Yaa mi ní ɔ nɔ

Yaa e mi ní ɔ mi

Yehowa—Wa Huɛ Nɛ Pe Kulaa

Yehowa—Wa Huɛ Nɛ Pe Kulaa

“A tsɛɛ Abraham ke Mawu huɛ.”—YAK. 2:23.

1. Akɛnɛ Mawu bɔ wɔ ngɛ e subai nɔ heje ɔ, mɛni ji ní komɛ nɛ wa ma nyɛ maa pee?

BEHI fuu ɔ, nihi pɔɔ demi ke, ‘jokuɛ nɛ ɔ je e tsɛ,’ aloo ‘jokuɛ nɛ ɔ je e nyɛ.’ Ngɛ anɔkuale mi ɔ, bimɛ fuu jeɔ a fɔli wawɛɛ. Enɛ ɔ be nyakpɛ, ejakaa tsɛ ɔ kɛ nyɛ ɔ tsuo nɛ a fɔ bi ɔ. Enɛ ɔ he ɔ, bi ɔ náa su ko kɛ jeɔ e tsɛ ɔ kɛ e nyɛ ɔ tsuo a ngɔ. Yehowa nɛ ji wa hiɔwe Tsɛ ɔ ji wami Halɔ. (La 36:9) Ngɛ blɔ ko nɔ ɔ, wa je lɛ ejakaa lɛ nɛ e bɔ wɔ. Akɛnɛ e bɔ wɔ ngɛ e subai nɔ heje ɔ, wa ma nyɛ ma susu níhi a he, wa ma nyɛ maa mwɔ wa yi mi kpɔ, nɛ waa kɛ nihi ma nyɛ maa bɔ huɛ.—1 Mose 1:26.

2. Mɛni heje nɛ Yehowa ma nyɛ maa pee wa Huɛ?

2 Yehowa ma nyɛ maa pee wa Huɛ nɛ pe kulaa. Nɔ́ heje ji kaa Mawu suɔ wɔ, nɛ wa ngɛ hemi kɛ yemi ngɛ e kɛ e Bi ɔ a mi. Yesu de ke: “Ejakaa Mawu suɔ je ɔ saminya, nɛ e ngɔ e Bi kake ɔ ngɔ ha, konɛ nɔ tsuaa nɔ nɛ heɔ lɛ yeɔ ɔ, e hɛ mi ko kpata, se mohu e ná neneene wami.” (Yoh. 3:16) Nihi fuu hi si nɛ huɛ bɔmi gbagbanii hi a kɛ Yehowa a kpɛti. Nyɛ ha wa susu a ti ni enyɔ a he nɛ waa hyɛ.

“YE HUƐ ABRAHAM”

3, 4. Ngɛ mɛni blɔ nɔ e slo huɛ bɔmi nɛ hi Abraham kɛ Yehowa a kpɛti ɔ ngɛ huɛ bɔmi nɛ hi Israelbi ɔmɛ kɛ Yehowa a kpɛti ɔ he?

3 Yehowa tsɛ Abraham nɛ ji Israelbi ɔmɛ a tsɛ ɔ ke, “ye huɛ Abraham.” (Yes. 41:8) A tsɛ Abraham ngɛ 2 Kronika 20:7 ɔ hu ke Mawu huɛ. Mɛni ha nɛ huɛ bɔmi gbagbanii hi Abraham kɛ e Bɔlɔ ɔ a kpɛti ɔ? Ejakaa Abraham ngɛ hemi kɛ yemi.—1 Mose 15:6; kane Yakobo 2:21-23.

4 Yehowa ji Tsɛ kɛ Huɛ kɛ ha Abraham sisi bimɛ nɛ ji blema Israelbi ɔmɛ hulɔ. Aywilɛho sane ji kaa a puɛ huɛ bɔmi nɛ ngɛ a kɛ Mawu a kpɛti ɔ. Mɛni heje? Ejakaa hemi kɛ yemi nɛ a ngɛ ngɛ Yehowa si womi ɔmɛ a mi ɔ ta.

5, 6. (a) Mɛni ha nɛ Yehowa ba pee o Huɛ? (b) Mɛni sanehi e sa kaa wa bi wa he?

5 Ke o ya nɔ nɛ o kase Yehowa he ní ɔ, hemi kɛ yemi nɛ o ngɛ ngɛ e mi ɔ mi mi maa wa, nɛ suɔmi nɛ o ngɛ ha lɛ ɔ hu mi maa wa. Mo susu benɛ o ba kase kaa Mawu ji Nɔ Ko nɛ e ngɛ nitsɛnitsɛ, nɛ o kɛ lɛ ma nyɛ maa bɔ huɛ ɔ he nɛ o hyɛ. O kase hu kaa Adam tue gbomi ɔ heje ɔ, a fɔ wɔ tsuo ngɔ wo yayami mi. O ba nu sisi hu kaa adesahi tsuo je a he kɛ je Mawu he. (Kol. 1:21) O ba yɔse hu kaa wa hiɔwe Tsɛ ɔ nɛ ngɛ suɔmi ɔ, kɛ wa kpɛti kɛ we, nɛ e susuɔ wa he. Benɛ wa ba ná le kaa Yehowa ngɔ e Bi ɔ kɛ sã afɔle ɔ, wa ná hemi kɛ yemi ngɛ kpɔmi nɔ́ ɔ mi, nɛ waa kɛ Yehowa bɔni huɛ bɔmi.

6 Ke wa susu bɔnɛ wa plɛ kɛ ba le Yehowa ha a he ɔ, e sa nɛ wa bi wa he sanehi nɛ nyɛɛ se nɛ ɔ: ‘Anɛ huɛ bɔmi nɛ ngɛ i kɛ Mawu wa kpɛti ɔ mi ngɛ wae lo? Anɛ hɛ kɛ nɔ fɔmi nɛ i ngɛ ngɛ Yehowa mi, kɛ suɔmi nɛ i ngɛ ha lɛ ɔ mi waa daa ligbi lo?’ Huɛ bɔmi gbagbanii hi Gideon hu kɛ Yehowa a kpɛti. Nyɛ ha wa susu nɔ hyɛmi nɔ́ kpakpa nɛ e pee ɔ he konɛ waa kase lɛ.

‘YEHOWA JI HE JƆMI’

7-9. (a) Mɛni níhi a si kpami nɛ sa kadimi lɛ Gideon ná, nɛ mɛni je mi kɛ ba? (Moo hyɛ foni nɛ ngɛ nikasemi ɔ sisije ɔ.) (b) Mɛni wa maa pee konɛ waa kɛ Yehowa nɛ pee Huɛ?

7 Manyadalɔ Gideon sɔmɔ Yehowa ngɛ be mi nɛ níhi a mi wa mi. Enɛ ɔ ba benɛ Israelbi ɔmɛ ya su Si Womi Zugba a nɔ ɔ se. Manyadali yi 6 tsɔɔ kaa Yehowa bɔfo ya slaa Gideon ngɛ Ofra. Jamɛ a be ɔ mi ɔ, Midianbi ɔmɛ ngɛ Israelbi ɔmɛ haoe wawɛɛ. Enɛ ɔ he ɔ, Gideon ya laa e he nɛ e ngɛ ngma gbee ngɛ wai muɔ ko mi bɔnɛ pee nɛ e nyɛ nɛ e kɛ ngma kpakpa a nɛ to. E pee Gideon nyakpɛ kaa bɔfo ɔ je e he si kɛ tsɔɔ lɛ nɛ e tsɛ lɛ ke, “nyumu kãtsɛ.” E ngɛ mi kaa Yehowa kpɔ Israelbi ɔmɛ kɛ je Egipt mohu lɛɛ, se Gideon he we yi kaa Yehowa ma kpɔ mɛ kɛ je Mediabi ɔmɛ a dɛ mi. Bɔfo ɔ da Yehowa nane mi nɛ e ma nɔ mi kɛ ha Gideon kaa Yehowa maa ye bua lɛ.

8 Gideon he we yi kaa e ma nyɛ ma “kpɔ Israel kɛ je Midian dɛ mi.” Yehowa ha lɛ heto tɛ̃ɛ ke: “Ma piɛɛ o he. O maa fia Midianbi ɔmɛ nɔ́ nɛ o maa gbe mɛ kaa a gbeɔ nɔ kake.” (Many. 6:11-16) Eko ɔ, Gideon he we yi kaa Yehowa maa pee jã, enɛ ɔ he ɔ, e de Yehowa kaa e pee okadi ko kɛ tsɔɔ kaa e maa ye bua lɛ niinɛ. Mo kadi kaa ní sɛɛmi nɛ ya nɔ ngɛ Gideon kɛ Yehowa a kpɛti ɔ tsɔɔ kaa e he ye kaa Yehowa ji Nɔ Ko nɛ e ngɛ nitsɛnitsɛ.

9 Pee se ɔ, nɔ́ nɛ ya nɔ ɔ ha nɛ Gideon hemi kɛ yemi mi wa, nɛ lɔɔ ha nɛ e hɛ lɛ kɛ su Mawu he haa. Gideon ha bɔfo ɔ niye ní. Bɔfo ɔ ngɔ tso nɛ e hɛɛ ɔ kɛ sa niye ní ɔ he nɛ niye ɔ sã. Benɛ Gideon na nɔ́ nɛ ɔ, e yɔse kaa Yehowa lɛ tsɔ bɔfo ɔ niinɛ. Gideon kpa ngmlaa ke: ‘Akuanyɛ! Yehowa Mawu! Yehowa bɔfo pam lɛ i na hɛ mi kɛ hɛ mi pãa kikɛ nɛ ɔ!’ (Many. 6:17-22) Anɛ nɔ́ nɛ ya nɔ ɔ puɛ huɛ bɔmi nɛ ngɛ Gideon kɛ e Mawu ɔ a kpɛti lo? Dɛbi! Gideon ba le Mawu saminya nɛ lɔɔ ha nɛ tue mi jɔmi hi e kɛ lɛ a kpɛti. Wa na jã ejakaa Gideon pee bɔ sami latɛ ngɛ lejɛ ɔ nɛ e wo lɛ biɛ ke, “Yehowa-shalom.” Biɛ nɛ ɔ sisi ji, ‘Yehowa ji he jɔmi.’ (Kane Many. 6:23, 24.) Ke wa susu níhi nɛ Yehowa peeɔ haa wɔ daa ligbi ɔ a he ɔ, lɔɔ haa nɛ wa naa kaa e ji Huɛ nitsɛ. Ke wa yaa nɔ nɛ wa sɔleɔ kɛ haa Mawu ɔ, tue mi jɔmi maa hi waa kɛ lɛ wa kpɛti, nɛ huɛ bɔmi nɛ ngɛ waa kɛ lɛ wa kpɛti ɔ hu mi maa wa.

MƐNƆ ‘MAA HI YEHOWA BO TSU Ɔ MI’?

10. Ngɛ La 15:3, 5 ɔ nya a, mɛni Yehowa hlaa ngɛ nihi nɛ a suɔ kaa a pee e huɛmɛ ɔ a dɛ?

10 Loko waa kɛ Yehowa ma nyɛ maa bɔ Huɛ ɔ, e he hia nɛ wa tsu ní komɛ a he ní. Ngɛ La 15 ɔ mi ɔ, David tsɔɔ nɔ́ nɛ e sa kaa waa pee konɛ waa ‘hi Yehowa bo tsu ɔ mi,’ aloo waa pee Mawu huɛmɛ. (La 15:1) Nyɛ ha nɛ wa susu níhi nɛ e sa kaa waa pee ɔ a kpɛti enyɔ nɛ nyɛɛ se nɛ ɔ a he nɛ waa hyɛ. Kekleekle ɔ, e sa nɛ waa yu wa he ngɛ sieku yemi aloo nɔ he guɛ gbemi he. Nɔ́ nɛ ji enyɔ ɔ, e sa nɛ waa ye anɔkuale ngɛ nɔ́ tsuaa nɔ́ mi. Enɛ ɔ he ɔ, David de ngɛ nɔ nɛ suɔ kaa e maa hi Yehowa bo tsu ɔ mi ɔ he ke: ‘E yi nɔ he sieku, nɛ ke e pa sika ha nihi ɔ, e he we hekpa.’—La 15:3, 5.

11. Mɛni heje nɛ e sɛ kaa waa gbe nɔ ko he guɛ ɔ?

11 Ngɛ la kpa ko hu mi ɔ, David de ke: “Hyɛ nɛ o ko tu munyu nɛ sɛ́!” (La 34:13) Ke wa ma wa hɛ kɛ fɔ ga womi nɛ ɔ nɔ ɔ, lɔɔ ma puɛ huɛ bɔmi nɛ ngɛ waa kɛ wa hiɔwe Tsɛ ɔ wa kpɛti ɔ. Ngɛ anɔkuale mi ɔ, Yehowa he nyɛlɔ ngua nɛ ji Satan su titli ji nɔ he guɛ gbemi. Hela munyungu nɛ a tsɔɔ sisi ke “Abosiami” ɔ sisi ji “nɔ he guɛ gbelɔ.” E sa nɛ waa hyɛ níhi nɛ wa deɔ nihi, kɛ níhi nɛ wa deɔ ngɛ nihi a he ɔ saminya, ejakaa lɔɔ ma ha nɛ wa maa hi Yehowa kasa nya. E sa nɛ waa hyɛ wa ní peepee saminya, titli ɔ, ngɛ nyumuhi nɛ Mawu hla mɛ konɛ a nyɛɛ asafo ɔ hɛ mi ɔ a he.—Kane Hebribi 13:17; Yuda 8.

12, 13. (a) Mɛni heje e sa kaa waa ye anɔkuale ngɛ nɔ́ tsuaa nɔ́ mi ɔ? (b) Mɛni jeɔ anɔkuale nɛ wa yeɔ ɔ mi kɛ baa?

12 A le Yehowa webi kaa a ji nihi nɛ a yeɔ anɔkuale. Bɔfo Paulo ngma ke: ‘Nyɛɛ sɔle ha wɔ daa. Wa le kaa wa he nile bui wɔ fɔ; ejakaa be tsuaa be ɔ, wa suɔ kaa waa ye anɔkuale ngɛ nɔ́ tsuaa nɔ́ mi.’ (Heb. 13:18) Akɛnɛ ‘wa suɔ kaa waa ye anɔkuale ngɛ nɔ́ tsuaa nɔ́ nɛ wa maa pee’ ɔ mi heje ɔ, wa sume nɛ waa sisi wa nyɛmimɛ Kristofoli. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, ke wa nyɛmimɛ ngɛ ní tsue ha wɔ ɔ, wa sisi we mɛ, nɛ wa woɔ mɛ hiɔ kaa bɔnɛ wa ma nya si kaa wa maa pee ɔ. Akɛnɛ wa ji Kristofoli heje ɔ, wa yeɔ nihi nɛ a tsuɔ ní ha wɔ ɔ, kɛ ni kpahi anɔkuale. Ke wa nyɛmi Kristofono ko he wɔ ngɛ e nítsumi mi ɔ, e sɛ nɛ waa hyɛ blɔ kaa e ma ha wɔ he blɔ pɔtɛɛ komɛ ngɛ nítsumi ɔ mi.

13 Nihi nɛ a pi nyɛmimɛ ɔ jeɔ Yehowa Odasefoli a yi ngɛ anɔkuale nɛ a yeɔ ɔ heje! Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, nítsumi ngua ko mi nɔkɔtɔma ko yɔse kaa Yehowa Odasefoli yeɔ a munyu nɔ. E de ke, “Ke nyɛ de nɔ́ ko ɔ, nyɛ yeɔ nɔ.” (La 15:4) Anɔkuale nɛ wa yeɔ ɔ haa nɛ huɛ bɔmi nɛ ngɛ waa kɛ Yehowa wa kpɛti ɔ hii si daa. Jehanɛ se hu ɔ, e kɛ yi jemi haa wa hiɔwe Tsɛ nɛ ngɛ suɔmi ɔ.

MOO YE BUA NIHI KONƐ A BA PEE YEHOWA HUƐMƐ

Wa yeɔ bua nihi konɛ a ba pee Yehowa huɛmɛ (Hyɛ kuku 14, 15)

14, 15. Mɛni blɔ nɔ wa maa gu kɛ ye bua nihi nɛ waa kɛ mɛ kpeɔ ngɛ fiɛɛmi nítsumi ɔ mi ɔ konɛ a ba pee Yehowa huɛmɛ?

14 E ngɛ mi kaa eko ɔ, nihi fuu nɛ waa kɛ mɛ kpeɔ ngɛ wa fiɛɛmi nítsumi ɔ mi ɔ he ye kaa Mawu ngɛ mohu lɛɛ, se a nɛ lɛ kaa a Huɛ nɛ pe kulaa. Mɛni blɔ nɔ wa ma nyɛ maa gu kɛ ye bua mɛ? Mo susu ga womi nɛ Yesu kɛ ha e kaseli ɔmɛ a kpɛti nihi 70 ɔ he nɛ o hyɛ. Benɛ e tsɔ mɛ enyɔɔnyɔ konɛ a ya fiɛɛ ɔ, e de mɛ ke: “We tsuaa we mi nɛ nyɛ maa sɛ ɔ, kekleekle ɔ, nyɛ de ke, ‘Manye oo manye!’ Ke nɔ ko nɛ suɔ tue mi jɔmi ngɛ lejɛ ɔ, manye nɛ nyɛ ha lɛ ɔ nɛ hi e nɔ. Se ke nɔ ko kaa kikɛ nɛ ɔ be ɔ, lɛɛ nyɛɛ kpale nyɛ nya se.” (Luka 10:5, 6) Ke wa je huɛ bɔmi su kpo kɛ tsɔɔ nihi ɔ, lɔɔ ma nyɛ ma ha nɛ nihi a bua maa jɔ anɔkuale ɔ he. Ke nihi te si wo wɔ nɛ wa je huɛ bɔmi su kpo kɛ tsɔɔ mɛ ɔ, lɔɔ ma nyɛ maa ye bua mɛ nɛ a maa bu wɔ tue be kpa mi.

15 Ke waa kɛ nihi nɛ a kɛ a he wo lakpa jami mi vii, aloo kusumi níhi nɛ dɛ Ngmami ɔ nɔ ɔ kpe ɔ, wa yaa nɔ nɛ wa jeɔ huɛ bɔmi su kpo kɛ tsɔɔ mɛ, nɛ waa kɛ mɛ hiɔ si ngɛ tue mi jɔmi mi. Wa fɔɔ nɔ tsuaa nɔ nine kɛ baa wa kpehi a sisi, titli ɔ, nihi nɛ a hao nɛ a suɔ kaa a maa kase wa Mawu ɔ nɛ wa ngɛ jae ɔ he ní ɔ. Wa kaneɔ nɔ hyɛmi níhi nɛ kɔɔ nihi kaa jã a a he ngɛ munyu nɛ ji, “The Bible Changes Lives” (Baiblo ɔ Tsakeɔ Nihi A Si Himi) nɛ baa daa a mi.

E SA KAA WAA KƐ WA HUƐ NƐ PE KULAA A NƐ TSU NÍ

16. Ngɛ mɛni blɔ nɔ wa ma nyɛ maa pee Yehowa huɛmɛ kɛ nihi nɛ a ‘piɛɛ e he kɛ ngɛ ní tsue’?

16 Huɛ bɔmi gbagbanii hii nihi nɛ a blaa kɛ tsuɔ ní ɔ a kpɛti. Nihi tsuo nɛ a jɔɔ a he nɔ ha Yehowa a ji Yehowa huɛmɛ kɛ ‘nihi nɛ a piɛɛ e he kɛ ngɛ ní tsue.’ (Kane 1 Korintobi 3:9.) Be mi nɛ wa ngɛ fiɛɛe nɛ wa ngɛ nihi kaseli pee ɔ, wa ngɛ wa hiɔwe Tsɛ ɔ suhi nɛ a ngɛ nyakpɛ ɔ a he ní hu kasee. Wa naa bɔnɛ e mumi klɔuklɔu ɔ yeɔ bua wɔ ha, nɛ wa fiɛɛɔ sane kpakpa a.

17. Mɛni blɔ nɔ mumi mi niye ní nɛ a haa wɔ ngɛ kpe nguahi kɛ kpe wawihi a sisi ɔ tsɔɔ kaa Yehowa ji wa Huɛ?

17 Ke wa tsu fiɛɛmi nítsumi ɔ kɛ kã a, lɔɔ ma ha nɛ huɛ bɔmi nɛ ngɛ waa kɛ Yehowa wa kpɛti ɔ mi maa wa. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, Yehowa ha we nɛ nihi nɛ a teɔ si kɛ woɔ wɔ ɔ nɛ a tsi wa fiɛɛmi nítsumi ɔ nya. Mo susu níhi nɛ ya nɔ jeha bɔɔ ko nɛ be ɔ he nɛ o hyɛ. Anɛ wa nɛ kaa Mawu ngɛ wɔ kudɔe lo? Mo susu mumi mi niye ní kpakpa nɛ a haa wɔ daa a he nɛ o hyɛ. Kpe nguahi kɛ kpe wawi nɛ wa yaa a tsɔɔ kaa wa Tsɛ ɔ suɔ wɔ, nɛ e le wa haomihi kɛ wa hiami níhi. Benɛ weku ko ya kpe wayo ko se ɔ, a ngma ke: “Munyuhi nɛ a tu ngɛ kpe ɔ sisi ɔ sɛ wa tsui mi wawɛɛ. Wa na kaa Yehowa suɔ wa ti nɔ tsuaa nɔ ko, nɛ e suɔ nɛ e hi ha wɔ.” Nɔ ko kɛ e yo nɛ a je Germany ɔ ya kpe klɛdɛɛ ko ngɛ Ireland. A bua jɔ nibwɔ nɛ a pee mɛ ɔ he nɛ a de ke: “Waa kɛ sina nɛ pe kulaa a ha Yehowa kɛ e Matsɛ Yesu Kristo. A fɔ wɔ nine konɛ wa ba piɛɛ nihi nɛ kake peemi ngɛ a kpɛti ngɛ je kɛ wɛ ɔ a he. Tsa pi wa nya kɛkɛ nɛ waa kɛ tuɔ kake peemi he munyu, se mohu kake peemi ngɛ wa kpɛti daa ligbi. Níhi a si kpami nɛ wa ná ngɛ kpe klɛdɛɛ nɛ ɔ nɛ wa ya ngɛ Dublin ɔ kaiɔ wɔ daa kaa e ji he blɔ ngua nɛ wa ná kaa waa kɛ nyɛ tsuo ngɛ wa Mawu nɛ e je agbo ɔ sɔmɔe.”

HUƐMƐ SƐƐƆ NÍ

18. Mɛni e sa kaa wa bi wa he ngɛ ní sɛɛmi nɛ e sa kaa e hi waa kɛ Yehowa wa kpɛti ɔ he?

18 Ke huɛmɛ sɛɛɔ ní saminya a, a huɛ bɔmi ɔ mi waa. Mwɔnɛ ɔ, nihi kɛ huɛ bɔmi hehi nɛ ngɛ Internet ɔ nɔ ɔ tsuɔ ní nɛ a ngmaa sɛ gbi kɛ maneɔ nihi ngɛ mobile phone nɔ. Se anɛ wa ma nyɛ maa ngɔ lɔɔ kɛ to ní nɛ waa kɛ Yehowa nɛ ji wa Huɛ nɛ pe kulaa a maa sɛɛ ɔ he lo? Ngɛ anɔkuale mi ɔ, Yehowa ‘buɔ sɔlemi tue.’ (La 65:2) Se si enyɛmɛ waa kɛ lɛ sɛɛɔ ní?

19. Ke e yee ha wɔ kaa waa kɛ wa hiɔwe Tsɛ ɔ maa sɛɛ ní kɛ je wa tsui mi ɔ, mɛni maa ye bua wɔ?

19 E yee ha Mawu sɔmɔli komɛ kaa a kɛ Mawu maa sɛɛ ní kɛ je a tsui mi nɛ a de lɛ a haomihi. Se kɛ̃ ɔ, Yehowa hyɛɔ blɔ kaa waa pee jã ke wa ngɛ sɔlee. (La 119:145; Kɔmɔ 3:41) Ke wa li bɔnɛ wa ma plɛ kɛ sɔle kɛ je wa tsui mi ha po ɔ, wa ma nyɛ ma ná yemi kɛ buami. Paulo ngma womi ya ha Kristofoli nɛ a ngɛ Roma a ke: “Ejakaa ke wa ngɛ sɔlee ɔ, wa li nɔ́ tutuutu nɛ sa kaa wa deɔ. Mumi ɔ nitsɛ daa mi ha wɔ kɛ kɔmɔ yemi nɛ a be nyɛe maa kale. Mawu nɛ le adesahi tsuo a yi mi ɔ lɛ le nɔ́ nɛ mumi ɔ deɔ, ejakaa pɛɛ nɛ mumi ɔ kpaa ha ní klɔuklɔu ɔmɛ ɔ saa Mawu hɛ mi.” (Rom. 8:26, 27) Ke wa susu munyu nɛ a ngma ngɛ Baiblo womihi kaa Hiob, La, kɛ Abɛ ɔ a he ɔ, e maa ye bua wɔ konɛ waa je wa tsui mi nɛ waa kɛ Yehowa nɛ sɛɛ ní.

20, 21. Mɛni bua womi wa náa ngɛ munyu nɛ Paulo ngma ngɛ Filipibi 4:6, 7 ɔ mi?

20 Ke waa kɛ haomihi nɛ mi wa kpe ɔ, nyɛ ha nɛ wa kai ga nɛ Paulo wo Filipibi ɔmɛ ɔ. E ngma ke: “Nyɛ ko hao ngɛ nɔ́ ko nɔ́ ko he; se mohu nɔ́ tsuaa nɔ́ mi ɔ, nyɛɛ kɛ sɔlemi, kɛ pɛɛ kpami, kɛ sina nɛ wo nyɛ hiami ní ɔmɛ a ta ha Mawu.” Ke wa jeɔ wa tsui mi nɛ waa kɛ wa Huɛ nɛ pe kulaa a sɛɛɔ ní ɔ, lɔɔ maa wo wa bua wawɛɛ. Paulo de hu ke: “Mawu he jɔmi nɛ pã adesa juɛmi tsuo ɔ maa bu nyɛ tsui, kɛ nyɛ juɛmi he ngɛ Kristo Yesu mi.” (Filip. 4:6, 7) Nyɛ ha nɛ wɔ tsuo wa bua nɛ jɔ “Mawu he jɔmi” nɛ buɔ wa tsui kɛ wa juɛmi he ɔ he.

Mɛni blɔ nɔ sɔlemi haa nɛ huɛ bɔmi nɛ ngɛ waa kɛ Mawu wa kpɛti ɔ mi waa ngɛ? (Hyɛ kuku 21)

21 Sɔlemi haa nɛ huɛ bɔmi hii waa kɛ Yehowa wa kpɛti. Enɛ ɔ he ɔ, nyɛ ha nɛ waa “sɔle be tsuaa be.” (1 Tes. 5:17) E ba kaa munyu nɛ ɔ nɛ wa ngɛ kasee ɔ ma ha huɛ bɔmi kpakpa nɛ ngɛ waa kɛ Mawu wa kpɛti ɔ mi maa wa, konɛ waa mwɔ wa yi mi kpɔ kaa waa kɛ e mlaahi nɛ a da a ma tsu ní. Jehanɛ se hu ɔ, nyɛ ha nɛ wa ná be kɛ susu jɔɔmihi nɛ wa ngɛ náe akɛnɛ Yehowa ji wa Tsɛ, wa Mawu, kɛ wa Huɛ nitsɛ ɔ he.