1, 2. a) ¿Imatan Jehová Dios ruwarqan 33 wata pentecostés p’unchaypi? b) ¿Pikunan Diospa mosoq llaqtanmanta karqanku? (Kay paginapi dibujota qhaway.)

PENTECOSTÉS p’unchaypi 33 watapin Jehová Diosqa mosoq llaqtanta paqarichirqan, chaymi “Diospa cheqaq Israel llaqtanqa” kapurqan (Gál. 6:16). Mosoq llaqtanpi kaq runakunataqa santo espiritunwanmi akllarqan. Pablon chay llaqtapi kaqkunamanta nirqan: “Señalasqa kayninpas Santo Espirituq ch’uyanchasqan sonqoyoq-kaymi”, nispa. Arí, paykunaqa manañan Abrahampa miraynin hinachu señalasqa kananku karqan (Rom. 2:29).

² Chay mosoq llaqtan qallarirqan apostolkunawan, pentecostés p’unchaypi altos wasipi pachak más huñukuq runakunapiwan (Hech. 1:12-15). Paykunamanmi Diosqa santo espiritunta kachaykamurqan, chay hinapin Diospa wawankuna kapurqanku (Rom. 8:15, 16; 2 Cor. 1:21). Chaymi rikuchirqan Jesuspa sacrificio ruwasqanta Jehová Dios chaskisqanta, chay hinapin mosoq rimanakuyqa ñawpa Israel llaqtawan rimanakuypa rantinpi kapurqan (Luc. 22:20; leey Hebreos 9:15). Chay santo espirituta chaskiqkunan Diospa mosoq llaqtanmanta kapurqanku. Paykunan atiyta  chaskirqanku huk simikunapi rimanankupaq entiendenankupaqpas, chhaynapi “Diospa musphana ruwasqankunata” hukkunaman yachachinankupaq (Hech. 2:1-11).

3-5. a) ¿Ima nirqanmi Pedro pentecostés p’unchaypi judío runakunata? b) ¿Imaynapin mosoq llaqta qallariyninpi hatunyarqan?

³ Jehová Diosqa apóstol Pedrowanmi judío runakunata wak llaqtayoq runakunatawan invitarqan mosoq llaqtanmanta kanankupaq. Pentecostés p’unchaypin Pedroqa Jesusta wañuchiq judiokunata anyarqan, nillarqantaqmi Señorninkuta Cristonkuta hina Jesusta chaskinankuta. Ima ruwanankuta tapuqtinkutaq Pedroqa nirqan: “Huchaykichista saqepuspa Diosman kutirikuychis, hinaspa Jesucristoq sutinpi sapankaykichis bautizachikuychis, huchaykichis pampachasqa kananpaq, hinan Santo Espirituq atiy qokuyninta chaskinkichis”, nispa (Hech. 2:22, 23, 36-38). Chaymi kinsa waranqa hina runakuna Diospa mosoq llaqtanmanta kapullarqankutaq (Hech. 2:41). Chay qhepamanmi apostolkunaqa predicashallarqanku, hinan askha runa Diosman asuykurqanku (Hech. 6:7). Chay hinapin mosoq llaqtaqa hatunyasharqan.

⁴ Qhepamantaq Samaria llaqtamanta runakunaman predicarqanku hinan paykunapas bautizakurqanku, ichaqa manaraqmi santo espirituta chaskirqankuchu. Jerusalenpi umalliq t’aqan Pedrota Juantawan kacharqan chay mosoq iñiqkunaman, hinan makinkuta paykuna  pataman churaqtinku ‘santo espirituta chaskirqanku’ (Hech. 8:5, 6, 14-17). Chhaynapin Samaria llaqtayoq runakunapas Diospa mosoq llaqtanmanta kapurqanku.

⁵ 36 watapitaq Diosqa Pedrowan invitarqan wak llaqtayoq runakunatañataq. Chaymi qallarirqan Roma llaqtayoq Cornelio oficialman, familianman amigonkunamanwan Pedro predicaqtin (Hech. 10:22, 24, 34, 35). Manaraq Pedro rimayta tukushaqtinmi chaypi uyariqkunaman santo espíritu uraykamurqan. Chaymi “Pedrowan hamuq iñiq judío runakunaqa muspharqanku mana judío runakunamanpas Santo Espirituq qokuynin hamusqanmanta” (Hech. 10:44, 45). Chaymantapachan wak llaqtayoq runakunapas Diospa mosoq llaqtanmanta kayta atirqanku.

6, 7. ¿Imatan Diospa mosoq llaqtan ruwarqan Diospa sutinta apaq kasqanrayku?

⁶ Jerusalenpin 49 watapi umalliq t’aqa huñukurqan, chaypin Santiago nirqan: “[Pedron] willakunña imaynatachus Diosqa mana judío runakunamanta paypaq runakunata akllakuspa chayllaraq paykunata yuyarikusqanta”, nispa (Hech. 15:14). Chay akllakusqanpin kasharqan judío mana judío runakunapas, paykunamantan Diosqa huk nacionta paqarichirqan (Rom. 11:25, 26). Qhepamanmi Pedro nirqan: “Ñawpaqqa manan llaqtanchu karqankichis, kunanmi ichaqa Diospa llaqtan kapunkichis”, nispa. Hinaspapas nillarqantaqmi imatachus chay llaqtaq ruwananta, nirqanmi: “Qankunan ichaqa Diospa akllakusqan ayllu kankichis, reyta serviq sacerdotekuna, Diospaq t’aqasqa ch’uya runakuna, Diospa rantikusqan llaqta. Diosmi [...] akllakurqasunkichis paypa musphana ruwasqankunata willanaykichispaq”, nispa (1 Ped. 2:9, 10). Paykunan Jehová Diospa testigonkuna kananku karqan lliw llaqtakunaq yachanankupaqtaq Diosta hatunchananku karqan.

⁷ Jehová Diosqa mosoq llaqtanwanmi kasharqan, chaymi nirqan: “Kay llaqtataqa ñoqapaqmi kamakurqani, yupaychaykunatan takipuwanqa”, nispa (Is. 43:21). Paykunan mana manchakuspa willarqanku Jehová Dioslla cheqaq Dios kasqanta, wak dioskunataq pantasqa dioskuna kasqankuta (1 Tes. 1:9). Chay hinapin Jehová Diospa testigonkuna, Jesuspa testigonkuna ima karqanku “Jerusalén llaqtapi, lliw Judea provinciapi, Samaria provinciapi, kay pachaq k’uchunkunakamaraq” (Hech. 1:8; Col. 1:23).

8. ¿Ima nirqanmi Pablo iñiq t’aqata?

⁸ Pabloqa mana manchakuspan Jehová Dioslla cheqaq Dios kasqanta lliw runaman willarqan, wakinqa kay pachapi yachaysapa runakunan karqanku. Paykunatan nirqan: “Diosmi kay pachata chaypi tukuy imaymana kaqtapas kamaqqa, paymi hanaq pachaqpas kay pachaqpas dueñonqa”, nispa (Hech. 17:18, 23-25). Chaymantapas iñiq t’aqatan nirqan: “Yachanin ripusqay qhepata q’otuqkuna yarqasqa lobokuna hina qankunaman haykumunanta, paykunaqa iñiqkunatan tukurqoyta munanqaku. Qankuna ukhullamantataqmi waqllisqa rimaq runakunaqa hatarinqa, iñiqkunata q’otuspa aysaqanankupaq”, nispa (Hech. 20:29, 30). Manaraq 100 wataman chayashaqtinkun Dios contra hatariq runakunaqa askhaña karqanku (1 Juan 2:18, 19).

9. ¿Pikunan astawan yapakurqan apostolkunaq wañupusqan qhepaman?

 ⁹ Apostolkunaq wañupusqan qhepamanmi Dios contra hatariq runakuna iñiq t’aqakunapi astawan yapakurqanku, hinan cristianon kayku niqkuna huk iglesiakunata hatarichirqanku. Diospa sutinta willanankumantaqa Bibliakuna t’ikrasqankupin Diospa sutinta horqopurqanku. Chaymantapas yuyaykusqankuman hinallan pantasqa yachachikuykunata yachachirqanku, qhelli ruwaykunata ima ruwarqanku. Hinaspapas guerrakunapin runakunata wañuchirqanku, nirqankutaq Diospa sutinpi maqanakushasqankuta. Chay hinapin Diospa llaqtanqa unay watakuna chinkapurqan, ichaqa pisillapas karqanmi tukuy sonqomanta Diosta yupaychaq runakuna.

10, 11. a) ¿Ima nirqanmi Jesús trigomanta chirizuelamantawan? b) ¿Imaynatan hunt’akurqan Jesuspa rikch’anachiy willasqan 1914 wata qhepaman?

¹⁰ Jesusmi huk rikch’anachiywan willarqan cheqaq religión pantasqa religionmanta mana reparakunan kasqanta. Chaypin rimarqan trigomanta chirizuelamantawan. ‘Runakuna puñushanankaman’ runaq churinpa trigo t’akasqan hallp’aman Saqraqa chirizuelata t’akamurqan. Chay hinapin trigowan chirizuelawan kuska wiñananku karqan ‘tiempo p’uchukapunankama’. Jesusmi willarqan ‘allin muhuqa’ “hanaq pacha qhapaqsuyu wawakuna” kasqanta, chirisuelataq ‘Saqraq wawankuna’ kasqanta. Tukukuy p’unchaykunapin runaq churinqa angelninkunata kachamunan karqan chirizuelata trigomanta t’aqanankupaq, chay hinamantaq angelkunaqa hanaq pacha wawakunata huñunanku karqan (Mat. 13:24-30, 36-43). ¿Imaynatan chay sucederqan? ¿Imaynapin Diospa mosoq llaqtan yapamanta rikhurirqan?

¹¹ Tukukuy qaylla p’unchaykunaqa 1914 watapin qallarirqan. Chay tiempopaqqa pisillan akllasqa cristianokunaqa karqanku. Chay watapi hatun maqanakuy qallarishaqtinqa, hanaq pacha wawakunaqa hatun Babilonia otaq pantasqa religionkunaq makinpiraqmi kasharqanku. 1919 watapin ichaqa Diospa kacharichisqan kapurqanku. Chay hinapin cheqaq cristianokunaqa pantasqa cristianokunamanta sut’i reqsiy kapurqanku. Chaymi Jehová Diosqa hanaq pacha wawakunata huñuyta qallarirqan yapamanta llaqtan rikhurinanpaq. Isaiasmi ñawpaqmantaña willarqan: “¿Huk p’unchayllapichu hatun suyuqa paqarin? Sión llaqtaqa nanay hap’iqtinmi wawankunata wachakurqan”, nispa (Is. 66:8). Chay textopi Sión nisqaqa, Diospa hanaq pacha lliw angelninkunan, “wawankunata wachakurqan” nispataq nishan kay pachapi  akllasqa cristianokunaq paqarisqanmanta.

12. ¿Imaynapin akllasqa cristianokuna Diospa sutinta apaq llaqta kanku?

¹² Ñawpa tiempopi “hanaq pacha qhapaqsuyu wawakuna” hinan kunan tiempopi akllasqa cristianokunaqa Jehová Diospa testigonkuna kanku (leey Isaías 43:1, 10, 11). Diospa sutinta apasqankuman hinataqmi allinta kawsanku, Diospa gobiernonmantataq ‘allin willakuykunata kay pachantinpi willanku’ “llapa suyukunaq yachananpaq”. Chaymi huk runakunamanta hukniray kanku (Mat. 24:14; Filip. 2:15). Chaykunata ruwaspan askha runakunata yanaparqanku Jehová Diosman asuykunankupaq (leey Daniel 12:3).

13, 14. a) ¿Imatan wak ovejakuna ruwananku yupaychayninkuta Dios chaskinanpaq? b) ¿Imatan profetakuna willarqankuña?

¹³ Ñawpaq estudiopin yacharqanchis Israel llaqtapi tiyaq wak llaqtayoq runakunapas Diosta yupaychay atisqankuta. Paykunaq yupaychayninta Dios chaskinanpaqqa llaqtanwan kuskan yupaychananku karqan (1 Rey. 8:41-43). Kunan tiempopipas wak ovejakunaqa akllasqa cristianokunawan kuskan Diosta yupaychananku, chay hinallapin Diosqa yupaychayninkuta chaskinqa.

¹⁴ Chaytan profetakuna willarqankuña, profeta Isaiasmi nirqan: “Askha hatun suyukunan pusarinakamunqaku: Hakuchis, Señor Diospa orqonman wichasun, Jacobpa Diosnin yupaychana wasiman wichasun. Paymi ñanninkunata yachachiwasun, chay ñanninkunatataq purisunchis, nispanku. Sionmantapachan Señor Diospa yachachikuyninta yachachinqaku, Jerusalenmantapachan Señor Diosqa rimanqa”, nispa (Is. 2:2, 3). Profeta Zacariaswanmi Jehová Diosqa willachirqan: ‘Askha llaqtakunan atiyniyoq hatun suyukunan Jerusalenman hamunqaku ñoqa Tukuy-atiyniyoq Señor Diosta yupaychawanankupaq mañakamuwanankupaqwan’, nispa. Paykunan “suyukunapi kaq” lliw simikunamanta kananku karqan, hinaspa mosoq llaqtawan kuska Diosta yupaychananku karqan. Paykunan ninanku karqan: “Ñoqaykun uyariyku qankunawan Dios kashasqanta, chayrayku pusakapuwayku”, nispa (Zac. 8:20-23).

15. ¿Imatan wak ovejakuna akllasqa cristianokunawan kuska ruwashanku?

¹⁵ Wak ovejakunaqa akllasqa cristianokunawan kuskan Diospa gobiernonmanta allin willakuykunata willashanku (Mar. 13:10). Paykunapas Diospa llaqtanmantan kapunku akllasqa cristianokunawan kuskataq ‘ch’ulla t’aqalla’ kanku “huk michiqnillayoq”, paymi Cristo Jesús (leey Juan 10:14-16).

16. ¿Imatan Jehová Dios ruwanqa Armagedón qallarinanpaq?

¹⁶ Hatun Babilonia chinkachisqa kasqan qhepamanmi, Saqraqa Diospa  llaqtanta chinkachiyta munanqa. Chay tiempopiqa Diosllan pakaykuwasun (Ezeq. 38:10-12). Jehová Diosqa llaqtanta pakaykunanpaqmi Saqrawan ejercitonkunawan maqanakunqa, chaymi Armagedonpi tukunqa (Mat. 24:21; Ezeq. 38:2-4). Chay hinapin Jehová Diosqa paylla tukuypi kamachikuq kasqanta rikuchinqa hinaspa sutinta ch’uyanchanqa. Paymi nin: “Chay hinapin askha suyukunaman rikuchisaq hatun-kayniyta ch’uya-kayniytawan. Ñoqa kikiytapunin paykunaman reqsichikusaq, hinan reqsiwanqaku ñoqa Señor Diosqa kasqayta. Ñoqa Apu Señor Diosmi chayta nini”, nispa (Ezeq. 38:18-23).

17, 18. a) ¿Imatan Dios willawasun ñoqanchis contra Saqra hatariqtin? b) ¿Imatan ruwananchis Diospa pakaykusqan kanapaq?

¹⁷ Diospa llaqtan contra Saqra sayariqtinmi, Jehová Diosqa llaqtanta ninqa: “Phaway, llaqtalláy, wasiykiman haykuy, ukhumantataq allintapuni wisq’akamuy, pakarikamuy huk tiempota Señor Diospa phiñakuynin thaninankama”, nispa (Is. 26:20). Chay tiempopi pakaykusqa kananchispaqmi Diosqa imachus ruwananchista willawasun. Yaqapaschá “wasiykiman haykuy” nisqanqa iñiq t’aqakunawan tupan.

¹⁸ Chhaynaqa manchay ñak’ariypi Jehová Dios pakaykuwananchispaqqa manan iskayananchischu kay pachapi llaqtan kasqanmanta, chay llaqtan pachantinpi lliw iñiq t’aqakuna. Chaymi iñiq t’aqamanta mana karunchakunanchischu. Chay hinapin salmista hina nisun: “Señor Diosníy, qanmi qespichiqqa kanki, llaqtaykita saminchaykuy”, nispa (Sal. 3:8).