Nghena endzeni

Hundzela eka leswi nga endzeni

Xana A Wu Swi Tiva?

Xana A Wu Swi Tiva?

I yini leswi a swi nga tolovelekanga hi ndlela leyi Yesu a a khoma vanhu va nhlokonho ha yona?

Vayuda va khale a va chava vuvabyi bya nhlokonho lebyi a byi tolovelekile eminkarhini ya Bibele. Vuvabyi byebyo byo chavisa a byi hlasela misiha ya munhu byi n’wi siya a lamarile. Vuvabyi lebyi a byi nga tshunguleki. Hikwalaho ka sweswo, lava nga ni nhlokonho a va hambanisiwa ni vanhu van’wana naswona a va boheka ku lemukisa van’wana hi ta vuvabyi bya vona.​—Levhitika 13:45, 46.

Varhangeri va vukhongeri va Vayuda va veke milawu leyi a yi tshikilela lava nga ni nhlokonho naswona a yi nga ri kona eMatsalweni. Hi xikombiso, milawu ya varhabi a yi sivela un’wana ni un’wana ku tshinelela munhu la nga ni nhlokonho hi timitara timbirhi. Kambe loko ku ba moya a ku nga ri na munhu loyi a pfumeleriwa ku tshinela hi timitara ta 45. Vaendli van’wana va milawu ya Vayuda va cince nawu wa le Bibeleni wa leswaku lava nga ni nhlokonho va “tshama ehandle ka nxaxa,” va vula leswaku va fanele va tshama ehandle ka makhumbi ya muti. Hikwalaho, loko rhabi un’wana a vona munhu la nga ni nhlokonho endzeni ka muti, a a ta n’wi hoxetela hi maribye ivi a ku: “Famba endhawini ya wena, u nga tluleti vanhu van’wana.”

Hakunene Yesu a a hambanile na vona! Ematshan’weni yo hlongola lava nga ni nhlokonho, a a tiyimisele ku va khumba a tlhela a va tshungula.—Matewu 8:3.

Hi le ka swiyimo swihi laha varhangeri va vukhongeri va Vayuda a va pfumelela ku dlaya vukati?

Papila ro dlaya vukati ra hi 71/72 C.E.

Eminkarhini ya Yesu ku dlaya vukati a ku ri mhaka leyi varhangeri va vukhongeri a va tshamela ku kanetana ha yona. Hikwalaho, eka xiendlakalo xin’wana Vafarisi va vutise Yesu va ku: “Xana swa pfumeleriwa leswaku wanuna a tshika nsati wakwe hi xivangelo xihi na xihi?”​—Matewu 19:3.

Nawu wa Muxe a wu pfumelela wanuna leswaku a tshika nsati wakwe loko a kume “nchumu wo karhi lowu nga tengangiki eka yena.” (Deteronoma 24:1) Hi nkarhi wa Yesu a ku ri ni swikolo swimbirhi swa varhabi leswi a swi kanetana hi leswi nawu wolowo a wu vula swona. Xikolo xa Shammai, a xi dyondzisa leswaku nawu wolowo a wu vula leswaku xivangelo xa le nawini xo dlaya vukati i ku va la nga “tengangiki” ku nga vuoswi. Kasi hi hala tlhelo Xikolo xa Hillel, a xi vula leswaku wanuna a nga dlaya vukati hambiloko xivangelo xa kona xi nga nyawuli. Hi ku ya hi Xikolo xa Hillel, wanuna a ta tshika nsati wakwe loko a sweke mbodza kumbe loko a kume nsati un’wana loyi a vonaka onge u saseke ku n’wi tlula.

Yesu u xi hlamurise ku yini xivutiso xa Vafarisi? Hi ku kongoma u te: “Mani na mani la tshikaka nsati wakwe, a teka un’wana, ku nga ri hi xivangelo xa vumbhisa, u endla vuoswi.”​—Matewu 19:6, 9.