1. ¿Imanirtaq alläpa kushikïpaq tiempuchö kawëkanqantsikta nintsik?

BIBLIA willakunqannömi, kanan tiempuqa më tsë nacionpita mëtsikaq nunakunata Jehovä markanman chaskikan. Tsëqa, ¡alläpa kushikïpaqmi! Kë nunakunaqa 8 millonpitapis masmi kayan, y alläpa kushishqam Diosta sirwiyan (Rev. 7:9, 15; Is. 60:22). Kanannöqa manam ni imëpis mëtsikaq nunakuna Diosta y nuna mayinkunata kuyayashqatsu.

2. Diosta mana kuyaq nunakunaqa, ¿imakunatataq kuyayan? (Rikäri kë yachatsikïpa qallananchö këkaq dibüjuta).

² Tsënö kaptimpis, jina Bibliaqa willakurqanmi, Diosta mana kuyaq nunakunaqa munëninkunallata ashiyänampaq kaqta. Apostol Pablum nirqan kikinkunallata kuyakuyänampaq kaqta, qellëta alläpa kuyayänampaq kaqta y ‘Diosta kuyayänampa rantin kikinkunapa munëninkunallata ashiyänampaq’ kaqta (2 Tim. 3:1-4). Tsëkunallata kuyarninqa, nunakunaqa mas chikim tikrayan y manam kushishqatsu kawayan.

3. ¿Imapitataq kë yachatsikïchö yachakushun, y imanirtaq tsëta yachakunantsik precisan?

³ Tsëmi apostol Pabluqa cristiänukunata consejamantsik  Diosta mana kuyaq nunakuna kuyayanqan kaqkunapita cuidakunapaq (2 Tim. 3:5). Tsënö nunakunapita chipyëpa rakikëtaqa manam puëdintsiktsu, peru kuyayanqan kaqkunapita cuidakïta y Diosta kushitsitaqa puëdintsikmi. ¿Diosta mana kuyaq nunakunanöku imëkakunata kuyantsik o Diostaku mas kuyantsik? Tsëta musyarinapaqqa 2 Timoteu 3:2-4 textu ninqanta maslla entiendirishun, porqui tsëmi yanapamäshun imata o pita mas kuyëkanqantsikta musyanapaq.

4. ¿Imanirtaq nintsik kikintsikta kuyakunqantsikqa allilla kanqanta?

⁴ Apostol Pabluqa, “nunakunam kayanqa kikinkunallata kuyakoq” nirqanmi. Tsënö nirqa, ¿kikintsikta kuyakunqantsik mana alli kanqantaku nikarqan? Manam. Jehovä Diosqa kamamarquntsik kikintsikta kuyakunapaqmi. Tsëmi Jesuspis, “nuna mayikitam kikikitanö kuyanëki” nirqan (Mar. 12:31). Kikintsikta mana kuyakurqa, manam nuna mayintsiktapis kuyëta puëdishwantsu. Jina Bibliaqa kënömi nin: “Qowakunaqa kikinkunapa cuerpunkunatanö[mi] warminkunata kuyayänan. Warminta kuyaq nunaqa kikintam kuyakun, porqui manam ni pipis ni imëpis cuerpuntaqa chikishqatsu, tsëpa rantinqa atiendinmi y kuyanmi” (Efes. 5:28, 29). Rikanqantsiknöpis kikintsikta kuyakïqa allillam.

5. ¿Imanötaq kayan kikinkunallata kuyakoq nunakunaqa?

⁵ Apostol Pabluqa 2 Timoteu 3:2 textuchö parlëkan, kikinkunallata alläpa kuyakoqkunapaqmi. Y tsënö kayanqanqa alläpa mana allim, porqui kikinkunalla mas precisaq kayanqantam pensayan (leyi Romänus 12:3). Y kikinkunalla imachöpis alli quedëta munarmi, imapis rurayanqan mana alli yarquptinqa jukkunata culpatsayan. Tsënö nunakunaqa imëka erïzo nishqan animalnömi kayan. Tsë animal piñakurninqa, pelötanömi lluyllukärin y ruripaqa qoñu qoñu millwachömi këkan, peru waqtapaqa mantsëpaq kasha waqtantam rikätsikaramun. Y tsënö nunakunaqa manam rasumpatsu kushishqa kayan.

6. ¿Diosta kuyaq nunakunaqa imatataq tariyanqa?

⁶ Apostol Pabluqa puntataqa parlarirqan kikinkunata kuyakoqkunapaqmi. Y tsënö ninqampaq parlarmi yachaq nunakunaqa niyan, kikinkunallata kuyakoq karninqa mana allikunaman chäyänampaq kaqta Pablu musyanqanta. Peru Diosta kuyaq nunakunaqa manam tsënötsu kayan, sinöqa kushishqa, pacienciakoq, kikinkunata dominakoq, alli, markäkïyoq y manshu nunam kayan (Gäl. 5:22, 23). Tsëmi salmu qellqaqqa kënö nirqan: “Jehovä Diosta sirweq nunakunaqa, ¡mas kushishqaran kawakuyan!” (Sal. 144:15). Jehoväqa kushishqa Diosmi tsëmi sirweqninkunapis kushishqa kayanqanta rikätsikuyan. Jinamampis manam kikinkunallata alläpa kuyakoq nunakunanötsu kikinkunallapaq imatapis munayan, tsëpa rantinqa wakinkunata yanaparninmi kushishqa kayan (Hëch. 20:35).

7. Diosta rasumpa kuyëkanqantsikta musyanapaqqa, ¿ima tapukïkunatataq rurakunantsik?

⁷ ¿Imanötaq musyashwan Diosta kuyanantsikpa rantin kikintsikllata mas kuyakïkanqantsikta? Filipensis 2:3, 4 textum nimantsik pitapis contrëta munarlla imatapis mana ruranapaq, sinöqa wakinkunata mas precisaqpaq churarnin humildäwan imatapis ruranapaq. Jina nimantsikmi imatapis biennintsikllapaq mana ashinantsikpaq, sinöqa wakinkunapa biennimpis ashinantsikpaq. Tsëqa kënö tapukushun:  “¿Kë consëju ninqannöku kawëkä? ¿Dios mandakunqanta cumplita procuräku? ¿Alkäbuku këkä cristiänu mayïkunata y wakin nunakunatapis yanaparinäpaq?”. Wakinkunata yanapëqa manam fäciltsu, itsa gastakushunraq o rurënintsiktaraq jaqirishun. Peru Teyta Diosnintsik munanqanta rurarninqa alläpa kushishqam sientikushun.

8. Wakin cristiänukunaqa, ¿imatataq rurayashqa Diosta kuyarnin?

⁸ Diosta kuyarnin y mas sirwita munarninmi wakin cristiänukunaqa hasta alli trabäjunkunatapis jaqiyashqa. Ëricka jutiyoq panintsikqa Doctöram, peru manam doctöra këninchö mas precisaq këtatsu ashishqa. Tsëpa rantinqa precursöra tikrarirmi Diospita yachatsikurnin qowanwan juntu atska nacionkunachö yanapakushqa. Kënömi willakun: “Juk idiömakunata parlaq nunakunata Diospita yachatsiqa alläpa shumaqmi kashqa, y atska amïguyoqmi tikrayarqö. Doctöra kënïtaqa manam jaqirqötsu, peru Diospita yachatsirnin nunakunata yanaparmi mas kushishqaqa sientikü”.

9. ¿Imanirtaq qellëta alläpa kuyaqkunaqa kushishqatsu kayan?

⁹ Apostol Pabluqa jina parlarqanmi nunakuna qellëta alläpa kuyayänampaq kaqtapis. Irlanda nacionchö juk precursor juk nunata Diospita parlapar qallëkuptinmi, tsë nunaqa billetërampita qellëta jorqarirnin, “këmi diosnïqa” nir gälakur rikäratsirqan. Wakin nunakunapis tsënöllam qellëta alläpa kuyayan, y tsëwanqa imëkata logrëta puëdiyanqantam pensayan. Peru Bibliaqa kënömi nin: “Qellëta kuyaqqa, tarirpis manam kushishqatsu kanqa, ni imëkayoq këta munaqpis, manam tarinqanwan kushishqatsu kanqa” (Ecl. 5:10). Qellëta alläpa kuyaqkunaqa tarirnimpis mastam munayanqa y tsëta ashirllam kakuyanqa. Peru qellëqa problëmamanmi chätsinqa (1 Tim. 6:9, 10).

10. ¿Ima nintaq Biblia rïcu këpaq y waktsa këpaq?

¹⁰ Rasunmi, qellëqa precisanmi wananqantsikkunata tarinapaq (Ecl. 7:12). Peru kënö tapukurishun: “¿Wananqantsikkunallata tarinqantsikwanqa kushishqatsuraq kashwan?”. Awmi (leyi Eclesiastes 5:12 *). Jaquë nunapa tsurin Agurmi Diosta kënö mañakurqan: “Ama waktsa kanata ni rïcu kanata permitïkullëtsu. Sinöqa wananqä kaqllata qoykallämë” nishpa. Waktsa këtaqa munarqantsu suwakurnin Diosta deshonrëta mana munarninmi. Y rïcu këtaqa munarqantsu kapoqyoq tikrarirnin Jehoväta qonqarita mana munarninmi (Prov. 30:8, 9). Itsa pillatapis reqintsik Jehoväman confiakunampa rantin qellëninllaman confiakunqanta.

11. ¿Ima nirqantaq Jesus qellë asuntupaq?

¹¹ Qellëta kuyaqkunaqa manam Diosta kushitsita puëdiyantsu. Jesusmi kënö nirqan: “Amana kë patsachö fortünëkikuna ëlluyënatsu, porqui puyu y mojusyëmi usharin, y suwakuna yëkïkurmi apakuyan”. Y tsëpitanam kënö nirqan: “Manam pipis ishkë patronpa sirweqnin këtaqa puëdintsu; porqui bienmi jukninta chikinqa y jukninta kuyanqa, o bienmi jukninta yachananqa, y jukninta desprecianqa. Qamkunapis manam Diospa y Kapoqyoq Këpa sirweqnin këta puëdiyankitsu” (Mat. 6:19, 20, 24).

12. ¿Imanötaq wananqantsikllawan kawanqantsikqa yanapamantsik Jehovä Diosta shumaq sirwinapaq? Willakaramï.

¹² Mëtsikaq nunakunam cuentata qokuyashqa  wanayanqanllawan kawakurqa kushishqa kayanqanta, y Jehoväta mas sirwiyänampaqpis tiempunkuna kanqanta. Estädus Unïduspita Jack jutiyoq wawqipam juk jatun wayin y negociun karqan, peru precursor këta munarmi rantikurirqan. Kënömi willakun: “Tsë shumaq wayïta y chakräta rantikïtaqa alläpam llakiparqä. Peru rasumpa kaqchöqa, trabäjuchö problëmakuna kaptinmi wayïmanqa imëpis piñashqalla chaq kä. Peru warmiqa precursöram kaq y imëpis kushishqallam këkaq. Y kënömi parlaq: ‘Patronnïnöqa manam pipis kantsu’. Kananqa noqapis precursormi kä, y warmïwan ishkämi tsë patronllapaq o Jehovällapaq trabajayä”.

13. ¿Imanöraq musyashun qellëta alläpa kuyëkanqantsikta?

¹³ Qellëta alläpa kuyëkanqantsikta musyanapaqqa kënömi tapukunantsik: “¿Qellë asuntupaq Biblia parlanqanta creinqäta rikätsiküku imanö kawakunqächö? ¿Qellëllapaqku löcuyäkü? ¿Kapoqyoq këtaku Jehoväpita y nuna mayïkunapitapis mas precisaqpaq churä? ¿Wananqäkunachö Jehovä yanapamänampaq kaqman confiaküku?”. Wananqantsikkunata Jehovä qomänapaq kaqmanqa chipyëpam confiakunantsik (Mat. 6:33).

14. ¿Kushikïpaq rurëkunata chipyëpaku jaqinantsik?

¹⁴ Apostol Pablu ninqannöpis kanan nunakunaqa, munëninkunallata o kushikuyänampaq rurëkunallatam masqa gustayan. Musyanqantsiknöpis kikintsikta kuyakunqantsik y wananqantsikkunapaq qellëta ashiqa allillam. Jina tsënöllam, munanqantsikkunata rurëpis allilla. Wakinkunaqa pensayan kushikuyänampaq rurayanqan cösaskunata chipyëpa jaqiyänan precisanqantam. Peru Jehoväqa sirweqninkunata kënömi nin: “Mikïnikita kushishqa mikï y kapushunqëki vïnuta alli shonqïkiwan upï” (Ecl. 9:7).

15. ¿Ima ninantaq “kikimpa munëninllata asheq” ninanqa?

¹⁵ Kikinkunapa munëninkunallata asheq nunakunapaq 2 Timoteu 3:4 textuchö  parlarqa, tsëkunallata rurakurnin Diosta mana yarpaq nunakunapaqmi parlëkan. Manam “Diospita masmi kuyayan nintsu”, sinöqa “kikimpa munëninllata asheq” ninmi. Tsëpaq parlarmi juk yachaq nunaqa nin, Diostaqa ni ichikllapis mana kuyayanqanta. Tsëmi cristiänukunaqa alläpa cuidakunantsik, porqui munënintsikllata ashishqaqa tsë munëkunallam masqa dominaramashwan (Lüc. 8:14).

16, 17. ¿Imatataq Jesusqa mas precisaqpaq churaq?

¹⁶ Jesuspis kushikïpaq rurëkunataqa ruraqmi. Juk kutim ëwarqan casakuyanqan fiestaman y juk kutinam cucinapakurir invitayaptin mikoq ëwarqan (Juan 2:1-10; Lüc. 5:29). Casakuyanqan fiestachö vïnu ushakäriptinmi yakuta vïnuman tikraratsirqan. Y juk kutinam mikunqampita y upunqampita nunakuna rimayaptin tsë rurëkuna allilla kanqanta nirqan (Lüc. 7:33-36).

¹⁷ Tsënö kaptimpis Jesusqa manam fiestan fiestan puritatsu ni mikupakïtatsu precisaqpaq churarqan. Tsëpa rantinqa nunakunata Jehoväpita yachatsita, y nunakunarëkur wanunampaq kaqtam mas precisaqpaqqa churarqan. Llapan qateqninkunatam kënö nirqan: “Kushishqam qamkuna kayanki noqarëkur ashayäshuptiki, chikir sufritsiyäshuptiki y ulikurkur contrëkikuna imëka mana allikunata parlayaptin. Alläpa kushikuyë y chipyëpa kushishqa kayë, porqui ciëluchö premyïkikunaqa alläpa jatunmi, porqui tsënöllam qamkunapa mas puntëkikunatapis Diospa willakoqninkunata chikir sufritsiyarqan” (Mat. 5:11, 12).

18. ¿Imanötaq musyashwan kushikï rurëkunata mas kuyëkanqantsikta?

¹⁸ Kushikï rurëkunata mas precisaqpaq churëkanqantsikta musyanapaqqa, kënö tapukunqantsikmi yanapamäshun: “¿Reunionkunapitapis y Diospita yachatsikïpitapis kushikunäpaq rurëkunaku noqapaqqa mas precisan? Diosta sirwinärëkurqa, ¿hasta gustamanqan rurëkunatapis jaqirïku? ¿Imatapis gustamanqanta ruranäpaq akrarninqa ‘¿Jehoväta gustanqatsuraq?’ nir-raqku tapukurï?”. Jehovä Diosta rasumpa kuyarninqa manam chikinqan cösaskunataqa rurashuntsu (leyi Mateu 22:37, 38).

19. ¿Imanö nunakunataq kushishqaqa imëpis kayanqatsu?

¹⁹ Satanasqa 6 mil watakunapitapis masnam nunakunata sufritsishqa. Kanan ushanan tiempukunachöqa kikinkunallata kuyakoq, qellëta alläpa kuyaq y kushikï rurëkunallata precisaqpaq churaq nunakunatam masqa rikantsik. Munëninkunallatam löcuyëpa rurakuyan. Tsënö nunakunaqa manam imëpis kushishqatsu kayan. Peru Bibliaqa clärum nimantsik Diospa kaqta mas precisaqpaq churaq nunakunaqa kushishqa kayänampaq kaqta y bendicionkunata chaskiyänampaq kaqta (Sal. 146:5).

20. ¿Qamqa kushishqaku kanki Jehoväta sirwirnin?

²⁰ Noqantsikqa cada junaqmi Jehoväta mas kuyantsik. Y cada watam mëtsikaq nunakuna Jehoväta reqirnin y kuyarnin markanman yëkayämun. Këmi rikätsimantsik Diospa Gobiernun mandakïkämunqantana y ichik tiempullachöna mëtsika bendicionkunata chaskinapaq kaqta. Jehoväta munanqannö sirwirninqa, kanan y shamoq tiempuchöpis kushishqa kawakïtam puëdishun. Qateqnin kaq yachatsikïchömi rikärishun, kikintsikllapaq imatapis munëman imakuna chätsikunqanta, y Jehoväta kuyanapaq imakuna yanapamanqantsikta.