1, 2. ¿Toni tamachtilis kinmakak Jesús itatitaniluan youak achto ke momikiliskia?

SE YOUAK achto ke Jesús momikiliskia nikan taltikpak, moajsia iniuan itatitaniluan ajko itech se kali tein ixnepantik ompa Jerusalén. Keman takuajtoyaj, Jesús moketsak, mokixtilij itaken tein kiuikaya pani uan motajkoilpij ika se tasal. Satepan, kitekak at itech se tapalkat uan peuak kinmetspajpaka imomachtijkauan uan kinmetsuajuatsak ika tasal. Keman matamik, oksepa motalilij itaken tein kiuikaya pani. ¿Keyej kichiuak nejin tekit tein ika kinextij ke katka yolyemanik? (Juan 13:3-5.)

² Yejua kimelauak: “¿Xe [nankajsikamatij] ten axkan nikchiuak? [...] Nejuatsin Ninamotekotsin uan Ninamotamachtijkau. Ika ya nojon ijkon keme namechmetspajpakak, no ijkon namejuan moneki [...] [nankichiuaskej]. Uan Nejuatsin axkan namechnextilij ya para kenin nankichiuaske namejuan. Uan ijkon xikchiuakan namejuan se uan okse” (Juan 13:12-15). Ika tein kichiuak Jesús, kinmachtij itatitaniluan se taman tein yejuan amo kielkauaskiaj uan tein kinpaleuiskia maj kinextikan yolyemanilis itech ininnemilis.

3. 1) ¿Keniuj Jesús ojpa tamachtij ke motelneki tikpiaskej yolyemanilis? 2) ¿Toni tikitaskej itech nejin tamachtilis?

³ Keman Jesús kinmetspajpakak itatitaniluan, amo yejua yekinika tachiualis tein ika kinmachtij ke monekia kinextiskej yolyemanilis. Se tonal, sekin itatitaniluan motajtolteuiayaj porin kinekiaj kimatiskej akoni okachi ueyichiujkej. Yejua ika, Jesús kiualkuik inakastan se okichpil, uan kiniluij: “Nochi naken yeski ten kiseliske nijin pili para kipaleuiske sayo porin nechtasojta, yejuan nojonkes nikinpoua ke nechselijke ya Nejuatsin. Uan nochi naken yeske ten nechseliske [...,] kiselijtiyaske Notajtsin Dios ten nechualtitanik nikan taltikpak. Pero namechilia ke ne tagat ten amo moueyinektinemi [...], yejua ne Dios kipouas  se ueyi chiuke” (Luc. 9:46-48). Satepan, keman Jesús kinnojnotstoya fariseos akin motelueyichiuayaj, kijtoj: “Nochi nekes ten mouejueyichiuaske, yejuan nojonkes Dios kintalpantalis. Uan nochi nekes ten mopouaj ke amo ueyi chiuanime, yejuan nojonkes Dios kinueyitalis” (Luc. 14:11). Jesús kiyeknextij ke kineki maj tinochin tiitatojtokakauan tikpiakan yolyemanilis, tein kijtosneki, maj amo timoueyinekikan, maj amo tiknemilikan ke okachi tiueyichiuanimej ke oksekin oso ke okachi kuali tikchiuaj teisa. Maj tikitakan yolyemanilis tein kinextij Jesús uan nejon techpaleuis maj no ijkon tikchiuakan. Uan no maj tikitakan ke nejin kualneskayot amo sayoj kinpaleuia akin kinextiaj, ta no oksekin.

4. ¿Keniuj kinextij iyoj Konetsin Dios ke katka yolyemanik achto ke ualaskia nikan taltikpak?

⁴ Iyoj Konetsin Dios, no kinextij yolyemanilis achto ke ualaskia nikan taltikpak, keman yetoya iluikak iuan iPopaj tel miak xiujmej. Amaix Isaías kimelaua chikauak uikalis tein kipiaya Jesús iuan iPopaj: “ToTajtsin Jiova akin okachi Ueyi Taixyekankej nechmakak nenepil tein kiseliaj momachtianij, uan ijkon uelis niknankilis ika se tajtol akin sioujtok. Yejuatsin ijsa mojmostaj, kijxitia notakakilis uan ijkon nitakakis kemej akin momachtijtokej. ToTajtsin Jiova akin okachi Ueyi Taixyekankej kitapoj notakakilis, uan nejua amo nikixnamikik. Amo niyajki oksekopa” (Is. 50:4, 5). Kemej Jesús kitelnekia momachtis, ika yolyemanilis kikakik nochi tein kimachtiaya Dios akin melauak. Uan no, kiyekitak yolyemanilis tein Jiova kinextij keman kiniknelij taltikpakneminij tajtakouanij.

5. ¿Keniuj kinextij Jesús ke katka yolyemanik uan amo kichiuaya tein amo kinamikia keman iuan motajtolteuij Amokuali?

⁵ Sayoj ke amo nochin ángeles kipiakej nejon yolyemanilis. Se ángel, tein moixmati kemej Amokuali Satanás, amo mokauak maj Jiova kimachtiani, ta moueyinekik uan kinemilij ke monekia yeski okachi ueyichiujkej ke oksekin. Yejua ika, kiixnamikik Jiova. Jesús amo ijkon katka, ta yejua amo keman kinemilij ke monekia kipias okachi tanauatil ompa iluikak, nion kichiuas tein amo kuali ika nejon tanauatil. Kemej neskayot, Biblia ika technojnotsa keman “Miguel [yejua Jesús] tayekanke den ángeles [...] motentajtolixnamiktoya iuan in amokuali Satanás ika ne inakayo de Moisés”. Keman panok nejin, Jesús amo kinemilij kichiuas tein amo kinamikia, maski yejua katka Miguel, ángel tein okachi kipia tanauatil. Ika yolpakilis kichiak maj Jiova, Ueyi Tamelaujkej itech nochi tein onkak, kiyektaliani nejon kuejmol keman monekiskia uan kemej kinekiskia (xikonixtajtolti Judas 9).

6. ¿Keniuj kinextij Jesús yolyemanilis keman motemakak yeski Mesías?

⁶ Keman yetoya iluikak, Jesús kiixmatia nochi tein achtook moijtojka ke kipanoskia Mesías. Yejua ika, xa kimatiaya ke ijkuak ualaskia nikan taltikpak tajyouiskia uan kimiktiskiaj. Maski ijkon, iyoj Konetsin Dios kiselij nejon tekit. ¿Keyej? Porin katka yolyemanik. Tatitanil Pablo kinextij nejon keman kijkuiloj: “Maski tamatia kemej Dios, amo kinemilij moaxkatilis, tein kijtosneki, maj mochiua kemej Dios. Amo, ta kikauak tein kipiaya uan mochiuak kemej se takeual uan mochiuako kemej se taltikpaktakat” (Filip. 2:6, 7, TNM).

7, 8. ¿Keniuj kinextij Jesús yolyemanilis keman katka konetok uan itech itanojnotsalis nikan taltikpak?

⁷ Pablo kinextij ke ijkuak Jesús nemik nikan taltikpak, “motemaktijtiaya imako Itajtsin Dios ika nochi yolyemanalis para ijkon uelis kitakamatinemis Itajtsin [...] hasta ijkuak kimiktijke [...] kuak kikuoupampilojke” (Filip. 2:8). Keman konetsinok katka, kitemakak se kuali neskayot porin kinextij yolyemanilis. Maski itatuan, José uan María, katkaj tajtakouanij, ‘Jesús kisentokaya kintakamatia’ (Luc. 2:51). Telpochmej uan  ichpochmej akin kitojtokaj kuali neskayot tein kikauak Jesús uan kintakamatij inintatuan, kipiaskej itatiochiualis Jiova.

⁸ Keman Jesús moskaltij, kinextij yolyemanilis keman kitayekanaltij itanejnekilis Jiova (Juan 4:34). Itech itanojnotsalis kitekitiltij itokay Dios uan kinpaleuij akin yolmelaujkej maj kiixmatikan ikualneskayouan Jiova uan itanejnekilis. Uan no, amo sayoj kinmachtij maj moojtokaltianij kemej Dios kiyolpaktia, ta yejua no ijkon kichiuak. Kemej neskayot, keman Jesús kinmachtij imomachtijkauan keniuj kichiuaskej netataujtil, yekinika kijtoj: “ToTajtsin akin tiyetok iluikak, maj moueyitali motokay” (Mat. 6:9, TNM). Ijkon kinextij ke okachi motelneki maj moueyitali itokay Jiova. Uan yejua no ijkon kichiuak. Yejua ika, keman tamiskiaya itanojnotsalis nikan taltikpak, Jesús uelik kiiluij iPopaj akin moajsi iluikak: “Nejuatsin nikinnextilijtinemik [...] motokaytsin [...]. Uan nikinmachtijtinemis ok de akoni Tejuatsin” (Juan 17:26). Uan no, Jesús nochipa kijtoj ke nochi kichiuak ika inepaleuil Jiova (Juan 5:19).

9. ¿Toni kijtoj Zacarías ke kichiuaskia Mesías, uan keniuj itajtoluan mochiuak itech Jesús?

⁹ Zacarías no ika tajtoj Mesías achto ke ualaskia: “Xitelyolpaki, iichpoch Sión. Xitsajtsi porin titatanik, iichpoch Jerusalén. ¡Xikita! Motekiuaj uitsa kampa tiyetok. Yejua yolmelauak, kemaj, temakixtijkej; yolyemanik, uan tokotsyetiuits ipanko se asno, ipanko se tapial tein moskaltijya, ikoneuj se asna” (Zac. 9:9). Nejin tajtolmej mochiuak itech xiuit 33, keman Jesús kalakik Jerusalén achto ke mochiuaskia iluit tein moixmatik kemej Pascua. Keman taltikpakneminij kiselijkej, kisoujkej itech ojti inintaken tein pani kiuikayaj uan koujxiujmayit, uan nochin motelyolpaktijkej porin ajsik Jesús. Sayoj ke yejua kisentokaya katka yolyemanik maski kiueyitalijkej kemej Tekiuaj (Mat. 21:4-11).

10. ¿Toni kinextij Jesús keman tatakamatik hasta ijkuak kimiktijkej?

¹⁰ Keman yetoya nikan taltikpak, Jesús kinextij yolyemanilis uan tatakamatilis hasta keman kimiktijkej itech kouit. Ijkon okachi kuali kinextij ke taltikpakneminij uelis kisentokaskej kitekitiliskej Jiova maski kipanoskej okachi uejueyi ouijkayomej. Uan no, kinextij ke  Satanás takajkayauak keman kijtoj ke taltikpakneminij kitekitiliaj Dios sayoj porin kinekij kiseliskej tein kuali (Job 1:9-11; 2:4). Kemej senkis tatakamatik, kinextij ke sayoj Jiova kinamiki maj taixyekana iluikak uan taltikpak, uan no kinextij ke takuaujtamatia ke itaixyekanalis yejua tein okachi kuali. Uan Jiova semi yolpakik porin kiitak ke iKonetsin akin yolyemanik amo keman kikauak (xikonixtajtolti Proverbios 27:11).

11. Ika imikilis Jesucristo, ¿toni kiseliskej akin amo keman kikauaskej Jiova?

¹¹ Imikilis Jesús no tapaleuij maj taltikpakneminij amo kipiakanok tajtakol nion maj mikikan (Mat. 20:28). Nejin kichiuak maj Dios ueli kintapojpolui inintajtakoluan, ijkon kemej kijtoua itanauatiluan tein melaujkej uan uelis kipiaskej nemilis nochipaya. Pablo kijkuiloj: “Yejuatsin techpouak ke tiyolchipauke porin ne Jesucristo kitakamatik Itajtoltsin kuak momikilij [...]. Uan ijkon Totajtsin Dios [techmakas] [...] se kualtsin yek nemilis” (Rom. 5:18). Imikilis Jesús tapaleuia maj tokniuan taixpejpenalmej ika espíritu kichiakan kiseliskej nemilis tein amo kipiasok mikilis ompa iluikak, uan ‘okseki ichkamej’ kichiaj nemiskej nochipaya nikan taltikpak (Juan 10:16; Rom. 8:16, 17).

12. ¿Keniuj kinextij Jesús ke katka yolyemanik uan yolkualtakat iniuan taltikpakneminij tajtakouanij?

¹² Jesús kinyoleuak maj iuan motokikan ‘nochi naken motekitiltijtokke uan tamamatokke ika ne tajyouilis’. Yejua kijtoj: “Xikselikan notamachilis itech namonemilispan, keme se yugo ten uelis namechyekantinemis tech [nan]moojpan. Uan ika kuali ximomachtikan de nejua, porin Nejuatsin niyolyemankatagat; uan niyolkualtagat uan ijkon nankajsiske ne yolseuilis” (Mat. 11:28, 29). Kemej katka yolyemanik uan yolkualtakat, kinnextilij taltikpakneminij tajtakouanij kualtakayot uan amo kinchichikotasojtaya. Amo kintajtanij imomachtijkauan maj kichiuanij tein amo ueliskiaj, ta kinyolchikauak. Amo kichiuak maj kimachilianij ke amo teyi chiuanimej uan ke amo kiyekchiuayaj teisa. Uan no, amo kinchikaujkauij nion kinnextilij ke amo kiyolpaktiaya tein kichiuayaj. Ta kinyekiluij ke komo iuan motokiskiaj uan kitakamatiskiaj tein kinmachtiaya, kipiaskiaj yolseuilis porin “[i]yugo [...] semi amo etik. Uan in tamamal [...] amo no tesiouti”. Takamej uan siuamej, konemej uan akin xiuejkejya, kuali momachiliayaj iuan (Mat. 11:30).

13. ¿Keniuj kinextij Jesús ke kinikneliaya taltikpakneminij akin tel tajyouiayaj?

¹³ Jesús kiniknelij taltikpakneminij akin tajyouiayaj tein nemiaj Israel, uan ika netasojtalis kinpaleuij ika tein kinpolouaya. Keman kistiaya Jericó, iniuan moajsik ome takamej akin amo tachiayaj uan tajtaniaj tomin, se monotsaya Bartimeo. Nejin ome takamej kisentokayaj kitajtaniayaj maj kinpaleui. Sayoj ke taltikpakneminij akin kitojtokayaj Jesús kiniluijkej maj motentsakuanij. Jesús ueliskia amo kinkakis  nejon ome takamej. Sayoj ke yejua kiniknelij uan tanauatij maj kinualkuinij uan kinpajtij. Kemej tikitaj, keman Jesús kinnextilij yolyemanilis uan teiknelilis akin tel tajyouiayaj, kichiuak ijkon kemej iPopaj, Jiova (Mat. 20:29-34; Mar. 10:46-52).

14. ¿Toni tein kuali kiualkui iyolyemanilis Jesús?

¹⁴ Yolyemanilis tein Jesucristo kinextiani itech nochi inemilis, kiualkui yolpakilis uan miak taman tein kuali. Jiova yolpakik keman kiitak ke iKonetsin kitakamatia. Kemej Jesús katka yolyemanik uan yolkualtakat, semi kinyolseuij uan kinyolchikauak itatitaniluan uan imomachtijkauan. Neskayot tein kikauak, itamachtilis uan yolchikaualis tein kinmakak kinpaleuij maj okachi kuali kitekitilianij Jiova. Jesús no kinpaleuij oksekin taltikpakneminij keman kinmachtij, kinyolchikauak uan kinpaleuij ika tein kinpolouaya. Uan ika inemilis tein kitemakak, nochin taltikpakneminij akin iuan takuaujtamatiskej kipiaskej tatiochiualismej nochipaya.

15. ¿Keniuj Jesús no kiualkuilij tein kuali porin katka yolyemanik?

¹⁵ ¿No kiualkuilij Jesús tein kuali porin katka yolyemanik? Kemaj, porin kiniluij imomachtijkauan: “Naken motsikitsintiltis, yejua ne Dios kiueyichiuas” (Mat. 23:12). Pablo kimelaua ke yejua nejin tein kipanok Jesús. Yejua kijtoj: “Dios kiueyipantalij Cristo ma tayekana inpan nochi tayekanani. Uan no [...] kimouiskatokaytij Cristo ika se tokay ten kachi ueyi chiuke inpan nochi oksekin chiuanime. [...] Para ma motankuaketsakan uan ma kimouistilikan Cristo Jesús nochi tayekanani uan nemini ten nentinemij ne eluiyaktsinko uan ten nentinemij nikan taltikpak. Uan no [...] ten yetokke taltikpaktampa. Uan ijkon ma nochi ten yoltinemij ma kixmatikan uan ma kijtokan ke Cristo Jesús, Yejuatsin Totekotsin. Uan [...] no kiueyikualnextiske Totajtsin Dios”. Kemej amo keman kikauak Jiova uan yolyemanik katka keman nemik nikan taltikpak, yejuatsin kiueyitalij porin kimakak tanauatil maj kinixyekana nochin tein nemij iluikak uan taltikpak (Filip. 2:9-11).

16. ¿Keniuj tikmatij ke iKonetsin Dios kisentokas yeski yolyemanik?

¹⁶ IKonetsin Dios kisentokas yeski yolyemanik. Semej akin kijkuiloj Salmo, achtook kijtoj ke Jesús, kemej Tekiuaj ompa iluikak, kintatsakuiltis akin kiixnamikij Dios: “Itech moueyitalilis xiksentoka taixpan xitataniti; xitateui maj onka tein melauak uan yolyemanilis uan melaujkayot” (Sal. 45:4). Keman mochiuas neteuilis Armagedón, Jesucristo tateuis uan ijkon kinpaleuis akin yolmelaujkej, yolyemankej uan kitasojtaj tein melauak. ¿Uan toni panos keman tamis Tekiuajyot tein uejkauas Mil Xiuit keman Jesucristo “kiuejuelos ya nochi tanauatil uan nochi chikaualis uan nochi uelilis”? ¿Kinextis ke yolyemanik? Kemaj, ta Biblia kijtoua ke “kimaktilis Totajtsin Dios nochi iuelilis tenika Cristo momasoutok” (xikonixtajtolti 1 Corintios 15:24-28).

17, 18. 1) ¿Keyej motelneki maj itekitikauan Jiova kinextikan yolyemanilis ijkon kemej kichiuak Jesús? 2) ¿Toni netajtanilmej monankiliskej itech okse tamachtilis?

¹⁷ ¿Toni tikchiuaskej tejuan? ¿Tiktojtokaskej ineskayo Jesús uan tiknextiskej yolyemanilis? Itech neteuilis Armagedón, Tekiuaj Jesucristo kinmakixtis sayoj akin kinextiskej yolyemanilis uan akin yolmelaujkej. Yejua ika, komo tiknekij timomakixtiskej moneki tikpiaskej yolyemanilis. Uan no, komo tiknextiaj yolyemanilis, amo sayoj tejuan tikseliskej tein kuali ta no oksekin, ijkon kemej kipanok Jesús.

¹⁸ ¿Toni uelis techpaleuis maj tiknextikan yolyemanilis kemej Jesús? ¿Keniuj uelis timochikauaskej uan ijkon uelis tiknextiskej yolyemanilis maski techouijmakas? Nejin netajtanilmej monankiliskej itech okse tamachtilis.