TSHISAKIDILA
Mudi mulayi wa Danyele umanyisha dilua dia Masiya
MUPROFETE Danyele uvua ne muoyo bidimu bipite pa 500 kumpala kua Yezu kuledibuaye. Nansha nanku, Yehowa wakamanyisha Danyele malu avua mua kuleja dîba divua Yezu ne bua kuedibua manyi a nyuma peshi kutekibua Masiya anyi Kristo. Wakamuambila ne: ‘Umanye, ujingulule ne: Dîba diakapatuka mukenji ne: Bapingaje bantu mu Yelushalema ne base musoko tshiakabidi, too ne ku difika dia muntu muedibue manyi pa mutu [anyi Masiya], mukokeshi mene, mbingu muanda mutekete neyipite ne mbingu makumi asambombo ne ibidi.’—Danyele 9:25.
Bua kumanya tshikondo tshivua Masiya ne bua kulua, tudi ne bua kuanji kumanya dîba divua tshikondo tshivua tshifikisha kudi Masiya tshituadije. Bilondeshile mulayi, tshivua ne bua kutuadija ‘dîba diakapatuka mukenji ne: bapingaje bantu mu Yelushalema ne base musoko tshiakabidi.’ Ndîba kayi ‘diakapatuka mukenji’ eu? Bilondeshile Nehemiya (umue wa ku bafundi ba Bible), mukenji wa kuibakulula bimanu bia Yelushalema wakapatuka mu ‘tshidimu tshia makumi abidi tshia bukokeshi bua mukalenge Atashasete.’ (Nehemiya 2:1, 5-8) Bafundi ba malu a kale badi bamba ne: tshidimu tshijima tshia kumpala tshia bukokeshi bua Atashasete tshivua mu 474 kumpala kua bikondo bietu ebi (K.B.B.). Nunku, tshidimu tshia 20 tshia bukokeshi buende tshivua tshia 455 K.B.B. Tudi bamanye mpindieu ne: mulayi wa Danyele uvua ne bua kutuadija mu 455 K.B.B.
Danyele udi uleja mutantshi wikala tshikondo tshidi tshifikisha kudi ‘Masiya Mukokeshi’ ne bua kunenga. Udi wakula bua ‘mbingu muanda mutekete ne mbingu makumi asambombo ne ibidi,’ bungi busanga bua mbingu 69. Tshikondo etshi tshivua mua kunenga mutantshi bule kayi? Bible ya bungi idi ileja ne: eyi ki mmbingu ya matuku muanda mutekete to, kadi mmbingu ya bidimu. Mbuena kuamba ne: lumingu luonso ludi luleja bidimu muanda mutekete. Bena Yuda ba kale bavua bibidilangane ne lungenyi elu lua mbingu ya bidimu anyi bitupa bia bidimu muanda mutekete. Tshilejilu, bavua ne tshidimu tshia Nsabatu mu bidimu muanda mutekete bionso. (Ekesode 23:10, 11) Nunku, mbingu 69 ya mu mulayi idi ileja bitupa 69, tshitupa tshionso tshikale ne bidimu 7, tuamba ne: bidimu 483.
Mpindieu tuenzayi makumi. Tuetu babale bidimu 483 kumbukila ku tshia 455 K.B.B., tudi tufika ku tshia 29 bikondo bietu ebi (B.B.). Etshi ke tshidimu tshivua Yezu mutambule ne mulue Masiya! * (Luka 3:1, 2, 21, 22) Mushindu uvua mulayi eu mukumbane udi ukolesha ditabuja dietu, ki mmuomu anyi?
^ tshik. 2 Kumukila mu 455 K.B.B. too ne mu 1 K.B.B. tudi ne bidimu 454. Kumukila ku tshidimu tshia 1 K.B.B. too ne ku tshia 1 B.B., tudi ne tshidimu tshimue (bualu kakuvua tshidimu tshia tshijengu to). Kumukila mu 1 B.B. too ne mu 29 B.B. tudi ne bidimu 28. Patudi tusangisha bipeta bisatu ebi tudi tupeta bidimu 483. ‘Bakashipa’ Yezu mu 33 B.B., munkatshi mua lumingu lua 70 lua bidimu. (Danyele 9:24, 26) Bala mukanda wa Tutumayi ntema ku mulayi wa Danyele! nshapita wa 11, ne wa Étude perspicace des Écritures, Volime 2, dibeji dia 995-999. Yonso ibidi mmipatula kudi Bantemu ba Yehowa.
