‘Gũtĩa Thoguo na Nyũkwa’ nĩ Kuuga Atĩa?
Macokio ma Bibilia
Rĩathani rĩa “tĩa thoguo na nyũkwa” nĩ rĩgwetagwo kaingĩ Bibilia-inĩ. (Thama 20:12; Gũcokerithia Maathani 5:16; Mathayo 15:4; Aefeso 6:2, 3) Rĩhutĩtie maũndũ mana ma bata ũbatiĩ gwĩka.
Monage marĩ a bata. Wonanagia atĩ nĩ ũtĩĩte baba wanyu na mami wanyu na njĩra ya kuonania ngatho nĩ ũndũ wa maũndũ mothe marĩa magwĩkĩire. No ũmonagie atĩ nĩ a bata na njĩra ya gũtĩa ũtongoria wao. (Thimo 7:1, 2; 23:26) Bibilia ĩgwĩkagĩra ngoro wonage aciari aku marĩ ‘igema kana riri’ waku, ũguo nĩ kuuga ũkenagio nĩo.—Thimo 17:6.
Ĩtĩkagĩra wathani ũrĩa mahetwo. Rĩrĩa ũrĩ mũnyinyi, nĩ wonanagia atĩ nĩ ũtĩĩte baba na mami wanyu rĩrĩa watĩa wathani ũrĩa Ngai amaheete. Akolosai 3:20 ĩraga andũ anyinyi ũũ: “Athĩkagĩrai aciari anyu maũndũ-inĩ mothe, nĩ gũkorũo ũndũ ũcio nĩ ũkenagia Mwathani.” O na Jesu rĩrĩa aarĩ mũnyinyi, nĩ aatĩire aciari ake eyendeire.—Luka 2:51.
Maheage gĩtĩo. (Maũndũ ma Alawii 19:3; Ahibirania 12:9) No ũmonie gĩtĩo kũgerera ũrĩa ũramarĩria na ciugo iria ũrahũthĩra. O na kũrĩ ũguo, aciari amwe rĩngĩ na rĩngĩ no meke maũndũ mangĩtũma ũkorũo ũrĩ ũndũ mũritũ kũmahe gĩtĩo. O na hĩndĩ ta ĩyo, ciana no ihe aciari a cio gĩtĩo na njĩra ya gwĩthema kwaria kana gwĩka ũndũ ũramagĩra gĩtĩo. (Thimo 30:17) Bibilia ĩrutanaga atĩ nĩ mehia maritũ mũndũ kũruma ithe kana nyina.—Mathayo 15:4.
Maheage ũteithio. Aciari aku maakũra no mabatare ũteithio wa indo cia kĩĩmwĩrĩ. No ũmonie gĩtĩo na njĩra ya kwĩrutanĩria biũ gũtigĩrĩra atĩ marĩ na kĩrĩa marabatara. (1 Timotheo 5:4, 8) Kwa ngerekano, kahinda kanini mbere ya Jesu gũkua, nĩ aabangire ũrĩa nyina angĩarũmbũyirio.—Johana 19:25-27.
Mawoni mahĩtanu megiĩ mũndũ gũtĩa ithe na nyina
Mawoni mahĩtanu: Nĩguo wonanie nĩ ũtĩĩte baba wanyu na mami wanyu, no mũhaka wĩtĩkĩre matongorie kĩhiko gĩaku.
Ũrĩa kũrĩ: Bibilia ĩrutanaga atĩ kĩhiko kĩagĩrĩire kũigwo mbere ya ũkuruhanu o wothe tũngĩkorũo naguo na andũ a famĩlĩ. Kĩambĩrĩria 2:24 yugaga ũũ: “Mũndũ mũrũme nĩatigane na ithe na nyina, magwatane na [mũtumia wake].” (Mathayo 19:4, 5) Arĩa marĩ thĩinĩ wa kĩhiko no magunĩke kuumana na ũtaaro wa aciari ao kana athoni ao. (Thimo 23:22) O na kũrĩ ũguo, andũ arĩa marĩ thĩinĩ wa kĩhiko no mone arĩ wega gwĩkĩra mĩhaka nĩguo andũ a famĩlĩ matikaingĩrĩre mũno kĩhiko kĩao.—Mathayo 19:6.
Mawoni mahĩtanu: Baba wanyu na mami wanyu no o tu wagĩrĩirũo gwathĩkĩra.
Ũrĩa kũrĩ: O na gũtuĩka Ngai nĩ aheete aciari wathani thĩinĩ wa famĩlĩ, wathani wothe wa andũ nĩ ũrĩ mĩhaka, ndũngĩkĩra wathani wa Ngai. Kwa ngerekano, hĩndĩ ĩrĩa arutwo a Jesu maathirũo nĩ igooti rĩrĩa inene matige gwathĩkĩra Ngai, mooigire ũũ: “No mũhaka twathĩkĩre Ngai arĩ we mũtongoria, no ti andũ.” (Atũmwo 5:27-29) Ũndũ ũmwe na ũcio, ciana ciathĩkagĩra aciari a cio ‘irĩ na ũiguano na Mwathani,’ ũguo nĩ kuuga maũndũ-inĩ mothe marĩa matararegana na mawatho ma Ngai.—Aefeso 6:1.
Mawoni mahĩtanu: Nĩguo ũtĩe baba wanyu na mami wanyu no mũhaka ũrũmĩrĩre wĩtĩkio wao.
Ũrĩa kũrĩ: Bibilia ĩtwĩkagĩra ngoro tũthuthuragie maũndũ marĩa tũrarutwo nĩguo tuone kana nĩ ma ma. (Atũmwo 17:11; 1 Johana 4:1) Mũndũ angĩka ũguo no kũhoteke mũthia-inĩ athuure wĩtĩkio ngũrani na wa aciari ake. Bibilia nĩ ĩgwetete andũ maigana ũna maatungatagĩra Ngai mataarũmĩrĩire wĩtĩkio wa aciari ao, nao nĩ Iburahimu, Ruthu, na mũtũmwo Paulo.—Joshua 24:2, 14, 15; Ruthu 1:15, 16; Agalatia 1:14-16, 22-24.
Mawoni mahĩtanu: Nĩguo ũtĩe baba wanyu na mami wanyu, no mũhaka ũnyitanĩre maũndũ-inĩ ma ũndũire megiĩ gũthathaiya maguka.
Ũrĩa kũrĩ: Bibilia yugaga ũũ: “Jehova Ngai waku nowe wiki wagĩrĩirũo nĩ gũthathaiya, na nowe wiki wagĩrĩirũo kũrutĩra ũtungata mũtheru.” (Luka 4:8) Mũndũ ũrĩa ũthathayagia maguka ndakenagia Ngai. Makĩria ma ũguo, Bibilia ĩrutanaga atĩ “arĩa makuĩte-rĩ, matirĩ ũndũ moĩ.” Matimenyaga kana nĩ marathathaiyo na njĩra o yothe, na matingĩteithia arĩa marĩ muoyo o na kana mameke ũũru.—Kohelethu 9:5, 10; Isaia 8:19.
Icunjĩ Ingĩ Hihi Ũngĩenda Gũthoma
ARAHŨKAI!
Ũrĩa Ũngĩiguana na Aciari a Ũrĩa Mũhikanĩtie Nake
Maũndũ matatũ mangĩgũteithia kũgirĩrĩria aciari a ũrĩa mũhikanĩtie nake matuĩke nĩo kĩhumo gĩa thĩna thĩinĩ wa kĩhiko.
MACOKIO MA CIŨRIA CIA BIBILIA
Bibilia Yugaga Atĩa Igũrũ Rĩgiĩ Kũrũmbũiya Aciari Akũrũ?
Bibilia nĩ ĩheanĩte ngerekano cia arũme na atumia maarĩ na wĩtĩkio arĩa meekire ũguo. Ningĩ nĩ ĩheanĩte motaaro mangĩteithia arĩa mararũmbũiya aciari akũrũ.
ŨHORO WITŨ
Nĩ Wanyitwo Ũgeni Mĩcemanio-inĩ ya Aira a Jehova
Menya ũhoro wĩgiĩ mĩcemanio itũ. Caria handũ hakuhĩ nawe harĩa ũngĩthiĩ mĩcemanio.