Kuenda na kisika mambu kele

Wapi kisika mekatukaka feti ya Halloween?

Wapi kisika mekatukaka feti ya Halloween?

Mvutu ya Biblia

 Biblia tubila ve feti ya Halloween, yina bantu mingi kesalaka konso mvula na kilumbu ya 1 octobre na nkokila. Kasi, mimeseno yango ya ntama mpe mambu yina kesalamaka na feti ya Halloween wizana ve na malongi ya Biblia.

Na disolo yayi beto ketubila

 Istuare ya feti ya Halloween mpe mimeseno na yau

  •   Samain: Mukanda mosi (The World Book Encyclopedia) memonisa ti feti ya Halloween mekatukaka na “bafeti ya bapayen yina ba Celte vuandaka sala yameluta bamvula kuluta 2 000. Bavuandaka kanisa ti na ntangu ya feti yango bantu yina mekufuaka lenda tambula na kati ya bantu ya moyo. Na ntangu ya Samain, bantu yina vuandaka ya moyo lenda kuenda tala bantu yina mekufuaka.”—Tala “ Samu na yinki bakebokidilaka yau Halloween?

  •   Bilele ya Halloween, babombo mpe bansaka: Na kutadila mukanda mosi, bantu ya Celte yankaka vuandaka vuata bilele yina vuandaka monisa ti bakele bampeve, samu bampeve ya bantu yina kena kutengatenga “kekanisaka ti bantu yango kele bankundi na bau” samu basala bau yimbi ve. Bantu yankaka vuandaka pesa bau bima sukadi samu na kukitisa bampeve ntima. a

     Na siekle ya 5 tii ya 15, bamfumu ya dibundu ya katoliki ya Europe, landaka mimeseno ya bapayen yango, mpe batindaka bankuikizi na bau bavuata bilele ya kubangisa mpe bankuenda yinzo na yinzo kulomba bakado ya fiotifioti.

  •   Bankuyu, bavampire, bayimbua ya mfinda, bandoki, mpe bazombi: Banda ntama, bima yango zabanaka ti yavuandaka bima ya yinza ya bampeve. Mukanda (Halloween Trivia) metubila bau lokola “bampeve ya yimbi ya kilendo,” yamebuela diaka ti bampeve yango kele na “nguizani ya ngolo na lufua, na bantu ya kufua to kubanga lufua.”

  •   Mbuma ya citrouille yina bakesadilaka na feti ya Halloween: Na kilokola ya Moyen-Âge, na Angleterre, bantu “vuandaka luta yinzo na yinzo samu bantu pesa bau bima mpe bantu yango sambila samu na bantu yina mekufuaka,” mpe bavuandaka nata “muinda yina bamesalaka na mbuma mosi bakebokidilaka navet yina bametobulatobula mpe bavuandaka pedisa buji na kati, yina vuandaka monisa mpeve ya muntu ya masumu yina vuandaka niokuama na kisika mosi tekila yakuenda na dizulu.” (Halloween—From Pagan Ritual to Party Night) Bantu yankaka ketubaka ti bavuandaka sadila minda yango samu na kukuka bampeve ya yimbi. Na bamvula 1800, na Nord ya Amérique, bakumaka kusadila mbuma ya citrouille na kisika ya mbuma ya navet samu mbuma yango vuandaka mingi mpe yavuandaka ve samu na kutobula yau mpe kubongisa yau.

 Kuzaba ti feti ya Halloween mekatukaka na bapayen kele mpenza na mfunu?

 Ee. Atako bantu yankaka kemonaka ti feti ya Halloween kele kaka feti, mambu yina bantu kesalaka na feti yango wizana ve na malongi ya Biblia. Feti ya Halloween kekindisaka malongi ya luvunu yina metadila bantu ya kufua, bampeve yina kemonaka to bademon.

 Baverse yayi melanda memonisa mutindu yina Nzambi ketadilaka bindimeli yina mewizana na feti ya Halloween:

  •   ‘Muntu fueti monana ve na kati na nge yina . . . kesololaka na bampeve to bantu ya bisalu ya bampeve ya yimbi to muntu yina kesololaka na bantu ya kufua.’—Kulonga 18:10-12, La Bible. Segond 21

     Nsasulu: Nzambi kezolaka ve ti beto solola na bantu ya kufua to kumeka ata fioti ve kusala lokola nge kena kusolola na bau.

  •   ‘Bantu ya kufua zaba ata kima mosi ve.’—Longi 9:5.

     Nsasulu: Lokola bantu ya kufua kezabaka kima mosi ve, balenda solola ata fioti ve na bantu yina kele na luzingu.

  •   ‘Beno sangana [ve] na bademo. Beno lenda kunua ve dikopo ya Mfumu mpe dikopo ya bademo.’—1 Bakorinto 10:20, 21, La Bible de Jérusalem.

     Nsasulu: Bantu yina zola sepedisa Nzambi fueti manga konso diambu yina ketula bau na nguizani na bademo.

  •   ‘Beno telemina ngolo na ntuala ya mayele ya yimbi ya Diabulu; samu beto kena kunuana mvita . . . na bilendo ya bampeve ya yimbi.’—Baefezo 6:11, 12.

     Nsasulu: Baklisto fueti telemina bilendo ya bampeve ya yimbi, kumeka kutu ve kusala feti na bau.

a Tala mukanda Halloween: An American Holiday, an American History, page 4.