Aver yem sha atineakaa

Aver yem sha mver u atineakaa

Ka An Nana Fatyô U Yiman Mba Ve Vaan Laa?

Ka An Nana Fatyô U Yiman Mba Ve Vaan Laa?

Ka An Nana Fatyô U Yiman Mba Ve Vaan Laa?

“Aôndo, na tor ajiraôron a Ou, . . . Gadia una yima oribanave zum u nana vaa yô.”—Ps. 72:1, 12.

1. Kwagh u er Davidi la tese se nyi sha kwagh u mhôônom ma zungwen ma Aôndo?

 MKAANEM ma a shi nan kpa lu Tor Davidi u hemen Mbaiserael sha ayange a tsuaa la nger ne ka ma taver or ishima kpen kpen! Davidi er idya vea Betesheba shi vaa afanyô anyom kar imôngo cii ve, va mase ngeren mkaanem man ye. Hen shighe la, Davidi zamber a Aôndo ér: “Sha mhôônom Ou ma kôron yum la, esem akaabo am kera. . . . Isholibo yam ngim sha ishi gbem. . . . Shi nenge, i marem ken ifer, ka ken isholibo je, ngôm wa iyav av ye.” (Ps. 51:1-5) Er Yehova a zungu mhôônom yô, ngu a umbur er se lu mbaasorabo yô.

2. Pasalmi 72 una wase se nena?

2 Yehova fa er se lu ken mlu u vihin kpishi yô. Er i tsengaôron nahan, Tor u Aôndo a tsegh un la “una yima oribanave zum u nana vaa yô, man icanor kua or u nan lu a orwasen ga kpaa. Mhôônom maa kôr un a mbaatsanev man mbaibanave, una yima uuma mba mbaibanave kpaa.” (Ps. 72:12, 13) A va a myôhôryol nena? Pasalmi 72 pase se. Icam i í dugh i sha kwagh u mtemtor u Solomon, wan u Davidi ne, i tsenga tesen er mtemtor u Yesu Kristu, Wan u Aôndo una yima uumace sha ikyev i ican i yan yô.

I Tsenga Tesen Kwagh u Hemen u Kristu

3. Solomon yange sôn nyi, man kanyi Aôndo na unu?

3 Shighe u Davidi bee iyol la, a na zwa ér i ver Solomon tor, shi a tese Solomon akaa a una dondo vough vough yô. (1 Utor 1:32-35; 2:1-3) Shighe kar yô, Yehova ande hen Solomon ken mnya kaa ér: “Sônom kwagh u a sar u u M̱ na u yô.” Solomon sôn kwagh môm tseegh, a kaa ér: “Na wanakiriki Wou ishima i fan kwagh er una ôron ior Ou ijir, er una paven perapera a ifer yô.” Er Solomon sôn uzegembaakaav ga yô, Aôndo na un kwagh u sôn la kua kwagh u sôn ga kpaa.—1 Utor 3:5, 9-13.

4. Torkwase u Sheba yange pase kwagh u hemen u Solomon la nena?

4 Sha iveren i Yehova yô, mtemtor u Solomon hingir shighe u bem man mkpeyol u i lu a vande zuan a mi sha ikyev i gomoti môm shin tar ga yô. (1 Utor 4:25) Môm ken ior mba ve va sha u nengen er mtemtor u Solomon lu yô, lu torkwase u Sekeba, kua ikpela i mbashiren un mba ve dondo un ijime la. A kaa a Solomon ér: “Gwa u m ongo ken tar wam . . . yô, ka mimi je. . . . I ôrom ma kwagh je ga; kwaghfan wou man inyaregh yough gande gwa u m ongo yô.” (1 Utor 10:1, 6, 7) Nahan kpa, Yesu yange tese kwaghfan u a hembe ngula ica je yô, a ôr kwagh na iyol na ér: ‘Nenge, u A hembe Solomon . . . ngun heen ne.’—Mat. 12:42.

Myôhôryol u sha Hemen u Solomon u Hemban La

5. Pasalmi 72 pase se nyi, man kanyi a tsenga tesene?

5 Hegen se time nen sha akaa a i nger ken Pasalmi 72 la, sha er se fa kwagh u averen a aa lu sha ikyev i hemen u Yesu Kristu, u a lu Solomon u Hemban la yô. (Ôr Pasalmi 72:1-4.) Pasalmi ne pase er Yehova a nengen “tarkuran” u Wan na Yesu Kristu, u a lu “Wantor u Bem” la yô. (Yes. 9:6, 7) Solomon u Hemban la una ‘ôr ijir i atsanaior shi una yima ônov mba mbaibanave,’ vough er Aôndo una tese un la. Hemen na ua lu u bem man u perapera. Shighe u Yesu lu shin tar la, a tsenga tesen kwagh u Hemen na u Anyom Dubu la ua er yô.—Mpa. 20:4.

6. Ka averen a nyi Yesu tsenga tesen ér ior vea zua a mi sha ikyev i hemen u Tartoro?

6 Nenge ase sha ityom i Yesu igen, i í tsenge tesen kwagh u Yesu una va er sha ci u uumace sha u kuren Pasalmi 72 yô. Se mba a atôakyaa a mhôônom ma a lu a mi sha ior mba ve lu yan ican la ma a doo se yô. (Mat. 9:35, 36; 15:29-31) Ikyav i tesen yô, orimande ugen yange va hen Yesu va zamber a na ér: “Aluer Wea lumun yô, U fatyô u wanger mo.” Yesu gema kaa a na er: “M lumun, i̱ wanger we.” Maa wanger or la je! (Mar. 1:40-42) Shighe kar yô, Yesu za nenge a kwasecôghol u wan na u môm môm kpe yô. ‘Er mhôônom kôr Yesu yô,’ a kaa ér, ‘mough sha!’ Wan na la maa nder, hide shi lu uma her!—Luka 7:11-15.

7, 8. Ka akav a nyi a tese ér Yesu lu a tahav mbu been ior angeva?

7 Yehova yange na Yesu tahav mbu eren uivande. I tese ikyav i kwagh ne sha kwagh u “kwase ugen u haan awambe anyom pue kar ahar” yô. Shin er “a ya ican sha ikev i mbatwerev imôngo, a vihi akaa a na cii” nahan kpa, lu hemban gban kera. Kwase ne nyôr ken ikpelaior za bende a Yesu, nahan per Tindi u sha ‘kwagh u a dugh ken iyol, a lu awambe la.’ (Lev. 15:19, 25) Yesu kav er tahav due ken a na yô, tsô a pine or u nan bende a na yô. Kwase la “lu cian, gbidyen ikyarkyase iyol,” nahan “a va gba inya sha ishigh Nagh, a ôr Un kwagh la sha mimi cii.” Yesu fe er Yehova a bee kwase la angev yô, a lam a na kundu kundu, a kaa ér: “Wankwase, jighjigh wou u nan war u ve; yem bem bem, angev ou mbu̱ bee u.”—Mar. 5:25-27, 30, 33, 34.

8 Tahav mbu Aôndo na Yesu la mbu been ior angev, kpa a shi nan kpa yange mbu bende a ior mba ve nengen uivande nav la kpishi. U tesen ikyav yô, yange kpiligh ior kpishi iyol zum u ve nenge Yesu bee ior angev cii ve tese ve Ityesen na i sha Uwo, i í ze gwa la je ka u tunan ga. (Luka 6:17-19) Zum u Yohane u Eren Batisema tindi mbahenen uhar ér ve za pine Yesu ve fa aluer una lu Mesiya la, ve kohol un lu ‘wanger ior kpishi mba shi ve iyol yô kua mba lun a iangev mbi bov man mba lun a ujijingi mba bov, shi mbaapirashe kpishi kpaa lu nan ve mnenge kera.’ Yesu maa kaa a ve mba uhar mbara ér: “za ôr nen Yohane akaa a ne nenge man a ne ongo kpaa, ner: Mbaapirashe mba nengen kera, mbasombon mba zenden; ka wanger mbaamandev iyol, mbakondonato mba ungwan, mba nderen mbakpenev, man shi mba ôron mbaatsanev Loho u Dedoo.” (Luka 7:19-22) Loho la yange ua taver Yohane ishima kpen kpen!

9. Uivande mba Yesu er la tsenga tesen nyi?

9 Ka mimi, mmem u Yesu na ior mba ve lu yan ican shighe u lu pasen kwagh shin tar la, lu u tsan gbem ga. Mba yange bee ve angev shi nder ve la, shighe karen yô, ve kpe. Nahan kpa, uivande mba Yesu er shighe u lu shin tar la tsenga tesen kwagh u myôhôryol u igbekeke, u uumace vea zua a mi sha ikyev i Hemen na u Mesiya la.

Paradiso u ken Hemen u Una Tser Tar Cii La!

10, 11. (a) Averen a Tartor la aa tsa a kuma nena, man hemen u Yesu ua lu nena? (b) Ka an nana lu vea Kristu ken Paradiso, man una fatyô u lun uma gbem sha won nena?

10 Hen er uma una lu ken Paradiso shin tar la. (Ôr Pasalmi 72:5-9.) Mbacivir Aôndo u mimi la vea fatyô u ember uma ken Paradiso zan zan iyange man uwer vea kera lu ga, inja na yô, vea lu uma gbem sha won! Tor Yesu Kristu una na mkunduyol “er ura u u nee sha toho u i tende u yô, man er iura i nôôn shin inya yô.”

11 U ta ashe u nenge a mkur u Pasalmi ne nahan, sagher we ken ishima sha ishimaverenkeghen i va lun uma gbem sha won ken paradiso u shin tar la ga he? Sha mimi yô, yange saan iferor u i mande un la iyol, shighe u Yesu kaa a na ér, “Ú lu a Mo imôngo ken Paradiso” la. (Luka 23:43) Shighe u Hemen u Yesu u Anyom Dubu la, a nder or la. Aluer a dondo hemen u Kristu yô, una fatyô u lun uma gbem sha won ken msaanyol, a u gban angev shio.

12. Ka ian i nyi ia bugh sha ci u mba ve lu mbaperapera ga, mba a va nder ve sha shighe u Hemen u Kristu u Anyom Dubu laa?

12 Sha ikyev i hemen u Yesu Kristu, u a lu Solomon u Hemban la, a “kpe orperapera iyol,” nana za ikyura. (Ps. 72:7) Hen shighe la, dooshima u Kristu kua mhôônom nam vea dumbur, vough er shighe u lu shin tar la kpa lu nahan. Ken tar u he u ityendezwa la, mba a nder ve, “mba ve lu perapera ga” la je kpa, a na ve ian i dondon atindi a Yehova, nahan lun uma. (Aer. 24:15) Nahan kpa, mba vea venda u dondon igbenda i Aôndo la cii, a de ve ér ve za hemen u lun uma, nahan ve va vihi bem u una lu ken tar u he la ga.

13. Hemen u Tartor la ua gbanger a kighir nena, man a fatyô u vihin bem u ú ga sha ci u nyi?

13 I tese er hemen u Solomon u Hemban la ua gbanger a za kighir la ken mkaanem man ér: “A̱ tema tor, hii hen zegemnger zan zan za ar hen zegemnger, man shi hii hen Ifi [u Uferati] zan zan ar sha akighir a tar. Mba ve tem ken taaikyôngo ve̱ gure un inya, mbaihomov nav ve̱ ndiar vuulevu.” (Ps. 72:8, 9) Yesu Kristu una tema tor sha tar cii. (Sek. 9:9, 10) Mba hemen na kua averen a u a gbe ve kwagh yô, vea “gure inya,” vea na un icivir a mkighir shio. Nahan kpa, mbaaferev mba ve nyer “anyom deri” mba vea venda u geman asema yô, a tim ve kera. (Yes. 65:20) Vea “ndiar vuulevu.”

We Se Ikyo Sha Mhôôn

14, 15. Er nan se fe ser Yesu fa mlu u uumace u ken ishima shi “una yima oribanave zum u nana vaa” yôô?

14 Uumace mba i mar ve ken isholibo ne kôr kunya kpishi, nahan gba kpee u a yima ve. Kpa se mba a ishimaverenkeghen. (Ôr Pasalmi 72:12-14.) Yesu, u a lu Solomon u Hemban la ngu a mhôônom sha a vese sha ci u a fa mlu wase u yinan la. Heela tseegh ga, Yesu yange ya ican sha ci u perapera, shi Aôndo de ér un kpa a tagher a atsan. Yesu ya ican ken ishima je yô, “iusa Na gema hingir er ka aberawambe nahan, gba nôndon inya.” (Luka 22:44) Shighe kar yô, a vaa sha kon u mtsaha ér: “Aôndo Wam, Aôndo Wam, ka nyi U undumu?” (Mat. 27:45, 46) Shin er Yesu ya atsan kpishi shi Satan kpa nôngo sha afatyô na cii ér una na un a de u civir Yehova nahan kpa, a za hemen u lun jighjigh hen Yehova Aôndo her.

15 Se fatyô u lun a vangertiôr ser Yesu nengen a ican yase shi “una yima oribanave zum u nana vaa yô, man icanor kua or u nan lu a orwasen ga kpaa.” Er Yesu a lu a ikyo i wan er Ter na nahan yô, una ‘ungwa imo i mbaibanave’ shi una ‘sôr asema a mba asema a vihi ve tsung la, una kange ve avav.’ (Ps. 69:33; 147:3) Yesu una fatyô “u zungwen a vese imôngo ken aseer a ase,” sha ci u “i mee Un sha hanma gbenda cii vough er se nahan.” (Heb. 4:15) Doo se kpishi u fan er Tor Yesu Kristu a lu hemen sha hegen, shi i girim un iyol u nan uumace mba ve lu yan ican la myôhôryol nahan!

16. Solomon yange fatyô u zungwen a mba ve lu sha ikyev na la sha ci u nyi?

16 Er Solomon lu a kwaghfan man mkav yô, yange ‘mhôônom kôr un a mbaatsanev man mbaibanave.’ Bee kera yô, akaa a vihin tsung yange er un ken uma na. Anmgbian na Amnon yav a Tamar, anmgbian na u kwase sha igyosor, shi Abesalom, anmgbian u Solomon kaa i wua Amnon sha kwaghbo la. (2 Sam. 13:1, 14, 28, 29) Abesalom ngohol ikyônough ki torough ki Davidi sha utaha, kpa a za ikyura ga, shi Yoabi wua un. (2 Sam. 15:10, 14; 18:9, 14) Shighe kar yô, Adoniya, anmgbian u Solomon nôngo ér una kar a ya tor. Adoniya yange una ye tor ne yô, Solomon ma zua a ku kpeegh je. (1 Utor 1:5) Kwagh u Solomon ôr ken msen shighe u mtsegh u tempel u Yehova la, tese ér alaghga tsô yange fa ican i uumace. Tor Solomon er msen sha ci u ior mba lu hemen ve la ér: “Hanma or . . . fa mvihi u nan, man ican i nan, . . . We [Yehova] de [ve] isholibo, na hanma or sha ieren i nan cii.”—2 Kron. 6:29, 30.

17, 18. Ka mvihi u nyi mbacivir Aôndo mbagenev ve nôngon a mini, man kanyi i wase ve u eren kwagh nee?

17 ‘Mvihi wase’ la una fatyô u van sha ci u akaa aa a vande eren se ken uma la. Kwaseshiada ugen u a lu anyom ikyundugber kar yô, mba yer iti na ér Mary, * a kaa ér: “M ngu a ityôkyaa i injaa i lun saan saan, kpa ashighe kpishi, ka mea umbur akaa a yange erem yô, ishima i vihim shi kunya kpa u kôrom. Ka i vihim je m vaa, er ka nyen akaa shon erem nahan. Akaa ne aa hungur mo fele ga, ka a na ishima i nam ibo shi m henen mer m gba kwagh ga.”

18 Mbacivir Aôndo kpishi mba ken imba mlu ne, kpa kanyi ia wase ve u lun a tahav mbu wan ishima? Mary kaa ér: “Azende a mimi kua anmgbianev mba ken tiônnongo mba nan mo msaanyol hegen. Shi ka m nôngo u veren ishima sha kwagh u Yehova a tende zwa a mi la, shi m na jighjigh mer mliam am maa va gema a hingir mliam ma iemberegh.” (Ps. 126:5) Doo u mne u Aôndo a ne Wan na, u a tsough un u lun Tor la una na se ishimaverenkeghen. I tsenga ôron kwagh na ér: “Mhôônom maa kôr un a mbaatsanev man mbaibanave, una yima uuma mba mbaibanave kpaa. Una paa uma ve sha mkighir man ipira; awambe a ve aa lu kwagh u injaa sha ishigh nagh.” (Ps. 72:13, 14) Kwagh ne taver se ishima kpen kpen!

Tar u He u Kwaghyan Una Dumbur Ker la Ngu Keghen Se

19, 20. (a) Ka zayol mba nyi nahan hemen u Tartor la ua kar a mi kera, er i tese ken Pasalmi 72 laa? (b) Ka an jighilii i doo u a na nan icivir sha hemen u Kristu la, man ka u ken ishima nena sha kwagh u Tartor la u er laa?

19 Shi nôngo u nengen a uumace mba jighjigh ken tar u he u Aôndo, u sha hemen u Solomon u Hemban la ken ishima you. I tôndo zwa a vese ér: “Iyiav mbi̱ ngee shin tar sha ityouv mbi iwoov je kpaa, asagher a mbi a̱ hingir war war.” (Ps. 72:16) Er kera yô, i kahan iyiav sha ityouv mbi iwoo ga yô, mkaanem man ma tesen er inya ia va doo hen shighe la kpishi yô. “Asagher a mbi a̱ hingir war war er Lebanon,” u lu tiôntar u iyiav doon her tsung sha shighe u Solomon tema tor la. Hen ase yôô, kwaghyan una kera ban ga, kwaghyan una kera yina ma or ga, shi or môm kpa nana lu ijen ga! “Ior cii vea ya iwer sha akaa a wan ahôm” hen shighe la.—Yes. 25:6-8; 35:1, 2.

20 Ka an nana zua a icivir sha ci u averen ne ciilii? Jighilii yô, a lu Yehova Aôndo, ua lu Tor u Tsôron man Orhemen Tar cii la. Kwagh ne una na yô, se cii se zua akenge a iember sha u wan vegher u masen u icam i injaa, i saan iyol ne, ser: “Iti na [iti i Tor Yesu Kristu] i̱ lu gbem sha won, iti na i̱ samber er iyange i lu her ne, ior ve̱ ver ayol a ve doo doo ken a na, ve̱ wuese un er ka or u sar sar. I̱ wuese TER, Aôndo, Aôndo u Iserael, ka Un tseegh A eren akaakpilighyol ye, man shi i̱ wuese iti Na i dion tsung gbem sha won; tar cii u̱ iv a iengem Na. Amen, man shi Amen kpaa.”—Ps. 72:17-19.

[Ngeren u shin kpe]

^ I gema iti na.

U Na Mlumun Wer Nyi?

Pasalmi 72 tsenga tesen nyi kwagh i ken hemene?

• Ka an nan lu Solomon u Hemban laa, man hemen na ua gbanger a kighir nena?

• Kanyi i doo u sha averen a i tende zwa a mi ken Pasalmi u sha 72 la yumu?

[Mbampin Mba Ngeren u Henen]

[Foto u sha peeji 29]

Mkpeyol u ior lu ker shighe u Solomon tema tor la tsenga tesen nyi?

[Foto u sha peeji 32]

Doo u se nôngo sha afatyô wase cii sha er se lu uma ken Paradiso sha hemen u Solomon u Hemban la yô