Xeen tiʼ baʼax ku taasik

Xeen tu cuadroil baʼax ku taasik

Kex k-chʼaʼapachtaʼaleʼexeʼ, baʼaleʼ kiʼimak k-óoleʼex

Kex k-chʼaʼapachtaʼaleʼexeʼ, baʼaleʼ kiʼimak k-óoleʼex

Kex k-chʼaʼapachtaʼaleʼexeʼ, baʼaleʼ kiʼimak k-óoleʼex

«Kiʼimak a wóoleʼex le ken poʼochʼokeʼex tumen máakoʼob, ken beetaʼak teʼex baʼaloʼob kʼaastak, bey xan ken líiʼsaʼak ta wóokʼoleʼex tuláakal tuusoʼob tin woʼolal.» (MATEO 5:11, NT.)

1. ¿Baʼax tiaʼalaj Jesús tiʼ máaxoʼob tsaypachtik yoʼolal le chʼaʼapachtajil yéetel yoʼolal le kiʼimak óolaloʼ?

JESUSEʼ, le ka tu yáax túuxtaj u apostoloʼob u kʼaʼaytoʼob u péektsilil le Reinooʼ, tiaʼalajtiʼob yaan u chʼaʼapachtaʼaloʼob. Tiaʼalaj: «Yaan a pʼektaʼaleʼex tumen tuláakal yóokʼol kaab tin woʼolal» (San Mateo 10:5-18, 22). Baʼaleʼ, le tiaʼan teʼ puʼukoʼ, tiʼ u apostoloʼob yéetel tiʼe máaxoʼob chʼenxikintkoʼ, tiaʼaleʼ maʼ unaj u luʼsaʼal u nojoch kiʼimak óolaloʼob tumen le chʼaʼapachtajiloʼ. Baʼaxeʼ Jesuseʼ tiaʼaleʼ le chʼaʼapachtajiloʼ ku taasik kiʼimak óolal tiʼe cristianoʼoboʼ. ¿Bix u taasik kiʼimak óolal le chʼaʼapachtajiloʼ?

Ku muʼyajoʼob ikil u beetkoʼob baʼax maʼalob

2. Jeʼex tu yaʼalil Jesús yéetel apóstol Pedroeʼ, ¿máakalmáak le muʼyajil ku taasik kiʼimak óolaloʼ?

2 Tiʼe nueve baʼaloʼob tiaʼalaj Jesús ku taasik kiʼimak óolaloʼ, u ochoileʼ letiʼ lelaʼ: «Kiʼimak [u yóol] le máaxoʼob ku mukʼyajtikoʼob chʼaʼapachtajil tu yoʼolal u beetikoʼob baʼax uts tu tʼaan Jajal Diosoʼ, tumen utiaʼaloʼob u reinoil kaʼan» (Mateo 5:10, NT). Le chéen muʼyajoʼ maʼ tu taasik mix upʼéel utsil. Le apóstol Pedrooʼ tiaʼalaj: «Wa teʼex ka beetikeʼex baʼal kʼaaseʼ, yéetel tu yoʼolal leloʼ ka jaʼatsʼaleʼexeʼ, ¿baʼax ka nuumyajtikeʼex [wa baʼax ka jóoʼskeʼex] ikil a mukʼyajeʼex yéetel chúukaʼan óolal? Baʼaleʼ wa ka mukʼyajeʼex tu yoʼolal [táan] a beetikeʼex baʼal utseʼ, yéetel ka mukʼyajeʼex yéetel chúukaʼan óolaleʼ, lelaʼ maʼalob tu táan Jajal Dios». Letiʼeʼ tiaʼalaj xan: «Wa máax tiʼ teʼex ku mukʼyajeʼ, maʼ u mukʼyaj tumen kíimsaj wíinik, wa j-ookol, wa kʼaas u kuxtal, wa tumen ku yoksikuba tiʼ u baʼalubaʼob yaanal máakoʼob. Wa yaan máax ku mukʼyaj tumen Cristianoeʼ, maʼ unaj u chʼaʼik subtaliʼ baʼaleʼ unaj u kiʼikiʼ tʼantik Jajal Dios tu yoʼolal» (1 San Pedro 2:20; 4:15, 16). Jesuseʼ tiaʼaleʼ wa ku chúukpajal k-óol muʼyajt wa baʼax talmil tumen táan k-beetik baʼax utseʼ, leloʼ ku taasiktoʼon kiʼimak óolal.

3. 1) ¿Baʼax u kʼáat yaʼal u muʼyaj máak yoʼolal baʼax uts? 2) ¿Baʼax tu beetaj u yantal tiʼe yáax cristianoʼob le chʼaʼapachtajiloʼ?

3 U beetaʼal baʼax utseʼ yaan yil yéetel u beetaʼal baʼax maʼalob tu táan Dios. Le oʼolaleʼ, u muʼyaj máak tu yoʼolal baʼax utseʼ u kʼáat yaʼal maʼ u xulik u beetik baʼax maʼalob tu táan Dios kex táan u pʼektaʼal wa u chʼaʼapachtaʼal. Le apostoloʼoboʼ chʼaʼapachtaʼaboʼob tumen le jalaʼachoʼob judíoʼoboʼ tumen maʼ jáaw u kʼaʼaytikoʼob u kʼaabaʼ Cristoiʼ (Beetaʼanoʼob [Hechos] 4:18-20; 5:27-29, 40). ¿Luʼsaʼab wa u kiʼimak óolaloʼob? ¿Xuʼul wa u kʼaʼaytajoʼob? Maʼatech. «Le apostoloʼoboʼ jach kiʼimak u yóoloʼob lukʼikoʼob tu táan le jalaʼach wíinikoʼoboʼ tumen Jajal Dioseʼ tu yóoltaj ka u muʼyajtoʼob sublakil tu kʼaabaʼ Jesús. Maʼ jáaw u kaʼansikoʼob yéetel u tseʼektikoʼob u maʼalob péektsil Jesucristoiʼ, sáamsamal tej templooʼ bey xan tej najoʼoboʼ.» (Baʼaxoʼob [Hechos] 5:41, 42, NT.) Le chʼaʼapachtajiloʼ tu beetaj u yantal kiʼimak óolal tiʼob yéetel tu maas tsʼáaj u muukʼil tiʼob utiaʼal u kʼaʼaytkoʼob le maʼalob péektsiloʼ. Ka máan le kʼiinoʼoboʼ, le yáax cristianoʼoboʼ chʼaʼapachtaʼaboʼob xan tumen le romanoʼoboʼ, tumen maʼ tu yóotaj u adorartoʼob u noj jalaʼachil Romaiʼ.

4. ¿Baʼax oʼolal ku chʼaʼapachtaʼal u j-jaajkunajoʼob Jéeoba?

4 Bejlaʼa xaneʼ, u j-jaajkunajoʼob Jéeobaeʼ jach tsʼoʼok u chʼaʼapachtaʼaloʼob tumen maʼ tu xulik u kʼaʼaytikoʼob «u maʼalob péektsilil le Reino[oʼ]» (Mateo 24:14, NT). Wa xan maʼ tu chaʼabal u muchʼkubaʼobeʼ, kex ka yanak u muʼyajoʼob tu yoʼolaleʼ, maʼ tu xuʼulul u muchʼkubaʼob tumen bey u yaʼalik le Bibliaoʼ (Tiʼ Hebreob 10:24, 25). Ku chʼaʼapachtaloʼob xan tumen maʼatech u yokskubaʼob tiʼ política yéetel tumen maʼatech u kʼamkoʼob u tsʼaʼabal kʼiʼikʼ tiʼob (San Juan 17:14; Beetaʼanoʼob 15:28, 29). Baʼaleʼ, ikil maʼ tu xulik u beetkoʼob baʼax uts tu táan Dios kex táan u muʼyajoʼobeʼ, leloʼ ku taasik kiʼimak óolal tiʼob (1 San Pedro 3:14).

Ku yaʼalaʼal baʼal tiʼob tu yoʼolal Cristo

5. ¿Baʼaxten ku jach chʼaʼapachtaʼal u kaajal Jéeoba bejlaʼeʼ?

5 U tsʼook tiʼe nueve baʼaloʼob tiaʼalaj Jesús ku taasik kiʼimak óolaloʼ yaan xan yil yéetel le chʼaʼapachtajiloʼ. Jesuseʼ tiaʼalaj: «Kiʼimak a wóoleʼex le ken poʼochʼokeʼex tumen máakoʼob, ken beetaʼak teʼex baʼaloʼob kʼaastak, bey xan ken líiʼsaʼak ta wóokʼoleʼex tuláakal tuusoʼob tin woʼolal» (Mateo 5:11, NT). U kaajal Jéeobaeʼ ku jach chʼaʼapachtaʼal tumen maʼatech u kuxtal jeʼex u kuxtal u kʼasaʼan máakiloʼob le yóokʼol kaabaʼ. Jesuseʼ tiaʼalaj tiʼ u j-kaambaloʼob: «Wa teʼex yóokʼol kaabileʼexeʼ, u máakiloʼob yóokʼol kaabeʼ jeʼel u yaabiltikeʼexeʼ jeʼel bix u yaabiltikoʼob le máaxoʼob u tiaʼaloʼoboʼ. Baʼaleʼ teneʼ tin yéeyajeʼex tiʼ ichil u máakiloʼob yóokʼol kaab, le oʼolaleʼ yóokʼol kaabeʼ u pʼekmajeʼex, tumen maʼ yóokʼol kaabileʼexiʼ» (San Juan 15:19). Le apóstol Pedrooʼ tiaʼalaj xan yoʼolal lelaʼ: «Letiʼobeʼ jelaʼan u yilikoʼob maʼ táan a wéet xíimbaleʼex tu yéeteloʼob tiʼ le kʼaakʼas kuxtaloʼ, le oʼolaleʼ ku tʼaanoʼob kʼaas ta woʼolaleʼex» (1 Pedro 4:4, NT).

6. 1) ¿Baʼaxten ku chʼaʼapachtaʼal yéetel ku yaʼalaʼal baʼal tiʼe cristianoʼob kun binoʼob kaʼan yéetel tiʼ le kun pʼáatloʼob way Luʼumeʼ? 2) ¿Ku luʼsik wa k-kiʼimak óolal le u yaʼalaʼaltoʼon baʼaloʼ?

6 Tsʼoʼok k-ilkeʼ le yáax cristianoʼoboʼ chʼaʼapachtaʼaboʼob tumen maʼ tu xulaj u kʼaʼaytkoʼob u kʼaabaʼ Jesusiʼ. Cristoeʼ tu yaʼalaj tiʼ máaxoʼob tsaypachtik: «Yaan a [...] tseʼek[tikeʼex] in kʼaabaʼ [...] tak [teʼ] kúuchiloʼob yaan tu xuul yóokʼol kaaboʼ» (Beetaʼanoʼob 1:8). U yalaʼ le cristianoʼob yéeyanoʼoboʼ táan u jach kʼaʼaytkoʼob u kʼaabaʼ Jesús, yéetel táan u yáantaʼaloʼob tumen le «yaʼabach máakoʼob» wa le yaʼabach cristianoʼob kun pʼáatloʼob way Luʼumeʼ (Apocalipsis 7:9). Yoʼolal lelaʼ, Satanaseʼ táan u «baʼateʼel tu contra u yalab u chʼiʼibal le koʼoleloʼ [wa tuláakal le jejeláas angeloʼob yanoʼob teʼ kaʼanoʼ], le máaxoʼob ku tsʼoʼokbesikoʼob [le baʼaxoʼob u yaʼalmaj] Jajal Diosoʼ yéetel ku pʼáataloʼob yéetel chúukaʼan óolal tiʼ u jaajkunaj Jesucristo» (Apocalipsis 12:9, 17, NT). Toʼon u j-jaajkunajoʼon Jéeobaeʼ k-kʼaʼaytik u kʼaabaʼ Jesucristo, le máax tsʼoʼok u beetaʼal Reyil tiʼ u Reino Diosoʼ. Le Reinoaʼ letiʼ kun xuʼulsik tuláakal le gobiernoʼob u tsʼaamubaʼob tu contra le túumben yóokʼol kaab ken u tsʼáa Dios, tuʼux kun ilbil upʼéel toj kuxtaloʼ (Daniel 2:44; 2 San Pedro 3:13). Le oʼolaleʼ ku yaʼalaʼaltoʼon baʼal yéetel k-chʼaʼapachtaʼal, baʼaleʼ kiʼimak k-óol ikil k-muʼyaj yoʼolal u kʼaabaʼ Cristo (1 San Pedro 4:14).

7, 8. ¿Baʼaxoʼob maʼ jaajtak aʼalaʼab tu contra le yáax cristianoʼoboʼ?

7 Jesuseʼ tiaʼaleʼ u j-kaambaloʼobeʼ unaj u kiʼimaktal yóoloʼob tak ken líiʼsaʼak tuusoʼob tu yóoʼloʼob tumen máaxoʼob pʼekmailoʼob. Jesuseʼ tiaʼalaj: «Kiʼimak a wóoleʼex le ken [...] líiʼsaʼak ta wóokʼoleʼex tuláakal tuusoʼob tin woʼolal» (Mateo 5:11, NT). Jach jeʼex úuchik u yaʼalik Jesusoʼ jach bey úuchik tiʼe yáax cristianoʼoboʼ. Le kʼalaʼan le apóstol Pablo óoliʼ tu jaʼabiloʼob 59 tak 61 tsʼoʼokok u taalbal Cristooʼ, u jalaʼachiloʼob le judíoʼob yanoʼob Romaoʼ tu yaʼaloʼob yoʼolal le cristianoʼoboʼ: «K-ojeleʼ tuláakal tuʼux táan u yúuchul tʼaan tu contra le túumben kaʼansajaʼ» (Baʼaxoʼob 28:22, NT). Pablo túun yéetel Silaseʼ taʼak u pooloʼob, aʼalaʼabeʼ «tsʼoʼok u pʼuʼujsikoʼob u yóol tuláakal yóokʼol kaab» yéetel aʼalaʼab xaneʼ «táan u binoʼob tu contra u yaʼalmajtʼaan César» (Baʼaxoʼob 17:6, 7, NT).

8 Kenneth Scott Latourette, utúul máak ku tsʼíibtik baʼaxoʼob uchaʼantakeʼ, tu tsʼíibtaj tu yoʼolal le cristianoʼob kuxlajoʼob tu kʼiiniloʼob táan u beetik u noj jalaʼachil Roma tu yóokʼol uláakʼ kaajoʼoboʼ: «Jejeláas baʼaloʼob maʼ jaajtak ku yaʼalaʼal kaʼach tu yoʼolaloʼobiʼ. Tumen maʼatech u yóotkoʼob táakpajal tiʼe kʼiimbesajiloʼob ku beetaʼal tu kʼaabaʼ le maʼ jaajil diosoʼoboʼ tiʼe cristianoʼoboʼ ku yaʼalaʼal kaʼach minaʼan u Diosoʼob. Tumen xan maʼatech u táakpajloʼob tiʼ le baʼaloʼob suuk u beetik le máakoʼob teʼ kʼiinoʼob jeʼeloʼ —le kʼiimbesajiloʼob ku beetaʼal tu kʼaabaʼ le maʼ jaajil diosoʼoboʼ, le kʼaakʼas chaʼanoʼob tuʼux ku náaysik yóol le máakoʼoboʼ [...]— ku pʼaʼastaʼaloʼob bey máakoʼob maʼ utstutʼaan u yantaloʼob yéetel u yéet wíinikiloʼobeʼ. [...] Kiaʼalaʼal xaneʼ, u xiibiloʼob yéetel u koʼoleliloʼobeʼ, ken áakʼabchajkeʼ [...] ku muchʼkubaʼob utiaʼal u beetoʼob kʼaakʼas baʼaloʼob. [...] Yéetel tumen chéen máakoʼob oksaj óolnajaʼanoʼob ku páajtal u muchʼkubaʼob [utiaʼal u kʼiimbeskoʼob kíimik Cristoeʼ] ku beetik u yaʼalaʼal jach jaaj ku kíimskoʼob utúul chan paal, ku yuʼkoʼob u kʼiʼikʼel yéetel ku jaantkoʼob u bakʼel». Tsʼoʼoleʼ, tumen le yáax cristianoʼob maʼatech u yóotik u adorartoʼob u noj jalaʼachil Romaeʼ, kiaʼalaʼaleʼ u tsʼaamubaʼob tu contra le gobiernooʼ.

9. ¿Baʼax tu beetaj le cristianoʼob teʼ yáax siglo yoʼolal le baʼaloʼob maʼ jaajtak aʼalaʼab tu contraʼoboʼ, yéetel baʼax xan táan u yúuchul bejlaʼeʼ?

9 Le tuusoʼob ku yaʼalaʼal kaʼach tu contra le yáax cristianoʼoboʼ, maʼ tu beetaj u jáawal u kʼaʼaytikoʼob le maʼalob péektsil, jeʼex túuxtaʼabiktiʼoboʼ. Óoliʼ tu jaʼabiloʼob 60 yéetel 61, Pabloeʼ páajchaj u yaʼalikeʼ «le maʼalob péektsiloʼ» «táan [kaʼach] u tsʼáaik u yich tiʼ tuláakal tuʼuxoʼob yóokʼol kaab» yéetel tsʼoʼokaʼaniliʼ u «tseʼektaʼal tiʼ tuláakal jejeláas tuʼuxoʼob yóokʼol kaaboʼ» (Tiʼ Colosailoʼob 1:5, 6, 23). Bejlaʼeʼ bey xan táan u yúuchloʼ. Jeʼex úuchik tiʼe cristianoʼob teʼ yáax siglooʼ, ku yaʼalaʼal xan baʼaloʼob maʼ jaajtak tu yóokʼol u j-jaajkunajoʼob Jéeoba, kex beyoʼ u maʼalob péektsilil le Reino ku kʼaʼaytkoʼoboʼ láayliʼ táan u tsʼáaik yicheʼ yéetel láayliʼ táan xan u taasik yaʼab kiʼimak óolal tiʼobeʼ.

Kiʼimak yóoloʼob ikil u chʼaʼapachtaʼaloʼob jeʼex le profetaʼoboʼ

10, 11. 1) Jesuseʼ, ¿bix úuchik u tsʼoʼoksik u tʼaan tiʼ le baʼaxoʼob taasik kiʼimak óolaloʼ? 2) ¿Baʼaxten chʼaʼapachtaʼab le profetaʼoboʼ, yéetel tiʼ máaxoʼob kiúuchul tʼaan teʼ xóotʼolaʼ?

10 Jesuseʼ bey úuchik u tsʼoʼoksik u tʼaan tiʼ le baʼaxoʼob taasik kiʼimak óolaloʼ: «Kiʼimakchajak a wóoleʼex [...], tumen bey chʼaʼapachtaʼabik le profetaʼob j-taaloʼob táanil tiʼ teʼexoʼ» (Mateo 5:12, NT). Le profetaʼob túuxtaʼaboʼob tumen Dios utiaʼal u tsolik u nuʼuk tiʼ le israelitaʼob káaj u adorarkoʼob yaanal diosoʼoboʼ, maʼ uʼuyaʼab u tʼaanoʼobiʼ, baʼaxeʼ chʼaʼapachtaʼaboʼob (Jeremías 7:25, 26). Le apóstol Pablooʼ tu yeʼesaj jach jaaj chʼaʼapachtaʼab le profetaʼoboʼ. Letiʼeʼ tu tsʼíibtaj: «¿Baʼax maas jeʼel in waʼalikeʼ? Minaʼan u yorail in tʼaan tu yoʼolal [...] le profetaʼoboʼ. Tu yoʼolal le oksaj óolaloʼ [...] tu mukʼyajtajoʼob pʼaʼasoʼob yéetel jaatsʼoʼob, bey xan j-kʼaʼaxoʼob yéetel cadenaʼob yéetel j-kʼaʼaloʼob» (Hebreob 11:32-38, NT).

11 Yaʼab u profetaʼob Jéeobaeʼ kíimsaʼaboʼob yéetel espada tu kʼiiniloʼob le kʼasaʼan rey Acab yéetel Jezabel, u yatanoʼ (1 Reyes 18:4, 13; 19:10). Jeremíaseʼ tsʼaʼab tiʼ upʼéel kʼalabcheʼ, tsʼoʼokoleʼ puʼul xan tiʼ upʼéel taamtam chultun tuʼux jach yaan luukʼiʼ (Jeremías 20:1, 2; 38:6). Daniel xaneʼ puʼul ich upʼéel sajkab tuʼux yaan leonoʼobiʼ (Daniel 6:16, 17). Tuláakal le profetaʼobaʼ tu muʼyajtoʼob chʼaʼapachtajil tumen chúukpaj u yóol u tsʼáaubaʼob tu tséel le jaajil adoracionoʼ. Tumen le chʼaʼapachtajil tu muʼyajtoʼob taal tiʼ le jalaʼachoʼob judíoʼoboʼ, Jesuseʼ tiaʼalaj tiʼe escribaʼob yéetel tiʼe fariseoʼoboʼ: «Teʼexeʼ u chʼiʼibaleʼex le máaxoʼob tu kíimsajoʼob le profetaʼoboʼ» (Mateo 23:31, NT).

12. ¿Baʼaxten kiʼimak k-óol ikil k-chʼaʼapachtaʼal jeʼex beetaʼabik tiʼe profetaʼoboʼ?

12 Teʼ kʼiinoʼob xanaʼ mantatsʼ k-chʼaʼapachtaʼaleʼex tumen kʼubmaj k-óoleʼex kʼaʼayt u maʼalob péektsilil le Reinooʼ. Le máaxoʼob pʼekmailoʼonoʼ kiaʼalkoʼobeʼ «chéen táan k-máan tuʼutus le máakoʼob utiaʼal u kʼexik u religionoʼoboʼ», baʼaleʼ k-ojel bey xan aʼalaʼabik tiʼ le máaxoʼob chúukpaj yóoloʼob u meyajtoʼob Jéeoba úuchjeakiloʼ (Jeremías 11:21; 20:8, 11). Kiʼimak k-óol tumen k-ojel táan k-muʼyaj xan yoʼolal le baʼax muʼyajnaj le profetaʼob úuchiloʼ. Santiagoeʼ tu tsʼíibtaj: «In sukuʼuneʼex, kaamba[l]neneʼex tiʼ u mukʼyaj yéetel tiʼ u chúukaʼan óolal le profetaʼob j-tʼaanajoʼob tu kʼaabaʼ Yuumtsiloʼ. Tumen toʼoneʼ k-tukultikeʼ kiʼ yóol le máaxoʼob ku mukʼyajoʼob yéetel chúukaʼan óolaloʼ» (Santiago 5:10, 11, NT).

Jach yaan baʼax oʼolal u kiʼimaktal k-óol

13. 1) ¿Baʼaxten maʼatech u lúuʼsik k-óol le chʼaʼapachtajiloʼ? 2) ¿Baʼax áantkoʼon utiaʼal ka chúukpajak k-óol, yéetel baʼax ku yeʼesiktoʼon?

13 Le chʼaʼapachtajiloʼ jach u puliʼ maʼatech u lúuʼsik k-óol, tumen k-ojel táan k-beetik jeʼex tu beetil le profetaʼoboʼ, jeʼex tu beetil le yáax cristianoʼoboʼ yéetel jeʼex tu beetil Jesucristooʼ (1 San Pedro 2:21). Jach ku taasiktoʼon kiʼimak óolal k-xokik teʼ Biblia tʼaanoʼob jeʼex le tu yaʼalaj Pedroaʼ: «In yaabilaj sukuʼuneʼex, maʼ a wilkeʼex jelaʼan le yaayaj mukʼyajoʼob ku taal ta wóokʼoleʼexoʼ, bey jeʼel bix táan u yúuchul teʼex wa baʼax jelaʼaneʼ. Wa ka poʼochʼoleʼex tu yoʼolal Cristoeʼ, kiʼ a wóoleʼex; tumen u nojbeʼen Pixan Jajal Dioseʼ tiʼ yaan ta wóokʼoleʼexeʼ» (1 San Pedro 4:12, 14). K-ojleʼ chéen yoʼolal u kiliʼich muukʼ Jéeobaeʼ ku páajtal u chúukpajal k-óol tu táan le chʼaʼapachtajiloʼ, tumen le kiliʼich muukʼaʼ ku nuʼuktikoʼon yéetel ku muʼukʼankúuntikoʼon. U yáantaj le kiliʼich muukʼaʼ ku yeʼesik kʼamaʼanoʼon tumen Dios, leloʼ ku beetik u jach kiʼimaktal k-óol (Salmo 5:12; Tiʼ Filiposiloʼob 1:27-29).

14. Kex k-chʼaʼapachtaʼal ikil k-beetik baʼax maʼalobeʼ, ¿baʼaxten unaj u kiʼimaktal k-óol?

14 Wa k-chʼaʼapachtaʼal tumen táan k-beetik baʼax maʼalobeʼ, u kʼáat yaʼaleʼ jach kʼubmaj k-óol tiʼ Dios, jeʼex ku páaʼtaʼal tiʼ u jaajil cristianoʼobeʼ; lelaʼ ku taasik xan toʼon kiʼimak óolal. Le apóstol Pablooʼ tu tsʼíibtaj: «Tuláakal le máaxoʼob u kʼáatoʼob kuxtal u kʼubmaj u yóoloʼob tiʼ Cristo Jesuseʼ yaan u mukʼyajtikoʼob chʼaʼapachtajil» (2 tiʼ Timoteo 3:12). Jach ku kiʼimaktal k-óol xan k-ojéeltikeʼ ikil u chúukpajal k-óol tu táan le muʼyajiloʼoboʼ ku maas eʼesik maʼ jaaj wa le máaxoʼob meyajtik Jéeobaoʼ ku beetkoʼob chéen tumen jeʼel u kʼamkoʼob utsil tiʼ letiʼeʼ, jeʼex u yaʼalik Satanasoʼ (Job 1:9-11; 2:3, 4). Ku kiʼimaktal k-óol tumen ku páajtal k-áantaj, kex chéen u chan pʼíit, utiaʼal ka eʼesaʼak chéen Jéeoba unaj u gobernar tu yóokʼol tuláakal baʼal (Proverbios 27:11).

Jach kiʼimakchajak k-óoleʼex yoʼolal le siibal ken k-kʼamoʼ

15, 16. 1) Jesuseʼ, ¿baʼax uláakʼ tiaʼalaj jeʼel u taasiktoʼon kiʼimak óolaleʼ? 2) ¿Baʼax nojoch siibal ken u kʼam le cristianoʼob yéeyanoʼoboʼ, yéetel baʼax xan nojoch siibalil ken u kʼam le «uláakʼ j-tamanoʼob[oʼ]»?

15 Jesuseʼ tiaʼalaj uláakʼ baʼax oʼolal unaj u kiʼimaktal k-óol ken aʼalaʼaktoʼon baʼal wa ken chʼaʼapachtaʼakoʼon jeʼex beetaʼab tiʼ le profetaʼob úuchiloʼ. Letiʼeʼ ka tʼaanaj tiʼ u nueve baʼax taasik kiʼimak óolaloʼ, tiaʼalaj xan: «Kiʼimakchajak a wóoleʼex, tumen bin a kʼameʼex jumpʼéel nojoch boʼolal tej kaʼanoʼ» (Mateo 5:12, NT). Le apóstol Pablooʼ tu tsʼíibtaj: «Tumen u boʼolil le kʼebanoʼ kíimil, baʼaleʼ le siibal ku tsʼáaik Jajal Diosoʼ kuxtal minaʼan u xuul tu yoʼolal Cristo Jesús k-Yuumtsil» (Tiʼ Romailoʼob 6:23). Jach beyoʼ, le nojoch boʼolal wa siibal ken k-kʼamoʼ letiʼe kuxtaloʼ, upʼéel kuxtal maʼ náajaltbi u beetaʼaliʼ, siibil u beetaʼal. Jesuseʼ tiaʼalajeʼ le baʼax kun kʼambiloʼ tiaʼan «tej kaʼanoʼ», tumen Jéeoba tsʼáaik (2 Corintios 9:14, 15, NT).

16 Le cristianoʼob yéeyanoʼoboʼ ku kʼamkoʼob upʼéel kuxtal teʼ kaʼan utiaʼal mix bikʼin u kíimloʼoboʼ (1 tiʼCorintoiloʼob 15: 52,53). Le «uláakʼ j-tamanoʼob[oʼ]» ku páaʼtik u kuxtaloʼob utiaʼal minaʼan u xuul teʼ Luʼum sutaʼan paraísoiloʼ (San Juan 10:16; Apocalipsis 21:3-5). Mix le cristianoʼob kun binoʼob kaʼan mix le kun pʼáatloʼob way Luʼumeʼ tsʼoʼok u náajalkoʼob le kuxtal yoʼolal baʼax ku beetkoʼoboʼ. Ku kʼamkoʼob yoʼolal «u nojoch siibal utsil» Jéeoba. U nojoch utsil Jéeobaeʼ le péeks Pablo u yaʼal: «¡Gracias tiʼ Jajal Dios, tumen tsʼoʼok u tsʼáaik toʼon jumpʼéel nojoch siibal maʼ tu páajtal k-tsolik!» (2 Corintoiloʼob 9:14, 15, NT).

17. ¿Baʼaxten jeʼel u páajtal u jach kiʼimaktal k-óol kex táan k-chʼaʼapachtaʼaleʼ?

17 Pabloeʼ, le ka tsʼíibnaj tiʼ le cristianoʼob yanoʼob Romaoʼ u kaʼaj chʼaʼapachbiloʼob kaʼach tumen Nerón, u noj jalaʼachil Roma. Pabloeʼ tu tsʼíibtajtiʼob: «Ku kiʼimakchajal k-óol tiʼ le mukʼyajoʼ; tumen k-ojeleʼ le mukʼyajoʼ ku tsʼáaik toʼon chúukaʼan óolal, yéetel le chúukaʼan óolaloʼ ku beetik k-kʼaʼamal maʼalob, yéetel le ken kʼaʼamakoʼon maʼalobeʼ yaan toʼon alab óolal. Le alab óolalaʼ maʼ tu pʼatikoʼon kʼaasil». Tsʼoʼoleʼ tiaʼalaj xan: «Kuxleneʼex yéetel kiʼimak óolal tu yoʼolal le alab óolal yaan teʼexoʼ; yanak teʼex chúukaʼan óolal ken mukʼyajnakeʼex» (Tiʼ Romailoʼob 5:3-5; 12:12). Wa táan k-páaʼtik kuxtal teʼ kaʼan wa teʼ Luʼumaʼ, le «boʼol» ken k-kʼam wa ku chúukpajal k-óol tu táan le chʼaʼapachtajiloʼ jach píit máanjaʼan u yaʼabil tiʼ le jeʼel u páajtal k-náajmatikoʼ. Le oʼolaleʼ, jach sen kiʼimak k-óol tumen táan k-páaʼtik kuxtal minaʼan u xuul yáanal u gobernación Jesucristo utiaʼal k-meyajtik mantatsʼ Jéeoba Dios, k-Taatatsil yaan teʼ kaʼanoʼ. Bey ka «síitʼna[koʼon] yéetel kiʼimak óolal[eʼ]» (Mateo 5:12, NM).

18. ¿Baʼax unaj k-páaʼtik ka u beet le jalaʼachoʼob jeʼex u bin u náatsʼal u kʼiinil u xuʼulsaʼal tiʼ le kʼasaʼan yóokʼol kaabaʼ, baʼaleʼ baʼax ken u beet Jéeoba?

18 Yaan tuʼuxoʼobeʼ u j-jaajkunajoʼob Jéeobaeʼ láayliʼ táan u chʼaʼapachtaʼaloʼobeʼ. Le ka tiaʼalaj baʼaxoʼob kun eʼesik u kaʼaj xuʼulsbil tiʼ le kʼasaʼan yóokʼol kaabaʼ, Jesuseʼ tiaʼalaj tiʼe jaajil cristianoʼoboʼ: «Tuláakal yóokʼol kaab kun pʼektikeʼex tin woʼolal» (San Mateo 24:9). Jeʼex u bin u náatsʼal u kʼiinil u xuʼulsaʼal tiʼ le kʼasaʼan yóokʼol kaabaʼ, Satanaseʼ yaan u tsʼáaik tu tuukul le jalaʼachoʼob ka u chʼaʼapachtoʼob u kaajal Jéeobaoʼ (Ezequiel 38:10-12, 14-16). Ken túun u beetoʼob lelaʼ tiʼ kun xuʼulsbil tiʼob tumen Jéeobaiʼ. Letiʼeʼ kiaʼaliktoʼon: «Bin in weʼes tiʼ yaʼabkach kaajoʼob in nojbeʼenil yéetel in kiliʼichil. Teneʼ bin in tsʼáaimba j-kʼaj óolbi tumenoʼob, bin u kʼaj óoltoʼob, teneʼ Yuumtsilen [wa Jéeobaen]» (Ezequiel 38:23). Bey túun ken u kiliʼichkúunt u nojbeʼen kʼaabaʼ Diosoʼ yéetel bey ken u tok u kaajal tiʼ le chʼaʼapachtajiloʼ. Le oʼolaleʼ, «kiʼi u yóol le máak ku mukʼyajtik yéetel chúukaʼan óolal le túuntaj óoloʼoboʼ» (Santiago 1:12).

19. ¿Baʼax maʼ kʼaʼabéet u xuʼulul k-beetik le táan k-páaʼtik u «kʼiinil Yuumtsil[oʼ]»?

19 U sajbeʼentsil «kʼiinil Yuumtsil[eʼ]» táan u maas náatsʼal, le oʼolaleʼ kiʼimakchajak k-óoleʼex tumen Jéeobaeʼ «tu yóotaj ka [k-muʼyajteʼex] sublakil tu kʼaabaʼ Jesús» (2 San Pedro 3:10-13; Beetaʼanoʼob 5:41). Le táan k-páaʼtik le maʼalob baʼaloʼob ken k-kʼameʼex teʼ jatsʼuts túumben yóokʼol kaab ken u tsʼáa Jéeobaoʼ, maʼ u jáawal k-kʼaʼaytikeʼex u maʼalob péektsilil Jesucristo yéetel u Reino, jeʼex úuchik u beetik le yáax cristianoʼoboʼ (Beetaʼanoʼob 5:42; Santiago 5:11).

Utiaʼal kʼaʼajsaj

• ¿Baʼax u kʼáat yaʼal u muʼyaj máak ikil u beetik baʼax uts?

• ¿Baʼax tu beetaj u yantal tiʼe yáax cristianoʼob le chʼaʼapachtajiloʼ?

• ¿Baʼaxten jeʼel u páajtal u yaʼalaʼaleʼ u j-jaajkunajoʼob Jéeobaeʼ ku chʼaʼapachtaʼaloʼob jeʼex beetaʼabik tiʼe profetaʼob úuchiloʼ?

• Kex k-chʼaʼapachtaʼaleʼexeʼ, ¿baʼaxten unaj u jach kiʼimaktal k-óoleʼex?

[U kʼáatchiʼiloʼob le xookoʼ]