Kunanakas utji uk yatiñataki

Skip to table of contents

Utan luräwinaka

Utan luräwinaka

Kunjamsa nayra cristianonakax jakasipxirïna

Utan luräwinaka

“Jesusasti sarxänwa, ukatsti mä jiskʼa markaruw purïna, ukansti Marta sat mä warmiw utapar katuqtʼäna. Martasti mä kullakanirakïnwa, ukasti María satänwa. Jupasti Jesusan kayupawjaruw quntʼasi kuntï siskän uk istʼañataki. Ukampis Martaxa walja lurañanakamp mayjtʼatänwa, ukat Jesusar jakʼachasisin saraki: —Tata, ¿walikiti jumatakix kullakaxan nayaru sapak taqi lurañamp aptʼatapaxa? “Yanaptʼitpan” sarapitaya —sasa. Jesusasti juparux sarakïnwa: —Marta, Marta, walja lurañanakamp mayjtʼatäsktawa. Ukampis mayaw wakisixa. Mariax sumïrïkis ukwa ajllisi, janirakiw ukx khitis apaqkaniti.” (LUCAS 10:38-42)

CHIQPACHANSA Martax suma irnaqtʼir warmipunïnwa. Ukatwa taqinis wal munasipxpachäna, kunattix Israel markanxa familiapar sum uñjiri ukat utan kuna lurañanakatï utjki ukanak taqi chuym irnaqtʼir warminakarux wali askirjamaw uñjapxirïna.

Cristiana warminakax kuna luräwinakatï utan utjki ukanakanxa wali suma irnaqtʼiripxañaparakïnwa (Tito 2:5). Ukhamarusa jupanakax mä aski luräwi katuqapxarakïna: jaqinakar Diosan Arupat yatiyapxañapänwa (Mateo 28:19, 20; Hechos 2:18). Nayra patak maranakanxa, judía warminakax ‘walja lurawinakanïpxänwa’, ¿ukanakat mä qhawqhax kawkïrinakänsa? Ukat kuntï Jesusax Martar iwxtʼkäna ukatxa, ¿kuns yatiqsna?

‘Walja lurañanaka’ Jaqichat judía warminakaxa, janïr qhanjtankipanwa utan luräwinakap lurañ qalltapxirïna (Proverbios 31:15). Nayraqatxa familiapan manqtʼasiñapatakix mä jukʼa jakʼu qhattʼayapxirïna, ukxarusti yuqall wawanakaparux sinagogan escuelaparuw irpapxirïna. Ukat imill wawanakasti utan luräwinak sum yatiqapxañapatakiw qhiparapxirïna, ukhamat casarasxapxan ukhax familiapar sum uñjapxañapataki.

Taykampi ukat phuchanakapampix utan luräwinakax utjki ukxa mayakiw irnaqtʼapxirïna. Nayraqatxa lamparanakarux aceitempiw phuqtʼapxirïna (1), ut pichthapipxirïna (2) cabranakat leche chʼawarapxirïna (3). Ukxarusti tʼant lurañatakiw wakichtʼasipxirïna. Ukatakixa, imill wawanakax granot jipi susuqapxirïna (4) ukat jakʼu apsuñatakix qhunapxirïnwa (5). Ukxarusti, taykax jakʼump levaduramp ukat umamp kittasaw chaptirïna (6) ukat tukuyañatakixa, masa puqtañapkamax yaqha luräwinakanwa irnaqtʼirïna. Ukañkamasti imill wawanakax cabra leche cuajtʼapxirïna queso lurañataki (7).

Ukat janïr chika urükipanxa, taykax phuchanakapampiw qhatur sarirïna. Ukanxa suma qʼapkir condimentonakaw muktʼasïna ukat uywanakan uxutapasa, alasirinakan iraqtʼita sas arsutanakapas istʼasirakïnwa. Uka qhatutwa uka uru phaytʼasiñatak althapisipxirïna (8), huertat ukhak apstʼat verduranaksa ukat waña chawllanaksa. Uka warmitï cristianachïna ukhaxa, vecinonakapampiw Diosan Arupat parltʼarakirïna (Hechos 17:17).

Diosar axsartʼir warminakax inas qhatur sarkasasa ukat utar kutʼkasas imill wawanakapar Qullan Qillqatanakat apstʼat suma yatichäwinak yatichapxirïchïna (Deuteronomio 6:6, 7). Ukat sum althaptʼasiñ yatiqapxañapatakis iwxtʼapxarakïnwa (Proverbios 31:14, 18).

Ukat warminakan sapüru luräwinakapatxa maynïrix phujur sarañänwa (9), ukanwa vecinanakapamp jikisipxirïna ukat familiapatak umax jan pistʼañapatakis waysupxarakirïna. Utar kutʼxasaxa, imill wawanakapampiw tʼantʼa lurapxirïna. Ukatakix masat sillpʼa tʼantʼanak lurañatak wakichtʼasax hornoruw qhattʼayañatak apantapxirïna (10), uka hornox utat anqäxankänwa. Tʼantʼa qhatiñap suykasax jupanakkamaw wali sum parltʼasipxirïna, ukat tʼantʼan wali suma qʼaptʼanitapas muktʼasirakïnwa.

Ukat jaypʼurux is tʼaxsiriw sarapxirïna (11). Nayraqatxa quqa alinakan qhillanakapat lurat jabonampiw isinak jabontʼapxirïna. Ukat umamp sum chʼuwañchasin chiwrsusaxa, jiskʼa quqanak patxaru, uka jakʼan qalanakax utjkäna uka patanakxaruw isinak wañachtʼapxirïna.

Ukat utar kutʼxasaxa taykamp imill wawanakapampix qʼuma isinak aptʼataw terrasar chʼiyjtat isinak askichtʼañatak makatapxirïna (12) ukat imxañataki. Uk tukuyasax sawuña bordañwa imill wawanakapar yatichapxirïna (13). Ukat arumjar manqtʼasiñatakiw phayañaparakïna. Verduranaka, tʼantʼa, queso, waña chawlla manqtʼasipxirïna ukat umsa uchtʼapxarakirïnwa (14). Judionakax wali suma chuymanipxänwa, jupanakamp chik manqtʼasiñatakix khitirus invittʼapxapunirïnwa.

Ukatxa wawanakax ikintxañatakiw wakichasxapxarakirïna. Ukat maynitix qunqurips usuchtʼaschïn ukhaxa, bálsamo sat qullampiw qulltʼapxirïna. Ukat awk taykax lampar qhanampiw Qullan Qillqatanakan qillqtʼat sarnaqäwinakat wawanakapar parltʼapxirïna ukat wawanakapamp chikaw Diosat mayisipxarakirïna. Ikintxañatakix chachapax warmipan jurnalpach wali sum irnaqtʼatapatwa wali uñtʼat akham arunak sirïpachäna: “Suma warmix janiw jikxatañjamäkiti; ¡jupax suma kʼajkir qalanakat sipansa jukʼamp valoranïtap layku!” sasa (Proverbios 31:10).

‘Sumïrïkis uka’ Kunjamtï yatiqawayktanxa, warminakax nayra patak maranakanxa ‘walja luräwinakanïpxänwa’ (Lucas 10:40). Jichhürunakanx ukhamarakiwa, yamas wawanïpki uka warminakax jukʼampwa irnaqtʼapxi. Ukat kunayman maquinanak uñstxatapatxa, utan kuna luräwinak phuqañas janiw sinti chʼamäxarakiti. Ukampis walja warminakaw kunaymanin uñjasisax familiapar yanaptʼañ laykux irnaqir sarxapxaraki.

Ukham walja luräwinakanïpkchisa, Mariyjamarakiw jila part cristiana warminakax kunanakatï Diosar yupaychañ tuqit phuqapxañapäki uk wali askirjam uñjapxaraki (Mateo 5:3). Chiqpachansa, familiapar sum uñjapxañapatak Bibliax iwxtʼki ukaruw istʼapxi (Proverbios 31:11-31). Diosamp sum apasiñaw jukʼamp askix sasaw Jesusax Martar iwxtʼäna, ukaruw Martax taqi chuyma istʼäna, jichhürunakanxa ukarjamarakiw cristiana warminakax sarnaqapxi. Chiqpachansa, cristiana warminakax Diosat yatiqañatakix tiempo apstʼasipxapuniwa, janipuniw utapan utjki uka luräwinakap lurañ laykux uka tiempxa aptʼasipkiti (15) ukat iyawsäwipats yaqhanakarus parlapxapuniwa (Mateo 24:14; Hebreos 10:24, 25). Mariyjamarakiw “sumïrïkis” uk ajlliñatakix chʼamachasipxi, ukat familiapansa, Cristonsa ukat Diosansa wali munatäpxarakiwa (Lucas 10:42; Proverbios 18:22).