1, 2. (a) N’i bɛ fɛn dɔ dɔn mɔgɔ dɔ kan min tɔgɔ bɔra, mun na o kɔrɔ tɛ ko i bɛ o tigi dɔn tiɲɛ na? (b) Mun de bɛ fɔ Yesu ko la, ni o ye mɔgɔ caman ɲagamin?

MƆGƆ minnu tɔgɔ bɔlen bɛ, olu ka ca diɲɛ kɔnɔ. Dɔw dɔnnen bɛ u ka yɔrɔ la, walima u ka dugu la, walima u ka jamana na. Dɔw fana dɔnnen bɛ diɲɛ bɛɛ kɔnɔ. Nka, n’i bɛ o mɔgɔ sugu dɔ tɔgɔ dɔrɔn de dɔn, o kɔrɔ tɛ ko i bɛ o tigi dɔn tiɲɛ na. O kɔrɔ tɛ fana ko i bɛ fɛn caman dɔn o tigi kan, i n’a fɔ a ye mɔgɔ sugu min ye tigitigi ani a y’a ka ɲɛnamaya kɛ cogo min na.

² Diɲɛ yɔrɔ bɛɛ la, mɔgɔw ye Yesu Krisita komɛn k’a sɔrɔ a y’a ka ɲɛnamaya kɛ dugukolo kan a bɛ san 2 000 ɲɔgɔn bɔ sisan. Nka, Yesu ye min ye tigitigi, mɔgɔ caman ɲagaminen don o ko la. Mɔgɔ dɔw b’a fɔ ko mɔgɔ ɲuman dɔrɔn tun don. Dɔw b’a fɔ ko fɛn wɛrɛ tɛ kira kɔ. Dɔ wɛrɛw bolo, Yesu ye Ala de ye, wa ko a ka kan ka bato. Nka, yala tiɲɛ na Yesu ka kan ka bato wa?

3. Mun na a nafa ka bon i ka tiɲɛ dɔn Yesu ko la?

³ A nafa ka bon i ka tiɲɛ dɔn Yesu ko la. Mun na? Bawo Bibulu b’a fɔ ko: “Ɲɛnamaya banbali ye nin de ye ko, u bɛ e dɔn ko i ye Ala sɛbɛ kelenpe ye, ka Yesu Krisita dɔn, i ye o min ci.” (Anw de ye daɲɛw sɛbɛn k’a jɛgɛn; Yuhana 17:3.) O la sa, ka tiɲɛ dɔn Jehova Ala ni Yesu Krisita ko la, o bɛ se ka na ni ɲɛnamaya banbali ye alijinɛ kɔnɔ, dugukolo kan yan. (Yuhana 14:6) Ka fara o kan, an ka kan ka an ka ɲɛnamaya  kɛ cogo min na ani an ka kan ka an mɔgɔɲɔgɔn minɛ cogo min na, Yesu ye o misali bɛɛ la ɲuman jira an na. (Yuhana 13:34, 35) Min de ye tiɲɛ ye Ala ko la, an ye o baro kɛ nin gafe tilayɔrɔba fɔlɔ la. An k’a lajɛ sisan, Bibulu bɛ min fɔ tigitigi Yesu Krisita ko la.

4. Mankutulan minnu ye “Masiya” ani “Krisita” ye, olu kɔrɔ ye mun ye?

⁴ Ala tun bɛna mɔgɔ min ci i ko Masiya walima Krisita, Bibulu tun ye o nali kofɔ waati jan sani Yesu tun ka bange. Mankutulan minnu ye ko “Masiya” (n’o bɛ bɔ Heburukan daɲɛ dɔ la) ani “Krisita” (n’o bɛ bɔ Gɛrɛkikan daɲɛ  dɔ la) kɔrɔ ye ko “Munnen.” O la sa, Mɔgɔ min kofɔra, o tun bɛna mun. O kɔrɔ ye ko Ala bɛna o tigi bila jɔyɔrɔ kɛrɛnkɛrɛnnen na. Masiya jɔyɔrɔ ka bon cogo min na Ala ka layiduw tiimɛni na, an bɛna fɛn caman wɛrɛw kalan o kan nin gafe tilayɔrɔba nataw la. Yesu bɛ se ka dugawu minnu lase an ma kabini sisan, an bɛna o fana ye. O bɛɛ n’a ta, sani Yesu tun ka bange, mɔgɔ caman tun ye u yɛrɛ ɲininka ko: ‘Jɔni de bɛna kɛ Masiya ye?’

5. Yesu ka kalandenw tun dalen bɛ mun de la tigitigi Yesu ko la?

⁵ San kɛmɛ fɔlɔ la, Yesu Nazarɛtika ka kalandenw tun dalen b’a la tigitigi ko ale de ye Masiya ye min kofɔra. (Yuhana 1:41) A ka kalandenw dɔ la kelen, n’o ye cɛ dɔ ye min tɔgɔ ye ko Simɔn Piɛrɛ, o y’a fɔ Yesu ye kɛnɛ kan ko: “I ye Krisita . . . ye.” (Matiyu 16:16) Nka, cogo jumɛn na a ka kalandenw tun bɛ se ka da a la ko Yesu de ye Masiya ye tigitigi min kofɔra, ani cogo jumɛn na an yɛrɛ bɛ se ka da o la?

6. A jira misali fɛ, Jehova ye kantigiw dɛmɛ cogo min na walisa u k’a dɔn jɔni ye Masiya ye tigitigi.

⁶ Ala ka kira minnu nana Yesu ɲɛ, olu tun ye kunnafoni camanba fɔ Masiya kan. O kunnafoniw tun bɛ mɔgɔ dɛmɛ k’a dɔn jɔni ye Masiya ye tigitigi. O ko bɛ se ka ɲɛfɔ nin misali fɛ: A ka kɛ ko a ɲinina i fɛ i ka taa mɔgɔ dɔ ta mobili gari la, walima tɛrɛn gari la, walima awiyɔn jiginyɔrɔ la, i ma deli ka mɔgɔ min ye fɔlɔ. Ni mɔgɔ dɔ ye kunnafoni damadɔ di i ma o tigi cogo kan, yala o tɛna i dɛmɛ kosɛbɛ wa? O cogo kelen na, Masiya tun bɛna min kɛ ani ko minnu tun bɛna kɛ a la, Jehova ye kunnafoni camanba di o kow kan Bibulu kɔnɔ. O kirayakuma caman tiimɛni tun bɛna kantigiw dɛmɛ u k’a dɔn jɔni de ye Masiya ye k’a sɔrɔ u ma fili.

7. Kirayakuma minnu tiimɛna Yesu kan, olu fila fɔ?

⁷ An ka misali fila dɔrɔn lajɛ. Misali fɔlɔ: San 700 sani Yesu ka bange, kira Mise y’a fɔ ko mɔgɔ Min kofɔra, o bɛna bange dugu misɛnnin dɔ la min tɔgɔ ye ko Bɛtilehɛm, Juda mara la. (Mise 5:1) Yesu wolola min? A wolola Bɛtilehɛm dugu de la tigitigi. (Matiyu 2:1, 3-9) Misali filanan: San kɛmɛ caman  sani Masiya ka na, kirayakuma min bɛ Daniɛl 9:25 na, o y’a jira Masiya tun ka kan ka bɔ kɛnɛ kan san min yɛrɛ la, n’o ye san 29 ye Krisita tile la. * O kirayakuma ni kirayakuma wɛrɛw tiimɛni y’a jira ko Yesu de ye Masiya ye min kofɔra.

8, 9. Dalilu jumɛn b’a jira k’a jɛya ko Yesu de tun ye Masiya ye a ka batɛmu sen fɛ?

⁸ Dalilu wɛrɛ min b’a jira ko Yesu tun ye Masiya ye, o kɛra san 29 nan bantuma na Krisita tile la. O san de la Yesu taara Yuhana batiselikɛla fɛ walisa a ka a batise Jurdɛn baji la. Jehova tun ye layidu ta Yuhana ye ko a bɛna taamasyɛn dɔ jira a la min tun bɛna a to Yuhana bɛ se ka Masiya dɔn. Yuhana ye o taamasyɛn ye Yesu ka batɛmu sen fɛ. Bibulu b’a fɔ min kɛra. A ko: “Yesu batiselen kɔ, a bɔra ji la. O yɔrɔnin kelen, sankolo dayɛlɛla. A ye Ala Ni [“hakili,” LK] jigintɔ ye i ko jɛnɛntuban, ka na sigi a kan. Kumakan dɔ bɔra sankolo la ko: ‘Nin ye ne Denkɛ kanulen ye, a ko ka di ne ye haali.’ ” (Matiyu 3:16, 17) Yuhana kɛlen kɔ k’a ye min kɛra ani ka kumakan mɛn, a kɛra ko jɛlen ye a bolo ko Yesu de cira Ala fɛ. (Yuhana 1:32-34) Tuma min na Ala ka hakili senu walima a ka barika walekɛbaatɔ jiginna Yesu kan o don na, Yesu kɛra Masiya walima Krisita ye, min kɛra Kuntigi ni Masakɛ ye.—Esayi 55:4.

⁹ Bibulu kirayakumaw tiimɛni ani Jehova Ala yɛrɛ ka seereya b’a jira k’a jɛya ko Yesu ye Masiya ye min kofɔra. Nka Bibulu bɛ ɲininkali nafama fila wɛrɛw fana jaabi Yesu Krisita ko la: A bɔra min? A tun ye mɔgɔ sugu jumɛn ye?

10. Bibulu bɛ mun fɔ Yesu ka ɲɛnamaya ko la sani a ka na dugukolo kan?

¹⁰ Bibulu b’a fɔ ko Yesu tun bɛ sankolo la sani a ka na dugukolo kan. Mise y’a fɔ ko Masiya bɛna bange Bɛtilehɛm, ani fana ko a tun bɛ yen “kabini fɔlɔfɔlɔ.” (Mise 5:1) Tuma caman na, Yesu yɛrɛ y’a fɔ ko ale tun bɛ sankolo la sani a ka bange i ko hadamaden. (Yuhana 3:13; 6:38, 62; 17:4, 5) Tuma min na a tun bɛ sankolo la, jɛɲɔgɔnya kɛrɛnkɛrɛnnen tun bɛ Yesu ni Jehova cɛ.

11. Cogo jumɛn na Bibulu b’a jira ko Yesu de ye Ala denkɛ ye min ko ka di a ye ka tɛmɛ a denkɛ tɔw bɛɛ kan?

¹¹ Jehova denkɛw bɛɛ la, Yesu de ka ko ka di a ye ka tɛmɛ a denkɛ tɔw bɛɛ kan, k’a da kun ɲɛnama kan. Yesu welela ko “Dafɛn bɛɛ la fɔlɔ bangelen,” bawo ale de ye Ala ka fɛn dalen fɔlɔ ye. * (Kolosekaw 1:15) Fɛn wɛrɛ fana y’a to Yesu ye Denkɛ kɛrɛnkɛrɛnnen ye. Yesu de ye Ala “Denkɛ kelenpe bangelen” ye. (Yuhana 3:16, NW) O kɔrɔ ye ko fɛn wɛrɛ si ma a bolo don Ala fɛ Yesu dali la. Yesu kelenpe de dara ten. Ala ye mɔgɔ kelenpe min fana ta walisa k’a ka baara kɛ tuma min na a tun bɛ ka danfɛn tɔw da, o kɛra ale de ye. (Kolosekaw 1:16) Ka fara o kan fana, Yesu welela ko “Kuma.” (Yuhana 1:14) O b’a jira an na ko Yesu kumana Ala tɔgɔ la, wa siga t’a la fana ko a ye Ala ka ciw ni a ka cikanw fɔ Fa denkɛ tɔw ye, mɛlɛkɛw ni hadamadenw.

12. An b’a dɔn cogo jumɛn na ko Denkɛ fɔlɔ bangelen ni Ala tɛ kelen ye?

¹² I ko dɔw b’a miiri cogo min na, yala o denkɛ fɔlɔ ni Ala ye kelen ye wa? Bibulu tɛ o fɔ. I ko an y’a ye cogo min na dakun tɛmɛnen na, Denkɛ dara de. O la sa, a jɛlen don ko daminɛ bɛ Denkɛ la, k’a sɔrɔ daminɛ ni laban tɛ Jehova Ala la. (Zaburu 90:2) Denkɛ kelenpe bangelen ma a ɲini abada ale ni a Fa ka kɛ kelen ye. Bibulu b’a jira cogo jɛlen na ko Fa ka bon ni Denkɛ ye. (Yuhana 14:28; 1 Kɔrɛntekaw 11:3) Jehova kelenpe de ye “Ala Sebaayabɛɛtigi ye.” (Jenɛse 17:1) O la sa, a bɔɲɔgɔnko tɛ yen. *

13. Bibulu b’a fɛ ka mun de fɔ ni a b’a fɔ Denkɛ ko la ko a ye “Ala yebali ja ye”?

 ¹³ Jehova ni a Denkɛ fɔlɔ bangelen tun cɛ ka di san miliyari caman kɔnɔ, waati jan sani sankolow ni dolow ani dugukolo tun ka da. A jɛlen don ko Fa ni a Denkɛ tun bɛ ɲɔgɔn kanu kosɛbɛ. (Yuhana 3:35; 14:31) O Denkɛ kanulen tun bɛ tigitigi i ko a Fa. O de kosɔn, Bibulu b’a fɔ Denkɛ ko la ko a ye “Ala yebali ja ye.” (Kolosekaw 1:15) Den bɛ se ka bɔ a fa fɛ sira caman na i ko a bɛ ye cogo min na hadamadenw fɛ. O Denkɛ min bɛ bɔ sankolo la, a y’a jira cogo dafalen na a Fa jogo ɲumanw ye min ye ani a Fa ye min ye tigitigi.

14. Jehova Denkɛ bangelen kelenpe sera ka bange i ko hadamaden cogo jumɛn na?

¹⁴ Jehova Denkɛ fɔlɔ bangelen bɔra sankolo la ka na a ka ɲɛnamaya kɛ dugukolo kan i n’a fɔ hadamaden, a yɛrɛ de sago la. Nka, i bɛ se k’i yɛrɛ ɲininka ko: ‘Cogo jumɛn na Yesu min tun bɛ sankolo la, o bɛ se ka bange dugukolo kan i ko hadamaden?’ O sera ka kɛ bawo Jehova ye kabako dɔ de kɛ. A ye a Denkɛ fɔlɔ bangelen ka ɲɛnamaya bɔ sankolo la ka na o bila Yahutumuso dɔ wolonugu la min tun ma cɛ dɔn, n’a tun tɔgɔ ye ko Mariyama. Fa hadamadenlama si sen ma don o la. O cogo la Mariyama ye denkɛ dafalen dɔ bange, k’a tɔgɔ da ko Yesu.—Luka 1:30-35.

15. Mun na an bɛ se k’a fɔ ko Yesu sababu fɛ, an bɛ se ka Jehova dɔn kosɛbɛ?

¹⁵ Yesu ye min fɔ ani a ye min kɛ tuma min na a tun bɛ dugukolo kan, o b’an dɛmɛ k’a dɔn ka ɲɛ. Min nafa ka bon n’o ye, o ye ko Yesu sababu fɛ, an bɛ dɔ fara an ka dɔnniya kan Jehova ko la. Cogo jumɛn na? I hakili to a la ko o Denkɛ ye a Fa ja yɛrɛ de ye. O de kosɔn Yesu y’a fɔ a ka kalandenw dɔ la kelen ye ko: “Min ɲɛ dara ne kan, o ɲɛ dara ne Fa kan.” (Yuhana 14:9) Bibulu kitabu naani minnu bɛ wele tubabukan na ko Evangiles ani bamanakan na ko kibaru duman, n’olu ye Matiyu, Marka, Luka ani Yuhana ye, u bɛ fɛn caman fɔ  an ye Yesu Krisita ka diɲɛlatigɛ kan: A ka kɛwalew ni a jogo ɲumanw.

16. Yesu ka cikan tun ye mun ye kɛrɛnkɛrɛnnenya la? A ka kalansiraw tun bɛ bɔ jɔni yɔrɔ?

¹⁶ Yesu tun dɔnnen don koɲuman i ko “Karamɔgɔ.” (Yuhana 1:38; 13:13) A tun bɛ mɔgɔw kalan mun de la? A ka cikan tun ye kɛrɛnkɛrɛnnenya la “Masaya kibaru duman” ye, n’o ye Ala ka Masaya ye walima sankolo la gofɛrɛnɛman min bɛna dugukolo kuuru bɛɛ mara ani min bɛna hɛrɛ banbali lase hadamadenw ma minnu bɛ Ala kan minɛ. (Matiyu 4:23) A ka cikan tun bɛ bɔ jɔni yɔrɔ? Yesu yɛrɛ y’a fɔ ko: “Ne bɛ mɔgɔ kalan min na, o tɛ ne ta ye, ne cibaa ta don,” n’o ye Jehova ye. (Yuhana 7:16) Yesu tun b’a dɔn ko a Fa b’a fɛ hadamadenw ka Masaya kibaru duman kuma mɛn. An bɛna fɛn caman wɛrɛw kalan Ala ka Masaya kan ani a bɛna min kɛ Tilayɔrɔba 8nan na.

17. Yesu tun bɛ waajuli kɛ min? Kun jumɛnw na a ye yɔrɔ janw taama walisa ka mɔgɔw kalan?

¹⁷ Yesu tun bɛ mɔgɔw kalan min? A tun bɛ mɔgɔw sɔrɔ yɔrɔ o yɔrɔ la: Bugufyɛ dafɛlaw la, dugubaw ni dugumisɛnninw na, sugufyɛw la ani mɔgɔw ka sow kɔnɔ. Yesu tun m’a bila a kun na ko mɔgɔw ka na ale ma. Ale yɛrɛ de taara u ma. (Marka 6:56; Luka 19:5, 6) Kun jumɛn na Yesu ye o yɔrɔ jan suguw taama, ka o waatiba sugu kɛ waajuli ni mɔgɔw kalanni la? Katuguni o kɛli tun ye a Fa sago ye ka ɲɛsin a ma. Yesu tun bɛ a Fa sago de kɛ tuma bɛɛ. (Yuhana 8:28, 29) Nka, Yesu tun bɛ waajuli kɛ kun wɛrɛ la. Jamakulu minnu tun bɛ na a lajɛ, olu hinɛ tun bɛ don a la. (Matiyu 9:35, 36) Diinɛ karamɔgɔ minnu tun ka kan ka mɔgɔw kalan tiɲɛ ko la Ala ni a sagonata kan, o diinɛ karamɔgɔw tun tɛ u mago don mɔgɔw la. Yesu tun b’a dɔn ko mɔgɔw tun mago b’a la kosɛbɛ ka Masaya kibaru mɛn.

18. E fɛ, Yesu jogo ɲuman jumɛnw de ka di i ye kosɛbɛ?

¹⁸ Yesu tun bɛ mɔgɔw minɛ koɲuman ani hinɛ tun b’a  dusukun na. Mɔgɔw tun bɛ se ka gɛrɛ a la, a tun ka ɲi fana. Hali denmisɛnninw tun tɛ siran tuma min na olu ni Yesu bɛ ɲɔgɔn fɛ. (Marka 10:13-16) Yesu tun tɛ mɔgɔ bɔ mɔgɔ la. A tun bɛ namara ni tilenbaliya koniya. (Matiyu 21:12, 13) Yesu tun bɛ bonya ni karama da musow kan, k’a sɔrɔ o waati la, cɛw tun tɛ bonya bɛrɛ da musow kan ani u joyɔrɔ tun ka dɔgɔ. (Yuhana 4:9, 27) Yesu tun majiginnen don tiɲɛ na. Don dɔ, a y’a ka cidenw senw ko, k’a sɔrɔ o tun ye baarakɛden ka baara ye tuma caman na.

19. Misali jumɛn b’a jira ko mɔgɔw mago tun bɛ min na, Yesu tun bɛ o kɔlɔsi?

¹⁹ Mɔgɔw mago tun bɛ min na, Yesu tun bɛ o kɔlɔsi. O tun bɛ lasa kɛrɛnkɛrɛnnenya la tuma min na Yesu tun bɛ kabakow kɛ ka mɔgɔw kɛnɛya ni Ala ka hakili senu fanga ye. (Matiyu 14:14) Misali la, kunatɔ dɔ taara Yesu sɛgɛrɛ k’a fɔ a ye ko: “Ni i bɛ sɔn, i bɛ se ka ne saniya.” Dimin ni tɔɔrɔ minnu tun bɛ cɛ kan, Yesu y’a faamu. Cɛ hinɛ donna Yesu la.  O la, a y’a bolo mɔɔnɔbɔ ka maga cɛ la, k’a fɔ a ye ko: “Ne sɔnna. I ka saniya.” Wa, cɛ kɛnɛyara. (Marka 1:40-42) Yala i bɛ se ka miiri o ye min kɛ cɛ la k’a yɛrɛ kɛnɛyalen ye wa?

20, 21. Yesu ye misali ɲuman di an ma Ala kanminɛni ko la ni kantigiya ye cogo jumɛn na?

²⁰ Yesu ye misali bɛɛ la ɲuman de jira min ye ka Ala kan minɛ ni kantigiya ye. A tora kantigiya la a sankolola Fa ma ko sugu bɛɛ la, hali k’a sɔrɔ mɔgɔw y’a kɛlɛ cogo sugu bɛɛ la ani ko a tɔɔrɔla cogo sugu bɛɛ la. Yesu kologɛlɛyalen tora Sitanɛ ka kɔrɔbɔliw bɛɛ la, wa a ye se sɔrɔ Sitanɛ kan. (Matiyu 4:1-11) Waati dɔ la, a somɔgɔ dɔw tun dalen tɛ a la, u y’a fɔ yɛrɛ ko a “hakili wulila.” (Marka 3:21) Nka o ma Yesu kɛcogo yɛlɛma; A taara a fɛ Ala ka baara la. K’a sɔrɔ mɔgɔw y’a nɛni, k’a tɔɔrɔ, o bɛɛ n’a ta, Yesu y’a yɛrɛ minɛ tuma bɛɛ, a m’a ɲini abada ka kojugu kɛ a kɛlɛbagaw la.—1 Piɛrɛ 2:21-23.

 ²¹ Yesu tora kantigiya la fo ka sa a juguw bolo, mɔnɛ ni dimi juguba kɔnɔ. (Filipekaw 2:8) I ka miiri a hadamadenlama ye min muɲu a ka diɲɛlatigɛ don laban na. U y’a minɛ. Seere nkalontigɛlaw nana a jalaki. Kiiritigɛla namaratɔw y’a ɲangi ni saya ye. Jamaw yɛlɛla a ma. Sɔrɔdasiw ye nijuguyakow da a kan. A gengennen jiri la, Yesu ninakiliko laban na, a kulela ko: “A dafara!” (Yuhana 19:30) Tile sabanan a salen kɔfɛ, a sankolola Fa y’a su kunu walisa a ka kɔsegin ka taa ɲɛnamaya kɛ sankolo la. (1 Piɛrɛ 3:18) Dɔgɔkun damadɔ o kɔfɛ, a seginna sankolo la. O yɔrɔ la yen, a “y’i sigi Ala kinin fɛ” ka makɔnɔni kɛ walisa Ala k’a sigi k’a kɛ masakɛ ye.—Heburuw 10:12, 13.

22. Ikomi Yesu tora kantigiya la fo ka sa, o y’a to mun kɛra?

²² Ikomi Yesu tora kantigiya la fo ka sa, o y’a to mun kɛra? Yesu ka saya y’a to sira dayɛlɛla an ye walisa an ka se ka ɲɛnamaya banbali sɔrɔ alijinɛ kɔnɔ dugukolo kan yan, ka kɛɲɛ ni Jehova sagonata ye kabini fɔlɔ-fɔlɔ. Yesu ka saya sera k’o kɛ cogo min na, tilayɔrɔba nata bɛna kuma o kan.