Ajawule pa ndandanda

Ajawule pa ndandanda wa yindu

Msinji

Yatukulijiganya Kutyocela ku Yijuni

Yatukulijiganya Kutyocela ku Yijuni

“M’yiwusye . . . yijuni soni ciyimjiganye. Ana pana yangayikumanyilila kuti yosopeyo yapanganyidwe ni Yehofa?”—Yobu 12:7, 9.

YAKA yakupunda 3,000 yipiteyo, Yobu jwamanyilile kuti mpaka tulijiganye yejinji ya Mlungu kutyocela ku yijuni. Nambosoni mwayikusatendela yijuniyi yikusaŵa yangasawusya kuyikolanga mu ngani mpela yiwanicisyo. Baibulo pajikolasile ya yijuni tukusalijiganya yindu yakusosekwa mnope paumi soni yampaka tutende kuti tulimbisye unasi wetu ni Mlungu. Kwende tulole yisyasyo yine.

KWAYIKUSATAŴA YIŴALEŴALE YISUSI YAKWE

Ciŵaleŵale

Ŵandu ŵaŵatamaga ku Yelusalemu ŵayimanyililaga cenene yiŵaleŵale. Yijuniyi yikusanonyela kutaŵa yisusi yakwe kusi kwa malata ga majumba. Yine yataŵile yisusi yakwe panyumba jakulambilila jaŵataŵile Solomoni. Yiŵaleŵale yayataŵaga yisusi yakwe panyumba jakulambililaji caka cilicose yaŵaga pamalo gakuteteyeka. Ligongo lya yeleyi yakombolekaga kusosola ŵanace ni kula cenene.

Juŵalembile Salimo 84, jumo mwa ŵanace ŵa Kola, jwayiwonaga yisusiyi pa nyumba jakulambilila. Jwalakwe jwatumicilaga panyumba jakulambililaji cijuma cimo pa miyesi 6 jilijose. Ligongo lyakusacilila kuŵa pa nyumba ja Yehofa mpela muyatendelaga yiŵaleŵale yayakwete malo gakutamilicika pa nyumbajo, jwalakwe jwasasile mwakusangalala kuti, “Wawo Yehofa jwamakuga ga ngondo, une ngusanonyela nyumba jawo jakulambilila! Umi wangu ukusacilila kutama m’malo gawo Yehofa. Macili gamalile ligongo lyakusacilila kutama pa malo gawogo . . . Atamose yijuni yikusapata malo gakutama, nombe yiŵaleŵale yikusataŵa yisusi yakwe, ni kwagoneka ŵanace ŵakwe ciŵandika ni malo gakupelecela mbopesi, wawo Yehofa jwamakuga ga ngondo, Mwenye jwangu ni Mlungu jwangu!” (Salimo 84:1-3) Ana nombe m’weji, yimpepe ni ŵanace ŵetu, tukusasacilila kusongana ni ŵandu ŵa Mlungu ndaŵi syosope?—Salimo 26:8, 12.

MSINJI UKUSAMANYILILA NDAŴI JAKWE

Jwakulocesya Yelemiya jwalembile kuti, “Msinji ukusamanyilila ndaŵi jakwe.” Mwangakayicila jwalakwe jwamanyililaga kuti misinji jikusapita m’cilambo ca Kanani. Kundanda kwa cawu, misinji jeswela jakupunda 300,000 jikusatyocela ku Africa kwawula ku yilambo ya kumpoto kwa Europe kupitila m’cilambo cele kalako ŵacikolangaga kuti Kanani. Mwacipago yijuniyi yikusakumbucila kuwujila ku yilambo ya kumpoto kwa Europe kuti yikatajile mandanda mu cawu. Mwakulandana ni yijuni yine yayikusanonyela kusama, misinji ‘jikusakumbucila ndaŵi jakuwujila.’—Yeremiya 8:7.

Buku jine jajikusasala ya kusama kwa yijuni jatite, “Cakusimonjesya ni kusama kwa yijuni cili cakuti yikusatenda yeleyi mwacipago.” (Collins Atlas of Bird Migration) Yehofa Mlungu jwayipele lunda yijuni yayikusanonyela kusamakuti yikumbucileje ndaŵi jakusama. Nambo mundu ŵampele lunda lwakulola mwayiŵelele yindu kaneko kumanyilila ndaŵi ni nyengo. (Luka 12:54-56) Mwakulekangana ni mwawukusatendela msinji mwacipago, kummanyilila Mlungu ni kwakukusamkamucisya mundu kola lunda lwakumanyilila yayikutendekwa mu ndaŵi jatukutama jino. Mundaŵi ja Yelemiya, Ayisalayeli nganamanyililaga mwayaŵelele yindu pa ndaŵijo. Mlungu jwasasile yakusawusya yawo kuti, “Akanile maloŵe ga Yehofa, nambi akwete lunda lwatuli?”—Yelemiya 8:9.

Moŵa agano tukwete umboni wakwanila wakuti tukutama mu ndaŵi jele Baibulo jikusati “masiku gambesi.” (2 Timoteo 3:1-5) Ana wawojo akumanyilila ‘ndaŵi jatukutama jino’ mpela mwawukusatendela msinji kumanyilila “ndaŵi jakwe”?

CIMBANGA CIKUSALOLA KWAKUTALICILA MNOPE

Cimbanga

Baibulo jikusasala mwakuwilisyawilisya ya cimbanga. M’cilambo cele kalako ŵacikolangaga kuti Kanani yimbanga yipali yejinji. Kutyocela pacisusi cakwe penani mnope cimbanga “cikusasosasosa yakulya. Meso gakwe gakusalola kwakutalika.” (Yobu 39:27-29) Cimbanga cikwete meso gamacili mnope mwati ŵandu akusati cikusakombola kum’wona kalunga ali palutando lwa 1 kilomita.

Cimbanga cikusakombola ‘kulola kwakutalika,’ nambo Yehofa akusakombola kulola ni kumanyilila yindu yakusogolo mnope. Ni ligongo lyakwe Yehofa Mlungu jwatite, “Ngusaŵeceta cile yakusogolo kutyocela pandanda pene. Kutandila pandanda nayilocesye cile yele yanganiyitendekwe.” (Yesaya 46:10) Kupikanila yakusatusalila Yehofa mpaka kutukamucisye ligongo jwalakwe ali jwalunda mnope soni akusamanyilila yakusogolo.—Yesaya 48:17, 18.

Baibulo jikusawanicisya ŵandu ŵakulupicika kwa Mlungu ni cimbanga. Jikusati, “Ŵakusamkulupilila Yehofa cacipocela macili gasambano. Caciguluka mpela cimbanga.” (Yesaya 40:31) Cimbanga cikusaguluka pamalo pele kambungo kakusaŵa kali mkukwela mwinani. Pacipatile malo gagakwete kambungo kakutukutilaga, cikusatambasukula mapapiko gakwe ni kusyungulilaga pelepo. Cikusakwelaga camwinani mwakuya kambungoko. Cimbanga cikusajegamila kambungo kakutukutila paguluka. Mwakulandana ni Yeleyi, ŵandu ŵakusamkulupilila Yehofa mpaka amjegamile jwalakwe ligongo ni jwakusapeleka “macili gakupunda gacipago.”—2 Akolinto 4:7, 8.

“MUJIKUSASONGANYICISYA NGUKU ŴANACE ŴAKWE”

Nguku ni tuŵanace

Ali asigele panandi kuwa, Yesu jwajinjile mumsinda wa Ayuda. Jwalakwe jwadandawile kuti, “Yelusalemu, Yelusalemu, mmwe jwakuwulaga ŵakulocesya soni jwakwaponya maganga ŵandu ŵakusamtumicisya Mlungu. Mbele ndili mkusosa kuti namsonganganye jemanja wosope mpela mujikusasonganyicisya nguku ŵanace ŵakwe kusi kwa mapapiko gakwe, nambo jemanja mwakanile.”—Matayo 23:37.

Cindu cimo cakutesya lung’wanu ni yijuni cili cakuti mwacipagwa yikusasacilila kwateteya ŵanace ŵakwe. Yijuni yayikusatajila mandanda gakwe pasi yikusasosekwa kuŵa mesope pa yindu yakogoya. Pakuŵa nguku jili m’likuga lya yijuni, nombe najo jikusateteya ŵanace ŵakwe. Naga jiciweni cimbanga cili mkusyungulila kuti cikamule ŵanace ŵakwe, nangolo akusiŵakalamusya ŵanacewo kuti atilile m’mapapiko gakwe. Ŵanaceŵa akusatililasoni mwelemu palikuŵala lyuŵa mnope soni ndaŵi jawula. Mwakulandana ni yeleyi, Yesu jwasakaga kwakamucisya ŵandu ŵa ku Yelusalemu kuti aŵe paunasi wambone ni Mlungu soni kwateteya mwausimu. Masiku agano, Yesu akutulimbikasya kuti tujawule kwa jwalakwe kuti tukapate cisangalalo ni citeteyo ligongo lya yindu yakusitopesya soni yakutulagasya nganisyo yatukusasimana nayo lisiku lililyose.—Matayo 11:28, 29.

Kusala yisyene, pana yindu yejinji yampaka tulijiganye kutyocela ku yijuni. Pakulola yayikusatenda yijuniyi, alinjeje kumbucila malemba gakuwanicisya ya yijuni. Yiŵaleŵale yakamucisyeje kusangalala ni kusimanikwa panyumba jakumlambilila Yehofa. Ajegamileje kwa Mlungu kuti akole cembeceyo campaka cakamucisye guluka mpela cimbanga. Ajawule kwa Yesu kuti jwakamucisye kuŵa paunasi ni Mlungu soni kwateteya mwausimu mpela mwajikusatendela nguku pakwateteya ŵanace ŵakwe. Soni msinji wakumbusyeje kuŵa mesope ku yindu yayikutendekwa mu ndaŵi jetu jino.