Geeshsha Maxaafay Xoossaa Qaalee?

Geeshsha Maxaafay Xoossaa Qaalee?

Geeshsha Maxaafay Xoossaa Qaalee?

“Xoossaa maxaafa ubban Xoossaa Ayyaanai de7⁠ees. Qassi he maxaafati Xoossau oottiya asi kumettanne lo77⁠o ooso ubbau giigidaagaa gidana mala, tumatettaa tamaarissanau, balaa seeranau, mooruwaa suurissanaunne xillotetta de7⁠uwau zoriyaa immanau maaddoosona.”—2 XIMOOTIYOOSA 3:16, 17.

GEESHSHA MAXAAFAY ubbabaappe keehi aadhiyaagaa gidiyoogaa kiitettida PHauloosi yootido ha qaalati loyttidi qonccissoosona. I hegaadan giidoy, asay Galꞌꞌa Maachaa yaagidi xeegiyo, a wodiyan deꞌiya Geeshsha Maxaafaa shaahuwaa xeelliyaagaana. I giidobay koyro xeetu laytta M.Ln, Yesuusi erissiyo ammanettida ashkkarati xaafidoogeeta gujjin, Geeshsha Maxaafaa 66 maxaafatu ubbaukka oottees.

Neeni Geeshsha Maxaafaa PHauloosaagaadan xoqqu oottada xeellay? Geeshsha Maxaafaa xaafidaageeti tumuppe Xoossaa ayyaanay kaalettin xaafidosona gaada qoppay? Koyro xeetu layttan deꞌida Kiristtaaneti hegaadan qoppoosona. Hegee ubba wodiyan deꞌida tumu Kiristtaaneti ammaniyooba. Leemisuwau, 14⁠tta xeetu layttan deꞌida Joon Wiklif giyo Inggilize biittaa qeesee, Geeshsha Maxaafaa, “tumau ammanttiya kaaletodan” xeelliis. PHauloosi giido, qommoora deꞌiya qofaa xeelliyaagan Xoossaa “ayyaanaa kaaletoy, Geeshsha Maxaafay giyoobay ubbay tuma gidiyoogaa boxooxissiyoogaa” Zi Niwu Baybil Dikshineeree yootees.

Geeshsha Maxaafaa Xeelliyaagan Asaa Xeelay Laamettiiddi Dees

Gidikkokka, mata wodiyaappe doommidi asay Geeshsha Maxaafaa ammanttennabadan qoppees. Zi Worlds Rilijins geetettiya maxaafay: “Ubba Kiristtaaneti [haꞌꞌikka] Geeshsha Maxaafay eti oottiyoobau kaaleto gidiyoogaanne bantta ammanuwau ammanttiyaaba gidiyoogaa bantta qofan maayoosona” yaagees. SHin eta oosoy hegaa bessenna. Ha wodiyan daro asay Geeshsha Maxaafaa “likke gidenna asa wogaappe” dummayidi xeellenna. Eti Geeshsha Maxaafaa xaafida asati gita ammanoy deꞌiyoogeeta gidiyoogaa ammaniyaaba gidikkokka, he asati ha wodiyan nuuyyo deꞌiya akeekay baynna, ciimma gidida ayyaanaabaa tumaa qonccissanau baaxetida, polo gidenna asata gidiyoogaa xallaa qoppoosona.

Ha wodiyan keehi guutta asati Geeshsha Maxaafaa eti qoppiyoobaunne oottiyoobau tumuppe kaaleto ootti goꞌettoosona. Leemisuwau, kandduwaabaa xeelliyaagan Geeshsha Maxaafay yootiyoobaa ha wodiyau oottennaagaadaaninne goꞌennaagaadan asay yootishin siya eray? Daroti asay siyanau koyiyoobaa xallaa Geeshsha Maxaafaappe tamaarissanau woykko asay siyanau koyennabaa aggiiganau danddayiyaabadan qoppoosona. Banttana Kiristtaane giya issoti issoti bessenna asho gaytotettaa, wodiraa laammiyoogaa, ammanettennaagaanne mattottiyoogaa xeelliyaagan Geeshsha Maxaafay yootiyoobaa kaallennaagaa qoncciyan bessoosona.—1 Qoronttoosa 6:9, 10.

Hegaadan hanidoy aybissee? Hegau issi gaasuwaa, 20⁠tta xeetu laytta doomettan Ser CHarles Marsten giyo arkiyolojisttee Zi Baybil Iz Tiru giya ba maxaafan qonccissiis. Geeshsha Maxaafay tuma gidenna yaagiya, “ha wodiyan deꞌiya xaafetu qofaappe daruwaa asay oyshi baynnan ekkees” yaagiis. Hegee ha wodiyankka deꞌiyaabee? Geeshsha Maxaafaa xaasayi xeellanaadan oottiya eranchatu qofaanne timirttiyaa neeni waata xeellana koshshii? Hegaa xeelliyaagan kaalliya huuphe yohoy qonccissiyoobaa akeeka.