Luslahng audepe kan

luslahng audepe kan

Sounpar Epwiki Pahn Kaundahn Wehio!

Sounpar Epwiki Pahn Kaundahn Wehio!

“Koht en popohl en audehkinkumwailla soangen kamwahu koaros me konehng kumwail, pwe kumwail en kin kapwaiada kupwure.”​—IPRU 13:21.

KOUL KAN: 136, 14

1. Ia uwen kesempwal en doadoahk en kalohk ong Sises? Menlau kawehwehda.

 SISES kin ketin kupwurperenki koasoia duwen Wehin Koht. Erein Sises eh ketiket nin sampah, e ketin koasoia duwen Wehio laudsang eh kin koasoia ire teikan. E ketin kasalehda duwen Wehio tohtohsang pak 100 erein eh wia doadoahk en kalohk. Wehio inenen kesempwal ong Sises.​—Wadek Madiu 12:34.

2. Meh depe me mi mwo me ele rong kehkehliko me kileldi nan Madiu 28:19, 20, oh dahme kahrehda kitail ndahki met?

2 Mwurinte e ketin iasada, Sises ketin tuhwong pwihn ehu me tohtohsang 500 me kakete wiahla tohnpadahk kei. (1 Kor. 15:6) Mwein ih ahnsowo me Sises ketikihda kehkehlik en kalohk ong “tohn wehi kan koaros.” Doadoahk wet sohte pahn mengei. * E ketin padahkihong irail me doadoahk en kalohk pahn pousehlahte wiawi ahnsou reirei ehu, lao lel ni “ni imwin kawa.” Ni omw kalohki rongamwahwo rahnwet, ke kin sewese kapwaiada kokohp wet.​—Mad. 28:19, 20.

3. Soahng siluh dah kan me sewese kitail en kalohki rongamwahwo?

3 Mwurin Sises eh ketikihda kehkehlik wet en kalohk, e mahsanih: “I pahn ieiang kumwail.” (Mad. 28:20) Eri Sises ketin inoukihong sapwellime tohnpadahk ko me e pahn ketin kaweid doadoahk en kalohko oh me e pahn ketin sewese irail kalohk sampah pwon. Siohwa pil kin ketin ieiang kitail. E ketikihong kitail “soangen kamwahu koaros” pwehn sewese kitail kalohk. (Ipru 13:20, 21) Nan iren onop wet, kitail pahn koasoiapene soahng siluh nanpwungen soahng mwahu pwukat: (1) mehn sawas kan me kohieng kitail, (2) wiepe kan me kitail doadoahngkihier, oh (3) kaiahn me kohieng kitail. Keieu, kitail tehkpene ia ekei mehn sawas me kitail doadoahngkihier erein pahr epwiki samwalahro.

MEHN SAWAS KAN ME SEWESE SAPWELLIMEN KOHT LADU KAN EN KALOHK

4. Ia duwen soangsoangen mehn sawas tohto ar sewese kitail nan atail doadoahk en kalohk?

4 Sises ketin kapahrekihong rongamwahu en Wehio ong kisin weren tuhke kan me emen padokedi nan soangsoangen pwehl kan. (Mad. 13:18, 19) Pwehn kaunopada pwehlo, sounmwetuwel men kin doadoahngki soangsoangen mehn sawas tohto. Ni ahlohte, atail Nanmwarki ketikihong kitail mehn sawas kan me kitail kak doadoahngki pwehn sewese aramas rong dahme kitail kin padahngki. Ekei mehn sawas kan kin kadoadoahk ong ahnsou kis, a mehn sawas teikan kitail kin doadoahngkihte rahnwet. Ahpw mehn sawas pwukat koaros kin sewese kitail en kalaudehla atail koahiek nan doadoahk en kalohk.

5. Dahieu testimony card, oh ia duwen ar kin doadoahngki met?

5 Nan pahr 1933, sounkalohk kan tepida doadoahngki mehn sawas ehu me sewese me tohto en tepida kalohk, me adaneki testimony card. Met iei kisin doaropwe kekeluwak ehu me mie padahk en Paipel mwotomwot oh mengei loale. Ekei pak kisin doaropwe kekeluwak kapw ehu kin wiawihda me mie padahk kapw loale. Brother Erlenmeyer kereniongehr sounpar 10 ni ahnsou me e tepin doadoahngki doaropwe wet. E kawehwehda: “Mwomwen tepin koasoi iei, ‘Ke kak menlau wadek kisin doaropwe wet?’ Mwurin tohnihmwo wadek doaropweo, se kin kasalehda duwen pwuhko oh kohkohla.”

6. Ia duwen testimony card eh kin sawas?

6 Testimony card sewese sounkalohk tohto ni soangsoangen ahl kan. Karasepe, ekei sounkalohk kan kin namenek, oh mehnda ma re uhdahn men kalohk, re kin sehse dahme re pahn nda. Sounkalohk teikan inenen eimah. Re kin ndaiong tohnihmwo soahng koaros me re ese ni minit keite, ahpw dahme re kin nda sohte kin ahnsou koaros kasalehda kadek. Testimony card kin sewese sounkalohk koaros en padahngki rongamwahwo ni ahl me sansal oh mengei.

7. Ia ekei kahpwal kan me ekei kin lelohng sang arail doadoahngki testimony card?

7 E pil kin mie kahpwal kan. Sister Grace Estep nda: “Ekei pak, mie me kin idek, ‘Eri, dahme e koasoia? Ke sou ndahdohte?’” Pil ekei tohnihmw kan sohte kak wadek dahme mi nan doaropweo. Meteikan kin ihte ale doaropweo oh ritingedi wenihmwo. Ekei sohte perenki rong atail rohngo, irail eri tehrpeseng doaropweo. Ahpw mendahki soangen kahpwal pwukat, testimony card sewese sounkalohk kan en kalohk ong mehn mparail kan oh kasalehda me irail wia sounkalohk kei en Wehio.

8. Ia duwen ar kin doadoahngki portable phonograph? (Menlau kilang tepin kilel.)

8 Pil ehu mehn sawas me kadoadoahk mwurin pahr 1930 iei mehn rekord me kak wisik seli me adaneki portable phonograph. Ekei Sounkadehde kan kin kahdaneki misihn wet Aaron pwehki misihn wet me kin lokaia ahpw kaidehn irail. (Wadek Eksodus 4:14-16.) Ma tohnihmwo perenki rong, sounkalohko pahn pleihda ehu padahk mwotomwot en Paipel oh eri kihla ekei pwuhk. Ekei pak, peneinei pwon kin kohpene pwehn karonge ehu padahk! Nan pahr 1934, Watch Tower Society tepida wiahda portable phonograph kan ong doadoahk en kalohk. Kedekedeo brother kan rekordihdi padahk 92.

9. Ia uwen pweida mwahu en ar doadoahngki portable phonograph?

9 Ni Hillary Goslin eh rong ehu padahk ko, e pekihda en doadoahngki phonographo wihk ehu pwehn ehukihong mehn mpe kan padahk en Paipel. Imwilahn met, mie ekei me tepida men rong padahk mehlel oh eri papidaisla. Kedekedeo, riemen sang nein Brother Goslin serepein ko iang kohla Sukuhl en Kilead oh wiahla misineri kei. Duwehte testimony card, portable phonograph sewesehier sounkalohk tohto pwehn tepida doadoahk en kalohk. Mwuhr, Nanmwarkio ketin doadoahngki Sukuhl ong Sapwellimen Koht Doadoahk pwehn kaiahne sapwellime aramas akan pwe ren wiahla sounpadahk koahiek kei.

DOADOAHNGKI WIEPE KOAROS PWEHN LELLA REHN ARAMAS

10, 11. Ia duwen doaropwehn nuhs oh redio ar kak kadoadoahk ong kalohki rongamwahwo, oh dahme kahrehda wiepe pwukat pweida mwahu?

10 Pahn kaweid en atail Nanmwarki, sapwellimen Koht aramas akan kin doadoahngki wiepe kan me wekpeseng pwehn lella rehn aramas tohto ni uwen me irail kak nan doadoahk en kalohk. Soangen wiepe pwukat me inenen kesempwal keieu ni ahnsou me tohndoadoahk kan me malaulau. (Wadek Madiu 9:37.) Karasepe, sounpar tohto samwalahro, kitail kin doadoahngki doaropwehn nuhs pwehn kalohki rongamwahwo. Ni ehuehu wihk Brother Russell kin kadarala padahk en Paipel ehu ong pwihn me kin kihpene nuhs kan. Irail eri kadarala eh padahko wasahn wiahda doaropwehn nuhs nan Canada, Iurop oh Wehin Amerika. Ni pahr 1913, en Brother Russell eh padahk kan wiawihdahr nan doaropwehn nuhs 2,000 oh mpen aramas 15,000,000 me kin wadek!

11 Pil ehu wiepe me kitail doadoahngki me pweida mwahu pwehn kalohki rongamwahwo iei redio. Nan April 16, 1922, Brother Rutherford wia ehu eh tepin padahk ko nan redio, oh mpen aramas 50,000 rong. Mwurinte mwo, kitail tepida doadoahngki pein atail station me adaneki WBBR, oh tepin prokramo kohda February 24, 1924. Kahn Iroir en December 1, 1924, koasoia: “Se kamehlele me redio wia ehu ahl me keieu pweitikitik oh pweida mwahu ong lohkiseli padahk mehlelo me saikinte emen kin doadoahngki.” Duwehte doaropwehn nuhs, redio pil sewese kitail en lella rehn aramas tohto wasa kan me malaulau sounkalohk kan.

12. (a) Soangen wiepen doadoahk en kalohk ong wehipokon dah me ke kin keieu perenki wia? (b) Dahme kak sewese kitail powehdi soahng sohte lipilipil kan me kitail masak me pid duwen kalohk ong wehipokon?

12 Ehu wiepe me pweida mwahu pwehn lella rehn aramas akan rahn pwukat iei kalohk ong wehipokon. Doadoahk laud wiawiher pwehn kalohk ong aramas akan ni bus stop kan, wasahn kisa kan, wasahn peidi sidohsa kan, wasa kan me aramas kin pokonpene oh wasahn netinet kan. Ia duwe, ke kin saloh ni omw iang kalohk ong wehipokon? Ma ei, kapakapki sawas oh medewehla dahme Brother Manera, emen sounapwalih me kin seiloak, nda: “Se kin kilangwohng ehuehu wiepe kapw en kalohk nin duwen pil ehu ahl en papah Siohwa, kadehdehda at loalopwoat ong ih, ale kasongepen at lelepek, oh se pil kin ngoangki pein kadehdehda at men papah ih ni ahl sohte lipilipil me e kupwurki.” Ni atail kin powehdi soahng kan me kitail masak oh doadoahngki wiepe kapw kan en kalohk, kitail kin kakehlakahda atail likih Siohwa oh wiahla sounkalohk koahiek kei.​—Wadek 2 Korint 12:9, 10.

13. Dahme kahrehda atail doadoahngki neitail website nan kalohk kin wia wiepen kalohk ehu me mwahu, oh dahme ke lelohng ni omw doadoahngki met?

13 Sounkalohk tohto kin perenki padahkihong meteikan duwen neitail website, jw.org, wasa me re kak wadek oh download sawaspen Paipel kan ni lokaia daulih 700. Ehuehu rahn, daulih aramas rar wenelopw (1.6 million) kin kilang neitail website. Mahso, rongamwahwo kin lellahng aramas nan wasa doh kan pwehki redio. Rahnwet, neitail website pil kin wia duwehte.

KAIAHNE SOUNKALOHK KAN EN RONGAMWAHWO

14. Soangen kaiahn dah me sounkalohk kan anahne, oh mehnia sukuhl me sewese irail en wiahla sounpadahk mwahu kei?

14 Mehn sawas kan oh wiepe kan me kitail koasoiapenehier kin uhdahn pweida mwahu. Ahpw, sounkalohk kan mahso anahne kaiahnda ong ia duwen arail pahn wia sounkalohk koahiek kei. Karasepe, ekei pak tohnihmwo sohte pwungki dahme e rong nan phonograph. Ekei pak tohnihmwo kin perenki oh pil men sukuhlki laudsang. Sounkalohk kan anahne ese ia duwen arail pahn powehdi uhwong kan ni ahl kadek oh ia duwen arail kak wiahla sounpadahk mwahu kei. Sapwellimen Koht manaman uhdahn sewese Brother Knorr en kilang me e kesempwal ong sounkalohk kan en sukuhlkihdi ia duwen arail pahn koasoi nan kalohk. Eri tepisang pahr 1943, mwomwohdiso kan tepida koasoanehdi Sukuhl ong Sapwellimen Koht Doadoahk. Sukuhl wet sewese koaros en wiahla sounpadahk koahiek kei.

15. (a) Dahme wiawihong ekei ni arail tepin wia arail padahk nan Sukuhl ong Sapwellimen Koht Doadoahk? (b) Ia duwen sapwellimen Siohwa inou me kileldi nan Melkahka 32:8 eh kadehdehda me met mehlel rehmw?

15 Brother tohto sohte kin ahn padahk mwohn aramas. Brother Ramu tamanda tepin eh padahk mahsie nan pahr 1944. Padahko pid duwen emen sang nan Paipel me adaneki Doek. E nda: “Pwukiei, pehi kat, oh ngih kat wia rerrer.” E pil nda: “Ih met me wiawihong ie ni tepin ei padahk pohn wasahn wia padahko, ahpw I sohte uhdi.” Mehnda ma e sohte mengei, seri kan pil kin wia padahk nan sukuhlo. Brother Manera tamanda dahme wiawihong emen kisin pwutak ni eh tepin wia eh padahk: “E uhdahn salohda me ni ahnsou me e tepida koasoi, e tepida sengiseng. Ahpw pwehki e koasoanehdi teng en wia eh padahko, e wie sengiseng erein eh padahko pwon.” Mwein ke sohte kin iang pasapeng de pidada nan mihting kan pwehki ke namenek de ke pehm me ke sohte kak wia met. Ma iei, patohwan peki rehn Siohwa en ketin sewese iuk powehdi omw pepehm en masepwehk. E pahn ketin sewese iuk duwehte e ketin sewese tohnsukuhl en mahs ko me iang Sukuhl ong Sapwellimen Koht Doadoahk.​—Wadek Melkahka 32:8.

16. Ia mehn akadei en Sukuhl en Kilead (a) mahsie oh (b) sangete pahr 2011?

16 Sapwellimen Koht pwihn pil kin kihda kaiahn sang Sukuhl en Kilead. Ehu mehn akadei en sukuhl wet iei en sewese tohnsukuhl kan en kakehlakahda arail ineng en kalohki rongamwahwo. Sukuhl en Kilead tepida nan pahr 1943, oh sang ahnsowo kohdo, tohnsukuhl 8,500 kaiahnda oh pekederla nan sahpw 170. Sangete pahr 2011, irail kan me lukodohng sukuhl wet iei pioneer tohrohr kan, sounapwalih kan me kin seiloak, tohn Pedel kan, de misineri kan me saikinte iang Kilead.

17. Ia kamwahupen Sukuhl en Kilead?

17 Ia duwe, mie kamwahupen Sukuhl en Kilead? Ei. Medewehla dahme wiawi Sapan. Nan August en pahr 1949, mie sounkalohk me malaulausang meh ehk nan sahpwo. Ahpw ni imwin pahro, misineri meh 13 me iang sounkalohk kan en wasao kalokalohk. Rahnwet, mie mpen sounkalohk 216,000 nan Sapan, oh kereniong elep en irail pwukat wia pioneer kei!

18. Soangen sukuhl dah teikan me mie?

18 Pil mie sukuhl tohto teikan, duwehte Sukuhl ong Elder kan oh Sounsawas kan, Sukuhl en Pioneer, Sukuhl ong Sounkalohki Wehio kan, Sukuhl ong Sounapwalih kan me Kin Seiloak oh Arail Pwoud kan, oh Sukuhl ong Pwihn me Kin Apwalih Ohpis en Sounkadehdehn Siohwa kan oh Arail Pwoud kan. Sukuhl pwukat pweida mwahu ni ar kaiahne riatail Kristian kan oh kin kakehlakahda arail pwoson. E sansal me Sises kin ketin pousehlahte kaiahne aramas tohto.

19. Dahme Brother Russell ndahki doadoahk en kalohk, oh ia duwen met eh pweida?

19 Wehin Koht kin wie kakaun dauliher sounpar 100. Erein ahnsowo, atail Nanmwarki, Sises Krais, kin ketin kaukaweid doadoahk en kalohk. Mahs nan pahr 1916, Brother Russell kamehlele me kalohk en rongamwahwo pahn lella nan sampah pwon. E nda: “Doadoahko kin mwadang wie lalaudla, oh e pahn pousehlahte wie lalaudla, pwe doadoahko anahne wiawi nan sampah pwon en kalohki ‘rongamwahu en wehio.’” (Faith on the March, sang A. H. Macmillan, pali 69) Doadoahk wet wiewiawi rahnwet! Kitail kalahngankihong Siohwa, me iei Koht en popohl, me kin ketikihong kitail soahng koaros kitail anahne pwehn wia kupwure!

^ Ele pali laud en pwihno wiahla Kristian. Dahme kahrehda kitail kak ndahki met? Pwehki wahnpoaron Pohl ekerkin irail riatail meh 500. E pil nda: “pali laud en irail momourte lel rahnwet, a ekei melahr.” Eri e mwomwen me Pohl oh ekei Kristian ko ese tohtohn irail ko me rong Sises ni eh ketikihda kehkehlik wet en kalohk.