech in chʼaʼik en cuentail mix máak. Óoliʼ mix máak yéetel kin biskinba, tsʼoʼoleʼ hasta in wilik wa jach kʼaʼabéeteʼ kin tsikbal yéetel wa máax. In pʼeek tak u chʼaʼabal in foto. Ken in kʼaʼajs le baʼaloʼobaʼ kin tsʼáaik cuentaeʼ kaʼacheʼ maʼatech in respetartik mix máak, kin nojbaʼalkúunskimba yéetel kʼasaʼanen. Chéen utsen kaʼach yéetel in amigoʼob.

Ka tu tsʼáajten 20 jaʼaboʼobeʼ taakchaj in kaanbal tiʼ le Bibliaoʼ. Juntúul in amigo ku konik drogaeʼ, teʼ carcel káaj u xokik le Bibliaoʼ yéetel junpʼéel kʼiineʼ joʼopʼ k-tsikbal tu yoʼolal le religionoʼ, le Iglesiaoʼ yéetel wa yaan baʼax u yil Satanás yéetel le baʼaxoʼob ku yúuchul teʼ yóokʼol kaabaʼ. Tin manaj junpʼéel Bibliaeʼ ka káaj in xokik. Teen yéetel in amigoeʼ junpáay k-xokik le Bibliaoʼ, ken tsʼoʼokkeʼ k-múul tsikbaltik baʼax t-kanaj yéetel ku joʼopʼol k-tuklik baʼax u kʼáat u yaʼale. Máan yaʼab mesoʼob bey k-beetkoʼ.

Jujunpʼéel tiʼ le baʼaxoʼob k-tuklik u kʼáat u yaʼaloʼ, letiʼ leloʼobaʼ: teʼ kuxaʼanoʼon tu tsʼook kʼiinoʼobeʼ; le jaajil cristianoʼoboʼ unaj u kʼaʼaytikoʼob u maʼalob péektsil u Reino Dios; maʼ unaj u yoksikubaʼob tiʼ u baʼalubaʼob le yóokʼol kaabaʼ mix tiʼ política, yéetel le Bibliaoʼ ku tsʼáaik maʼalob tsolnuʼukoʼob utiaʼal k-nuʼuktik k-kuxtal. Jach k-creertik kaʼacheʼ jaaj le baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ, le oʼolal k-tuklik xan chéen unaj u yantal junpʼéel religión kaʼansik u jaajil. Baʼaleʼ ¿máakalmáak? Joʼopʼ k-ilik baʼaxoʼob ku beetaʼal teʼ religionoʼob maas nuuktakoʼ, jeʼex wa ku yoksikubaʼob tiʼ política bey xan baʼaxoʼob ku beetaʼal ichil; yéetel ka tsʼoʼokeʼ t-tsʼáaj cuentaeʼ maʼatech u adorartikoʼob Dios jeʼex tu kaʼansil Jesusoʼ. Lelaʼ tu yeʼesaj toʼoneʼ maʼ kʼamaʼanoʼob tumen Diosiʼ, le oʼolal t-chʼaʼtuklaj k-ilik baʼaxoʼob ku creertik le religionoʼob maʼ jach kʼaj óolaʼan utiaʼal k-ilik wa ku kaʼanskoʼob u jaajiloʼ.

Tʼaanajoʼon yéetel le máaxoʼob yanoʼob ichil le religionoʼobaʼ ka t-beetaj jejeláas kʼáatchiʼ tiʼob yoʼolal le Bibliaoʼ. Tumen k-ojel baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ séeb t-tsʼáajil cuenta wa jaaj le baʼaxoʼob ku yaʼalikoʼoboʼ. Ken tsʼoʼokok k-tʼaan yéeteloʼobeʼ, teneʼ kin kʼáat óoltik tiʼ Dios ka taakak in kaʼa tʼaan tu yéeteloʼob wa letiʼob kaʼansik u jaajil. Máan yaʼab mesoʼob táan k-beetik kʼáatchiʼob tiʼ jejeláas religionoʼob, baʼaleʼ mix junpʼéel núukik toʼon yéetel le Bibliaoʼ tsʼoʼoleʼ maʼatech u taaktal in kaʼa tsikbal tu yéeteloʼob.

Ka máan kʼiineʼ tʼaanajoʼon yéetel u j-jaajkunajoʼob Jéeoba (testigos de Jehová). Le ka t-kʼáataj le baʼaxoʼob taak k-ojéeltikoʼ, letiʼobeʼ tu núukoʼob toʼon yéetel le Bibliaoʼ. Tsʼoʼoleʼ le baʼaxoʼob tu yaʼaloʼoboʼ jach jeʼex k-tukultmil kaʼachoʼ. Bey túunoʼ t-beetaj uláakʼ kʼáatchiʼ tiʼob maʼ k-ojel u núukiliʼ, jeʼex bix u yilik Dios le droga yéetel le tsʼuʼutsʼ chamaloʼ. Letiʼobeʼ láayliʼ yéetel le Biblia tu núukoʼoboʼ. Tsʼoʼoleʼ t-aʼalaj yaan k-bin tiʼ junpʼéel muchʼtáambal teʼ Najil Reinooʼ.

Lelaʼ jach talamchaj ten. Tumen óoliʼ yéetel mix máak kin bisikinbaeʼ maʼ jatsʼuts tin wilil in taal saludartbil tumen le máakoʼob jach utsoʼob yéetel maʼalob u vestirmilubaʼoboʼ. Jelaʼan tin wilil le baʼax tu beetoʼoboʼ, le oʼolal maʼ taakchaj in kaʼa biniʼ. Baʼaleʼ jeʼex suukil in beetkeʼ, tin kaʼa kʼáataj tiʼ Dios ka taakak in tsikbal tu yéeteloʼob wa letiʼob kaʼansik u jaajil. Tsʼoʼoleʼ tin wuʼuyaj jach taak in xokik le Biblia yéetel u j-jaajkunajoʼob Jéeobaoʼ.

BIX TU KʼEXIL IN KUXTAL LE BIBLIAOʼ: In wojel maʼ maʼalob ka in drogartinbaiʼ, le oʼolal tin séeb pʼataj. Baʼax talamchaj in pʼatkeʼ letiʼe tsʼuʼutsʼ chamaloʼ. Yaʼab u téenel tin wilaj in pʼatik, baʼaleʼ maʼ béeychajiʼ. Le ka tsikbaltaʼab ten yaan máaxoʼob jach séeb úuchik u pʼatkoʼobeʼ, tin kʼáataj tiʼ Jéeoba ka u yáanten. Bey túunoʼ maʼ suunajen tsʼuʼutsʼiʼ. Tin kanaj kʼaʼabéet in waʼalik tiʼ Jéeoba jach bix in wuʼuykinba.

Uláakʼ baʼax tin kʼexeʼ, letiʼe bix in vestirkinbaoʼ. Le yáax ka binen teʼ Najil Reinooʼ láaj waʼakbal u tsoʼotsel in pool, tsʼoʼoleʼ azul in bonmil kaʼachi, baʼaleʼ ka tsʼoʼokeʼ tin bonaj de chakkʼaankʼan. Suuk kaʼach in búukintik pantalón de mezclilla yéetel junpʼéel chamarra (chaqueta) de kʼéewel yaan u tsʼíibiloʼob. Maʼ tin wilik kaʼach u kʼaʼabéetil in kʼexik bix in kuxtal, kex ku sen aʼalaʼal ten tumen le j-jaajkunajoʼoboʼ. Baʼaleʼ tuukulnajen yoʼolal le baʼax ku yaʼalik 1 Juan 2:15-17: «Maʼ a yaabiltikeʼex le yóokʼol kaaboʼ mix le baʼaloʼob yaan tu yóokʼoloʼ. Wa yaan máax ku yaabiltik le yóokʼol kaaboʼ maʼ u yaabiltmaj le Taataoʼ». Tin tsʼáaj cuentaeʼ yoʼolal bix in kuxtaleʼ tin weʼesik in yaabiltmaj kaʼach le yóokʼol kaabaʼ, yéetel utiaʼal in weʼesik in yaabiltmaj Dioseʼ kʼaʼabéet in kʼexik in kuxtal. Tsʼoʼoleʼ bey tin beetiloʼ.

Ka máan kʼiineʼ tin tsʼáaj cuentaeʼ Dios aʼalik ten ka xiʼiken muchʼtáambal, maʼ u j-jaajkunajoʼob Jéeobaiʼ, lelaʼ bey u yeʼesik Hebreos 10:24, 25. Ka káaj in bin tiʼ tuláakal le muchʼtáambaloʼob yéetel ka joʼopʼ in kʼaj óoltik tubeel le sukuʼunoʼoboʼ, tin chʼaʼtuklaj in kʼubik in kuxtal tiʼ Jéeoba yéetel okjaʼanajen.

LE UTSILOʼOB TSʼOʼOK U TAASIKTENOʼ: Jach ku péeksik in wóol in tuukul tiʼ bix u chaʼik Jéeoba u náatsʼal máak tu yiknal. Le chʼaʼ óotsilil ku yeʼesik yéetel le yaabilajoʼ, tu yáanten in chʼaʼtukult in seguert u ejemplo bey xan in kuxtal jeʼex kuxlajik Jesucristo, u Hijooʼ (1 Pedro 2:21). Tsʼoʼok in kanikeʼ jeʼel u páajtal in kʼexik bix in kuxtal wa in kʼáat in meyajt Dioseʼ. Jach kin tsʼáaik in wóol in weʼes jatsʼuts modos yéetel yaabilaj tiʼ in watan, tiʼ in hijo bey xan tiʼ le sukuʼunoʼoboʼ. In wilik in kuxtal jeʼex Cristoeʼ tsʼoʼok u yáantken in wuʼuyinba maʼalob, u yantal u biilal in kuxtal yéetel tsʼoʼok u yáantken in yaabilt in wéet máakil.

«Tu yeʼesoʼobten utsil» (GUADALUPE VILLARREAL)

SÍIJ TU JAʼABIL: 1964

KAJAʼAN: MÉXICO

KAʼACHEʼ: KʼAAS BIX U KUXTAL

LE BIX KUXLIKEN KAʼACHOʼ: Teneʼ juntúulen tiʼ siete paalaloʼob anchaj tiʼ in maama yéetel teʼ nuukchajoʼon Hermosillo (Sonora, México), tiʼ junpʼéel kaaj jach óotsileʼ. Chichnen ka kíim in taata, le oʼolaleʼ tu juunal in maama anchaj u líiʼskoʼon. Jach chichnen ka káaj in meyaj utiaʼal in wáantik in maama yéetel le baʼaxoʼob kʼaʼabéet t-otochoʼ, baʼaleʼ maases x-maʼ xanabil in bin tumen minaʼantoʼon taakʼin utiaʼal k-manik k-xaanab. Jeʼex uláakʼ familiaʼobeʼ, óoliʼ minaʼan tuʼux k-antal tumen jach chichan k-otoch.

Tumen óoliʼ bul kʼiin ku meyaj kaʼach in maamaeʼ, maʼ tu páajtal u kanáantkoʼon. Le ka tu tsʼáajten seis jaʼaboʼobeʼ violartaʼaben tumen juntúul xiʼipal 15 jaʼaboʼob yaantiʼ, yéetel máan yaʼab tiempo bey u beetkoʼ. Yoʼolal lelaʼ jelpaj bix in tuukul. Kin tuklik kaʼacheʼ maʼ kʼaas u yutstal tin wich in wéet xiibiliʼ. Le ka tin kʼáataj áantaj tiʼ le doctoroʼob yéetel le sacerdoteʼoboʼ, tu yaʼaloʼobteneʼ le baʼax ku yúuchultenoʼ junpʼéel baʼal normal.

Le ka tu tsʼáajten catorce jaʼaboʼobeʼ, tin chʼaʼtuklaj in waʼalikeʼ homosexualen. Máan once jaʼaboʼob beyenoʼ, yéetel kajlajen yéetel yaʼab máaxoʼob. Tin kanaj kʼos pool yéetel tin tsʼáaj in estética. Kex beyoʼ maʼ kiʼimak in wóoliʼ yéetel yaʼab u beetaʼal in muʼyaj. Yaan kʼiineʼ kin tuklik kaʼach maʼ maʼalob baʼax kin beetkiʼ, yéetel wa yaan máakoʼob utsoʼob teʼ yóokʼol kaabaʼ.

Kʼaʼajten juntúul in kiik j-jaajkunaj tiʼ Jéeoba tu xokaj le Bibliaoʼ yéetel okjaʼanajaʼan. Letiʼe suuk kaʼach u tsikbaltik ten le baʼaxoʼob ku kanikoʼ, baʼaleʼ maʼatech in beetik u cuentail. Kex beyoʼ jach jatsʼuts in wilik bix u biskuba yéetel u yíicham. Letiʼobeʼ jach u yaabiltmubaʼob yéetel ku paklan respetarkubaʼob. Ka máan kʼiineʼ káaj u tsʼaʼabalten xook tumen juntúul kiik. Tu káajbaleʼ maʼ uts tin tʼaan in xookiʼ, baʼaleʼ ka tsʼoʼokeʼ tin kʼexaj in tuukul.

BIX TU KʼEXIL IN KUXTAL LE BIBLIAOʼ: Ka yáax binen tiʼ junpʼéel muchʼtáambal yéetel le j-Jaajkunajoʼoboʼ jatsʼuts tin wilil u modosoʼob. U suukileʼ le máakoʼoboʼ jach ku pʼaʼastikenoʼob, baʼaleʼ letiʼobeʼ maʼ beyoʼobiʼ. Tu saludartenoʼob yéetel tu yeʼesoʼobten utsil. Jach maʼalob tin wuʼuyilinba.

Le ka binen tiʼ junpʼéel asambleaeʼ tin maas tsʼáaj cuenta tak tiʼ nukuch muchʼtáambaloʼobeʼ le máakoʼobaʼ, bey u modosoʼob jeʼex in kiikeʼ: jach utsoʼob. Ka tin máansaj tin tuukul, ¿letiʼ wa ta tʼaan le máakoʼob úuch joʼopʼok in kaxtikoʼobaʼ? Jach jatsʼuts tin wilil bix u yeʼeskoʼob yaabilaj, bix u múul biskubaʼob yéetel bix u meyaj le Biblia tiʼob utiaʼal u núukikoʼob le kʼáatchiʼoboʼ. Tin tsʼáaj cuentaeʼ ikil u beetkoʼob le baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ ku bin maʼalobil tiʼob. Yéetel tin tsʼáaj cuenta xaneʼ wa in kʼáat antal ichiloʼobeʼ kʼaʼabéet in kʼexik in kuxtal.

Anchaj in beetik yaʼab kʼeexoʼob ichil in kuxtal, tumen beyen koʼolel kaʼacheʼ. Kʼaʼabéetchaj in kʼexik bix in tʼaan, bix in péeksik in kʼab, bix in xíimbal, bix in vestirkinba, bix in xáacheʼtikinba yéetel anchaj in xulik in biskinba yéetel in amigoʼob kaʼachoʼ. Le máaxoʼob yéetel kin biskinba kaʼachoʼ joʼopʼ u yaʼalikoʼobten: «¿Baʼaxten ka kʼexik bix a kuxtal? Jach táaj maʼalob bix a wilaʼal kaʼachi. Maʼ xokik le Bibliaoʼ. Mix baʼal ku bineltik tech». Baʼaleʼ baʼax maas talamchaj teneʼ, letiʼe u xuʼulul u yantal baʼax in wil yéetel uláakʼ máakoʼoboʼ.

Jach kʼuch tin puksiʼikʼal le baʼax ku yaʼalik 1 Corintios 6:9-11, yéetel tin tsʼáaj cuentaeʼ jeʼel xan u páajtal in kʼexik in kuxtaleʼ. Le tekstooʼ ku yaʼalik: ««¿Maʼ wa a wojleʼexeʼ le máaxoʼob ku beetkoʼob baʼaloʼob kʼaastakoʼ maʼ ken u tiaʼalintoʼob u Reino Dios? Maʼ a tuskabaʼex. Tumen le máaxoʼob ku núupkʼebantaloʼoboʼ, le ku adorarkoʼob imagenoʼoboʼ, le ku tusik u núupoʼoboʼ, le xiiboʼob ku núupchitaloʼob yéetel u yéet xiibiloʼoboʼ, [...] mix juntúul tiʼ letiʼob ken u tiaʼalintoʼob u Reino Diosiʼ. Chéen baʼaleʼ j jujuntúul tiʼ teʼexeʼ beyeʼex kaʼachoʼ. Pero tsʼoʼok a pʼoʼobleʼex». Úuchjeakeʼ Jéeobaeʼ tu yáantaj le máakoʼob utiaʼal u kʼex u kuxtaloʼoboʼ, yéetel tu yáanten xan. Máan yaʼab jaʼaboʼob táan in kʼexik in kuxtal yéetel jach talamchajten, baʼaleʼ le tsolnuʼukoʼob yéetel le yaabilaj eʼesaʼabten tumen le j-Jaajkunajoʼoboʼ jach tu yáanten.

LE UTSILOʼOB TSʼOʼOK U TAASIKTENOʼ: Bejlaʼeʼ tsʼokaʼan in beel, yéetel junmúuchʼ yéetel in wataneʼ k-ilik k-áantik k-hijo utiaʼal ka u beet le baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ. Tin láaj pʼataj le bix in kuxtal kaʼachoʼ yéetel bejlaʼeʼ tsʼoʼok in kʼamik yaʼab utsiloʼob bey xan meyajoʼob ichil u kaajal Dios. Ancianoen tiʼ junpʼéel múuchʼulil yéetel tsʼoʼok in wáantik yaʼab máakoʼob u kanoʼob baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ. Le kʼeexoʼob tin beetaj ichil in kuxtaloʼ le áant in maama utiaʼal ka u xok le Bibliaoʼ, yéetel ka máan kʼiineʼ okjaʼanaji. Juntúul in wíitsʼin koʼolel, chéen bey u máan xan kaʼachoʼ, tu kʼexaj u kuxtal yéetel tu beetuba j-jaajkunaj tiʼ Jéeoba.

Tak jujuntúul tiʼ le máaxoʼob ku yaʼalikoʼobten kaʼach maʼ kun páajtal in kʼexik in kuxtaloʼ, ku tsʼáaikoʼob cuenta maas maʼalob bix in kuxtal bejlaʼeʼ. Yéetel in wojel baʼax áanten. Úuchjeakeʼ tin kaxtaj áantaj, baʼaleʼ chéen kʼaakʼas tsolnuʼukoʼob tsʼaʼabten. Baʼaleʼ Jéeobaeʼ jach maʼalob úuchik u yáantken. Kex tin wuʼuyaj maʼ tin náajaltik in natsʼkinba tiʼ Dioseʼ, letiʼeʼ tu chʼaʼajen en cuentail, tu yeʼesajten u yaabilaj yéetel tu yeʼesajten chúukaʼan óolal. Leloʼ letiʼe baʼax maas áantenoʼ: tumen juntúul Dios jach yaan u yaabilaj yéetel yaan u naʼateʼ tu chʼaʼajen en cuentail tsʼoʼoleʼ tu tsʼáajten junpʼéel maʼalob kuxtal.

«Maʼ kiʼimak in wóol kaʼachiʼ yéetel minaʼan u biilal in kuxtal» (KAZUHIRO KUNIMOCHI)

SÍIJ TU JAʼABIL: 1951

KAJAʼAN: JAPÓN

KAʼACHEʼ: UTS TU YICH U CARRERAIL BICICLETA

LE BIX KUXLIKEN KAʼACHOʼ: Teʼ kajaʼanoʼon kaʼach tiʼ junpʼéel naj jach chichaneʼ. Ichil in familiaeʼ ocho juntúulaloʼon yéetel teʼ nojochchajen tiʼ junpʼéel kaaj yaan naatsʼ teʼ kʼáaʼnáab yaan tu estadoil Shizuoka (Japón). In taataeʼ yaan kaʼach junpʼéel u tienda tuʼux ku konik bicicletaʼob yéetel desde tin chichnil ku bisken in chaʼant u carrerail bicicleta, lelaʼ le beet u yutstal tin wich. In taataeʼ u kʼáat kaʼach ka táakpajken tiʼ nukuch carreraʼob tuʼux yaan máakoʼob jach kʼaj óolaʼanoʼob. Le ka tu tsʼáajten óoliʼ 14 jaʼaboʼobeʼ joʼopʼ u maas entrenarken. Le yaanten 16 tak 18 jaʼaboʼoboʼ, óoxtéen jiʼijiʼnak tin ganartaj óoxpʼéel carreraʼob tuʼux táakpaj jejeláas nukuch kaajoʼob tiʼ in luʼumil. Le oʼolal tsʼaʼabten u páajtalil in wokol tiʼ junpʼéel universidad, baʼaleʼ tin chʼaʼtuklaj in bin tiʼ junpʼéel kúuchil maas jach maʼalob. Ka tu tsʼáajten 19 jaʼaboʼobeʼ tsʼoʼok in profecionaltal.

Teʼ kʼiinoʼob jeʼeloʼ, chéen kin tuklik in beetkinba u maas maʼalobil tiʼ tuláakal le máaxoʼob kajaʼanoʼob Japón ku táakpajloʼob tiʼ carreraʼoboʼ. Taak kaʼach in náajaltik yaʼab taakʼin utiaʼal in tsʼáaik tuláakal baʼax kʼaʼabéet tiʼ in familia, le oʼolal tin maas tsʼáaj in wóol entrenar. Le ken lúubuk in wóol tumen jach kin kaʼanal entrenar wa le ken in wuʼuy maʼ tu páajtal u seguer in táakpajal tiʼ junpʼéel carreraeʼ, kin kʼaʼajsik: síijen utiaʼal lelaʼ yéetel mix baʼal kun beetik in pʼatik. Ka máan kʼiineʼ úuchik in beetik beyaʼ joʼopʼ u binten utsil. Le ka beetaʼab junpʼéel carrera Japón tuʼux táakpaj le máaxoʼob káajal ku beetik u yantaloʼob tiʼ u carrerail bicicletaeʼ, teen yéeyaʼaben bey u maas maʼalobileʼ; le ka táakpajen tiʼ uláakʼ carreraeʼ yéeyaʼaben utiaʼal in wantal ichil le máaxoʼob jeʼel u ganartik u campeonil Japonoʼ. Seis u téenel tin ganartaj segundo lugar.

Teneʼ yaʼab carreraʼob kin ganartik kaʼachi, le oʼolal ku yaʼalaʼalten u maas séebil tiʼ Tokai, junpʼéel kaaj tiʼ u luʼumil Japón. Kin wuʼuyik kaʼach teen u maas maʼalobil yéetel hasta ku sajaktal le máaxoʼob ku táakpajloʼob tin wéetel teʼ carreraʼoboʼ, tumen teneʼ maʼatech in chʼaʼik saajkil ganar. Tumen joʼopʼ u yaʼabtal in náajaleʼ, kin manik tuláakal baʼax in kʼáat. Tin manaj junpʼéel in wotoch yaan u gimnasioil tuʼux yaan u maas maʼalobil nuʼukuloʼob utiaʼal entrenar, tsʼoʼoleʼ tin manaj junpʼéel coche óoliʼ igual u tojol yéetel le naj tin manoʼ. Utiaʼal in kanáantik in taakʼineʼ, tin manaj najoʼob bey xan terrenoʼob yéetel tin invertirtaj in taakʼin tiʼ nukuch empresaʼob utiaʼal ka maas yaʼabak.

Kex beyoʼ maʼ kiʼimak in wóoliʼ, tin juunal in wuʼuykinba yéetel minaʼan u biilal in kuxtal. Teʼ kʼiinoʼob jeʼeloʼ tsʼokaʼaniliʼ in beeleʼ yéetel óoxtúul in paalal. Séeb in tsʼíikil yéetel in watan bey xan yoʼolal wa baʼax ku beetik in paalal, le oʼolal tu kanaj u kʼaj óoltoʼob wa táan in tsʼíikil.

Junpʼéel kʼiineʼ in wataneʼ káaj u xokik le Biblia yéetel u j-jaajkunajoʼob Jéeobaoʼ, lelaʼ tu kʼexaj bix k-kuxtal. Le ka tu yaʼalaj taak u bin tiʼ junpʼéel muchʼtáambal yéetel le j-Jaajkunajoʼoboʼ, tin waʼalajtiʼeʼ yaan k-láaj bin. Láayliʼ kʼajaʼanten ka taal juntúul anciano tiʼ le múuchʼulil utiaʼal u káajal u tsʼáaikten xookoʼ. Le baʼax tin kanoʼ jach kʼuch tin puksiʼikʼal.

BIX TU KʼEXIL IN KUXTAL LE BIBLIAOʼ: Mix bikʼin u tuʼubulten le yáax ka tin xokaj Efesios 5:5. Teʼeloʼ ku yaʼalik: «Le máax ku núupkʼebantal, le máax ku beetik baʼaloʼob kʼaastak, le máax chéen ku chʼíikil u tsʼoʼokbes u tsʼíibolaloʼoboʼ —lelaʼ láayliʼ bey ka adorartaʼak imagenoʼobeʼ—, mix juntúul tiʼ letiʼob kun tiaʼalintik u Reino Cristo yéetel Diosiʼ». Tin tsʼáaj cuentaeʼ in táakpajal teʼ carreraʼoboʼ yaan baʼax u yil yéetel le apuestaʼoboʼ, yéetel ku beetik u tsʼíiboltik máak u maasil baʼaloʼob, lelaʼ tu beetaj u chiʼichnaktal in conciencia. Bey túunoʼ tin tsʼáaj cuentaeʼ wa in kʼáat lúubul utsil tiʼ Dioseʼ unaj in pʼatik le carreraʼob kex jach jatsʼuts in wilkoʼ.

Kex jach maʼalob in wilik u binten kaʼacheʼ, in kʼáat in kʼex in kuxtal. In wojel xaneʼ in xokik le Bibliaoʼ yaan u taasikten jeetsʼelil, junpʼéel baʼal maʼ tu páajtal u yantalten ikil in táakpajal teʼ carreraʼoboʼ. Le tsʼoʼok u káajal in xokik le Bibliaoʼ chéen óoxtéen kaʼa táakpajen teʼ carreraʼoboʼ, baʼaleʼ seguernaj in tsʼíiboltik in táakpajliʼ. Tsʼoʼoleʼ maʼ in wojel kaʼach baʼax jeʼel in beetik utiaʼal in tsʼáaik baʼax kʼaʼabéet tiʼ in familiaeʼ. Maʼ tin kaxtik baʼax in beete, tsʼoʼoleʼ in láakʼtsiloʼobeʼ jach u pʼeekoʼob úuchik in kʼexik in religión. In taataeʼ jach lúub u yóol yoʼolal baʼax tin beetaj. Yoʼolal le sen chiʼichnakiloʼobaʼ jóokʼ ten junpʼéel úlcera.

Le baʼax áanten teʼ súutukiloʼobaʼ, letiʼe maʼ in xulik in xokik le Bibliaoʼ yéetel in bin mantatsʼ teʼ muchʼtáambaloʼob yéetel le j-Jaajkunajoʼoboʼ. Jujunpʼíitil úuchik u maas muʼukʼaʼantal in fe. Tin kʼáataj tiʼ Jéeoba ka u yuʼub in oración yéetel tin kʼáataj tiʼ ka u yáanten in creert de ke ku yuʼubik le oracionoʼoboʼ. Uláakʼ baʼax áanteneʼ letiʼe úuchik u yaʼalikten in watan maʼ kʼaʼabéet junpʼéel nojoch naj tiʼ utiaʼal u kiʼimaktal u yóoloʼ. Jujunpʼíitil hasta ka tin chʼaʼaj bej.

LE UTSILOʼOB TSʼOʼOK U TAASIKTENOʼ: Tsʼoʼok in wilik jach jaaj le baʼax tu yaʼalaj Jesús tiʼ Mateo 6:33, teʼeloʼ ku yaʼalik: «Maʼ u xuʼulul a kaxtikeʼex táanil u Reino Dios yéetel u justicia, beyoʼ tuláakal le uláakʼ baʼaloʼobaʼ yaan xan u tsʼaʼabalteʼex». Mantatsʼ yaantoʼon le baʼaxoʼob kʼaʼabéet jeʼex tu yaʼalil Jesusoʼ. Kex pʼáat maʼ yaʼab kin náajaltik jeʼex kaʼacheʼ, teʼ veinte jaʼaboʼob tsʼoʼok u máanaʼ mix juntéen k-máans óotsilil.

Tumen jach ku taasikten kiʼimak óolal in múuchʼ meyajtik Dios yéetel le sukuʼunoʼob teʼ múuchʼuliloʼ, hasta maʼ tin tsʼáaik cuenta u máan le kʼiinoʼoboʼ. Jach maʼalob kuxlikoʼon ichil in familia. Tu yóoxtúulal in hijoʼob yéetel in wiliboʼobeʼ ku meyajtikoʼob xan Jéeoba.