Kunanakas utji uk yatiñataki

Skip to table of contents

Equipo militar: Anton Petrus/Moment via Getty Images; billetes: Wara1982/iStock via Getty Images Plus

¡AMUYASIPJJAPUNIM!

Walja millón dolaranakaw guerranakan gastasi | ¿Kuna jan walinakas utjaraki?

Walja millón dolaranakaw guerranakan gastasi | ¿Kuna jan walinakas utjaraki?

 Guerranak utjatapat walja qollqew gastasi.

  •   “Pasïr marajja, 2,2 billón dolaranakwa gobiernonakajj guerranakan gastawayapjje. Janiw kuna maras ukham walja qollqejj guerranakan gastasiwaykiti” (The Washington Post, 13 de febrero de 2024).

 Ukampis jaqenakajj janiw qollqek guerranakan aptʼasipkiti. Kunas Ucrania markan guerra utjatap laykojj pasawayi uka toqet amuytʼañäni.

  •   Soldadonaka. Guerrajj pä maranak nayrajj qalltawayki ukat jichhakamajja, niya 500.000 soldadonakaw jiwawayapjje jan ukajj usuchjat uñjasiwayapjje.

  •   Aleq jaqenaka. Naciones Unidas ukarjamajja, 28.000 jila jaqenakaw guerran jiwawayapjje jan ukajj usuchjat uñjasiwayapjje. Ukan trabajir mä jaqejj akham sänwa: “Guerran utjatap laykojj qhawqha jaqenakan jakäwinakapas mayjtʼawayi ukajj janiw yatiñjamäkiti” sasa. a

 Walja markanakan guerra utjatap laykojj jaqenakajj wal tʼaqesipjje.

  •   114 millón jaqenakaw guerra utjatap laykojja, septiembre 2023 marat utanakap jaytasajj yaqha cheqanakar jakir sarjjapjje.

  •   783 millón jaqenakaw manqʼatjam wal tʼaqesisipki. “Guerranak utjatap laykuw manqʼat pistʼañajj utjaraki, kuna laykutejj manqʼatjam tʼaqesir patak jaqenakatjja, paqallq tunkaniw guerranakajj utjki uka markanakan jakapjje” (Programa Mundial de Alimentos).

 ¿Guerranakajj tukusjjpachäniti? ¿Jan chʼajjwasa sum jakasiñajj utjpachäniti? ¿Mä urojj pobrëñajj tukusjjpachäniti? ¿Kunatï aka oraqen achki ukanaksa sistʼasiñkam manqtʼasiñajj utjarakpachäniti? ¿Bibliajj uka toqet kamsisa?

Guerranak utjir urunaka

 Aka oraqpachan guerranakaw utjani sasin qhanañchañatakejja, Bibliajj mä caballompita, caballor qonjjatat mä jaqempitwa parli.

  •   “Nina color mä caballow mistüna, uka caballjjar qonjjatatäkän ukarojja, oraqen sumankañap apaqañapatakiw munañanïñajj churasïna, ukhamat jaqenakajj maynit maynikam jiwarayasipjjañapataki. Juparojj mä jachʼa espadaw churasirakïna” (Apocalipsis 6:4).

 Caballor qonjjatat pä jaqenakaw mistupjjarakïna, jupanakajj kunatï jichhürunakan pasaski ukwa uñachtʼayapjjaraki: manqʼatjam jiwaña ukhamarak usunaka ukat yaqha ukham jan walinak utjatap layku jiwaña (Apocalipsis 6:5-8). Bibliankir uka profeciat jukʼamp yatiñatakisa, uka arunakajj jichhürunakan phoqasiskatap kunjamsa yattan uka toqet yatiñatakisa, “Caballot saririnakajj ¿khitinakäpjjesa?” siski uka yatichäwi liytʼañamatakiw chʼamañchtʼapjjsma.

Sumankañ utjir urunaka

 Mä jukʼa tiempotjja, kunatï aka oraqen utjki ukanakajj janiw guerranakatak aptasjjaniti, ukampis ukajj janiw jaqenakan chʼamachasipjjatap laykükaniti. Bibliajj akham siwa:

  •   Diosaw “oraqpachanjja guerranak chhaqtayaski” sasa (Salmo 46:9).

  •   Guerranakajj kunayman jan walinakwa utjayawayi, taqe ukanakwa Diosajj chhaqtayani. “Diosajj taqe jachanakapwa nayranakapat picharani, janiw jiwañajj jukʼamp utj-jjaniti, janirakiw llakisiñasa, jachañasa ni usuyasiñasa jukʼamp utj-jjaniti. Kunanakatï nayrajj utjkäna ukanakajj tukusjjewa” (Apocalipsis 21:4).

  •   Diosajj aka oraqpachan sum jakasiñwa utjayani. “Markajajja sumankañajj utjki uka lugaranwa jakasini, seguro utanakana, samartʼañ lugaranakanwa jakasini” (Isaías 32:18).

 Bibliankir profecianakarjamajja, jichhürunakan utjki uka guerranakasa, yaqha ukham jan waltʼäwinakas qhepa urunakan jakataswa uñachtʼayi, ukhamajj niyaw kusisita sum jakasiñajj utj-jjani.

 ¿Kunsa Diosajj aka oraqen sumankañ utjañapatakejj lurani? Reinop toqew Diosajj sumankañ utjayani, uka Reinojj alajjpachankir mä gobiernowa (Mateo 6:10). Uka Reinot jukʼamp yatiñatakisa, kunjamsa ukajj jumar yanaptʼätam uka toqet jukʼamp yatiñatakisa, ¿Kunas Diosan Reinopajja? sat video uñtañamatakiw chʼamañchtʼapjjsma.

a Miroslav Jenča, subsecretario general de Europa de la ONU (6 de diciembre de 2023).