Ana ŵa Mboni sya Yehofa Akwete Malamusi Gawo Pangani Jakuŵa pa Chitomelo?
Mboni sya Yehofa sikusakulupilila kuti Mfundo soni malamusi gagakusasimanikwa m’Baibulo mpaka gakamuchisye kusagula yindu mwalunda yampaka yimsangalasye Mlungu soni kwakamuchisya jemanjaji. (Yesaya 48:17, 18) Jemanjaji ngakusapanganya mfundo kapena malamusi nambo akusagakuyaga. Kwende tulole mfundo soni malamusi gane ga m’Baibulo pangani jakwayana ni chitomelo. a
Ŵandu ŵalombene ngakusosekwa kulekangana. (Mateyu 19:6) Ligongo lya mfundo jeleji ŵa Mboni sya Yehofa akusayiwona kuti ŵandu akusasosekwa kuŵa pachitomelo naga akwete chakulinga chakuti chachilombana. Myoyo akusayiwona kuti kuŵa pa chitomelo jili ngani jekulungwa.
Ŵandu ŵakusasosekwa kuŵa pa chitomelo aŵeje ŵawowo pewo ŵayiche pamsingu wakuŵa peŵasa. Ŵanduŵa aŵeje ŵakuti “apundile pa unyamata,” kapena kuti apundile pamsingu wele kumbila yagonana kukusaŵaga kwa machili mnope.—1 Akolinto 7:36.
Ŵandu ŵali pa chitomelo akusosekwa kuŵa ŵele ŵanganaŵasoni peŵasa. Mlungu akusiŵawona ŵandu ŵane ŵiŵamasisye liŵasa lyawo ku koti kuti ali chiŵelape peŵasa. Yeleyi yili myoyo ligongo lyakuti Mlungu akusayiwona kuti liŵasa mpaka limale naga jwine atesile chikululu.—Mateyu 19:9.
Mklistu jwakusaka kuŵa peŵasa akusosekwa kusagula mundu jwali Mklistu. (1 Akolinto 7:39) Ŵa Mboni sya Yehofa akusayiwona kuti lilamusili ngalikugamba kusala ya mundu jwakusachimbichisya yindu yatukusakulupilila, nambo jwakusatenda yakomboleka pakukuya yinduyo soni ali jwam’batisidwe. (2 Akolinto 6:14) Kutandila kalakala Mlungu aŵele ali mkwasalila ŵakutumichila ŵakwe kuti akusosekwa kulombanaga ni mundu jwakusakulupilila yakulandanana. (Genesesi 24:3; Malaki 2:11) Yapatile ŵandu ŵakuwungunya yikulosya kuti yeleyi yili yakamuchisya. b
Ŵanache akusasosekwa kwapikanila achinangolo ŵawo. (Misyungu 1:8; Akolose 3:20) Kwa ŵanache ŵakutama pamlango, lilamusili likupwatikapo kwapikanila yakwasalila pangani jakwayana ni chitomelo. Yeleyi mpaka yipwatichepo yaka yakusosekwa kukola mwanache jwamlume kapena jwamkongwe kuti apate chitomelo soni yakusosekwa kukuya pandaŵi ja chitomelojo.
Mwakamulana ni malangiso ga m’Baibulo, jwa Mboni jwalijose akusasagula jika pangani jakuŵa pachitomelo soni mundu jakusosekwa kuŵa najo pachitomelocho. Yeleyi yikukamulana ni mfundo jakuti: “Jwalijose chachitwichila katundu jwakwe.” (Agalatiya 6:5, maloŵe gamwiŵanda) Nambope pangani jakuŵa pachitomelo ŵa Mboni ŵajinji ŵakusasaka kuŵa pachitomelo, akusaŵenda malangiso kwa Aklistu ŵakumanyilila yejinji ni chakulinga chakuti ŵakamuchisye.—Misyungu 1:5
Yindu yejinji yakusatenda ŵandu pali pachitomelo yikusaŵa yakulemwa yekulungwakulungwa. Mwachisyasyo, Baibulo jikusasala kuti tuŵambaleje ndamo jachikululu. Yeleyi ngayikusagamba kupwatikape kugonana kwa ŵandu ŵakuti nganalombana, nambo yikupwatikaposoni kung’andila kuyalo kwa mundu jwakuti nganaŵa ŵamkwetu kapena kugonana mkamwa soni kumapuluputu. (1 Akolinto 6:9-11) Ŵandu ŵane pali pachitomelo akusanonyela kukamulanakamulana soni kutenda yindu yampaka yitendekasye kuti jwalijose akole nganisyo syakusaka kugonana. Mlungu akusiŵawona ŵandu ŵelewa kuti ali “ŵausakwa”. (Agalatiya 5:19-21) Baibulo jikusatukalamusyasoni kuti tukusosekwa kuŵambala “maloŵe gakutukana”.—Akolose 3:8.
Mtima wetu kapena umundu wetu wamkati uli wakulambusya. (Yelemiya 17:9) Mpaka umlongolele mundu kutenda yindu yakumanyilila kuti yili yakulemwecheka. Pakusaka kuŵambala kuti mtimawu ukalongolela ku yindu yakusakala, ŵandu ŵali pachitomelo akusosekwa kuŵambala kuŵa ŵawilipe pamalo gampaka gaŵiche pangosi jakutenda yindu yakusakala. Jemanjaji mpaka asosekwesoni kuŵa ŵaganisya chenene pasagwile yakuti ajawule ku malo ganegakwe kukunguluka yalumo ni achimjawo kapena pali ni mundu jwine jwakulongana najo. (Misyungu 28:26) Mklistu jwakusaka kupata mundu jwakuti alombane najo akusosekwa ganichisya yakusawusya yampaka yipagwe naga akupata mundu pamalo gakunguluchila. Mnopemnope akusosekwa ganichisya kogoya kwakuŵa pachitomelo ni mundu jwakuti ngakummanyilila chenene.—Masalimo 26:4.
a Madela gane chitomelo chili mbali jimo ja ndamo jawo, pele ŵane iyayi. Baibulo jangasalaga kuti ŵundu akusosekwa kuŵa kaje pachitomelo mkanalombane.
b Mwachisyasyo, ngani jine jakusala ya liŵasa jasasile kuti “Ŵandu ŵane ŵaŵawungunyisye kwa maulendo gatatu ŵapatile kuti ŵandu ŵajinji ŵatemi mwiŵasa kwa yaka yejinji (yaka 25 mpaka 50 kapena kupunda), ali ŵandu ŵali mu dini jimpepe soni akusakulupilila yakulandana.”—Marriage & Family Review, Foliyomu 38, magasini jandanda, peji 88 (2005).