એ ક સંશોધકે હાલમાં કરેલા સર્વેમાં જુદા જુદા ધાર્મિક પંથોના ૮૦૦ કરતાં વધારે યુવાનોને આમ પૂછ્યું: ‘ઈસુ પ્રાર્થનાનો જવાબ આપે છે એવું શું તેઓ માને છે?’ ૬૦ ટકા કરતાં વધારે યુવાનોએ કહ્યું કે, ઈસુ પ્રાર્થનાનો જવાબ આપે છે. પરંતુ, એક યુવાને કહ્યું: ‘ઈસુ નહિ, પણ ઈશ્વર પ્રાર્થનાનો જવાબ આપે છે.’

તમને શું લાગે છે? શું આપણે ઈસુને પ્રાર્થના કરવી જોઈએ કે ઈશ્વરને? * એનો જવાબ જાણવા, ચાલો પહેલા એ જોઈએ કે ઈસુએ તેમના શિષ્યોને કઈ રીતે પ્રાર્થના કરતા શીખવ્યું.

ઈસુએ પોતે બતાવ્યું અને શીખવ્યું કે કોને પ્રાર્થના કરવી જોઈએ.

પોતાના શિક્ષણથી: ઈસુના એક શિષ્યએ કહ્યું કે, ‘પ્રભુ, અમને પ્રાર્થના કરતા શીખવો.’ ઈસુએ જણાવ્યું: ‘તમે પ્રાર્થના કરો, ત્યારે પિતાને’ કરો. (લુક ૧૧:૧, ૨) પહાડ પરના ભાષણમાં પણ સાંભળનારાઓને તેમણે પ્રાર્થના કરવાની અરજ કરી. તેમણે કહ્યું: ‘તમારા પિતાને પ્રાર્થના કરો.’ તેમણે ખાતરી આપતા આમ કહ્યું: ‘જેની તમને અગત્ય છે, એ તેમની પાસે માગ્યા અગાઉ તમારા પિતા જાણે છે.’ (માથ્થી ૬:૬, ૮) ધરતી પરની છેલ્લી રાતે ઈસુએ પોતાના શિષ્યોને જણાવ્યું: ‘જો તમે પિતા પાસે કંઈ માગશો તો મારે નામે તે તમને આપશે.’ (યોહાન ૧૬:૨૩) આમ, ઈસુએ આપણને શીખવ્યું કે તેમના અને આપણા પિતા, એટલે કે યહોવા ઈશ્વરને જ પ્રાર્થના કરવી જોઈએ.—યોહાન ૨૦:૧૭.

પોતાના દાખલાથી: ઈસુએ લોકોને પ્રાર્થના કરતા શીખવ્યું. એ જ રીતે, પોતે પણ પ્રાર્થના કરી: ‘સ્વર્ગ તથા પૃથ્વીના માલિક, હું તમારી સ્તુતિ કરું છું.’ (લુક ૧૦:૨૧) બીજા એક પ્રસંગે, ‘ઈસુએ આંખો ઊંચી કરીને કહ્યું, કે હે પિતા, તમે મારું સાંભળ્યું છે, માટે હું તમારો ઉપકાર માનું છું.’ (યોહાન ૧૧:૪૧) ઈસુ મરવાની અણીએ હતા ત્યારે પણ પ્રાર્થના કરતા કહ્યું: ‘ઓ પિતા, હું મારો જીવ તમારા હાથમાં સોંપું છું.’ (લુક ૨૩:૪૬) ઈસુએ સ્વર્ગના પિતા એટલે કે, “આકાશ તથા પૃથ્વીના પ્રભુ”ને પ્રાર્થના કરીને આપણા માટે દાખલો બેસાડ્યો છે. (માથ્થી ૧૧:૨૫; ૨૬:૪૧, ૪૨; ૧ યોહાન ૨:૬) શું ઈસુના શિષ્યો પણ એ પ્રમાણે પ્રાર્થના કરતા હતા?

ઈસુ સ્વર્ગમાં ગયા એના થોડા જ અઠવાડિયામાં તેમના વિરોધીઓ શિષ્યોને ધમકાવવા અને સતાવવા લાગ્યા. (પ્રેરિતોનાં કૃત્યો ૪:૧૮) એ સમયે, શિષ્યોએ મદદ માટે પ્રાર્થના કરી. તેઓએ કોને પ્રાર્થના કરી? “તેઓએ એક ચિત્તે ઈશ્વરની આગળ મોટે સાદે” મદદ માટે ‘પવિત્ર સેવક ઈસુને નામે’ પ્રાર્થના કરી. (પ્રેરિતોનાં કૃત્યો ૪:૨૪, ૩૦) ઈસુએ શીખવ્યું હતું એ જ પ્રમાણે શિષ્યોએ પ્રાર્થના કરી. તેઓએ ઈસુને નહિ પણ ઈશ્વરને પ્રાર્થના કરી.

વર્ષો પછી, પ્રેરિત પાઊલે જણાવ્યું કે તેમણે અને તેમના સાથીઓએ કઈ રીતે પ્રાર્થના કરી. પાઊલે સાથી ભાઈ-બહેનોને લખ્યું: “અમે તમારે માટે પ્રાર્થના કરીએ છીએ ત્યારે આપણા પ્રભુ ઈસુ ખ્રિસ્તના પિતા ઈશ્વરનો હંમેશાં આભાર માનીએ છીએ.” (કોલોસી ૧:૩, કોમન લેંગ્વેજ) પ્રેરિત પાઊલે એ પણ જણાવ્યું: “સર્વ બાબતો માટે પ્રભુ ઈસુ ખ્રિસ્તને નામે ઈશ્વરપિતાનો આભાર નિત્ય માનો.” (એફેસી ૫:૨૦, કોમન લેંગ્વેજ)  એ બતાવે છે કે, પાઊલે બીજાઓને ઈસુના નામે ‘સર્વ બાબતો માટે ઈશ્વરપિતાનો આભાર માનવા’ ઉત્તેજન આપ્યું.—કોલોસી ૩:૧૭.

પહેલી સદીના ઈશ્વરભક્તોની જેમ આપણે પણ ઈસુના શીખવ્યા પ્રમાણે પ્રાર્થના કરવી જોઈએ. એનાથી આપણે ઈસુ પ્રત્યે પ્રેમ બતાવી શકીએ છીએ. (યોહાન ૧૪:૧૫) ગીતશાસ્ત્ર ૧૧૬:૧, ૨માં ગીતકર્તાએ જણાવ્યું: ‘યહોવાએ મારા કાલાવાલા સાંભળ્યા છે, તેથી હું તેમના પર પ્રીતિ રાખું છું. માટે જિંદગી પર્યંત હું તેમને પ્રાર્થના કરીશ.’ તેમની જેમ આપણે પણ ખાતરી રાખી શકીએ કે, યહોવા ઈશ્વરને જ પ્રાર્થના કરીશું તો, તે ચોક્કસ પ્રાર્થના સાંભળશે. * (w૧૫-E ૦૧/૦૧)