Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Ja Mina Dani Mahe Maye

Ja Mina Dani Mahe Maye

Ja Mina Dani Mahe Maye

“Mɔ ko ni heɔ eyeɔ akɛ anyɛŋ ale akɛ Nyɔŋmɔ yɛ loo ebɛ lɛ ji mɔ ni susuɔ akɛ anyɛŋ ale anɔkwalei ni kɔɔ Nyɔŋmɔ kɛ wɔsɛɛ shihilɛ he, ni ji nibii ni Kristofojamɔ kɛ jamɔi krokomɛi amlibii buɔ amɛ akɛ amɛhe hiaa lɛ. Aloo kɛ́ amɛjeee nibii ni anyɛŋ ale po lɛ, kɛ́ hooo kwraa lɛ anyɛŋ ale enɛɛmɛi amrɔ nɛɛ.”—JEŊ NILELƆ BERTRAND RUSSELL, 1953.

MƆ NI kɛ wiemɔ ni ji “anyɛŋ ale akɛ Nyɔŋmɔ yɛ loo ebɛ” lɛ ba ji nilelɔ ko ni kaseɔ gbɔmɛi kɛ kooloi ahe nii ní atsɛɔ lɛ Thomas Huxley lɛ. Afɔ́ Huxley yɛ afi 1825 mli, ni ehi shi yɛ Charles Darwin gbii lɛ amli, ni eji mɔ ni fiɔ sutsakemɔ tsɔɔmɔ lɛ sɛɛ. Huxley ŋma yɛ afi 1863 lɛ mli akɛ, enaaa odaseyeli ko ni tsɔɔ akɛ Nyɔŋmɔ ko yɛ ni “sumɔɔ wɔ ni susuɔ wɔhe taakɛ Kristojamɔ tsɔɔ lɛ.”

Mɛi ni yɔɔ ŋmɛnɛ lɛ ateŋ mɛi babaoo baakpɛlɛ hii ni ehé gbɛi nɛɛ asusumɔi lɛ anɔ, ni amɛbaakɛɛ po akɛ nɔ ni amɛnaa lɛ pɛ ji nɔ ni amɛbaanyɛ amɛhe amɛye. Ekolɛ amɛbaakɛɛ akɛ, ákɛ aaahe mɔ ko loo nɔ ko ni abɛ odaseyeli ko yɛ he lɛ aye lɛ ji kwashiai asane.

Ani Biblia lɛ kɛɔ akɛ esa akɛ wɔhe Nyɔŋmɔ nɔ wɔye yɛ be mli ni wɔbɛ odaseyeli ko ni tsɔɔ akɛ eyɛ? Dabi, etsɔɔɔ nakai. Biblia lɛ tsɔɔ akɛ nilee bɛ mli—ni eji kwashiai asane po—akɛ aaahe nɔ ko ni abɛ odaseyeli yɛ he lɛ aye. Biblia lɛ kɛɔ akɛ: “Mɔ ni nako jwɛŋmɔ lɛ, eheɔ wiemɔ fɛɛ wiemɔ eyeɔ; shi hiɛtɛlɔ leɔ enanenaa kwɛmɔ.”—Abɛi 14:15.

Belɛ, mɛni abaanyɛ akɛɛ yɛ hemɔkɛyeli ni anáa yɛ Nyɔŋmɔ mli lɛ he? Ani odaseyeli ko yɛ ni tsɔɔ akɛ Nyɔŋmɔ yɛ diɛŋtsɛ, ni akɛ eji mɔ ni sumɔɔ wɔ ni susuɔ wɔhe?

Ajie Nyɔŋmɔ Sui lɛ Akpo Atsɔɔ

Beni Paulo ni ji Biblia ŋmalɔ lɛ kɛ Ateene nilelɔi akuu ko wieɔ lɛ, ekɛɛ amɛ akɛ Nyɔŋmɔ “fee je lɛ kɛ emli nibii fɛɛ.” Paulo kɛɛ etoibolɔi ni yiŋ feɔ amɛ kɔshikɔshi lɛ akɛ Nyɔŋmɔ susuɔ adesai ahe, ni yɛ anɔkwale mli lɛ, “ekɛ wɔteŋ mɔ fɛɛ mɔ teŋ jɛkɛɛɛ.”—Bɔfoi lɛ Asaji 17:24-27.

Mɛni hewɔ Paulo yɔɔ nɔmimaa akɛ Nyɔŋmɔ yɛ, ni akɛ esusuɔ adesai ni ji Ebɔɔ nii lɛ ahe lɛ? Paulo tsɔɔ yiŋtoo kome hewɔ beni eŋmaa wolo kɛyaha enanemɛi Kristofoi ni yɔɔ Roma maŋtiase lɛ mli lɛ. Ekɛɛ yɛ Nyɔŋmɔ he akɛ: “Ehe nii ni anaaa . . . lɛ, kɛjɛ jeŋbɔɔ mli beebe lɛ atsɔɔ enii ni efee lɛ anɔ ayɔseɔ ni anaa faŋŋ.”—Romabii 1:20.

Baafai ni nyiɛ sɛɛ lɛ baawie Nyɔŋmɔ sui etɛ ni abaanyɛ ana faŋŋ kɛjɛ nibii ni ebɔ lɛ amli lɛ ahe. Beni opɛiɔ nɔkwɛmɔnii nɛɛ amli lɛ, bi ohe akɛ, ‘Te esa akɛ Nyɔŋmɔ sui nɛɛ ahe nii ni mikaseɔ lɛ asa mihe eha tɛŋŋ?’

[Wiemɔ ni akɔ ni akɛmiitsu nii ni yɔɔ baafa 3]

Biblia lɛ ekɛɛɛ akɛ esa akɛ wɔhe Nyɔŋmɔ nɔ wɔye yɛ be mli ni wɔbɛ odaseyeli ko ni tsɔɔ akɛ eyɛ