1, 2. Nso utọ utom ke Jehovah ọkọdọn̄ Moses, ndien nso ke enye eketịn̄ ye Moses?

EKPETIE fi didie ke idem edieke akpadade ke iso owo emi akarade ofụri ererimbot etịn̄ ikọ ke ibuot ikọt Jehovah? Anaedi ndịk akpanam fi, idem ekpenyek fi tutu ukemeke nditịn̄ ikọ. Ekpetetịn̄ nso? Nso ke akpanam man ekeme nditịn̄ ikọ uko uko nte owo emi Ata Ọkpọsọn̄ Abasi ọdọn̄de utom?

² Se ikọwọrọde Moses edi emi. Moses ekedi “ata sụn̄sụn̄ owo akan kpukpru owo oro ẹkedude ke iso isọn̄.” Jehovah ama ọdọhọ enye ke iyom ndidọn̄ enye utom nnọ Pharaoh, ke inyụn̄ iyom enye okosio ikọt imọ ke ufụn Egypt. (Num. 12:3) Se iketịbede ke ini Moses akakade ebịne Pharaoh owụt ke Pharaoh ekedi ata owo ntan̄idem emi mîkponoke owo ndomokiet. (Ex. 5:1, 2) Edi Jehovah ama ọdọn̄ Moses aka ọkọdọhọ Pharaoh ayak ifịn esie emi ẹwakde ẹbe miliọn ita ẹnyọn̄ọ! Imosụk ise Moses okobụpde Jehovah ete: “Ami ndi anie, eke ndikade ke ọtọ Pharaoh n̄kosio nditọ Israel ke Egypt?” Moses ekekere ke imọ idikemeke ndinam utọ utom oro. Edi Jehovah ama ọdọhọ enye ke imọ ‘iyodu ye enye.’—Ex. 3:9-12.

3, 4. (a) Nso ikanam ndịk anam Moses? (b) Didie ke se ikọwọrọde Moses ekeme ndiwọrọ fi?

³ Ntak emi ndịk akanamde Moses? Etie nte enye ekekere ke Pharaoh idinịmke ke Ata Ọkpọsọn̄ Abasi ọdọn̄ imọ utom ọnọ  enye. Moses ama ekere n̄ko ke ikọt mmimọ idinịmke ke Jehovah ọdọn̄ imọ idisio mmọ ke Egypt. Oro akanam enye ọdọhọ Jehovah ete: “Nso edieke mmọ mînịmke mi ke akpanikọ, mînyụn̄ ikopke uyo mi, koro mmọ ẹyedọhọ ẹte, ‘Jehovah ikowụtke fi idem.’”—Ex. 3:15-18; 4:1.

⁴ Se Jehovah ọkọbọrọde Moses ye se iketịbede ke oro ebede ẹkpep nnyịn ata akamba n̄kpọ. Ekeme ndidi idụhe se ididade fi ika iso andikara ndomokiet. Edi ndi esisọn̄ fi nditịn̄ n̄kpọ mban̄a Abasi ye Obio Ubọn̄ esie nnọ mme owo emi osobode? Edieke edide ntre, se se ekemede ndikpep nto mbụk Moses ye Pharaoh.

5. Nso ke Jehovah ọkọdọhọ Moses akama, ndien didie ke oro akanam idem okûnyek enye? (Se akpa ndise ibuotikọ emi.)

⁵ Ke ini Moses ọkọdọhọde Abasi ke owo idinịmke imọ ke akpanikọ, Abasi ama anam n̄kpọ emi edin̄wamde enye anam utom emi enye ọkọdọn̄de enye. Mbụk oro ke Exodus ọdọhọ ntem: “Jehovah obụp [Moses] ete: ‘Nso idi oro ke ubọk fo?’ ndien enye ọbọrọ ete: ‘Esan̄.’ Ndien enye ete: ‘Top enye nịm ke isọn̄.’ Ntre enye otop esan̄ oro enịm ke isọn̄, ndien esan̄ oro akabade urụkikọt; ndien Moses efehe ọkpọn̄ enye. Ndien Jehovah ọdọhọ Moses ete: ‘Nyan ubọk fo mụm enye isịm.’ Ndien enye anyan ubọk esie omụm urụkikọt oro, ndien enye akabade esan̄ ke ubọk esie.” Ekem Abasi ọdọhọ enye ke inam emi ‘man mmọ ẹkpenịm ke akpanikọ ẹte ke imọ ima iwụt enye idem.’ (Ex. 4:2-5) Abasi ama anam esan̄ emi ekedide eto oforo urụkikọt! Utọ utịben̄kpọ emi ayanam enịm ikọ Moses. Jehovah ama ọnọ enye n̄kpọ emi enye edidade iwụt mme owo ke imọ idọn̄ enye utom. Jehovah ama ọdọhọ Moses ete: “Afo ayakama esan̄ emi ke ubọk man akpada anam mme idiọn̄ọ.” (Ex. 4:17) Esan̄ oro Moses akakamade do ama anam enye ada ke iso ikọt mmọ ye ke iso Pharaoh etịn̄ se Abasi ọkọdọn̄de enye uko uko.—Ex. 4:29-31; 7:8-13.

6. (a) Nso ke ikpakama ke ubọk ke ini ikwọrọde ikọ, ndien ntak-a? (b) Ntak emi ẹdọhọde ke ‘ikọ Abasi enyene uwem’ onyụn̄ ‘enyene odudu’?

⁶ Nso ke isikama ke ubọk ke ini ikwọrọde ikọ inọ mme owo? Isikama Bible inyụn̄ idomo ndikot enye nnọ owo ekededi emi isobode. Kpa ye emi ndusụk owo ẹsidọhọde ke inyeneke se Bible edide akan n̄wed, Jehovah ada Ikọ esie oro enye ọkọnọde mme owo spirit esie ẹwet etịn̄ ikọ ye nnyịn. (2 Pet. 1:21) Mme n̄kpọ emi Abasi ọn̄wọn̄ọde ndida Obio Ubọn̄ esie nnam nnọ mme owo ẹdu ke Bible. Ntak edi oro apostle Paul ekewetde ete ke “ikọ Abasi enyene uwem onyụn̄ enyene odudu.” (Kot Mme Hebrew 4:12.) Se Jehovah ọkọn̄wọn̄ọde ke osu, koro enye ke idemesie ke anam n̄kpọ man osu mme un̄wọn̄ọ esie. (Isa. 46:10; 55:11) Edieke owo ọfiọkde emi, se enye okotde ke Bible ekeme ndinen̄ede n̄kpụhọde enye.

7. Didie ke ikeme ‘nditịm nsiak ikọ akpanikọ’?

⁷ Jehovah ọnọ nnyịn Ikọ esie emi enyenede uwem man mme owo ẹfiọk ke itịn̄ akpanikọ, ke inyụn̄ itịn̄ se enye ọdọn̄de nnyịn. Emi anam ke ini Paul ọkọnọde Timothy ukpep, enye ama ọdọhọ Timothy ete ‘esịn ofụri ukeme etịm asiak ikọ akpanikọ.’ (2 Tim. 2:15) Didie ke ikeme ndinam se Paul eketịn̄de emi ye Timothy? Edi ke ndimek mme itie N̄wed Abasi emi ẹditụkde mbon emi ikwọrọde ikọ inọ nnyụn̄ n̄kot mme itien̄wed emi uyo ọwọrọ nnọ mmọ. Mme tract oro ẹkesiode ke 2013 ẹkeme ndin̄wam nnyịn inam emi.

8. Nso ke esenyịn utom ke esop kiet etịn̄ aban̄a mbufa tract nnyịn?

⁸ Ẹwet kpukpru mbufa tract nnyịn ke ukem usụn̄. Edieke idiọn̄ọde nte ikpọnọde  kiet ke otu mmọ, iyekeme ndinọ mbon eken. Ndi esimem utom ndinịm mme tract emi? Esenyịn utom ke esop kiet ke Hawaii ke U.S.A., ekewet ete: “Nnyịn ikọfiọkke ke mme owo ẹdima mbufa tract emi ntem ke utom eke ufọk ke ufọk ye ke ini ikwọrọde ikọ ke ebiet emi mme owo ẹsiwakde.” Enye ekere ke mbụme ye mme ibọrọ oro ẹdude ke akpa page tract oro anam etie ntem koro enyeneufọk eyemek ibọrọ emi enye amade ifịnake idem m̀mê enen m̀mê inenke. Eyenete emi ọdọhọ ke nte ẹwetde n̄kpọ ke mme tract oro esinam mme owo ẹsịn uyo ke nneme onyụn̄ anam ẹkeme nditọn̄ọ nneme Bible.

9, 10. (a) Didie ke mme tract nnyịn ẹsinam ikot Bible inọ mbon emi ikwọrọde ikọ inọ? (b) Ewe tract nnyịn ke afo esinịm akan, ntak emi enịmde enye oro akan?

⁹ Kpukpru tract ẹnyene itie N̄wed Abasi emi ẹketịmde ẹmek man ẹkpekot ẹnọ enyeneufọk. Ke uwụtn̄kpọ, se tract emi, Ndi Ufen Eyetre Tutu Amama? Edide enyeneufọk ọbọrọ “ih,” “ihih,” m̀mê “ekeme ndidi,” kûtịn̄ n̄kpọ ndomokiet, wọn̄ọde ka ọyọhọ page iba nyụn̄ dọhọ enye ete, “Se se Bible etịn̄de mi.” Ekem kot Ediyarade 21:3, 4.

¹⁰ Nam kpa ntre ye tract emi, Didie ke Afo Ada Bible? Inamke n̄kpọ m̀mê enyeneufọk ọbọrọ nso, wọn̄ọde ka ọyọhọ page iba nyụn̄ dọhọ enye ete, “Bible ọdọhọ ke ‘Abasi ọkọnọ odudu spirit ẹda ẹwet ofụri N̄wed Abasi.’” Emekeme ndidian do ete, “Edi idịghe n̄kukụre se itien̄wed emi etịn̄de edi emi.” Ekem kụbọde 2 Timothy 3:16, 17 kot.

11, 12. (a) Nso isinam esịt enem fi ke ama ọkọkwọrọ ikọ ọnọ owo? (b) Didie ke mme tract nnyịn ẹkeme ndin̄wam fi etịm idem ọnọ mfiakn̄ka?

¹¹ Nte enyeneufọk anamde n̄kpọ ke edida idiọn̄ọ m̀mê akpana aka iso eneme n̄kpọ ye enye ke tract oro. Edide emeneme n̄kpọ awak m̀mê unemeke, esịt eyenem fi ke ọmọnọ owo tract onyụn̄ okot Ikọ Abasi ọnọ enye ọkpọkọm okot ufan̄ikọ kiet m̀mê iba kpọt akpa ini oro. Ama afiak aka, emekeme ndikeneme n̄kpọ efen efen.

¹² Ke akpatre page tract kiet kiet, mbụme kiet ye mme itie N̄wed Abasi emi ekemede ndineme ke ini afiakde aka ẹdu ke  idak ibuotikọ emi, “Kere Ise.” Ke tract Nso ke Afo Ekere Aban̄a Ini Iso? mbụme emi ekemede ndineme ke ini afiakde aka edi, “Didie ke Abasi edikpụhọde ererimbot nnyịn emi anam ọfọn akan emi?” Ẹsiak Matthew 6:9, 10 ye Daniel 2:44 ẹsịn do. Mbụme eke tract, Ndi Mme Akpan̄kpa Ẹkeme Ndifiak Ndu Uwem? edi, “Ntak emi nnyịn ikọride isọn̄ inyụn̄ ikpade?” Ẹsiak Genesis 3:17-19 ye Rome 5:12 ẹsịn do.

13. Tịn̄ nte akpadade mme tract nnyịn ọtọn̄ọ ukpepn̄kpọ Bible.

¹³ Mme tract nnyịn ẹkeme ndin̄wam nnyịn itọn̄ọ ukpepn̄kpọ Bible. Edieke owo adade code emi odude ke edem tract odụk ikpehe Intanet nnyịn, enye oyokụt n̄kpọ emi edinamde enye oyom ndikpep Bible. Ẹsio Eti Mbụk Emi Otode Abasi! ke edem mme tract emi ẹnyụn̄ ẹsiak ukpepn̄kpọ emi ẹkpekotde. Ke uwụtn̄kpọ, tract Anie Akara Ererimbot Emi? ọdọhọ ẹkot ọyọhọ ukpepn̄kpọ ition ke ediye uduot ekpri n̄wed emi. Tract Nso Ikeme Ndinam Ubon Ẹkop Inemesịt? ọdọhọ ẹkot ọyọhọ ukpepn̄kpọ usụkkiet ke ediye uduot ekpri n̄wed emi. Edieke adade mme tract emi anam n̄kpọ nte ẹdọhọde, eyemehe fi ndisikot Bible nnọ mme owo akpa ini emi awahade ufọk mmọ ye ke ini afiakde aka. Emi ekeme ndin̄wam fi ọtọn̄ọ ediwak ukpepn̄kpọ Bible. Nso en̄wen ke akpanam man se okotde ke Ikọ Abasi ọnọ owo enen̄ede otụk enye?

14, 15. Didie ke ekeme ndikpebe Paul ke ini ọkwọrọde ikọ?

¹⁴ Ama enen̄ede ọdọn̄ Paul ndin̄wam “ediwak owo” emi enye ọkọkwọrọde ikọ ọnọ. (Kot 1 Corinth 9:19-23.) Paul okoyom ‘ndinyan̄a mme Jew, mmọ oro ẹdude ke idak ibet, ye mmọ oro mînyeneke ibet.’ Enye okoyom ndin̄wam ‘kpukpru orụk owo, man ke usụn̄ ekededi enye akpanyan̄a ndusụk mmọ.’ (Utom 20:21) Didie ke ikeme ndikpebe Paul ke ini itịmde idem ndikwọrọ ikọ nnọ “kpukpru orụk owo” ke efakutom nnyịn?—1 Tim. 2:3, 4.

¹⁵ Kpukpru ọfiọn̄, ẹsisịn nsio nsio usụn̄ emi ikpọkwọrọde ikọ ke Utom Obio Ubọn̄ Nnyịn. Domo ndinam se ẹsitịn̄de emi. Edi nso ke akpanam edieke edide enyene n̄kpọ en̄wen emi afịnade mme owo ke efakutom mbufo? Tịm ibuotikọ emi edinemede ye mmọ. Kere ban̄a nte edem mbufo etiede, nyụn̄ kere ban̄a mbon emi ẹdụn̄de do ye se inen̄erede ifịna mmọ. Ekem mek itie N̄wed Abasi emi edin̄wamde mmọ. Esenyịn circuit kiet etịn̄ nte imọ ye n̄wan imọ isikotde Bible ke an̄wautom ete: “Ediwak owo ẹsiyak nnyịn ikot itie N̄wed Abasi kiet inọ mmọ edieke inemede ibio ibio nneme ye mmọ. Ke ima ikọkọm enyeneufọk, imesikot itie N̄wed Abasi emi ikọkụbọrede ikama inọ enye.” Se ibuotikọ, mbụme, ye itie N̄wed Abasi ifan̄ emi nditọete nnyịn ẹsidade ẹkwọrọ ikọ, emi afo n̄ko ekemede ndida n̄kwọrọ ikọ.

16. Tịn̄ nte akpadade Isaiah 14:7 ọkwọrọ ikọ ọnọ owo ke an̄wautom.

¹⁶ Edieke odụn̄de ke ebiet emi ntịme esikponde, emekeme ndibụp owo ete: “Ndi emekere ke usen kiet ẹyewet ke n̄wedmbụk n̄kpọntịbe ẹte, ‘Ofụri isọn̄ ana sụn̄. Ẹsio n̄kpo idara’? Se Bible etịn̄de edi oro ke Isaiah 14:7. Abasi ọn̄wọn̄ọ ata ediwak ini ke Bible ete ke emem oyodu ke ini iso.” Ekem dọhọ enye ke imọn̄ ikot itien̄wed kiet emi utọ un̄wọn̄ọ oro odude ke Bible.

17. Nso ke ekpetịn̄ mbemiso okotde Matthew 5:3?

¹⁷ Ndi esisọn̄ irenowo ke edem mbufo ndinyene eti utom? Edieke edide ntre, emekeme nditọn̄ọ nneme ntem: “Ekere ke okụk ifan̄ ke owo akpan̄wana  man ekem se enye adade akama ufọk esie, inemesịt onyụn̄ odu ke ufọk?” Enye ama ọbọrọ, afo ọdọhọ enye ete: “Ediwak owo ẹsin̄wana se ikande oro, edi inemesịt isụk idụhe ke ufọk mmọ. Ekere ke nso ke mmọ ẹnana?” Ekem kot Matthew 5:3 nyụn̄ bụp enye m̀mê enye akpama ndikpep Bible.

18. Didie ke ekeme ndida Jeremiah 29:11 ndọn̄ owo esịt?

¹⁸ Ndi n̄kpọ etịbe ke edem mbufo ndondo emi, oro abiatde n̄kpọ mme owo? Emekeme nditọn̄ọ nneme ntem: “N̄kedi ndidọn̄ fi esịt. (Kot Jeremiah 29:11.) Ndi omokụt n̄kpọ ita emi Abasi oyomde inyene? Akpa edi ‘emem,’ ọyọhọ iba edi eti ‘ini iso,’ ọyọhọ ita edi ‘idotenyịn.’ Ndi inemke fi ndifiọk ke enye oyom ikop inem uwem? Edi idisan̄a didie ikop inem uwem emi?” Ekem wụt enye ukpepn̄kpọ emi ẹnemede n̄kpọ emi ke Eti Mbụk Emi Otode Abasi!

19. Tịn̄ nte ẹkpedade Ediyarade 14:6, 7 ẹkwọrọ ikọ ẹnọ mbon emi ẹsimade ndikop Ikọ Abasi.

¹⁹ Ndi mme owo ke edem mbufo ẹma ndikop Ikọ Abasi? Edieke edide ntre, emekeme nditọn̄ọ nneme ntem: “Edieke angel ekpedide editịn̄ ikọ ye afo, ndi akpakpan̄ utọn̄ ọnọ enye? (Kot Ediyarade 14:6, 7.) Angel oro ọkọdọhọ ke itien̄wed oro ete ‘ẹbak Abasi.’ Ndi ikpọfọnke ifiọk Abasi emi enye etịn̄de aban̄a? Enye etịn̄ aban̄a Abasi ‘emi akanamde enyọn̄ ye isọn̄ ye inyan̄ ye idịm mmọn̄.’ Anie ekpedi oro?” Kot Psalm 124:8 emi ọdọhọde ete: “Nnyịn inyene un̄wam ke enyịn̄ Jehovah, kpa Andinam enyọn̄ ye isọn̄.” Ekem dọhọ enye ke ikpama ndinam enye ọdiọn̄ọ mme n̄kpọ en̄wen aban̄a Jehovah Abasi.

20. (a) Didie ke ekeme ndida Mme N̄ke 30:4 n̄kpep owo enyịn̄ Abasi? (b) Ndi enyene itie N̄wed Abasi emi afo esidade ọkwọrọ ikọ ndien enye otụk owo?

²⁰ Edieke osobode uyen, emekeme nditọn̄ọ nneme ntem: “N̄kpama ndikot itie N̄wed Abasi kiet emi obụpde ata akpan mbụme. (Kot Mme N̄ke 30:4.) Idụhe owo ndomokiet emi ekemede ndinam kpukpru se ẹtịn̄de do ibọhọke Andibot nnyịn. * Idisan̄a didie idiọn̄ọ enyịn̄ esie? N̄kpama ndiwụt fi enyịn̄ esie ke Bible.”

21, 22. (a) Didie ke ndikot nnennen itie N̄wed Abasi nnọ owo ekeme ndikpụhọde enye? (b) Nso ke ebiere ndinam ke ini ọkwọrọde ikọ ọnọ owo?

²¹ Ndikot nnennen itie N̄wed Abasi nnọ owo ekeme nditụk enye ke usụn̄ emi mûkpenịmke. Ke uwụtn̄kpọ, Ntiense iba ẹma ẹka ufọk n̄kaiferi kiet ke Australia. Kiet ama obụp n̄kaiferi oro ete, “Ndi ọmọdiọn̄ọ enyịn̄ Abasi?” ekem okot Psalm 83:18. N̄kaiferi oro ọdọhọ ete: “Idem ama enen̄ede akpa mi. Ke mmọ ẹma ẹkenyọn̄ọ, mma n̄wat kilomita 56 n̄ka itie unyamn̄wed n̄kese m̀mê enyịn̄ oro odu ke mme Bible en̄wen nnyụn̄ nse n̄ko ke n̄wed ukabadeikọ. Ke mma n̄kokụt ke Abasi ekere Jehovah, mma n̄kere m̀mê nso efen ke mmendiọn̄ọke.” Ke esisit ini ebede, enye ye owo emi enye okoyomde ndidọ ẹma ẹtọn̄ọ ndikpep Bible ẹnyụn̄ ẹna baptism.

²² Ikọ Abasi esikpụhọde mbon emi ẹkotde enye ẹnyụn̄ ẹnịmde mme un̄wọn̄ọ Jehovah emi ẹdude ke esịt. (Kot 1 Thessalonica 2:13.) Se isịnede ke Bible enyene odudu akan n̄kpọ ekededi emi ikpetịn̄de man otụk owo. Ke ntak emi, akpana idomo ndikot Bible nnọ owo ini ekededi emi ikemede ndinam ntre. Ikọ Abasi enyene uwem!